🤝🏠 حکمت ۶۵ نهج‌البلاغه
امام علی (علیه‌السلام):
«از دست دادن دوستان، غربت است.»
امام علی (ع) در این سخن کوتاه اما ژرف، جایگاه بی‌همتای دوستی را در زندگی آشکار می‌کنند. ایشان از دست رفتن دوست را همانند وارد شدن به غربتی عمیق دانسته‌اند؛ غربتی که نه‌تنها جسم، بلکه روح انسان را نیز در بر می‌گیرد. درست مانند کسی که در دیاری بیگانه و بدون آشنا سرگردان است، انسان بدون دوستان واقعی، دچار تنهایی عمیق، سرگشتگی و احساس بی‌پناهی می‌شود. 🌃💔
🌟 شرح و مفهوم‌سازی
غربت (تنهایی و بیگانگی):
غربت فقط دور بودن از خانه و وطن نیست، بلکه گاهی با نبودن دوستان و کسانی که حضورشان مایه آرامش است، در نزدیک‌ترین فاصله‌ها هم می‌توان احساس غربت و تنهایی کرد. فقدان دوستان، همان احساس بی‌سرپناهی و بی‌کسی را به همراه دارد. 🏙👤
اهمیت دوستی:
دوست صمیمی، تکیه‌گاه روحی و شریک دل است؛ بدرقه‌کننده شادی‌ها و پناهگاه غم‌ها. سخن امام علی (ع) یادآور جایگاه پررنگ دوست در رشد عاطفی و معنوی و سلامت روانی ماست. 🤗🧑🤝🧑
تأثیر فقدان دوستی:
بی‌دوستی می‌تواند حتی در میان جمع نیز حس غربت را در دل زنده کند؛ یعنی بدون تکیه‌گاه‌های عاطفی، حتی در شلوغ‌ترین مکان‌ها هم احساس بیگانگی ممکن است.
دوستی به‌عنوان سرمایه:
بدون سرمایه ارزشمندی به‌نام دوستی، زندگی بی‌رنگ و بی‌نشاط می‌شود. دوستی‌های واقعی، به‌ویژه در سختی‌ها، زندگی را معنا می‌بخشند؛ فقدان آنها نه‌تنها یک فقدان عاطفی، بلکه لطمه‌ای به پویایی معنوی و امنیت روانی فرد است. 💎
📌 نکات کلیدی حکمت
نقش معنوی دوستان:
دوستان خوب، تأثیر عمیقی بر روح و روان انسان دارند و نبود آنها ضربه‌ای جدی به آرامش و نشاط زندگی است.
ضرورت حفظ دوستی‌های واقعی:
این حکمت ما را به مراقبت و قدرشناسی از روابط صمیمی دعوت می‌کند؛ دوستان واقعی را باید همچون یک گوهر، حفظ و نگهداری کرد.
غربتِ بی‌پناهی:
بدون دوست، انسان همچون کسی است که سقفی برای پناه ندارد؛ این تنهایی می‌تواند به احساس بی‌ارزشی و بی‌هویتی ختم شود. 🏚
لزوم مراقبت از روابط دوستانه:
دوستی مثل گیاه است که به رسیدگی، توجه و محبت نیاز دارد تا پایدار بماند و زیبا رشد کند.
💡 پیام‌های کلیدی
دوستی دارویی برای غربت درونی است:
در زندگی قدر دوستانت را بدان و برای حفظشان بکوش، چرا که آنها پناهگاه روح‌اند.
بدون دوستی، خانه‌ات بی‌روح است:
حفظ روابط دوستانه، زندگی را پربار و دلگرم‌کننده می‌سازد.
برای دوستان واقعی تلاش کن:
دوستی را با محبت، اعتماد و احترام ماندگار کن؛ قدرش را تا زمانی که داری بدان.
وجود دوستان، سرمایۀ معنوی زندگی است:
سختی‌ها و شادی‌ها با حضور دوستان، معنا و طعمی متفاوت پیدا می‌کند. ❤️
#نهج_البلاغه
#حکمت
#امام_علی
#دوستی
#غربت
#تنهایی
#ارتباط_انسانی
#سرمایه_زندگی
#رابطه_دوستانه
#سلامت_روان
#نهج_البلاغه_بخوانیم
🖋 جعفر روحی (کارشناس ارشد نهج‌البلاغه)
🏅👐 حکمت ۶۶ نهج‌البلاغه
امام علی (علیه‌السلام):
«از دست دادن حاجت، بهتر است از درخواست کردن از نااهل.»
در این سخن حکیمانه، امام علی (ع) ما را به ارزش عزت نفس و کرامت انسانی توجه می‌دهد. ایشان می‌گویند اگر در شرایطی قرار گرفتیم که باید نیازی را از کسی طلب کنیم که شایسته و بااخلاق نیست، بهتر است همان نیاز برآورده نشود تا اینکه عزت و شخصیت خود را نزد فردی نالایق خُرد کنیم.
