حکمت 86 درود خدا بر او، فرمود: اندیشه پیر، نزد من از تلاش جوان خوشایندتر است. 🧓💡👦 در این کلام کوتاه، امام علی (علیه‌السلام) بر نقش تعیین‌کننده عقل، تدبیر و تجربه در موفقیت‌های زندگی تاکید می‌کنند. ایشان می‌فرمایند که ارزش خرد و اندیشه باتجربه، حتی از تحرک و نیروی جوانی هم بالاتر است؛ زیرا عقل و اندیشه می‌تواند مسیر را روشن و تلاش‌ها را پربار کند. صرف نیروی بدنی و شور جوانی، اگر با تفکر و برنامه‌ریزی همراه نباشد، به هدر رفتن انرژی و شاید شکست خواهد انجامید. مفاهیم کلیدی ارزش تفکر و تجربه: تجربه و اندیشه که حاصل سالیان عمر است، انسان را از بسیاری خطاها و خطرها حفظ می‌کند. تکمیل بدن و عقل: نیروی جسمی جوانی زمانی ارزشمند است که در خدمت فکر و تدبیر باشد. اولویت عقل بر عمل: بدون فکر و برنامه، حتی سخت‌ترین تلاش‌ها ممکن است بی‌نتیجه بماند. ارزش اندیشه سالخوردگان: خردمندی سالمندان میراثی گرانبهاست که باید قدر آن را دانست. ترکیب تعادل‌بخش عقل و نیرو: ترکیب شور جوانی و خرد پیری، رمز تعادل و پیشرفت پایدار است. پیام‌ها و نکات تربیتی ارج نهادن به تجربه: سخنان و تجربیات بزرگان چراغ راه تصمیم‌گیری و زندگی ماست. راهنمایی جوانان توسط بزرگان: جوان‌ها باید تلاش‌های خود را با مشورت و تدبیر افراد باتجربه همراه کنند. اهمیت حکمت در تلاش: برنامه‌ریزی و تامل، شرط اصلی موفقیت است. انسجام بین نسل‌ها: سالمندان و جوانان باید با هم‌افزایی، یکدیگر را تکمیل کنند. تفکر مقدم بر شتاب: عجله بدون اندیشه، موفقیت را به خطر می‌اندازد. #نهج_البلاغه #حکمت #امام_علی #تجربه #تفکر #جوانی #تدبیر #دانش #سبک_زندگی_اسلامی 🖋 جعفر روحی (کارشناس ارشد نهج‌البلاغه)

حکمت 87 درود خدا بر او، فرمود: در شگفتم از کسی که می‌تواند استغفار کند و ناامید است. 🌧➡️☀️ این سخن کوتاه و پرمعنا از امام علی (علیه‌السلام)، حقیقتی امیدبخش را یادآور می‌شود: هر انسانی که راه بازگشت و استغفار به درگاه خدا را دارد، هیچ دلیلی برای ناامیدی ندارد. استغفار یعنی بازگشت به سوی خدای مهربان، اعتراف به خطا و درخواست بخشش، که خود رمزی است برای شروع دوباره و رهایی از غم و یاس. بنابراین داشتن ناامیدی در حالی که در استغفار باز است، بی‌معناست. مفاهیم کلیدی ماهیت استغفار: استغفار فقط گفتن نیست، بلکه پشیمانی قلبی و تصمیم به ترک خطاست. امید و استغفار: در استغفار، راه نجات و بازگشت همیشه باز است و باید دل را از نومیدی خالی کرد. ناامیدی، گناه بزرگ: امام علی (ع) تاکید دارد که ناامیدی از رحمت خدا هیچ توجیهی ندارد و خلاف اعتماد به پروردگار است. رحمت بی‌کران الهی: خدای مهربان حتی بزرگ‌ترین گناهان را با توبه واقعی می‌آمرزد. پیام‌ها و نکات تربیتی امید مطلق به رحمت الهی: همیشه می‌توان شروعی دوباره داشت و نباید از رحمت خدا نومید شد. شجاعتِ بازگشت و توبه: هیچ‌گاه برای توبه و جبران دیر نیست؛ کافی است به سوی خدا بازگردیم. پرهیز از یاس: ناامیدی مانع رشد معنوی و پیشرفت انسانی می‌شود. تغییرِ زندگی با استغفار: استغفار، انگیزه و توان تغییر را درونی می‌کند و به انسان امید می‌بخشد. اعتماد به مهربانی خداوند: اعتماد به رحمت و مغفرت خدا، انگیزه حرکت و اصلاح را در دل انسان زنده نگه می‌دارد. #نهج_البلاغه #حکمت #امام_علی #استغفار #امید #رحمت #توبه #یاس #سبک_زندگی_اسلامی 🖋 جعفر روحی (کارشناس ارشد نهج‌البلاغه)

