📚 موضوعشناسی رغبت در فقه مالیت؛ واکاوی مبانی سهگانه مالیت عرفی
🔍 رغبت شخصی و نوعی در میان اقسام رغبت، رغبت شخصی فاقد معیار ایجابی مشخص است؛ تنها شرط آن آن است که عرف عقلاء این نوع رغبت را مذموم نشمارند. در مثال علاقه به دستخط پدر، همین شرطِ سلبی تبیین شد. اما در مورد رغبت نوعی، لازم است علل و انگیزههای گرایش عرف به یک شیء تحلیل گردد تا بتوان در موضوعات مستحدث نیز به نحو استدلالی مالیت آن را کشف کرد.
🧠 مبنای عرف عقلایی در ارزشگذاری: رفع نیاز
عرف در واقع مجموعهای از افراد با نگرش مشترک است که با دو رکن اعتقادی و رفتاری شکل میگیرد. بنابراین، اعتبار جمع در ابتدا به اعتبار فرد بازمیگردد و اعتبار فرد نیز برخاسته از واقعیتهایی است که با سه ساحت عقل، نفس و جسم درک میشوند.
✨ از این رو:
عقل حکم به ارزشمند بودن علم میکند.
نفس میل به لذت را مطلوب میشمارد.
جسم نیازمند تأمینهایی چون غذا، پوشاک و مسکن است.
👥 عرف عقلاء نیز دقیقاً بر همین اساس، ارزشگذاری میکند. مالیت از نظر آنان تابع واقعیاتی است که نیازهای انسانی را پاسخگو باشند؛ نه مبتنی بر توهم و امور غیرواقعی.
💎 اثر کمیابی در مالیت عرفی
علاوه بر رفع نیاز، کمیاب بودن نیز در عرف مؤثر است. ممکن است شیء خاصی نیاز مادی یا معنوی افراد را رفع کند، اما به دلیل وفور آن، مالیت از نظر عرف منتفی باشد؛ مثل آب کنار دریا یا اکسیژن هوا.
🔐 قابلیت اختصاص؛ شرط سوم مالیت عرفی
در نگاه عقلاء علاوه بر وصف رافع نیاز بودن و کمیاب بودن، قابلیت اختصاص و انحصار نیز از شروط صدق عنوان مالیت می باشد. چنانچه کالایی این قابلیت را نداشته باشد مانند اکسیژن هوا و یا آب باران در این موارد نیز حکم به عدم مالیت میکنند
✅ نتیجهگیری: برای صدق عنوان مال در نزد عرف عقلاء، سه معیار اساسی لازم است:
🎯 رافع نیاز (مادی یا معنوی)
🌍 کمیاب بودن
🔐 قابلیت اختصاص
✍حجت الاسلام و المسلمین مصطفی بابازاده
———~———~—🆔—~——~———
📎 لینک دعوت به کانال اندیشکده مستعدان
https://eitaa.com/joinchat/1079706013Ceed9a368e3
هدایت شده از حوزه علمیه آیت الله مجتهدی تهرانی (ره)
﷽
🌀 وَنُصْرَتِي لَكُمْ مُعَدَّهٌ
و برای ياری شما آمادهام...