این آموزه اخلاقی ما را به استقلال، خودداری و قناعت دعوت می‌کند و نشان می‌دهد که شأن و حرمت انسان، بسیار بالاتر از خواسته‌های زودگذر است. 🙅♂️🏆
🌟 شرح و مفهوم‌سازی
حاجت و نیاز:
حاجت شامل هر نوع نیاز مادی یا معنوی در زندگی است. گاهی رسیدن به این نیاز اهمیت دارد، اما نه به قیمت از دست رفتن کرامت انسانی. 🛑
نااهل کیست؟
«نااهل» به کسی گفته می‌شود که از نظر اخلاقی، شخصیتی یا اجتماعی شایستگی حمایت و کمک را ندارد؛ کسی که ممکن است از دادن کمک، قصد تحقیر یا منت‌گذاری داشته باشد. 🚫
عزت نفس و حرمت انسانی:
امام (ع) به ما یاد می‌دهد که عزت نفس و کرامت، سرمایه‌ای است که حتی بر رفع نیازهای زندگی ارجحیت دارد. نباید این سرمایه را با هیچ نیازی معامله کرد.
ارزش‌گذاری صحیح:
برآوردن نیاز مهم است، اما اگر راه رسیدن به آن از مسیر خواری و خواهش نزد افراد نالایق عبور کند، بهتر است خودداری کرد تا روح و شخصیت انسان آسیب نبیند. 🌱
📌 نکات کلیدی حکمت
حفاظت از کرامت انسانی:
هیچ نیازی، حتی اگر بزرگ و مهم باشد، نباید باعث شود انسان عزت خود را جلوی افراد ناشایست زیر سؤال ببرد. سرافرازی بر هر نیازی مقدم است. 👑
انتخاب افراد شایسته برای درخواست:
در مواقعی که ناچار به درخواست کمک هستید، باید سراغ افراد بااخلاق و باارزش بروید و از درخواست نزد افراد تحقیرکننده و ناسپاس پرهیز کنید.
اجتناب از تحقیر:
درخواست نزد نااهل می‌تواند علاوه بر بی‌ثمر بودن، باعث ذلت، تحقیر و خدشه‌دار شدن شخصیت شود.
قناعت و استقلال:
خوداتکایی و قناعت، بهتر و شریف‌تر از وابستگی و خواستن از هر کسی است؛ این فضیلت، شخصیت انسان را حفظ می‌کند و او را عزیز نگه می‌دارد. 💪
💡 پیام‌های کلیدی
ارزش عزت نفس را بالاتر از هر نیاز موقت بدانیم:
نخواهیم افتخار خود را برای رفع نیازهای معمولی در معرض خطر بگذاریم.
در انتخاب افرادی که به آنها نیاز داریم، دقت کنیم:
کسانی را انتخاب کن که در کنار کمک، احترام و عزت تو را نیز حفظ کنند.
برای رفع نیاز، همیشه به دنبال راه‌های عزتمندانه باش:
گاهی بهتر است از نیاز صرف‌نظر کنی تا شخصیت و جایگاه معنوی‌ات حفظ شود.
قناعت و خودکفایی کلید عزت است:
با قناعت و تلاش، کمتر به دیگران محتاج می‌شوی و عزتت را محفوظ می‌داری. 🌾
#نهج_البلاغه
#حکمت
#امام_علی
#عزت_نفس
#کرامت
#قناعت
#استقلال
#نیاز
#شخصیت
#آبرو
#اخلاق
#نهج_البلاغه_بخوانیم
🖋 جعفر روحی (کارشناس ارشد نهج‌البلاغه)
حکمت ۶۷ نهج‌البلاغه
درود خدا بر او، فرمود:
از بخشش اندک شرم مدار که محروم کردن، از آن کمتر است.
امام علی (علیه‌السلام) در این سخن عمیق و حکمت‌آمیز، به ارزش و اهمیت بخشش حتی به مقدار اندک اشاره می‌کنند. ایشان بیان می‌فرمایند اگر امکان کمک یا بخششی کوچک دارید، از ارائه آن خجالت نکشید و خودداری نکنید؛ زیرا خودداری از بخشش (محروم کردن)، در قیاس با حتی اندک‌ترین کمک، بسیار ناچیزتر و کم‌ارزش‌تر است.