حکمت 89 درود خدا بر او، فرمود: کسی که میان خود و خدا اصلاح کند، خداوند میان او و مردم را اصلاح خواهد کرد. ✨🌱 در این کلام نغز، امام علی (علیه‌السلام) به ما یادآوری می‌کند که ریشه و اساس موفقیت و آرامش در روابط اجتماعی، اصلاح رابطه با خداوند است. هر جا فرد با خلوص نیت، تقوا و عمل صالح، رابطه خود را با خدا سالم و صادقانه کند، خداوند هم به صورت مستقیم یا غیرمستقیم زمینه بهبود روابطش با دیگران را فراهم می‌کند. رفتار نیک، صداقت، و اخلاق پسندیده، انعکاس همین ارتباط عمیق با خداوند است. مفاهیم کلیدی رابطه با خدا، زیربنای موفقیت: محور همه موفقیت‌های فردی و اجتماعی، ارتباط سالم با خداوند است. اصلاح نفس: پشیمانی از خطا، توبه و تقویت ایمان، انسان را از درون رشد می‌دهد. اثر معنوی بر روابط اجتماعی: با اصلاح رابطه با خدا، خداوند روابط اجتماعی انسان را اصلاح می‌کند. اعتماد به لطف الهی: رابطه خالصانه با خدا، رحمت و یاری او را در زندگی به‌ویژه روابط انسانی جاری می‌سازد. پیام‌ها و نکات تربیتی اولویت دادن به اصلاح رابطه با خدا: مشکلات اجتماعی ریشه در ضعف ارتباط با خدا دارند و با تقویت این رابطه حل می‌شوند. تاثیر توبه و تقوا در جامعه: توبه و بازگشت به خدا فقط فرد را متحول نمی‌کند، بلکه روابطش با دیگران را هم بهبود می‌بخشد. جلب دل‌ها با ایمان و اخلاق: رفتار نیکو، صداقت و مهربانی در دل دیگران جا باز می‌کند. عبور از قضاوت‌های انسانی: خداوند بسیاری موانع اجتماعی را بدون دخالت انسان و به سبب ایمان و اصلاح درونش برمی‌دارد. تعادل و آرامش درون و برون: اصلاح رابطه با خدا، آرامش و تعادل درونی می‌آورد که در رفتارهای بیرونی هم خود را نشان می‌دهد. #نهج_البلاغه #حکمت #رابطه_با_خدا #اخلاق #اصلاح_نفس #اجتماع #سبک_زندگی_اسلامی 🖋 جعفر روحی (کارشناس ارشد نهج‌البلاغه)

ادامه حکمت ۸۹: درود خدا بر او، فرمود: کسی که امور آخرت خود را اصلاح کند، خداوند امور دنیایش را اصلاح خواهد کرد. 🌱✨ شرح: اگر انسان هدف اصلی خود را رضایت الهی 🙏، تقوا 🕊، انجام اعمال صالح 🤲 و آمادگی برای آخرت ⏳ قرار دهد، نتیجه آن آرامش، برکت و نظم در دنیا 🌸 نیز خواهد بود. هر چه به ارزش‌های معنوی وفادارتر باشیم، خداوند امور دنیوی ما را نیز سامان می‌بخشد. مفاهیم کلیدی اولویت آخرت: هدف نهایی باید رضای خداوند و اصلاح سرنوشت اخروی باشد. 🛤🌈 تاثیر معنویت بر دنیا: توجه به دین، اخلاق و معنویت، برکات الهی را وارد زندگی می‌کند. 🌺🕊 ضمانت الهی: خدا وعده داده که کسی که آخرت را بسازد، دنیایش را هم می‌سازد. 🤝✨ سعادت دنیا و آخرت: موفقیت دنیوی، در گرو توجه به معنویت است. 🏞🕌 پیام‌ها و نکات تربیتی تقدم معنویت بر مادیت: شادکامی واقعی در گرو توجه به آخرت و ارزش‌های بلند است. 