سخنان امیرالمؤمنین علی علیهالسلام
خطبه صدونودم نهجالبلاغه (خطبه ۱۹۰ - خطبه در وصيّت به يارانش)
1️⃣ رهآورد نماز:
مردم (خواندن و اقامه) نماز را برعهده گيريد، و آن را حفظ كنيد، زياد نماز بخوانيد، و با نماز خود را به خدا نزديك كنيد. «نماز دستورى است كه در وقتهاى خاص بر مؤمنان واجب گرديدهاست».
آيا به پاسخ دوزخيان گوش فرانمىدهيد، آنهنگام كه از آنها پرسيدند: چهچيز شما را به دوزخ كشاندهاست گفتند: «ما از نمازگزاران نبوديم».
همانا نماز، گناهان را چونان برگهاى پاييزى فرومىريزد، و غل و زنجير گناهان را از گردنها مىگشايد، پيامبر اسلام صلّى اللّه عليه و آله و سلّم نماز را به چشمه آب گرمى كه بردر سراى مردى جريان داشتهباشد، تشبيه كرد، اگر روزى پنجبار خود را در آن شستشو دهد، هرگز چرك و آلودگى در بدن او نماند.
همانا كسانى از مؤمنان حق نماز را شناختند كه زيور دنيا از نماز بازشان ندارد، و روشنايى چشمشان يعنى اموال و فرزندان مانع نمازشان نشود.
خداى سبحان مىفرمايد: «مردانى هستند كه تجارت و خريد و فروش، آنان را از ياد خدا، و برپا داشتن نماز، و پرداخت زكات بازنمىدارد».
رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم پس از بشارت به بهشت، خود را در نمازخواندن به زحمت مىانداخت، زيرا خداوند به او فرمود: «خانواده خويش را به نماز فرمانده و بر انجام آن شكيبا باش» پس پيامبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم پىدرپى خانواده خود را به نماز فرمان مىداد، و خود نيز در انجام نماز شكيبا بود.
2️⃣ ارزش و رهآورد زكات:
همانا پرداخت زكات و اقامه نماز، عامل نزديكشدن مسلمانان به خداست، پس آنكس كه زكات را با رضايت خاطر بپردازد، كفّاره گناهان او مىشود، و بازدارنده و نگهدارنده انسان از آتش جهنّم است.
پس نبايد به آنچه پرداخته با نظر حسرت نگاه كند، و براى پرداخت زكات افسوس خورد، زيرا آنكس كه زكات را از روى رغبت نپردازد، و انتظار بهتر از آنچه را پرداخته داشتهباشد، به سنّت پيامبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم نادان است، و پاداش او اندك، و عمل او تباه و هميشه پشيمان خواهدبود.
3️⃣ مسؤوليّت اداى امانت:
يكى ديگر از وظائف الهى، اداى امانت است، آنكس كه امانتها را نپردازد زيانكار است. امانت الهى را بر آسمانهاى برافراشته، و زمينهاى گسترده، و كوههاى بهپاداشته، عرضه كردند، كه از آنها بلندتر، بزرگتر، وسيعتر يافت نمىشد، امّا نپذيرفتند.
اگر بنا بود كه چيزى به خاطر طول و عرض و توانمندى و سربلندى از پذيرفتن امانت سرباز زند آنان بودند، امّا از كيفر الهى ترسيدند، و از عواقب تحمّل امانت آگاهى داشتند، كه ناتوانتر از آنها آگاهى نداشت، و آن انسان است، كه خدا فرمود: «همانا انسان ستمكار نادان است».
4️⃣ دانش الهى:
همانا بر خداوند سبحان پنهان نيست آنچه را كه بندگان در شب و روز انجام مىدهند، كه دقيقا بر اعمال آنها آگاه است، و با علم خويش بر آنها احاطه دارد.
اعضاء شما مردم گواه او، و اندام شما سپاهيان او، روان و جانتان جاسوسان او، و خلوتهاى شما بر او آشكار است.
https://eitaa.com/nahgolbalagh
خطبه صدونودویکم نهجالبلاغه (خطبه ۱۹۱ - خطبه درباره معاويه)
وَاللّهِ ما مُعاوِيَةُ بِاَدْهى مِنّى، وَلكِنَّهُ يَغْدِرُ وَ يَفْجُرُ،
بهخداقسم معاویه زیرکتر از من نیست، ولى او خیانت مىورزد و گناه مىکند،
وَ لَوْلا كَراهِيَةُ الْغَدْرِ لَكُنْتُ مِنْ اَدْهَى النّاسِ; وَلكِنْ كُلُّ غَدرَة
و اگر غدر و مکر نکوهیده نبود من از زیرکترین مردمان بودم; ولى هر نیرنگى معصیت
فَجْرَةٌ، وَ كُلُّ فَجْرَة كَفْرَةٌ، وَ لِكُلِّ غادِر لِواءٌ يُعْرَفُ بِهِ يَوْمَ الْقِيامَةِ.