این سخن حاوی پیامی اخلاقی و اجتماعی است که ما را به ایثار، توجه به نیازمندان و گشاده‌دستی 👐، حتی در حد توانایی خود، تشویق می‌کند. امام (علیه‌السلام) نشان می‌دهند که برکت و اثر بخشش در اصل آن است، نه در بزرگی یا کوچکی‌اش. ✨
۱. ارزش بخشش
بخشش، حتی در مقدار کم، نشانه‌ای از سخاوت قلب ❤️ و بزرگواری انسان است. گاهی یک کمک کوچک 🤏 می‌تواند تغییری بزرگ در زندگی دیگران ایجاد کند. 🌱
۲. محروم نکردن
محروم کردن یعنی کاملاً بی‌اعتنایی به نیاز دیگران. حتی اگر توانایی کمک بزرگی نداریم، نباید بی‌تفاوتی را انتخاب کنیم؛ ❌😐 چرا که بخشش هرچند کوچک، از محروم کردن و بی‌اعتنایی بسیار ارزشمندتر است. ✔️
۳. شرم از بخشش اندک
گاهی افراد از اینکه کمکشان کوچک یا ناچیز به نظر برسد، خودداری می‌کنند. 😶 امام علی (علیه‌السلام) به این توهم پاسخ داده و تأکید می‌کنند که خجالت از بخشش اندک بی‌اساس است؛ زیرا اصلِ کمک کردن ارزشمند است و بزرگی عمل را نیت انسان تعیین می‌کند، نه کمیت آن. 🙏🎈
۴. اثر معنوی بخشش
بخشش، هرچند اندک، هم بر فرد کمک‌کننده اثر مثبت دارد (ایجاد حس سخاوت و پاکی قلب 😇🧼) و هم ممکن است نیاز فوری دیگری را برطرف نماید. ⚡️🤝
نکات کلیدی
بخشنده بودن 👐، حتی با کمترین امکانات، ارزشمند است.
خودداری از کمک کردن (محرومیت)، نشان از بی‌اهمیتی به نیاز دیگران است. 🚫
کمیت بخشش مهم نیست؛ کیفیت نیت و سخاوت در آن، اصل است. 🏆
با ایجاد فرهنگ بخشش، هرچند کوچک، می‌توان جامعه‌ای مهربان‌تر و همدل‌تر ساخت. 🤗❤️
بخشش کوچک می‌تواند مقدمه‌ای برای بخشش‌های بزرگ‌تر شود. 🔜🌊
#اخلاق
#نهج_البلاغه_بخوانیم
#امام_علی
#کلام_امیرالمومنین
#حکمت
#مهربانی
#سخاوت
#انسانیت
#بخشش
#سبک_زندگی
#خیرات
#تعلیم_و_تربیت
#قرآن_و_عترت
#معارف_اسلامی
#جعفر_روحی
🖋 جعفر روحی (کارشناس ارشد نهج‌البلاغه)
حکمت 68 :
درود خدا بر او، فرمود:
عفّت ورزيدن زينت فقر، و شكرگزارى زينت بىنيازى است. ✨
امام علی (علیه السلام) در این سخن عمیق و حکمت‌آموز، به ارزش و اهمیت بخشش حتی به مقدار اندک اشاره می‌کنند. 💫
ایشان بیان می‌فرمایند که اگر امکان کمک یا بخششی کوچک دارید، از ارائه آن خجالت نکشید و خودداری نکنید؛ زیرا خودداری از بخشش (محروم کردن)، در قیاس با حتی اندک‌ترین کمک، بسیار ناچیزتر و کم‌ارزش‌تر است.
این سخن حاوی پیامی اخلاقی و اجتماعی است که ما را به ایثار، توجه به نیازمندان و گشاده‌دستی، حتی در حد توانایی خود، تشویق می‌کند. 🤝
امام (علیه السلام) نشان می‌دهند که برکت و اثر بخشش در اصل آن است، نه در بزرگی یا کوچکی‌اش. ☀️
ارزش بخشش:
بخشش، حتی در مقدار کم، نشانه‌ای از سخاوت قلب و بزرگواری انسان است. 💖
گاهی یک کمک کوچک می‌تواند تغییری بزرگ در زندگی دیگران ایجاد کند.
محروم نکردن:
محروم کردن یعنی کاملاً بی‌اعتنایی به نیاز دیگران.
حتی اگر توانایی کمک بزرگی نداریم، نباید بی‌تفاوتی را انتخاب کنیم؛ چرا که بخشش هرچند کوچک، از محروم کردن و بی‌اعتنایی بسیار ارزشمندتر است. 👐
شرم از بخشش اندک:
گاهی افراد از اینکه کمکشان کوچک یا ناچیز به نظر برسد، خودداری می‌کنند.
امام علی (علیه السلام) به این توهم پاسخ داده و تأکید می‌کنند که خجالت از بخشش اندک بی‌اساس است؛ زیرا اصلِ کمک کردن ارزشمند است و بزرگی عمل را نیت انسان تعیین می‌کند، نه کمیت آن. 🌸
اثر معنوی بخشش:
بخشش، هرچند اندک، هم بر فرد کمک‌کننده اثر مثبت دارد (ایجاد حس سخاوت و پاکی قلب) و هم ممکن است نیاز فوری دیگری را برطرف نماید. 🌈
نکات کلیدی این حکمت
بخشنده بودن، حتی با کمترین امکانات، ارزشمند است. 💎
خودداری از کمک کردن (محرومیت)، نشان از بی‌اهمیتی به نیاز دیگران است.