🌅⛅️ حل مشکلات دنیوی با آخرت‌گرایی: با نیت پاک و عمل صالح، خیلی از مشکلات دنیوی برطرف می‌شود. 💡 اعتماد به وعده خداوند: این باور، امید، آرامش و نیرو می‌بخشد. 🌊🤲 برنامه‌ریزی زندگی با آخرت‌محوری: اگر معیارهایمان خدایی باشد، دنیا هم سامان می‌یابد. 📝📿 تعادل و آرامش حقیقی: اصلاح آخرت، امنیت و آرامش دنیا را هم به همراه می‌آورد. ⚖️❤️ #نهج_البلاغه #حکمت #آخرت #دنیا #ایمان #تقوا #سبک_زندگی_اسلامی 🖋 جعفر روحی (کارشناس ارشد نهج‌البلاغه)

ادامه حکمت ۸۹ امام علی (علیه‌السلام) فرمود: کسی که از درون جان واعظی دارد، خدا را بر او حافظی است. 🌿🛡 شرح: امام علی (ع) تأکید دارند که اگر انسان دارای «واعظ درونی» یا همان وجدان بیدار باشد، یعنی خود را از درون نصیحت کند و مراقب لغزش‌هایش باشد، خداوند به‌طور ویژه او را حفاظت خواهد کرد. این وجدان اخلاقی و نیروی کنترل از درون، انسان را از خیلی از گناهان و آسیب‌ها بازمی‌دارد و باعث می‌شود حتی بدون هشدار و توصیه بیرونی، سالم و پاک بماند. 🚦💫 مفاهیم کلیدی واعظ درونی (وجدان بیدار):انسان آگاه و متقی با نیروی کنترل‌کننده درونی دیگر نیاز زیادی به نصیحت دیگران ندارد. 🧭🔒 ارتباط معنوی با خداوند:با اصلاح درون و تقویت خودآگاهی، خدا نگهبان و پشتیبان انسان می‌شود. 🤲🕊 تقوا و هوشیاری:ریشه این واعظ درونی، تقوا و مراقبت همیشگی است. 🔥🛡 استقلال شخصیتی و اخلاقی:این افراد وابسته به شرایط نیستند و پایبند ارزش‌های خود می‌مانند. 🏔🌱 حفظ الهی:خداوند چنین افراد باخودکنترلی را با عنایت ویژه، از آسیب‌ها حفظ می‌کند. ☂️✨ پیام‌ها و نکات تربیتی خودآگاهی و خودکنترلی:خود را به جایی برسانیم که از درون، مراقبت و نصیحت کنیم. 🔍🧘‍♂️ تقویت وجدان بیدار:با تقوا و توجه به اخلاق و معنویت، واعظ درونی را پرورش دهیم. 🌱🤲 مسئولیت‌پذیری:مسئول رفتار خود باشیم و بهانه نیاوریم. 🛤🙌 جلب حمایت الهی:خدا با این ویژگی الهی، یار و حافظ انسان خواهد بود. 🤲☀️ استقلال در رفتار:کسی که از درون پند می‌پذیرد، نیازی به تذکر دائمی بیرون ندارد و معیار زندگی‌اش اخلاق و انسانیت است. 🚦🎯 #نهج_البلاغه #حکمت #وجدان ✨ #تقوا 🌿 #خودآگاهی 🧠 #حمایت_الهی 🤲 #سبک_زندگی_اسلامی 🖋 جعفر روحی (کارشناس ارشد نهج‌البلاغه)

💡 حکمت ۹۰ نهج‌البلاغه: نشانه‌های فقیه کامل ❝ امام علی (علیه‌السلام) فرمود: فقیه کامل کسی است که مردم را از بخشش خدا مأیوس نکند، از مهر او ناامید نسازد و آنان را از عذاب ناگهانی ایمن نشمارد. ❞ 🌱 ابعاد سه‌گانه فقیه کامل امید به مغفرت الهی 🕊: فقیه باید مردم را همیشه به آمرزش پروردگار امیدوار کند و درهای باز بازگشت را بنماید. تبیین گستره رحمت خدا ☀️: رحمت و محبت الهی را باید بازگو کند تا دل‌ها با اعتماد و عشق به سوی خداوند کشیده شود. هشدار نسبت به عذاب الهی ⚡️: در عین امید، باید مردم را از غفلت نسبت به عدالت و عذاب خدا برحذر داشت؛ تعادل ضروری است. 