مُحَلِّل
2⃣ دیدگاه دیگر معتقد است تنها در زمانی میتوان آسمان را کلییر کرد که حمله هوایی دشمن قطعی باشد، آژیر
✍🏻در خصوص علت کلییر نکردن آسمان، طرفداران دیدگاه دوم یک استدلال دیگر هم دارند؛ آن نیز این است که در زمان حمله، آسمان غرب کشور (مکان شلیک موشکها) تقریبا کلییر بود و حتی بعضی پروازهای عبوری خارجی نیز مجوز عبور نگرفتند. اگر قرار بر کلییر سراسر کشور میشد، ما باید زمان شروع و زمان پایان میدادیم. زمان شروع، منجر به لورفتن عملیات موشکی میشد اما زمان پایان را کِی میدادیم؟! مگر زمان حمله دشمن است آن هم وقتی هیچ شاهدی مبنی بر حمله وجود ندارد؟
@Muhallel
مُحَلِّل
❓چرا ۲موشک بهسمت هواپیما شلیک شد؟ 🔹پایه و اساس شلیک ۲موشک بهسمت هواپیما، قطعیت و یقین اپراتور است
❓آیا هر دو موشک به هواپیما اصابت کرد؟
🔹خیر، برابر اطلاعات ثبت شده در سامانه، موشک اول پس از شلیک، در ساعت۶:۱۴:۵۷ سیگنال فعال شدن فیوز مجاورتی را ارسال میکند که حاکی از عملکرد آن است، اما موشک دوم پس از شلیک، چنین سیگنالی را ارسال نمیکند و آخرین ارتباط رادیویی آن با سامانه پدافندی در مکانی نزدیک مسیر حرکت هواپیما اما با فاصله قابل توجه ثبت شده است و پس از آن هم پیام موفقیتآمیز نبودن عملکرد موشک در سامانه نشان داده میشود. اطلاعات ثبت شده هر دو موشک در سامانه دفاع هوایی نشان میدهد که موشک اول در مجاورت هواپیما و موشک دوم در فاصله حدود ۹۰۰متری شمال موقعیت هواپیما منفجر شده است و موشک دوم احتمال آسیب به هواپیما را نداشته است.
@Muhallel
❓خطای انسانی که عامل این حادثه بوده به چه معناست؟
🔹خطای انسانی عامل اصلی این سانحه عنوان شده، با این حال زنجیرهای از رخدادها منجر به وقوع این سانحه میشود که در حلقههای این زنجیره، خطای انسانی بیشترین سهم را دارد. برای بررسی دقیقتر این موضوع باید به حدود یک ساعت و نیم قبل از حادثه رجوع کرد؛ در ساعت۴:۵۴ روز سانحه، سامانه دفاع هوایی تور-ام۱ که وظیفه دفاع از یکی از مراکز حساس سپاه در محدوده بیدگنه را دارد، مطابق با طرح تاکتیکی خود حدود ۱۰۰متر از محل استقرار قبلی خود جابهجا میشود که طی این جابهجایی سمت سامانه نیز تغییر پیدا میکند.
@Muhallel
🔹نخستین خطای انسانی اینجا رخ میدهد؛ چراکه اپراتور پس از این جابهجایی، شمال جغرافیایی را تصحیح نمیکند و سامانه دچار ۱۰۵درجه خطای سمت میشود؛ برای درک بهتر این موضوع باید اینگونه گفت که این خطا باعث میشود تا اپراتور هدفی را که از سمت فرودگاه در حال پرواز بهسمت غرب بوده به شکل هدفی که از سمت جنوب غربی بهسمت تهران در حال حرکت بوده در ارتفاعی به نسبت پایین مشاهده کند.
🔻در ساعت۶:۱۴ اپراتور هدفی را در سمت ۲۵۰درجه نسبت به شمال خود و در حال طی کردن مسیر ۵۶درجه شناسایی میکند؛ این در حالی است که آن هدف یعنی هواپیمای اوکراینی پس از برخاست از فرودگاه از سمت ۱۴۳درجه نسبت به سامانه و در حال طی کردن مسیر ۳۰۹درجه بوده است.
@Muhallel
🔹اپراتور سامانه مشخصات هدف شناسایی شده را در ساعت ۶:۱۴:۱۹ روی بستر ارتباط به مرکز فرماندهی خود اعلام میکند که مبادله این پیام موفقیتآمیز نبوده و در پیامهای ضبط شده در مرکز ثبت نشده است. در این لحظه دومین خطای اپراتور که منجر به حادثه میشود صورت میگیرد و او بدون انتظار برای دریافت دستور، رأسا به این نتیجه میرسد که هدف موردنظر متخاصم است و نخستین موشک را بهسمت هدف شلیک میکند.
@Muhallel
🔹در همین شرایط، اپراتور چند دستورالعمل را یکجا نقض میکند؛ نخست آنکه این سامانه وظیفه رصد و پایش اهداف را به شکل ابتدایی نداشته و موظف بوده تنها درصورت واگذاری هدف از سمت مرکز فرماندهی، نسبت به جستوجو، قفل راداری و درصورت لزوم شلیک اقدام کند؛ این در حالی است که رأسا اقدام به همه این مراحل میکند.
🔻دوم آنکه برای شلیک موشک باید با دستور مرکز فرماندهی خود اقدام میکرد؛ درحالیکه پس از آنکه بهدلیل قطع ارتباط موفق به دریافت پاسخ از مرکز فرماندهی خود نمیشود، براساس دستورالعمل فرامین کنترل آتش یک مرحله کاهش مییابد؛ یعنی در وضعیت آتشبس قرار میگرفت که باز نباید شلیک میکرد، اما اینجا شلیک میکند.