🔰 دوره دوم پذیرش و اختبار طلبه پایه اول برای کسانی که موفق به حضور در دوره اول نشدند
⚪️ حوزه علمیه آیت الله مجتهدی تهرانی (رحمةاللهعلیه)
🏆 پرافتخارترین حوزه علمیه استان تهران
🥇 رتبه اول جشنواره پژوهشی علامه حلی (ره) در سالهای ۱۳۹۹، ۱۴۰۰، ۱۴۰۱ و ۱۴۰۳ با بیش از ۳۰ رتبه استانی
🥇رتبه اول المپیاد استانی در سال ۱۴۰۲ و ۱۴۰۳ با ۲۵ رتبه استانی و ۷ رتبه کشوری
🏅تقدیر به عنوان مدیریت نمونه استان تهران در سال ۱۴۰۲
🏆 تربیت طلبه آرمانی مطابق با برنامه راقی انسان جامع و کامل حوزوی
🗓 سال تحصیلی ۱۴۰۵ - ۱۴۰۴
🔵 در مقاطع متوسطه دوم و دیپلم
🔴مهلت ثبت نام تا پایان هفته 🔴
📞
۰۹۹۶۲۶۲۴۳۹۱ 🆔 @mohamad_hasan8 ---------- 📬 تنها کانال رسمی حوزه علمیه آیت الله مجتهدی (رحمة الله عليه) 👈🏻عضویت👉🏻
🧠 بررسی فقهی مالیت اقسام دادهها: از رغبت شخصیه تا رغبت نوعیه
در مناقشه فقهی پیرامون مالیت دادهها، اختلاف در تفسیر «رغبت» منشأ تفاوتهای مبنایی است:
🔰اگر «رغبت شخصیه عقلائی»ملاک تحقق مالیت دانسته شود، هر دادهای که مورد تمایل شخصی باشد—و این تمایل توسط عرف عقلاء نفی نشود—مال شمرده میشود، فارغ از نوع داده.
🔰اما اگر «رغبت نوعیه» بهعنوان مقوم مالیت پذیرفته شود، آنگاه بررسی اقسام دادهها باید در پرتو ملاکهای سهگانه رغبت نوعی انجام گیرد: رفع نیاز، کمیابی، و قابلیت اختصاص.
📌 ۱. رفع نیاز: تمامی دادهها، اعم از ساختارمند یا غیرساختارمند، شخصی یا اجتماعی، در راستای رفع نیازهای دیجیتالی قرار دارند؛ بهویژه در عصر فناوریمحور امروز، دادهها عنصر بنیادین تصمیمسازیاند. اما باید میان توان بالقوه و توان بالفعل دادهها در رفع نیاز تمایز گذاشت:
کلاندادهها (Big Data) بالاصاله رافع نیازند؛ چون امکان تحلیل، کشف الگو و استخراج تصمیم را فراهم میکنند.
سایر دادهها (خرد، منفرد، یا مقدماتی) صرفاً مقدمهی شکلگیری کلاندادهها هستند و مالیت آنها تابع اتصال و تجمیع است—درست مانند دانههای گندم که با کنار هم قرار گرفتن، صفت مالیت پیدا میکنند.
✳️ نکته مهم: گاهی دادههای خرد نیز بهطور مستقل مالیت مییابند—مانند دادههای رفتاری افراد خاص (مثل رهبران سیاسی)، که بهتنهایی ارزشمندند و رافع نیاز خاص.
📌 ۲. قابلیت اختصاص:
دادههای عمومی و باز فاقد انحصارند؛ چون قانوناً در دسترس همگاناند و قابلیت جلوگیری از بهرهبرداری دیگران را ندارند.
سایر اقسام داده، با امکان کنترل دسترسی، واجد این ویژگی هستند.
📌 ۳. کمیابی:
دادههایی که در مالکیت خصوصی یا سازمانی تولید و نگهداری میشوند—مانند پایگاههای داده اختصاصی یک شرکت—تا زمانی که منتشر نشدهاند، کمیاب و واجد مالیتاند.
دادههای باز و عمومی اساساً فاقد کمیابیاند و مالیت بر آنها صادق نیست، مگر در مواردی خاص که محدودیت دسترسی یا تغییر وضعیت رخ دهد.
✍حجت الاسلام و المسلمین مصطفی بابازاده
———~———~—🆔—~——~———
📎 لینک دعوت به کانال اندیشکده مستعدان
https://eitaa.com/joinchat/1079706013Ceed9a368e3
🔰 اربعین را سیاسی نکنید!
💢اربعین امسال، به لطف خدا و نفس امام زمان علیه السلام، مثل هر ساله پرشور برگزار شد. تمایز اربعین امسال با سالهای گذشته، سیاسی تر شدن آن بود و روسیاهی آن برای کسانی باقی ماند که نهایت سعی خود را کردند تا اربعین سیاسی نشود!