کمیت بخشش مهم نیست؛ کیفیت نیت و سخاوت در آن، اصل است. 🎁
با ایجاد فرهنگ بخشش، هرچند کوچک، می‌توان جامعه‌ای مهربان‌تر و همدل‌تر ساخت. 🤗
بخشش کوچک می‌تواند خود مقدمه‌ای برای بخشش‌های بزرگ‌تر شود. 🌱
#نهج_البلاغه
#حکمت
#نهج_البلاغه_بخوانیم
#امام_علی
#بخشش
#سخاوت
#اخلاق
#ایثار
#سبک_زندگی_اسلامی
🖋 جعفر روحی (کارشناس ارشد نهج‌البلاغه)
حکمت 69
درود خدا بر او، فرمود:
اگر به آنچه كه مىخواستى نرسيدى، از آنچه هستى نگران مباش. 🌱
این سخن از امام علی (علیه السلام) حاوی پیامی آرام‌بخش و حکیمانه است که ما را به پذیرش واقعیت‌ها، شکرگزاری برای داشته‌ها و پرهیز از نگرانی و نارضایتی فرا می‌خواند. 🫶
ایشان بیان می‌کنند که اگر به اهداف، آرزوها یا خواسته‌های خود نرسیدی، به جای تمرکز بر آنچه نداری، قدردان و شادمان از آنچه که اکنون داری باش و نگران نباش.
این دستورالعمل، یک توصیه روان‌شناختی و اخلاقی برای تقویت صبر، قدردانی و توکل به خداوند است. 🌸
نرسیدن به خواسته‌ها:
هر انسانی در زندگی آرزوها، خواسته‌ها و اهدافی دارد که گاهی مسیر زندگی یا شرایط باعث می‌شود به برخی از آنها دست پیدا نکند.
نرسیدن به خواسته‌ها بخشی طبیعی از زندگی است و نباید باعث نا امیدی یا اضطراب شود. ☁️
نگران بودن از “چیستی خود”:
این نگرانی یعنی فرد به خاطر نرسیدن به یک هدف یا خواسته، احساس ناارزشی یا بی‌کفایتی کند.
امام علی (علیه السلام) هشدار می‌دهند که این نگرانی غیرضروری است و فرد باید قدرشناسی و رضایت از آنچه هست و دارد، داشته باشد. 🤍
قدردانی و شکرگزاری:
حضرت به طور غیر مستقیم از ما می‌خواهند به داشته‌های خود توجه کنیم و بابت آنها شکرگزار باشیم.
این شکرگزاری باعث آرامش قلب و بهبود نگرش ما نسبت به زندگی می‌شود. 🙏
پذیرش مقدرات و توکل به خداوند:
محور دیگری که این سخن به آن اشاره دارد، پذیرش قضا و قدر الهی و سپردن خواسته‌ها و آینده به حکمت خداوند است. ☀️
پیام‌های کلیدی حکمت
واقع‌گرایی در زندگی:
زندگی همیشه مطابق با خواسته‌های انسان پیش نمی‌رود. پذیرش این واقعیت ما را از استرس‌های بی‌مورد آزاد می‌کند. 🌾
قدردانی از لحظه اکنون:
به جای افسوس گذشته یا نگرانی درباره چیزهایی که نداریم، باید بر آنچه اکنون داریم تمرکز کنیم و قدردان آنها باشیم. 💚
پرهیز از مقایسه و احساس ضعف:
نرسیدن به یک هدف یا خواسته نباید باعث شود که خود را نالایق یا دچار احساس کمبود بدانیم.
رضایت درونی و توکل به خدا:
رضایت از وضعیت فعلی و اعتماد به حکمت خداوند، یک عامل کلیدی برای آرامش ذهنی است. 🌙
#نهج_البلاغه
#حکمت
#نهج_البلاغه_بخوانیم
#امام_علی
#آرامش
#شکرگزاری
#توکل
#سبک_زندگی_اسلامی
#صبر
🖋 جعفر روحی (کارشناس ارشد نهج‌البلاغه)
حکمت 70
درود خدا بر او، فرمود:
نادان را یا تندرو یا کندرو می‌بینی. ⚖️
امام علی (علیه السلام) در این سخن حکیمانه به یکی از ویژگی‌های بارز افراد نادان اشاره می‌کنند.
ایشان بیان می‌فرمایند که رفتار نادان معمولا متعادل نیست؛ یا بسیار شتاب‌زده و بی‌ملاحظه عمل می‌کند (تندرو)، یا بسیار کُند، بی‌عمل و منفعل است (کندرو).