است، و هر معصیتى نوعى کفر است، و هر نیرنگبازى را در قیامت نشانهاى است که به آن شناخته مىشود.
وَ اللّهِ ما اُسْتَغْفَلُ بِالْمَكيدَةِ، وَ لا اُسْتَغْمَزُ بِالشَّديدَةِ.
سوگندبهخدا که من با مکر و حیله غافلگیر نمىشوم، و با شدّت و سختى ناتوان نمىگردم.
https://eitaa.com/nahgolbalagh
خطبه صدونودودوم نهجالبلاغه (خطبه ۱۹۲ - خطبه در پايدارى در راه حق)
اَيُّهَا النّاسُ، لاتَسْتَوْحِشُوا فى طَريقِ الْهُدى لِقِلَّةِ اَهْلِهِ،
❗️اى مردم، در راه هدایت از کمى اهل آن وحشت نکنید،
فَاِنَّ النّاسَ قَدِاجْتَمَعُوا عَلى مائِدَة شِبَعُها قَصيرٌ، وَ جُوعُها طَويلٌ.
که مردم بر سر سفرهاى گردآمدهاند که زمان سیرى آن اندک، و مدّت گرسنگى آن طولانى است.
اَيُّهَا النّاسُ، اِنَّما يَجْمَعُ النّاسَ الرِّضا وَالسُّخْطُ. وَ اِنَّما
❗️اى مردم، جز این نیست که خشنودى و خشم است که مردم را بر محورى جمع مىکند. غیر این نبود
عَقَرَ ناقَةَ ثَمُودَ رَجُلٌ واحِدٌ فَعَمَّهُمُ اللّهُ بِالْعَذابِ لَمّا عَمُّوهُ بِالرِّضا،
که ناقه ثمود را یک نفر پىکرد، امّا عذاب خداوند همه را گرفت چون همگان به آن برنامه رضایت دادند،
فَقالَ سُبْحانَهُ: «فَعَقَرُوها فَاَصْبَحُوا نادِمينَ». فَما كانَ اِلاّ اَنْ خارَتْ
خداوند سبحان فرمود: «همه آن را پىکردند، پس همه پشیمان شدند». آنگاه سرزمین
اَرْضُهُمْ بِالْخَسْفَةِ خُوارَ السِّكَّةِ الْمُحْماةِ فِى الاَْرْضِ الْخَوّارَةِ.
آنان بر اثر فرورفتن صداکرد مانند صداى فرورفتن آهن داغ در زمین نرم و هموار.
اَيُّهَا النّاسُ، مَنْ سَلَكَ الطَّريقَ الْواضِحَ وَرَدَ الْماءَ، وَ مَنْ خالَفَ
❗️اى مردم، هرکه راه راست و روشن را بپیماید بهآبرسد، و هرکه بیراهه رود
وَقَعَ فِى التّيهِ .
در بیابان بهسرگردانىافتد.
https://eitaa.com/nahgolbalagh
خطبه صدونودوسوم نهجالبلاغه (خطبه ۱۹۳ - خطبه هنگام دفن سرور زنان جهان حضرت فاطمه(عليهاالسلام)
اى رسول خدا، از من و دخترت بر تو سلام باد که در جوار تو آمد، و بهسرعت به تو ملحق شد. اى رسول حق، از دورى دختر برگزیدهات شکیبایىام
کم شد، و طاقتم ازدسترفت، جزآنکه مرا در فراق عظیم تو، سنگینى مصیبتت جاى تسلیت (در مصیبت فاطمه) است. زیرا من بودم که با دست خود تو را در آغوش خاک جاى دادم، و سرت بر سینه من بود که روح پاکت از قفس تن پرید. ما از خداییم و به خدا بازمىگردیم.
😭 راستى که امانت بازگرداندهشد، و گروگان دریافتگردید. اما غصه من ابدى است، و شبم قرین بیدارى است تازمانى که خداوند براى من جایگاهى راکه تو درآن اقامت دارى اختیار کند. بهزودى دخترت از همدستى امت براى ستم بر او به تو خبر خواهدداد، در پرسیدن از او اصرار کن، و خبر اوضاع را از او بخواه; درحالىکه بین ما و تو فاصله زیادى نشده و زمانه از یادت خالى نگشته این همه ستم به ما شد.