📖 مفاهیم کلیدی امید به رحمت خدا 🌈 هشدار نسبت به غفلت از عدالت الهی 🚦 تعادل میان امید و ترس ⚖️ هدایت متعادل جامعه دینی 🤝 آثار تربیتی تعادل: مسئولیت‌پذیری و بازگشت معنوی 🧭 🌟 پیام‌ها و نکات تربیتی تعادل در آموزش‌ها: نه فقط امید، نه فقط ترس؛ بلکه هر دو برای رشد. تشویق به توبه و اصلاح: باز شدن درهای امید برای گناهکاران. هشدار نسبت به امنیت خیالی: بی‌توجهی به اعمال، خطر غفلت. گسترش محبت به خدا: دل‌های آکنده از مهر و امید. نقش کلیدی فقیه در تربیت جامعه: هدایت صحیح افکار و معنویت. 📣 #نهج_البلاغه #نهج_البلاغه_بخوانیم #فقیه_کامل #تربیت_دینی #تعادل_امید_ترس #امام_علی_علیه_السلام #آموزش_معنوی #هدایت_جامعه #رحمت_الهی #عدالت_الهی #اخلاق_اسلامی #حکمت_نهج_البلاغه جعفر روحی (کارشناس ارشد نهج‌البلاغه)

💡 حکمت ۹۱ نهج‌البلاغه: شادابی دل با حکمت ❝ امام علی (علیه‌السلام) فرمود: دل‌ها نیز همچون بدن‌ها افسرده می‌شوند؛ پس برای نشاط دل، سخنان زیبای حکمت‌آمیز بجویید. ❞ 🌱 پیام و شرح کوتاه دل انسان نیازمند تغذیه و نوسازی معنوی است؛ همان‌طور که بدن‌مان را با غذا و استراحت شاداب می‌کنیم، قلب‌مان را نیز باید با سخنان حکمت‌آمیز، آموزه‌های روح‌بخش و مطالعه‌ی معارف الهی زنده و پرانرژی نگه داریم. 🪴 مفاهیم کلیدی افسردگی دل مانند خستگی بدن 💤 اهمیت تغذیه معنوی و فکری 🍃 اثربخشی سخنان حکیمانه بر روح ✨ نقش مطالعه و تأمل در تعالی روح 📚 توازن جسم و جان ⚖️ 🌟 نکات مهم تربیتی تجدید قوای معنوی: با تلاوت قرآن، دعا، مطالعه جملات حکمت‌آمیز و تأمل، دل خود را تازه کنیم. دوری از روزمرگی: کسالت و افسردگی با تغییر نگرش و ارتباط با حکمت از بین می‌رود. توجه به نیاز درونی: به سلامت روان و دل اهمیت دهید؛ برای شادابی آن وقت بگذارید. اتصال به منابع نور: از گنجینه‌های دینی و ادبی بهره بجویید تا انرژی مثبت بگیرید. زندگی پربارتر: سخنان عمیق و الهام‌بخش انگیزه و امید می‌آفریند. 📣 #نهج_البلاغه #نهج_البلاغه_بخوانیم #شادابی_دل #حکمت_نهج_البلاغه #سلامت_روان #تغذیه_معنوی #دل_آگاه #امام_علی #سخنان_حکیمانه #زندگی_معنوی #مطالعه_مفید #پویایی_روح جعفر روحی (کارشناس ارشد نهج‌البلاغه)

حکمت 92 : امام علی (علیه‌السلام) فرمود: بی‌ارزش‌ترین دانش، دانشی است که فقط بر زبان جاری می‌شود؛ و برترین علم، آن است که در کردار و رفتار نمایان است. ❞ 🔍 شرح کوتاه حکمت سخن امام علی (علیه‌السلام) تأکید بر این دارد که دانش فقط در صورت عمل به آن مفید و ارزشمند است. آموخته‌ای که تنها در قالب سخن باقی بماند، نه در رفتار و منش شخص دیده شود، سودی برای فرد و جامعه نخواهد داشت. علم واقعی، زمانی ارزش دارد که به اخلاق نیکو، عمل صالح و تعالی فرد و جامعه بینجامد. 🌱 مفاهیم کلیدی علم بدون عمل = بی‌ارزش 🗣🚫 دانش کاربردی = رفتار صالح 🙌 تعامل علم و اخلاق 🤝 تفاوت بین آگاهی و حکمت 🧠✨ معیار ارزش دانش = اثرگذاری در زندگی 👣 🌟 پیام‌ها و نکات تربیتی تبدیل دانش به عمل:دانسته‌های خود را در زندگی جاری کنیم تا به رشد و پیشرفت برسیم. ارزش ذاتی علم:علمی که به رفتار و اخلاق نینجامد، ارزشمند نیست. اجتناب از خودنمایی علمی:هدف از دانش، اصلاح خود و اجتماع باشد نه خودنمایی. تعلیم همراه با تزکیه:علم باید با پرورش نفس همراه شود. عمل معیار علم:علم خوب، علمی است که اثر عملی داشته باشد. 📣 #نهج_البلاغه #نهج_البلاغه_بخوانیم #علم_و_عمل #دانش_کاربردی #حکمت_نهج_البلاغه #امام_علی #اخلاق_عملی #تزکیه #تربیت_اخلاقی #ارزش_واقعی_علم #سخنان_علی جعفر روحی (کارشناس ارشد نهج‌البلاغه)