این سخن نشان‌دهنده اهمیت تعادل و خردمندی در رفتار و تصمیم‌گیری‌های انسان است و ما را به تفکر، دقت و میانه‌روی در زندگی دعوت می‌کند. 🟢
نادانی:
نادانی در اینجا به معنای فقدان خرد، دانش و تفکر صحیح است.
فرد نادان معمولاً بدون فکر و سنجش درست رفتار می‌کند و نمی‌تواند تعادل در تصمیمات خود ایجاد کند. 🌫
تندروی:
فرد نادان وقتی تندروی می‌کند، در تصمیم‌گیری‌ها عجله می‌کند، به پیامدهای کار خود فکر نمی‌کند و ممکن است آسیب‌ها و شکست‌های زیادی در زندگی داشته باشد. 🏃♂️
کندروی:
از سوی دیگر، نادان ممکن است بسیار کُند و بی‌تحرک باشد، فرصت‌ها را از دست بدهد و نتواند تصمیم‌گیری‌های به‌موقع انجام دهد. 🐢
اهمیت تعادل:
این سخن امام علی (علیه السلام) تاکید دارد که رفتار متعادل و میانه‌رو، نشانه خردمندی است و انسان باید از افراط و تفریط در همه امور دوری کند. 🌿
نکات کلیدی این حکمت
افراط و تفریط، نتیجه فقدان خرد است:
نادان به دلیل بی‌خردی و نبود تفکر صحیح، یا در کارهایش بسیار عجولانه رفتار می‌کند یا بسیار منفعل و سرد است؛ هر دو حالت او را از دستیابی به نتایج بهتر باز می‌دارد. ❌
تعادل، نشانه خردمندی:
انسان خردمند همیشه میان دو حالت افراط و تفریط راه میانه‌ای پیدا می‌کند و با تفکر، سنجش شرایط و دقت عمل می‌کند. 🌟
اهمیت تفکر پیش از عمل:
دلیل اصلی افراط و تفریط در رفتار نادان این است که او پیش از انجام کارهایش فکر نمی‌کند و نتایج را پیش‌بینی نمی‌کند. 🤔
پیامدهای شتاب‌زدگی یا کُندی:
شتاب‌زدگی و تندروی باعث اشتباه‌های زیاد می‌شود، و کُندی و انفعال باعث از دست دادن فرصت‌ها و عقب‌ماندن از مسیر رشد و موفقیت می‌گردد. 🔄
#نهج_البلاغه
#حکمت
#نهج_البلاغه_بخوانیم
#امام_علی
#میانه‌روی
#خردمندی
#تعادل
#تفکر
#سبک_زندگی_اسلامی
🖋 جعفر روحی (کارشناس ارشد نهج‌البلاغه)
حکمت 71
درود خدا بر او، فرمود:
چون عقل کامل گردد، سخن اندک شود. 🧠🤫
امام علی (علیه السلام) در این سخن، رابطه میان خردمندی و میزان سخن گفتن را بیان می‌کنند.
هرچه عقل انسان کامل‌تر شود، سخنانش سنجیده‌تر و کمتر خواهد بود.
انسان خردمند می‌داند که هر حرف باید معنا و اثری داشته باشد و از گفتار بیهوده، افراطی یا آسیب‌زننده اجتناب می‌کند. 🕊
عقل و خرد:
عقل یعنی توانایی تفکر عمیق، سنجیدن نتیجه‌ها و تصمیم‌گیری درست.
انسان عاقل مراقب پیامد حرف‌ها و رفتارهای خود است. 🧐
اندک سخن گفتن:
کم‌گویی در اینجا به معنای سکوت مطلق نیست، بلکه یعنی پرهیز از حرف‌های بی‌ارزش و غیرضروری.
انسان عاقل می‌داند کی صحبت کند و کی سکوت برگزیند. 💬❌
کمال عقل:
نشانه رسیدن به کمال عقل، کنترل زبان و گفتار در هر موقعیت است.
انسان کامل، بر افکار و سخنان خود تسلط دارد. 🔒
رابطه زبان و عقل:
زبان آیینه افکار است و هرچه عقل کامل‌تر، بیان سنجیده‌تر و محتاط‌تر خواهد بود.
