✍حجت الاسلام و المسلمین رستمی؛ مدیر اندیشکده مستعدان
پیدا و پنهان اقتصاد ایران مجموعهای است که تلاش میکند با نگاهی واقعبینانه و بر پایه دادهها و آمار رسمی، به مهمترین مسائل اقتصادی کشور بپردازد. در این مجموعه، هر فصل به یکی از موضوعات اساسی اقتصاد ایران اختصاص دارد و در هر فصل نیز بخشهای جداگانهای برای واکاوی جزئیات در نظر گرفته شده است. هدف آن است که بدون اغراق و شعار و با رویکردی راهکار محور، واقعیتهای اقتصاد ایران را از زاویهای روشنتر بررسی کنیم و تصویر دقیقتری از چالشها و فرصتها به دست دهیم.
🔻شماره های گذشته
پرونده اول: اشتغال
منتشر شده در خبرگزاری تسنیم به تاریخ ۲۲ شهریور ماه ۱۴۰۴
پرونده دوم؛ قسمت اول: مروری مختصر بر بانکداری در جهان و ایران
منتشر شده در روزنامه عصر اقتصاد به تاریخ ۸ مهر ماه ۱۴۰۴
پرونده دوم؛ قسمت دوم: بانکداری پس از انقلاب- نقاط قوت
منتشر شده در روزنامه عصر اقتصاد به تاریخ ۲۰ مهر ماه ۱۴۰۴
———~———~—🆔—~——~———
📎 عضویت در کانال اندیشکده مستعدان
https://eitaa.com/joinchat/1079706013Ceed9a368e3
🏦پرونده دوم: بانکداری در اقتصاد ایران
قسمت دوم👈 بانکداری پس از انقلاب؛ نقاط قوت
🔍نظام بانکداری ایران در همان سالهای ابتدایی پس از انقلاب دو تحول بنیادین را تجربه کرد: نخست ملیسازی و دیگری اسلامیسازی. این دو تحول ماهیت نظام مالی کشور را تا حدود زیادی تغییر داد.
🇮🇷ملی شدن بانکها
کلیه بانک های ایران در پی مصوبه دولت موقت و تایید شورای انقلاب، از تاریخ 17 خرداد 1358 با لایحهای دو مادهای، ملی اعلام شدند. بر این اساس ۲۸ بانک خصوصی در کشور به مالکیت دولت درآمد. این اقدام مورد استقبال گروه های سیاسی مختلف قرار گرفت و هدف از آن جلوگیری از فروپاشی مالی و حفظ سرمایه های ملی عنوان گردید. ملی سازی در شرایط بحرانی اوایل انقلاب را می توان یک اقدام اضطراری برای مقابله با ورشکستگی بانکهای خصوصی و فرار گسترده بدهکاران بانکی به خارج از کشور و یک اقدام راهبردی برای حفظ منافع عمومی و استقرار هماهنگی میان صنایع دانست. پس از ملی شدن بانکها، 36 بانک موجود در ایران با یکدیگر ادغام شده و در قالب 9 بانک به فعالیت های خود ادامه دادند.
🔸اسلامیسازی بانکها
نقطه عطف دیگر بانکداری در ایران با دغدغه اسلامی کردن بانکها آغاز گردید. پس از پیروزی انقلاب لزوم استقرار نظام اقتصادی اسلام به عنوان یکی از نیازهای اساسی کشور مطرح شد. مهمترین اقدام عملی در این راستا را میتوان ریشه کن کردن ربا از سیستم بانکی کشور دانست. به همین منظور، پس از انقلاب در سال ۱۳۵۸ اقداماتی فوری در جهت اسلامی کردن نظام بانکی به عمل آمد، که این اقدامات را میتوان در کوششهای اولیه برای حذف بهره و برقراری کارمزد در سیستم بانکی، تاسیس بانک اسلامی و توسعه صندوقهای قرض الحسنه خلاصه کرد. سرانجام پس از جلسات کارشناسی متعدد، قانون عملیات بانکداری بدون ربا در تاریخ 8 شهریور 1362 به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید و در 10 شهریور همان سال مورد تایید شورای نگهبان قرار گرفت و از ابتدای سال 1363 به بانکها ابلاغ گردید. در ماده 1 این قانون اهدافی چون : عدالت و حق، همسویی با دولت، قرض الحسنه و توسعه برای نظام بانکداری اسلامی تعریف شد و وظایفی مانند تنظیم و کنترل گردش پول، اعطای وام و اعتبار بدون ربا برای نظام بانکی مقرر گردید و در یکی از مهمترین تغییرات، عقود اسلامی جایگزین بهره شد.