@Muhallel
مُحَلِّل
@Muhallel
❓چرا سخنگوی نیروهای مسلح در روز واقعه و تنها چند ساعت پس از آن موضوع را تکذیب کرد؟
🔹علت این موضوع شرایط خاصی است که در تیمهای بازرسی نظامی حاکم است. ساعت ۸صبح روز چهارشنبه یعنی کمتر از ۲ساعت پس از شلیک موشک و سقوط هواپیما، فرمانده نیروی هوافضای سپاه که این اتفاق در زیرمجموعه او رخ داده است، موضوع را به فرمانده کل سپاه اطلاع میدهد و فرمانده کل سپاه نیز مقامات ستادکل نیروهای مسلح را در جریان این واقعه قرار میدهد.
🔻در ستاد کل نیروهای مسلح ابتدا مقاومتهایی در زمینه پذیرش این مسئله وجود دارد؛ چراکه اتفاق رخداده آنچنان غیرقابل باور و برخلاف پروتکلها و دستورالعملهاست که احتمال بروز آن اگر نگوییم غیرممکن، اما بسیار کم است؛ با این حال از غروب روز چهارشنبه ۱۸دی۱۳۹۸ تیم بررسی سانحه در معاونت بازرسی ستادکل نیروهای مسلح تشکیل میشود، اما تشکیل تیم بررسی سانحه بهمعنای قطعیت در وقوع سانحه نیست، بلکه این تیم بهدنبال بررسی شواهد و قرائن هستند تا قطعیت ساقط شدن هواپیما با شلیک سامانه پدافندی را اثبات یا رد کنند. مصاحبه سخنگوی ارشد نیروهای مسلح در این مقطع یعنی بعدازظهر روز واقعه انجام میشود؛ پاسخ به سؤال فوق این است که اساسا در آن مقطع زمانی موضوع هنوز قطعیت نداشته و مصاحبه سخنگوی نیروهای مسلح پیش از تشکیل تیم بررسی سانحه انجام شده است.
✍🏻اگر خاطرتان باشد، جواد ظریف در آن فایل صوتی گفت که وقتی روز جمعه به دبیرخانه رفته، همگی به شدت زدن هواپیما را تکذیب کردند و مثلا آقای خسروی گفته چرا حرفهای امپریالیسم را تکرار میکنید؟
@Muhallel
مُحَلِّل
@Muhallel
❓شرایط ۳-ث که مقامات اعلام کردند به چه معناست؟
🔹شرایط آمادهباش در یگانهای پدافندی شامل ۲بخش است؛ مرحله و سطح.
🔻نخستین مرحله، مراقبت است که در این مرحله هیچ جنگ و اتفاقی محتمل نیست و تنها تعدادی از سامانههای رصد و پایش مانند رادارهای پیشهشدار اولیه فعال هستند.
🔹مرحله دوم، مهیا شدن است که در این مرحله پرسنل به محل کار خود فراخوان میشوند و سامانهها و دستگاههای مربوطه مهیا و آماده میشوند؛ مانند رزمایشهای داخل یگانی.
🔻مرحله سوم، مرحله رزم است که این مرحله خود شامل ۳سطح است؛
۱. نخستین سطح، ۳-الف است به این معنا که همه سامانهها مطابق با طرح عملیاتی از پیش تعیین شده در محل خود مستقر میشوند و همه مراحل را برای واگذاری ماموریت طی کردهاند.
۲. سطح بعدی، ۳-ب است که در این سطح، آمادگیها بالا میرود و بین ۷۰تا ۸۰درصد سامانهها و حساسههای پدافندی شامل رادارها، سایتهای شنود الکترونیکی و سیگنالی و... در حالت عملیاتی قرار دارند و هدف را جستوجو میکنند.
۳. سومین سطح، سطح ۳-ث است که در این سطح ۱۰۰درصد سامانهها و حساسهها در مرحله عملیاتی قرار دارند و پرسنل آماده واگذاری هدف برای رهگیری و درصورت لزوم انهدام آن هستند.
🔹مطابق اطلاعات اعلام شده، سطح آمادگی نیروهای پدافندی کشور از لحظه ترور شهید حاج قاسم سلیمانی در مرحله ۳-ب قرار داشته که این آمادگی پس از عملیات عینالاسد به ۳-ث ارتقا پیدا میکند.
🔻ذکر این نکته ضروری است که در کنار سطح آمادگی، مفهوم دیگری در پدافند هوایی وجود دارد بهنام فرامین کنترل آتش که شامل ۳فرمان است؛ آتشبس، آتشمحدود و آتش به اختیار که معنای هرکدام از آنها به شرح زیر است:
●آتشبس: تحت هیچ شرایطی اپراتور اجازه شلیک بهسمت هدف را ندارد.
●آتش محدود: به هیچ هدفی شلیک نمیکنیم؛ مگر آنکه ۱۰۰درصد مطمئن شویم دشمن است.
●آتش به اختیار: به هیچ هدفی شلیک نمیکنیم؛ مگر آنکه ۱۰۰درصد مطمئن شویم غیرخودی است.
🔹قابل ذکر است که در زمان وقوع حادثه هواپیمای اوکراینی، فرامین کنترل آتش در مرحله آتش محدود بوده است.
@Muhallel