پرگویی معمولاً نشانه سطحی‌نگری است. 🗣⬅️🧠
نکات کلیدی این حکمت
سخن‌گفتن زیاد، دشمن خرد:
افراد پرگو کمتر به کیفیت کلام و پیامد سخنانشان فکر می‌کنند، اما انسان خردمند اغلب سکوت یا سخن سنجیده را برمی‌گزیند. 🚫🗣
کم‌گویی و تأثیرگذاری:
کم‌گویی باعث می‌شود سخنان ارزش بیشتری پیدا کنند و تأثیرگذارتر باشند. 🌟
پرهیز از سخنان بیهوده:
بسیاری از حرف‌ها نه‌تنها مفید نیستند، بلکه گاهی تنش یا سوءتفاهم ایجاد می‌کنند. انسان عاقل از این‌ها می‌پرهیزد. 🛑
کنترل زبان:
زبان قدرت سازندگی و تخریب دارد؛ تکامل عقل یعنی تسلط بر زبان و پرهیز از آسیب رساندن به دیگران. 🛡
#نهج_البلاغه
#حکمت
#نهج_البلاغه_بخوانیم
#امام_علی
#خردمندی
#کم_گویی
#کنترل_زبان
#تفکر
#سبک_زندگی_اسلامی
🖋 جعفر روحی (کارشناس ارشد نهج‌البلاغه)
حکمت 72
و آن حضرت فرمود:
روزگار بدن‌ها را کهنه، امیدها را نو و مرگ را نزدیک، و آرزو را دور می‌کند.
آن که به روزگار دست یافت ناراحتی دید، و هر که آن را از دست داد در سختی افتاد. 🕰🌱⚰️
این سخن عمیق از امام علی (علیه السلام) تصویری واقع‌گرایانه و نکته‌سنج از حقیقت دنیای مادی است.
دنیا ظاهری فریبنده دارد؛ بدن‌ها را فرسوده و پیر می‌کند، آرزوها را همیشه تازه نگه می‌دارد، مرگ را نزدیک‌تر می‌سازد و خواسته‌ها را دور و دست‌نیافتنی جلوه می‌دهد.
چه کسی که به دنیا می‌رسد و چه بی‌نصیب می‌ماند، در هر دو حالت با رنج و ناراحتی روبه‌روست. 🌗
فرسودگی بدن‌ها:
دنیا با فشارها، تلاش، بیماری و گذر زمان، بدن انسان را خسته و فرسوده می‌کند. 🧓
تجدید آرزوها:
آرزوهای انسان پایان‌ناپذیرند؛ هر زمان به یک خواسته می‌رسد، آرزویی جدید در دل او زنده می‌شود. 🌊
نزدیکی مرگ:
در حالی‌که انسان مشغول برنامه‌ریزی‌های بلندمدت است، مرگ همیشه نزدیک است و به کسی مهلت بیشتری نمی‌دهد. ⏳
دور شدن خواسته‌ها:
خواسته‌ها آن‌قدر زیاد و دور از دسترس‌اند که اغلب هیچ‌گاه تأمین نمی‌شوند یا لذتی از رسیدن به آنها حاصل نمی‌شود. 🚶♂️🌫
خستگی صاحبان دنیا:
کسی که به مال و مقام دنیوی می‌رسد، آرامش نمی‌یابد؛ بلکه نگهداری و حفظ آنها او را خسته و گرفتار می‌کند. 💼😮💨
رنج بی‌نصیب‌ها:
بی‌نصیب‌ها نیز حسرت و فشارهای روانی و اجتماعی می‌کشند و از رنج محرومیت در عذاب‌اند. 😔
نکات کلیدی این حکمت
دنیا دو لبه‌ی رنج دارد:
چه در رفاه و چه در محرومیت، آرامش حقیقی از دنیا حاصل نمی‌شود؛ هر دو سوی دنیا با رنج و سختی همراه است. ⚖️
ماهیت فریبنده دنیا:
دنیا با آرزوهای پی‌درپی انسان را درگیر خود می‌کند و او را از هدف اصلی و حقیقت زندگی غافل می‌سازد. 🎭
مرگ همیشه در کمین است:
در حالی که انسان به فکر فردا و فرداهاست، مرگ به او نزدیک‌تر از آنی است که فکر می‌کند. ☠️
تناقض ظاهری دنیا:
دنیا آنچه نشان می‌دهد، با آنچه حقیقتاً می‌بخشد، متفاوت است؛ ظاهرش شادی و باطنش فرسایش است. 🎢
#نهج_البلاغه
#حکمت
#نهج_البلاغه_بخوانیم
#امام_علی
#دنیا
#پیری
#آرزو
#مرگ
#شادی_فانی
#سبک_زندگی_اسلامی
🖋 جعفر روحی (کارشناس ارشد نهج‌البلاغه)
حکمت 73
درود خدا بر او، فرمود:
کسی که خود را رهبر مردم قرار داد، باید پیش از آن که به تعلیم دیگران پردازد، خود را بسازد، و پیش از آن که به گفتار تربیت کند، با کردار تعلیم دهد؛
زیرا آن کس که خود را تعلیم دهد و ادب کند، سزاوارتر به تعظیم است از آن که دیگری را تعلیم دهد و ادب بیاموزد. 🕊🪞
امام علی (علیه السلام) در این سخن گهربار، به اهمیت خودسازی برای رهبران، مربیان و هر فرد تأثیرگذار تأکید می‌کند.