🔹آغاز مجدد تاسیس بانکهای خصوصی
پس از حدود دو دهه تسلط کامل دولت بر نظام بانکی در ایرانِ پس از انقلاب، رفته رفته زمزمه خصوصیسازی در بانکها پدید آمد. اولین گامهای رسمی برای حرکت به سمت خصوصی سازی طی برنامه های اول و دوم توسعه برداشته شد. در ادامه اقداماتی مانند ایجاد موسسات اعتباری غیربانکی(که فاقد قدرت خلق پول بود) انجام شد تا آن که در سال 1379 قانون اجازه تاسیس بانکهای غیردولتی با هدف افزایش شرایط رقابتی، تشویق پس انداز و سرمایه گذاری و رشد اقتصادی تصویب شد و پس از آن به مرور شاهد شکل گیری بانکهای خصوصی در ایران بودیم.
به موازات شکل گیری بانک های خصوصی، الحاقیههای متعدد به قانون بانک داری بدون ربا افزوده شد تا اینکه در دهه 90 طرح تحول بانکداری در مجلس مطرح شد و رفت و برگشت های متعددی را طی نموده است؛ تا بدانجا که طرح اصلاح قوانین بانکی به دو بخش اصلی تقسیم شده و دو مسیر متفاوت را طی کرده است. یک بخش قانون بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران است که به دلیل اختلاف میان مجلس و شورای نگهبان، برای تعیین تکلیف نهایی به مجمع تشخیص ارسال شد و در نهایت با تایید مجمع، توسط مجلس به دولت ابلاغ شد و دیگری طرح بانکداری جمهوری اسلامی که در مراحل بررسی جزئیات قرار دارد.
ادامه دارد ...
🔅نقاط قوت بانکداری پس از انقلاب
💠گستردگی نفوذ: ایران در زمینه پوشش خدمات بانکی جزو بالاترین سطوح پوشش در خاورمیانه است.
👈بر اساس آخرین دادهها حدود 90 درصد ایرانی های بالای 15 سال، دارای حساب بانکی هستند و از این جهت ایران در خاورمیانه رتبه اول را کسب نموده است. این گستردگی به معنای دسترسی آحاد جامعه به خدمات مختلف بانکی است.
💠پیشرفت فناوری و صنعت پرداخت الکترونیک: ایران در زمینه استفاده از خدمات صنعت پرداخت الکترونیکی و دیجیتال آمار خوبی داشته و سرعت رشد قابل قبولی در این زمینه از خود به جای گذاشته است.
👈برای نمونه بر اساس گزارش های معتبر، میزان دسترسی افراد به دستگاه های خودپرداز در ایران از حدود 36 درصد در سال 2011 به حدود 89 درصد در سال 2018 رسیده است. بر اساس آمار بانک مرکزی در طی یک دهه تعداد دستگاه های خودپرداز از حدود 26 هزار دستگاه به بیش از 60 هزار دستگاه افزایش یافته است.
💠تامین مالی پروژههای بزرگ: بانک های متعددی در تامین مالی پروژه های کلان و ملی نقش آفرینی کرده اند.
👈بانکها در تامین مالی پروژههای #نفتی و #گازی(مثل میدان گازی پارس جنوبی)، طرح های #صنعتی و #معدنی(مثل شرکت فولاد مبارکه)، توسعه زیرساخت ها نظیر #سدسازی، #راهآهن و #فرودگاه، پروژههای #مسکن و #شهرسازی و... نقش مهمی ایفا کردهاند.
💠تابآوری در برابر تحریمها: بانک ها به رغم همه مشکلات و فشارهای تحریمی، توانسته اند نقش مهمی در حفظ حیات اقتصادی کشور داشته باشند و تاب آوری نظام مالی کشور را حفظ کنند. بانکها با سرمایهگذاری مناسب روی زیرساختهای داخلی، وابستگی به سیستمهای بینالمللی را کاهش دادند.
