انسان با «لفظ» شیعه نمی‌شود، با «حرف» شیعه نمی‌شود، با «حب و علاقه فقط» شیعه نمی‌شود؛ پس با چه چیز شیعه می‌شود؟ با مشایعت. مشایعت یعنی همراهی. وقتی کسی می‌رود و شما پشت سر و همراه او می‌روید، این را «مشایعت» می‌گویند. شیعه علی(ع) یعنی مشایعت کننده عملی علی(ع). (انسان‌کامل، ص۱۳،۱۴) @motahari_nab

روح دین ولایت و امامت است. اگر انسان ولایت و امامت نداشته باشد اعمالش حکم یک پیکر بدون روح را پیدا می‌کند. (پانزده‌گفتار، ص۶۵) @motahari_nab

علی(علیه‌السلام) از حق دفاع می‌کرد. زهرا(علیهاالسلام) از حق دفاع می‌کرد نه از پول و نه از سرزمین فدک؛ یعنی سرزمین فدک به اعتبار اینکه درآمدی دارد و پولی از بین رفته است ارزشی نداشت ولی به اعتبار اینکه چرا حق من باید پایمال بشود و دفاع از حق در اسلام مقدس و لازم و ضروری است ارزش داشت. (پانزده‌گفتار، ص۲۸۱) @motahari_nab

در منطق اسلام هدف فقط یک چیز است و آن خداست. اصولا توحید اسلام جز این اقتضا نمی‌کند، اگر هم هدف دیگری معرفی می‌کند مانند بهشت و یا فرار از جهنم، هدفهای درجه دوم است برای انسان‌هایی که از این هدف‌های خیلی پست جهنمی باید رهایی پیدا کنند. (هدف‌زندگی، ص۹۸) @motahari_nab

زن نقش سازندگی غیر مستقیم تاریخی خود را مدیون اخلاق ویژه جنسی خویش یعنی حیا و عفاف و تقوا و دورباش زنانه خویش است. آنجا که زن، دورباش حیا و عفاف را حفظ نکرده و خود را به ابتذال کشانده این نقش تاریخی را از دست داده است. (آینده‌انقلاب‌اسلامی‌ایران، ص۲۲۵) @motahari_nab

حقی برای کسی نیست مگر آنکه به عهده‌اش هم حقی هست و به عهده کسی حقی نیست مگر آنکه برای او و به نفع او هم هست؛ یعنی تکلیف و حق از یکدیگر جدا نیستند، اگر کسی حقی دارد تکلیفی همراه آن حق دارد. (بیست‌گفتار، ص۵۹) @motahari_nab

مناصب اجتماعی از نظر کسی که واقعاً وظیفه خودش را انجام دهد و نخواهد از عنوان خودش استفاده کند نباید گفت حق است، باید گفت تکلیف است. فرق است بین حق و تکلیف. حق یعنی استفاده و بهره، تکلیف یعنی وظیفه. اگر ما سوء استفاده‌ها را از مناصب اجتماعی بگیریم آنوقت می‌بینیم نمی‌توانیم عنوان حق به آنها بدهیم، باید عنوان تکلیف به آنها بدهیم. (بیست‌گفتار، ص۲۸) @motahari_nab

مؤمن باید همیشه، هم امیدوار باشد و هم خائف، هم خوشبین باشد و هم نگران، مقصود این است که مؤمن همواره باید نسبت به طغیان نفس امّاره و تمایلات سرکش خود خائف باشد که زمام را از کف عقل و ایمان نگیرد و نسبت به ذات خداوند اعتماد و اطمینان و امیدواری داشته باشد که همواره به او مدد خواهد کرد. (ده‌گفتار، ص۲۲) @motahari_nab

هیچ وقت یک مسلمان واقعی، یک مؤمن واقعی- تا چه رسد به مقام مقدس امام- امکان ندارد که با دستگاه ظلم و جور زمان خودش سازش کند و واقعاً بسازد، یعنی خودش را با آن منطبق کند، بلکه همیشه با آنها مبارزه می‌کند. تفاوت در این است که شکل مبارزه فرق می‌کند. یک وقت مبارزه علنی است، اعلان جنگ است، مبارزه با شمشیر است. این یک شکل مبارزه است. و یک وقت، مبارزه هست ولی نوع مبارزه فرق می‌کند. در این مبارزه هم کوبیدن طرف هست، لجنمال کردن طرف هست، منصرف کردن مردم از ناحیه او هست، علنی کردن باطل بودن او هست، جامعه را بر ضد او سوق دادن هست، ولی نه به صورت شمشیر کشیدن. (سیری‌درسیرهٔ‌ائمه‌اطهار، ص۱۵۱،۱۵۲) @motahari_nab

حسین سمبل احیای عدالت اسلام است. حسین سمبل مبارزه با ظلم در دنیای اسلام است، حسین حماسه شهادت است، حسین شعار عدالت اسلامی است، شعار عدالت است. تا شما نام حسین را زنده نگه می‏‌دارید، یعنی ما طرفدار عدالت اسلامی هستیم. اینکه پرچم سیاه بالای خانه‌‏تان می‌‏زنید یعنی من وابسته به حسینم، کدام حسین؟ همان حسینی که در راه عدالت شهید شد. (پانزده‌گفتار، ص۱۶۹) @motahari_nab

باطل حق را با شمشیر خود حق می‌زند، پس باطل نیروی حق را به خدمت گرفته است. این همان نیروی حقّ است که او از آن استفاده می‌کند، مانند انگل که از بدن و خون انسان تغذیه می‌کند، ممکن است خیلی هم تغذیه بکند و خیلی هم چاق بشود، ولی انسان روز به روز لاغرتر و رنگش زردتر می‌شود، حالت چشمهایش عوض می‌گردد و کم قوّه می‌شود. (نبردحق‌وباطل، ص۴۸) @motahari_nab

راز بقای امام حسین(ع) این است که نهضتش از طرفی منطقی است، بُعد عقلی دارد و از ناحیه منطق حمایت می‌شود، و از طرف دیگر در عمق احساسات و عواطف راه یافته است. ائمه اطهار که به گریه بر امام حسین(ع) سخت توصیه کرده‌اند، حکیمانه‏‌ترین دستورها را داده‌اند. این گریه‌هاست که نهضت امام حسین را در اعماق جان مردم فرو می‌کند. (قیام‌وانقلاب‌مهدی(ع)، ص۱۰۱) @motahari_nab