روزی یک‌حکمت از نهج البلاغه کار کنیم کامل جامع با مثال بروز جامعه ... حکمت اول :امام علی (عليه السلام) در اين حکمت پرمعنا مى فرمايد: «در فتنه ها همچون شتر کم سن و سال باش; نه پشت او قوى شده که سوارش شوند نه پستانى دارد که بدوشند»; (قَالَ(عليه السلام): کُنْ فِي الْفِتْنَةِ کَابْنِ اللَّبُونِ، لاَ ظَهْرٌ فَيُرْکَبَ، وَلاَ ضَرْعٌ فَيُحْلَبَ). مومن باید کیس باشد، یعنی زیرک و دانا 👈👈👈این صفت بسیار مهم را امیرالمومنین ع به مختار ثقفی دادند و همانطور که میدانیم ایشان در شهر ام الفتنه یعنی کوفه توانست بر بسیاری از مخالفان و دشمنان غلبه کند و اگر بی بصیرتی همراهانش نبود، قطعا سرنوشتی متفاوت داشت. اما ابراهیم اشتر نخعی اینگونه نبود و براحتی به دشمنش سواری داد و در نهایت سرش را از دست داد بدون نتیجه ❌چرا امام‌علی ع از مثال شتر استفاده کردند و در فرهنگ عرب شتر چه جایگاهی دارد؟ ۱- در فرهنگ عرب، شتر نماد سرکشی، قدرت ویرانگر و غیرقابل بودن مهار است.  ۲- همچنین شتر آبستن، ظرفیت نهفتهٔ ویرانی را دارد (همان‌طور که فتنه با یک شایعهٔ کوچک آغاز می‌شود).  ❌درس امروزِ این تمثیل  امام علی(ع) با این تشبیه به ما می‌آموزد:  ۱- فتنه را در مراحل اولیه (پیش از تبدیل شدن به بحران) شناسایی کنیم.  ۲- به ظاهرِ آرامِ فتنه‌ها اعتماد نکنیم.  ۳-هوشیاری، وحدت و مرزبندی با فتنه‌گران تنها راه نجات است. ❌چرا ایشان شتر دوساله را مثال زدند 👈در فرهنگ اعراب شتر در دو سالگی به مرحله ایی میرسد که سرکشی آن افزایش می یابد یعنی مثال فتنه ها در اوج خود است و باید مراقب بود. 👈همچنین شتر دوساله قدرت جسمانیش کامل شده اما تجربه کمی دارد و ملاک زیرک بودن در این شرایط بسیار میتواند کمک حال باشد.‌مانند قدرت موشکی و پتانسیل ها و توانایی هایی که ما داریم اما برخی افراد بدون تجربه و با احساسی برخورد کردن نتیجه مطلوب حاصل نخواهد شد ❌اشاره به دوشیدن شتر نماد امتیاز دادن در اثر بی تجربگی در طی فتنه ها به دشمن است 👈آنچه از حکمت اول امیرالمومنین ع آشکار است این‌میباشد که مردم در زمان فتنه باید ابتدا همدلی و اتحاد خود را حفظ کنند، منشاء فتنه و سمت صحیح را بشناسند و سپس با قدرت و دانایی به دفع فتنه اقدام کنند. ❌اما شتر دوساله را از منظر دیگر نیز بررسی میکنیم که مورد اشاره امام ع بود ❌شتر دوساله چه مشخصاتی دارد؟؟ 👈هنوز کوهان ندارد، نماد عدم امکان سواری‌دادن (سواری‌دادن = وسیله‌ی اهداف فتنه‌گران شدن). 👈پستانش رشد نکرده، نماد عدم بهره‌کشی اقتصادی (دوشیده‌شدن = تأمین منابع مالی فتنه‌گران). ❌پیام های کلیدی حکمت امام ع؛ 👈نه سواری بده (عدم همکاری سیاسی):  فتنه‌گران می‌خواهند از افراد به عنوان بزار قدرت استفاده کنند. مانند کسانی که با شعارهای فریبنده، مردم را به جناح‌بازی می‌کشانند.  