به هر دو نفر شما سلام باد سلام وداعکننده نه سلام رنجیدهخاطر دلتنگ. اگر از کنار مرقدت بروم نه از باب ملالت است، و اگر بمانم نه از جهت بدگمانى به آنچه خداوند به صابران وعده دادهاست.
https://eitaa.com/nahgolbalagh
خطبه صدونودوچهارم نهجالبلاغه (خطبه ۱۹۴ - خطبه در گريز از دنيا)
❗️ايُّهَا النّاسُ، اِنَّمَا الدُّنْيا دارُ مَجاز، وَالاْخِرَةُ دارُ قَرار، فَخُذُوا مِنْ
اى مردم، دنیا سراى گذر، و آخرت خانه همیشگى است، از سراى گذر براى
مَمَرِّكُمْ لِمَقَرِّكُمْ، وَ لا تَهْتِكُوا اَسْتارَكُمْ عِنْدَ مَنْ يَعْلَمُ اَسْرارَكُمْ،
خانه دائمى توشه برگیرید، و نزد آنکه اسرار شما را مىداند پرده حرمت خود را ندرید،
وَ اَخْرِجُوا مِنَ الدُّنْيا قُلُوبَكُمْ مِنْ قَبْلِ اَنْ تُخْرَجَ مِنْها اَبْدانُكُمْ.
دلهایتان را از دنیا خارج کنید قبلازآنکه بدنهایتان را خارج کنند.
فَفيها اخْتُبِرْتُمْ، وَلِغَيْرِها خُلِقْتُمْ. اِنَّ الْمَرْءَ اِذا هَلَكَ قالَ النّاسُ:
در دنیا آزموده شدهاید، و براى غیر آن بهوجود آمدهاید. انسان وقتى ازدنیا مىرود مردم مىگویند:
ما تَرَكَ؟ وَقالَتِ الْمَلائِكَةُ: ما قَدَّمَ؟ لِلّهِ آباؤُكُمْ،
(از ثروت) چه گذاشت؟ و فرشتگان مىگویند: (از عبادت) چه فرستاد؟ خدا پدرانتان را خیردهد،
فَقَدِّمُوا بَعْضاً يَكُنْ لَكُمْ، وَ لا تُخَلِّفُوا كُلاًّ فَيَكُونَ
مقدارى پیش فرستید که در آخرت به سود شماست، و تمام آنچه را دارید پس از خود بهجانگذارید
عَلَيْكُمْ .
که به زیان شماست.
https://eitaa.com/nahgolbalagh
خطبه صدونودوپنحم نهجالبلاغه (خطبه ۱۹۵_ ياران خود را در بسيارى از اوقات به آن پندمىداد)
تَجَهَّزُوا رَحِمَكُمُ اللّهُ، فَقَدْ نُودِىَ فيكُمْ بِالرَّحيلِ، وَ اَقِلُّوا
خدا شما را رحمت کند، مجهّزشوید که شما را براى کوچکردن دعوت کردهاند، میل
الْعُرْجَةَ عَلَى الدُّنْيا، وَانْقَلِبُوا بِصالِح ِ ما بِحَضْرَتِكُمْ مِنَ الزّادِ، فَاِنَّ
ماندن در دنیا را کمکنید، و باتوشهشایستهاى که دارید بهسوى خدا بازگردید، که پیشروى
اَمامَكُمْ عَقَبَةً كَؤُوداً، وَ مَنازِلَ مَخُوفَةً مَهُولَةً، لابُدَّ مِنَ الْوُرُودِ عَلَيْها
شما گردنهاىسخت، و منازلىترسناک و هولآور است، که چارهاى از ورود به آن و
وَالْوُقُوفِ عِنْدَها. وَاعْلَمُوا اَنَّ مَلاحِظَ الْمَنِيَّةِ نَحْوَكُمْ دائِبَةٌ،
وقوف در آن ندارید. ❗️بدانید مرگ بهطور جدّى دیده خود را بهسوى شما دوخته،
وَ كَاَنَّكُمْ بِمَخالِبِها وَ قَدْ نَشِبَتْ فيكُمْ، وَ قَدْ دَهَمَتْكُمْ فيها مُفْظِعاتُ
گویا به چنگالهایش که در شما فرورفته دچارهستید، و امور شدید و عظیم و سنگین
الاُْمُورِ وَ مُعْضِلاتُ الْمَحْذُورِ. فَقَطِّعُوا عَلائِقَ الدُّنْيا، وَاسْتَظْهِرُوا
و طاقتفرسا بر شما حملهآورده. پس پیوندهاى دنیا را از خود قطعکنید، و به توشه تقوا
بِزادِ التَّقْوى .
پشت خود را قوىگردانید.
https://eitaa.com/nahgolbalagh