🔹شبهه «اربعین را سیاسی نکنید»، شبهه جدیدی نیست و در طول سالیان با عبارت های مختلف ترویج شده است: «هیئت ها را سیاسی نکنید!» «منبرها را سیاسی نکنید!» «مداحی ها را سیاسی نکنید!» «امام حسین علیه السلام را سیاسی نکنید!». بازگشت همه این شبهات، به شبهه معروف «جدایی دین از سیاست» است.
🔹یکی از مسائلی که در پاسخگویی به شبهات باید توجه کرد، این است که بسیاری از شبهات، هرچند ممکن است ظاهر و تعبیر جدیدی داشته باشند، اما روح و مغز و هسته اصلی آنها در طول تاریخ وجود داشته و تکرار شده است. اگر کسی به این نکته توجه داشته باشد، با دانستن پاسخ یک شبهه، میتواند بسیاری از شبهات مشابه را هم جواب دهد.
🔹منشا شبهه «اربعین را سیاسی نکنید!» و امثال آن، مستکبرین و زورگوریان و قلدران عالم هستند که میخواهند شیعه و حق طلبان دنیا وارد عرصه سیاست نشوند تا بتوانند به غارتگری و چپاول ثروت ها و منابع کره زمین ادامه دهند. شیعیان در طول تاریخ به تعلیم اهل بیت علیهم السلام، همیشه سیاسی بودند (نه سیاست زده) و تا حد ممکن سعی میکردند مانعی بر سر حاکمان ظالم و حکومت های ستمگر ایجاد کنند. امروز نیز همین است.
🔹در طول تاریخ دست های غافل یا مغرضی وجود داشتند تا حرکت امام حسین علیه السلام را از ماهیت سیاسی اش جدا کنند. بعضی ها به خیال اینکه «اگر کربلا سیاسی بشود، قداست خود را از دست میدهد»، قیام حضرت را از سیاست جدا کردند. بعضی از دشمنان نیز از ترس اینکه «شیعیان با الگوگیری از حرکت اباعبدالله علیه السلام، علیه منافع آنها اقدام کنند» تلاش کردند واقعه کربلا سیاسی جلوه داده نشود.
🔹هر چند همه اهل بیت علیهم السلام مراتبی از کار سیاسی را داشتند و در برهه هایی از زندگی خود سعی در تضعیف حکومت مستقر داشتند، اما اگر بخواهیم فقط یکی از ائمه علیهم السلام را نام ببریم که روشن ترین و واضح ترین اقدام سیاسی را انجام داده است، قطعا آن شخص اباعبدالله الحسین علیه السلام است!
🔹هر تعریفی از سیاست داشته باشید، حرکت امام حسین علیه السلام سیاسی است.
کدام حرکت سیاسی واضح تر از درگیری نظامی با حکومت مستقر؟!
کدام اقدام سیاسی آشکار تر از بیعت نکردن با حاکم جدید؟!
کدام کار سیاسی روشن تر از سخنرانی های متعدد عمومی و خصوصی علیه حاکم جامعه؟!
کدام عمل سیاسی نمایان تر از اجابت دعوت کسانی که تو را بعنوان حاکم خود میخواهند؟!
♦️اینکه گفته میشود «اربعین را سیاسی نکنید» یا «امام حسین علیه السلام را سیاسی نکنید»، مانند جدا کردن یک چیز از ذات خودش است؛ مانند جدا کردن «زوجیت» از «عدد چهار»! اگر حرکت و قیام اباعبدالله الحسین علیه السلام سیاسی نباشد، هیچ کار سیاسی دیگری در طول تاریخ انجام نشده است!