👈برای نمونه پایهریزی و توسعه «سامانه شتاب» که امکان تراکنشهای داخلی بین کارتهای بانکی مختلف را فراهم میکند سبب شد حجم عظیمی از پرداختهای خرد و کلان در کشور از طریق این شبکه انجام شود و جامعه در معاملات و نقل و انتقالهای پولی آسودگی خاطر بالایی داشته باشد. اقدامات شبکه بانکی برای تابآوری در شرایط تحریم به این امور محدود نمیشود و مجموعهای از سازوکارهای داخلی و خارجی را در برمیگیرد که مانع مسدود شدن راه تنفس مالی کشور شدهاند و شاید پرداختن به آن در این یادداشت چندان مناسب نباشد.
🔻البته بیان نقاط قوت بانکداری در ایران به معنای نادیده گرفتن کاستیهای فراوان آن نیست. در بخش بعدی به بیان نقاط ضعف بانکداری در ایران خواهیم پرداخت.
———~———~—🆔—~——~———
📎 لینک دعوت به کانال اندیشکده مستعدان
https://eitaa.com/joinchat/1079706013Ceed9a368e3
امضای تفاهم نامه همکاری مرکز تحقیقات اسلامی مجلس و اندیشکده مستعدان اجتهاد
حجت لاسلام والمسلمین میرهاشم حسینی مسئول اندیشکده مستعدان اجتهاد و حجت الاسلام والمسلمین دکتر نهاوندی رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی در ارتباط با مباحث فقهی، تقنینی، آموزشی و پژوهشی تفاهم نامه همکاری امضاء کردند.
همکاری در برگزاری دوره ها و کارگاه های آموزشی؛ همکاری در تهیه، تدوین و انتشار کتب و منشورات علمی و آموزشی فقهی- حقوقی؛ همکاری در برگزاری نشستها، رویدادها، کرسیهای نظریهپردازی و آزاداندیشی؛ مشارکت در تهیه پیش نویس طرح ها و لوایح و نقد ارزیابی قوانین و آئین نامهها؛ انجام طرح های پژوهشی مشترک؛ تهیه و ارائه اولویتهای پژوهشی حقوقی -فقهی جهت انجام تحقیقات علمی- پژوهشی توسط اساتید و پژوهشگران اندیشکده با هدف رفع مسائل روز؛ استفاده از ظرفیت اساتید اندیشکده جهت عضویت در کارگروههای علمی مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی؛ تشکیل کارگروه های مشترک تخصصی براساس چالش های حقوقی – فقهی کشور؛ برگزاري نمايشگاه كتاب و آثار علمی و تجربیات عملی به صورت مشترك؛ استفاده از امكانات علمي-پژوهشي طرفین و دسترسی به پایگاههای اطلاعاتی و کتابخانهای و ... تبادل كليه محصولات علمي توليد شده؛ انجام مطالعات نیازسنجی، آسیب شناسی و ارزیابی با هدف تطبیق قوانین مصوب مجلس با دستورها و احکام فقهی و حقوقی؛ برگزاری همایش علمی فقهی- حقوقی مشترک از مفاد این تفاهم نامه می باشد.
———~———~—🆔—~——~———
📎 لینک دعوت به کانال اندیشکده مستعدان
https://eitaa.com/joinchat/1079706013Ceed9a368e3
7.4M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
به مناسبت سالگرد رحلت استاد جواد کاشانی (ره)؛ مرد خودساخته و استاد کمنظیر ادبیات عرب
✍حضرت استاد ساعتی پس از بیان این حدیث نورانی به دیدار حق تعالی شتافتند.
🎬 مستند آقا جواد
🖇مصاحبه با استاد کاشانی در خصوص طلبگی و مطالعه ادبیات عرب (دوماه قبل رحلت) (ص ۶۴)
🖇ویژه نامه رحلت استاد کاشانی (ص ۱۶ و ص ۱۱۰ به بعد)
———~———~—🆔—~——~———
📎 لینک دعوت به کانال اندیشکده مستعدان
https://eitaa.com/joinchat/1079706013Ceed9a368e3
💢در مرز علم
نقد ۲ کتاب تازه نشر یافته
کتاب های مطرح و چالش برانگیز در حوزه های علمی و اجتماعی با نظارت اساتید توسط جمعی از طلاب مورد بحث واقع شده و نقدهای مکتوب از آن تهیه میشود، تلاش میشود این نقدها به دست نگارنده نیز برسد و گفت و گویی دو جانبه شکل گیرد.
۱. عصر حیرت
۲. اعتبار سنجی احادیث شیعه
———~———~—🔰—~——~———
📖مطالعه کتابچه «ره نامه مستعدان»؛ گزارش فعالیت های اندیشکده
سایت اندیشکده مستعدان
🌐https://tme313.ir/