توصیه امام: خود را در اختیار هیچ جریان فتنه‌انگیزی قرار ندهید. 👈نه دوشیده شو (عدم تأمین مالی فتنه):    فتنه نیاز به امکانات مادی دارد. برخی با پرداخت مالی، حمایت لجستیکی یا حتی سکوت در برابر ظلم، «دوشیده شدن» توسط فتنه‌گران را ممکن می‌سازند.  ❌توصیه امام: ثروت، موقعیت یا دانش خود را در خدمت فتنه قرار ندهید. مثل شتر دوساله باش (حفظ استقلال):   شتر دوساله به دلیل ویژگی‌های فیزیکی، به‌طور ذاتی از بهره‌کشی مصون است. انسان نیز باید با هوشیاری چنان موقعیت‌سازی کند که اساساً امکان سوءاستفاده از او وجود نداشته باشد. ان شالله مورد استفاده دوستان قراررگیرد با ذکر یک صلوات. #نهج_البلاغه

🌺حکمت دوم نهج البلاغه🌺 🌱آنكه طمع را شعار خود سازد، خود را خوار ساخته و هر كه پريشان حالى خويش با ديگران در ميان نهد، تن به ذلت داده است و كسى كه زبانش بر او فرمان راند، بى ارج شود.   أَزْرَى بِنَفْسِهِ مَنِ اسْتَشْعَرَ الطَّمَعَ، وَ رَضِيَ بِالذُّلِّ مَنْ كَشَفَ عَنْ ضُرِّهِ، وَ هَانَتْ عَلَيْهِ نَفْسُهُ مَنْ أَمَّرَ عَلَيْهَا لِسَانَه.🌱 👈۱.  «آنكه طمع را شعار خود سازد، خود را خوار ساخته» (مَنْ جَعَلَ الطَّمَعَ شِعَارَهُ أَذَلَّ نَفْسَهُ):     *   طمع (شعار): طمع به معنی حرص شدید و تمایل سیری‌ناپذیر برای به دست آوردن مال، مقام یا هر چیز دیگر است. «شعار» به معنای پرچم، نشانه یا ویژگی بارز است.     *   خواری نفس: کسی که طمع *شعار* اوست (یعنی بر رفتارش حاکم است)، عزت نفس خود را از بین می‌برد. او برای رسیدن به خواسته‌هایش حاضر است کرامت انسانی خود را زیر پا بگذارد، تملق گوید، از دیگران التماس کند یا در موقعیت‌های ذلت‌بار قرار گیرد. طمع، آدمی را نیازمند و وابسته به دیگران می‌کند و آزادی و عزت او را سلب می‌نماید. 👈۲.  «و هر كه پريشانحالى خويش با ديگران در ميان نهد، تن به ذلت داده است» (وَ مَنْ أَظْهَرَ مُسْتَرَّهُ إِلَى النَّاسِ اسْتَوْضَعَهُ):     *   پریشانی‌ها / اسرار (مُسْتَرّ): این بخش اشاره به مشکلات، رنج‌ها، ضعف‌ها، گناهان یا اسرار درونی شخص دارد.     *   ذلت (استوضع): افشای بی‌رویه و غیرضروری این مشکلات و اسرار نزد *همه* مردم (نه مشاوران مورد اعتماد یا اهل حل مشکل)، شخص را در معرض تحقیر، سوءاستفاده، کاهش احترام اجتماعی و حتی شماتت قرار می‌دهد. این کار نشانه ضعف نفس، بی‌صبری و ناتوانی در مدیریت مشکلات به صورت درونی یا با کمک محدود است و عملاً فرد خود را در موضعی پست و ذلیل قرار می‌دهد. (نکته: این به معنای عدم مشورت با اهل فن نیست، بلکه پرهیز از افشای بی‌جا و عمومی است). 👈۳.  «و كسى كه زبانش بر او فرمان راند، بى ارج شود» (وَ مَنْ سَلَّطَ لِسَانَهُ عَلَى نَفْسِهِ أَهَانَهَا):     *   زبان فرمانروا (سَلَّطَ لِسَانَهُ): یعنی کنترل زبان خود را از دست بدهد و بی‌مهابا، بدون فکر، تحت تأثیر هیجانات یا غرایز (خشم، شهوت، غرور، حسادت) سخن بگوید.     *   بی‌ارجمندی / خواری (أَهَانَهَا): چنین فردی با حرف‌های نسنجیده، دروغ، غیبت، توهین، افشای اسرار خود یا دیگران، قول‌های بی‌پایه و... اعتبار، آبرو و شخصیت خود را نابود می‌کند. زبان کنترل نشده بزرگ‌ترین دشمن انسان است و باعث خواری و بی‌ارزش شدن او نزد خود و دیگران می‌شود. ❌خلاصه پیام اصلی: این حکمت سه عامل عمده سقوط اخلاقی و از دست دادن عزت نفس و کرامت انسانی را هشدار می‌دهد: طمع حاکم، افشای بی‌جای اسرار و ضعف‌ها، و عدم کنترل زبان. #نهج_البلاغه