✍حجت الاسلام و المسلمین امیررضا ملکی
———~———~—🆔—~——~———
📎 عضویت در کانال اندیشکده مستعدان
https://eitaa.com/joinchat/1079706013Ceed9a368e3
🔰 سه رویداد، سه تصویر، سه پندِ ژرف
⬅️ گاه تجربه، قاطعتر از هر استدلالی، واقعیت را عیان میسازد. تأمل در برخی رویدادهای اخیر، خود جلوهای از جهاد تبیینی است:
1⃣ مواجهه ترامپ با سران اروپا: درسِ قدرت و تحقیر
رفتار دونالد ترامپ با متحدان دیرین اروپایی، نه بر پایه احترام، که برمبنای تحقیر و یکجانبهگرایی استوار بود. این رویکرد، پرسشی اساسی را فراروی دیپلماسی ایران مینهد: آیا با وجود نفوذ فراگیر لابی صهیونیستی در آمریکا و همگرایی عمیق ترامپ و نتانیاهو، حتی با اعطای امتیازات گسترده، میتوان انتظار رفتاری عادلانه و محترمانه از سوی ایالات متحده داشت؟ این رویداد، هشداری است که در عرصه بینالملل، قدرت حقیقی از مسیر استقلال و عزت میگذرد، نه وابستگی و انفعال. در عین حال این نکته به تنهایی نافی مذاکره در شرایط مناسب نیست. بلکه به این معناست که اگر با دست خالی به مذاکره برویم چیزی جز تحقیر، ذلت و نهایتا مواجهه با آنچه از آن فرار می کردیم نصیبمان نخواهد شد.
2⃣ اشکهای پدری بر مزار عزیزان: عدالت یا ترحم؟
صحنه دردناک پدری که در سوگ سه فرزند و همسرش میگرید، وجدان هر انسانی را میآزارد. اعدام قاتل، هرچند ناچیز ولی مرهمی موقت بر زخمِ روان بازماندگان است. آیا میتوان در چنین مواردی، با استناد به شعار «نه به اعدام»، چرخه بیپایان خشونت را نادیده گرفت؟
ادامه در پست بعدی👇
———~———~—🆔—~——~———
📎 لینک دعوت به کانال اندیشکده مستعدان
https://eitaa.com/joinchat/1079706013Ceed9a368e3
ادامه از پست بالا
به راستی، عدم اجرای عدالت قاطع، نه تنها به تداوم چرخه خشونت میانجامد، بلکه جامعه را به سمتی سوق میدهد که ضعفاء همواره در هراس و تبعیض، و بازماندگان قربانیان، با خشم فروخفته و احساس بیعدالتی، زندگی را به پایان برسانند
3⃣ بیداری دیرهنگام اردن: هشداری برای منطقه
واکنش اخیر نخستوزیر اردن به ادعاهای توسعهطلبانه رژیم صهیونیستی، نشان از بیداری نصفه و نیمه اما دیرهنگام این کشور دارد. اردنی که سالها در سایه همکاری با اسرائیل، به حفاظت از امنیت خود میاندیشید، اکنون دریافت که خود نیز میتواند به طعمهای جدید تبدیل شود. این رویداد، درس عبرتی است برای تمامی کشورهای منطقه که در دام همکاری با این رژیم متجاوز غافل ماندهاند. آیا مسئولان لبنان و دیگر دُوَل عربی نیز به این واقعیت تلخ واقف خواهند شد؟ هرچند که «قلیلا ما تذکرون»
———~———~—🆔—~——~———
📎 لینک دعوت به کانال اندیشکده مستعدان
https://eitaa.com/joinchat/1079706013Ceed9a368e3
2.8M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🏴 زیارت امام رضا علیهالسلام، بالاتر از حج!
▪️اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى عَلِيِّ بْنِ مُوسَى الرِّضَا الْمُرْتَضَى،
▪️الْإِمَامِ التَّقِيِّ النَّقِيِ
▪️وَ حُجَّتِكَ عَلَى مَنْ فَوْقَ الْأَرْضِ وَ مَنْ تَحْتَ الثَّرَى،
▪️الصِّدِّيقِ الشَّهِيدِ،
▪️صَلاَةً كَثِيرَةً تَامَّةً زَاكِيَةً مُتَوَاصِلَةً مُتَوَاتِرَةً مُتَرَادِفَةً
▪️كَأَفْضَلِ مَا صَلَّيْتَ عَلَى أَحَدٍ مِنْ أَوْلِيَائِكَ.
———~———~—🆔—~——~———
📎 لینک دعوت به کانال اندیشکده مستعدان
https://eitaa.com/joinchat/1079706013Ceed9a368e3