آموزش و تربیت واقعی، با عمل آغاز می‌شود؛ یعنی ابتدا باید خود را اصلاح کرد و سپس با رفتار، دیگران را آموزش داد. گفتار بدون عمل ارزشی ندارد.
هر که خود را تربیت کند و الگو باشد، شایسته‌تر است به احترام و عظمت. 🌱
ساختن خود پیش از هدایت دیگران:
رهبر یا مربی باید ابتدا از خودسازی آغاز کند تا الگوی دیگران باشد. بدون اصلاح خود، هدایت دیگران نتیجه نمی‌دهد. 🧑🏫➡️🧑🎓
تربیت با کردار، نه گفتار:
عمل، از گفتار ماندگارتر و مؤثرتر است. کسی که خودش اهل رفتار درست باشد، مردم از او الهام بیشتری می‌گیرند تا کسی که فقط حرف می‌زند. 👣
اولویت اصلاح نفس:
اصلاح و ادب خویشتن، وظیفه نخست هر انسان است. تأثیر واقعی تربیت، ریشه در خودسازی دارد. 💪
شایستگی تعلیم‌دهنده:
معلم یا رهبر الگو، شایسته‌ترین فرد برای احترام است؛ چون آموزه‌هایش را با عمل تثبیت می‌کند. ⭐️
نکات کلیدی این حکمت
رهبری بر اساس الگو بودن:
رهبر موفق، کسی است که دیگران از رفتار و کردار او درس بگیرند، نه فقط از سخنانش. 🌟
پرهیز از دوگانگی کردار و گفتار:
تناقض میان عمل و حرف اعتماد را از بین می‌برد. الگو بودن یعنی هماهنگی میان گفتار و رفتار. 🚫🗣/👣
مسئولیت سنگین رهبری و هدایت:
اثرگذاری بر دیگران وظیفه‌ای بزرگ است؛ رهبر باید آموخته‌هایش را ابتدا در خودش اجرا کند. 💼
تربیت عملی:
بیشتر افراد از رفتار ما یاد می‌گیرند تا از توصیه‌ها. روش زندگی ما، تربیت اصلی دیگران است. 👀
پیام‌های اخلاقی و تربیتی
شروع اصلاح از خود:
برای تغییر دیگران، اول باید خودمان را تغییر دهیم. 🪞
عمل، پیش از حرف:
هرگز چیزی را از دیگران نخواهیم که خود عمل نمی‌کنیم. 🔑
رهبری، مسئولیت است نه امتیاز:
جایگاه رهبری، الگو بودن و رفتار آموزنده می‌طلبد. 🔔
حرمت ادب و خودسازی:
خودسازی فردی، پایه و شرط ایفای نقش‌های اجتماعی مؤثر است. 🏆
#نهج_البلاغه
#حکمت
#نهج_البلاغه_بخوانیم
#امام_علی
#رهبری
#خودسازی
#اخلاق
#تربیت
#سبک_زندگی_اسلامی
🖋 جعفر روحی (کارشناس ارشد نهج‌البلاغه)
💡 حکمت ۹۰ نهج‌البلاغه: نشانه‌های فقیه کامل
❝
امام علی (علیه‌السلام) فرمود:
فقیه کامل کسی است که مردم را از بخشش خدا مأیوس نکند، از مهر او ناامید نسازد و آنان را از عذاب ناگهانی ایمن نشمارد.
❞
🌱 ابعاد سه‌گانه فقیه کامل
امید به مغفرت الهی 🕊:
فقیه باید مردم را همیشه به آمرزش پروردگار امیدوار کند و درهای باز بازگشت را بنماید.
تبیین گستره رحمت خدا ☀️:
رحمت و محبت الهی را باید بازگو کند تا دل‌ها با اعتماد و عشق به سوی خداوند کشیده شود.
هشدار نسبت به عذاب الهی ⚡️:
در عین امید، باید مردم را از غفلت نسبت به عدالت و عذاب خدا برحذر داشت؛ تعادل ضروری است.
📖 مفاهیم کلیدی
امید به رحمت خدا 🌈
هشدار نسبت به غفلت از عدالت الهی 🚦
تعادل میان امید و ترس ⚖️
هدایت متعادل جامعه دینی 🤝
آثار تربیتی تعادل: مسئولیت‌پذیری و بازگشت معنوی 🧭
🌟 پیام‌ها و نکات تربیتی
تعادل در آموزش‌ها: نه فقط امید، نه فقط ترس؛ بلکه هر دو برای رشد.
تشویق به توبه و اصلاح: باز شدن درهای امید برای گناهکاران.
هشدار نسبت به امنیت خیالی: بی‌توجهی به اعمال، خطر غفلت.