🌺حکمت سوم نهج البلاغه🌺 قَالَ (علیه السلام): الْبُخْلُ عَارٌ، وَ الْجُبْنُ مَنْقَصَةٌ، وَ الْفَقْرُ يُخْرِسُ الْفَطِنَ عَنْ [حَاجَتِهِ] حُجَّتِهِ، وَ الْمُقِلُّ غَرِيبٌ فِي بَلْدَتِهِ. فرمود (ع): بخل، ننگ است و ترس، نقص است و تنگدستى، زبان زيرك را از بيان حجتش بر بندد و بينوا در شهر خود غريب است. ❌❌❌❌چهار نقطه ضعف: امام(علیه السلام) در این حکمت والا به چهار نقطه ضعف اخلاقى و اجتماعى انسان اشاره مى کند و آثار سوء هر یک را بر مى شمرد تا همگان از آنها فاصله بگیرند. ❌❌نخست مى فرماید: «بخل، ننگ است»; (الْبُخْلُ عَارٌ). بخل آن است که انسان حاضر نباشد چیزى از مواهب خداداد را در اختیار دیگران بگذارد، هرچند امکانات او بسیار بیش از نیازهاى او باشد و نقطه مقابل آن سخاوت و کرم است که گاه سبب مى شود انسان حتى وسائل مورد نیاز خود را به دیگران ببخشد و خود به کمترین مواهب حیات قناعت کند. (عار) بودن بخل و (افتخار) بودن کرم و سخاوت بر کسى پوشیده نیست، زیرا 👈👈(اول) : بخل سبب نفرت مردم از بخیل مى شود و افراد نزدیک و دور از او فاصله مى گیرند. 👈👈(دوم) بخل سبب سنگدلى و قساوت است، زیرا بخیل ناله مستمندان را مى شنود و چهره رقت بار آنها را مى بیند و در عین حال به آنها کمکى نمى کند و این مایه قساوت است. 👈👈(سوم) بخل سبب مى شود که بسیارى از منابع اقتصادى از گردش تجارى سالم خارج شود و به صورت کنز و اندوخته در آید در حالى که گروه هایى در جامعه ممکن است به آن نیاز داشته باشند. 👈👈(چهارم) افراد بخیل گاه به زن و فرزند خود نیز تنگ و سخت مى گیرند به اندازه اى که مرگ او را آرزو مى کنند و این عار و ننگ دیگرى است. 👈👈(پنجم) افراد بخیل به سبب دلبستگى فوق العاده غیر منطقى به مال و ثروتشان از نظر تفکر اجتماعى بسیار ضعیف و ناتوانند و این هم ننگ و عار دیگرى است. ❌❌دوم فرمودند: «ترس، مایه نقصان مى شود»; (وَالْجُبْنُ مَنْقَصَةٌ) افراد ترسو هرگز نمى توانند از قابلیت ها، شایستگى ها و استعدادهاى خود استفاده کنند و نتیجه آن عقب ماندگى در زندگى است. به علاوه هنگامى که دین و جان و ناموس و کشور آنها به خطر بیفتد از جهاد ابا دارند و به جاى این که در صف مجاهدان باشند در صف قاعدان و بیماران و از کار افتادگان و کودکان قرار مى گیرند. هرگز هیچ آدم ترسویى به مقامى نرسیده; نه کشف مهمى کرده نه پیروزى چشمگیرى به دست آورده و نه به قله هاى کمال رسیده است. (چقدر این مثال در روزگار ما در بین  افراد و حتی دولتمردان صدق میکند) ❌❌سوم فرمودند: «فقر، شخص زیرک را از بیان دلیلش گنگ مى سازد»; (وَ الْفَقْرُ یُخْرِسُ الْفَطِنَ عَنْ حُجَّتِهِ). اشاره به