💠🔹امام عليه السلام در اين گفتار حكيمانۀ بسيار كوتاه و پرمعنا به يك اصل مهم اجتماعى اشاره كرده، مى‌فرمايد: به ظاهر اشخاص قناعت نكنيد، آن‌ها را بيازماييد و اى بسا با آزمودن، آن‌ها را دشمن بداريد و در يك عبارت كوتاه: «آزمايش كن تا دشمنش دارى»؛ (أُخْبُرْ تَقْلهِ). «اخْبُرْ» از مادۀ «خُبر» (بر وزن قفل) به معناى آزمايش كردن است. «تقله» از مادۀ «قِلى» (بر وزن صدا) به معناى بغض است. اين ماده، هم به‌صورت ناقص يايى آمده و هم ناقص واوى. در صورت اول به معناى بغض و عداوت و در صورت دوم به معناى طرد كردن است و در واقع هر دو به يك معنا بازمى‌گردد زيرا لازمۀ عداوت طرد كردن مى‌باشد. اين درمورد جوامع آلوده يا گروه‌هاى خاص اجتماعى كه افراد منحرف در آن كم نيستند صادق است والا نتيجۀ آزمايش، هميشه دشمن داشتن افراد مورد آزمون نخواهد بود. ممكن است اشاره به عصر خود حضرت نيز بوده باشد كه افراد منافق و چند چهره در آن عصر فراوان بودند
#حکمت_434
🔶 @Nahj_Et
💠قَالَ علیه السلام اخبُر تَقلِهِ
قال الرضی و من الناس من یروی هذاللرسول صلی الله علیه و آله ومما یقوی أنه من کلام أمیر المؤمنین علیه السلام ماحکاه ثعلب عن ابن الأعرابی قال المأمون لو لا أن علیا علیه السلام قال اخبر تقله لقلت اقله تخبر
💠(او را آزمایش کن تا دشمنش بداری). سیدرضی می گوید: بعضی از مردم این سخن را از پیامبر (صلی الله علیه و آله) نقل کرده اند، اما آنچه تایید می کند که این سخن از امیرالمومنین است آن است که ثعلب از ابن اعرابی نقل کرده که مامون گفت: اگر نبود که علی (علیه السلام) فرمود: اخبر تقله (بیازما تا دشمن بداری)، من می گفتم: اقله تخبر، (مردم را دشمن بدار تا بیازمایی). قلاه یقلیه، قلی به کسر (قاف) و قلاء، به فتح به معنی: دشمن داشت او را. های آخر برای سکت اضافه شده است. این جمله ی امری است در معنای خبر و به منزله ی ضرب المثل به این معنی که باطن هر کس را بیازمایی، دشمنش می داری. و این حکم به غالب است چون بیشتر مردم از نظر باطن و اخلاق ناروا چنینند. و آنچه را که از مامون نقل کرده اند برعکس سخن اما (علیه السلام) است یعنی اظهار دشمنی با شخص باعث فاش شدن باطن او می گردد، زیرا که او یا در برابر، دشمنی می کند و یا نمی کند، در هر صورت خوبی و بدی او روشن می گردد. و نظیر این سخن از ابوبکر اصفهانی نقل شده است که گفت: اگر اعتراض بر گذشتگان در زمره ی نادانی و اسراف تلقی نمی شد، می گفتم: دشمنی، سپس آزمون، تا این که انسان عمرش را تلف نکرده و بیجا با کسی دشمنی نمی ورزد.
📙شرح#حکمت_434
حکمت های نهج البلاغه ( همراه با 25 ترجمه و شرح )/ ص438 شرح ابن میثم
🔶 @Nahj_Et