گسترش محبت به خدا: دل‌های آکنده از مهر و امید.
نقش کلیدی فقیه در تربیت جامعه: هدایت صحیح افکار و معنویت.
📣
#نهج_البلاغه
#نهج_البلاغه_بخوانیم
#فقیه_کامل #تربیت_دینی #تعادل_امید_ترس
#امام_علی_علیه_السلام #آموزش_معنوی
#هدایت_جامعه #رحمت_الهی #عدالت_الهی #اخلاق_اسلامی #حکمت_نهج_البلاغه
جعفر روحی (کارشناس ارشد نهج‌البلاغه)
💡 حکمت ۹۱ نهج‌البلاغه: شادابی دل با حکمت
❝
امام علی (علیه‌السلام) فرمود:
دل‌ها نیز همچون بدن‌ها افسرده می‌شوند؛ پس برای نشاط دل، سخنان زیبای حکمت‌آمیز بجویید.
❞
🌱 پیام و شرح کوتاه
دل انسان نیازمند تغذیه و نوسازی معنوی است؛ همان‌طور که بدن‌مان را با غذا و استراحت شاداب می‌کنیم، قلب‌مان را نیز باید با سخنان حکمت‌آمیز، آموزه‌های روح‌بخش و مطالعه‌ی معارف الهی زنده و پرانرژی نگه داریم.
🪴 مفاهیم کلیدی
افسردگی دل مانند خستگی بدن 💤
اهمیت تغذیه معنوی و فکری 🍃
اثربخشی سخنان حکیمانه بر روح ✨
نقش مطالعه و تأمل در تعالی روح 📚
توازن جسم و جان ⚖️
🌟 نکات مهم تربیتی
تجدید قوای معنوی: با تلاوت قرآن، دعا، مطالعه جملات حکمت‌آمیز و تأمل، دل خود را تازه کنیم.
دوری از روزمرگی: کسالت و افسردگی با تغییر نگرش و ارتباط با حکمت از بین می‌رود.
توجه به نیاز درونی: به سلامت روان و دل اهمیت دهید؛ برای شادابی آن وقت بگذارید.
اتصال به منابع نور: از گنجینه‌های دینی و ادبی بهره بجویید تا انرژی مثبت بگیرید.
زندگی پربارتر: سخنان عمیق و الهام‌بخش انگیزه و امید می‌آفریند.
📣
#نهج_البلاغه
#نهج_البلاغه_بخوانیم
#شادابی_دل #حکمت_نهج_البلاغه #سلامت_روان
#تغذیه_معنوی #دل_آگاه #امام_علی #سخنان_حکیمانه
#زندگی_معنوی #مطالعه_مفید #پویایی_روح
جعفر روحی (کارشناس ارشد نهج‌البلاغه)
حکمت 92 :
امام علی (علیه‌السلام) فرمود:
بی‌ارزش‌ترین دانش، دانشی است که فقط بر زبان جاری می‌شود؛
و برترین علم، آن است که در کردار و رفتار نمایان است.
❞
🔍 شرح کوتاه حکمت
سخن امام علی (علیه‌السلام) تأکید بر این دارد که دانش فقط در صورت عمل به آن مفید و ارزشمند است. آموخته‌ای که تنها در قالب سخن باقی بماند، نه در رفتار و منش شخص دیده شود، سودی برای فرد و جامعه نخواهد داشت.
علم واقعی، زمانی ارزش دارد که به اخلاق نیکو، عمل صالح و تعالی فرد و جامعه بینجامد.
🌱 مفاهیم کلیدی
علم بدون عمل = بی‌ارزش 🗣🚫
دانش کاربردی = رفتار صالح 🙌
تعامل علم و اخلاق 🤝
تفاوت بین آگاهی و حکمت 🧠✨
معیار ارزش دانش = اثرگذاری در زندگی 👣
🌟 پیام‌ها و نکات تربیتی
تبدیل دانش به عمل:دانسته‌های خود را در زندگی جاری کنیم تا به رشد و پیشرفت برسیم.
ارزش ذاتی علم:علمی که به رفتار و اخلاق نینجامد، ارزشمند نیست.
اجتناب از خودنمایی علمی:هدف از دانش، اصلاح خود و اجتماع باشد نه خودنمایی.
تعلیم همراه با تزکیه:علم باید با پرورش نفس همراه شود.
عمل معیار علم:علم خوب، علمی است که اثر عملی داشته باشد.
📣
#نهج_البلاغه
#نهج_البلاغه_بخوانیم
#علم_و_عمل #دانش_کاربردی #حکمت_نهج_البلاغه
#امام_علی #اخلاق_عملی #تزکیه #تربیت_اخلاقی
#ارزش_واقعی_علم #سخنان_علی
جعفر روحی (کارشناس ارشد نهج‌البلاغه)