این که از یک سو افراد فقیر در خود احساس حقارت مى کنند و هر اندازه فَطِن و باهوش باشند بر اثر این احساس حقارت از گفتن حرف حساب خود و دفاع از حقوق خویشتن باز مى مانند و از سوى دیگر چون مى دانند بسیارى از مردم براى سخنان آنها بهایى قائل نمى شوند چون غالباً دنیاپرستند و براى افراد ثروتمند شخصیت قائلند همین احساس سبب مى شود که فقیران نتوانند حرف حق خود را بیان کنند. از معصومین(علیهم السلام) وارد شده که حتى فقر را در سرحد کفر معرفى کرده اند و این به سبب آن است که پیروان خود را براى مبارزه با فقر تشجیع کنند. مثال استثناء، ابوذر غفاری بود که در اوج تنگدستی دست از ایمان خود برنداشت اما نامش در تاریخ جاودانه شد. لذا یک شیعه واقعی باید سعی کند فردی با ایمان و از نظر مالی متمکن  باشد تا بتواند با نیات خیرخواهانه خود، منشاء برکات زیادی شود. مثال تاریخی، افرادی که در قحطی بزرگ ایران طی جنگ جهانی اول، با بذل و بخشش، بسیاری از مردم را از مرگ نجات دادند. ❌❌چهارم فرمودند: «آن کس که فقیر و تنگدست است حتى در شهر خود غریب است»; (وَالْمُقِلُّ غَرِیبٌ فِی بَلْدَتِهِ). امروزه با تغییر و تبدیل کرامات و فضائل اخلاقی در جوامع، برای افراد فقیر و کم درآمد، اهمیت کمتری قائل هستند. شما مثالهای بسیاری در جامعه و حتی خانواده ها و فامیل میبینید. فقر با قناعت تفاوت دارد، افرادی که سعی نمیکنند با روشهای سالم و صحیح به کسب درآمد رسیده و بتواند در امور مختلف عام المنفعه و  کمک به همنوع خود، شرکت کنند، براحتی از گزینه های ارتباطی دور خواهند شد و بمرور دچار انزوا و نا امیدی میشوند. لذا بسیار مهم است با استفاده از تکنیک های صحیح و خداپسندانه (چه معنوی و چه کسب و کار) در تحصیل مال حلال اهتمام بورزند. #نهج_البلاغه

🌺حکمت پنجم نهج البلاغه🌺 امام علی (عليه السلام) در اين حکمت به سه نکته مهم اشاره مى کند: 🌺🌺🌺نخست مى فرمايد: «علم و دانش ميراث گران بهايى است»؛ (الْعِلْمُ وِرَاثَةٌ کَرِيمَةٌ). اشاره به اين که گران بهاترين ميراثى که انسان از خود به يادگار مى گذارد علم و دانش است و به ارث گذاشتن مواهب مادى افتخارى ندارد. 👈هرکسی باید در زمینه تخصصی خود، دانش کافی را بدست آورد و با ترکیب تجربه، یک خوراک فکری سالم برای دیگران ایجاد نماید. 👈 آنچه انسان از خود بجا میگذارد میتواند حتی بعد از مرگ، برای وی اجر و ثواب بیاوزد. برعکس این موضوع نیز وجود دارد و بهتر است انسانها ارثیه های خداپسندانه از خود بیادگار بگذارند. 🌺🌺🌺دوم امام می فرماید:آداب (انسانى)، لباس زيبا و کهنگى ناپذير است»؛ (وَ الاْدَابُ حُلَلٌ مُجَدَّدَةٌ). منظور از «آداب» فضايل اخلاقى به خصوص چيزهايى است که مربوط به روابط اجتماعى است مانند: تواضع، امانت، صداقت، محبت، خوش رفتارى، و فصاحت و بلاغت در بيان. آداب چیزی نیست جز، دوری از غرور و داشتن تفکری که میگوید، تمام‌بندگان خداوند مانند خانواده ایشان هستند. 👈این امر باعث میشود تا اشخاص در رابطه با دیگران با دید مثبت نگاه کنند مگر اینکه خلاف آن اثبات شود. 👈 ادب از که آموختی، از بی ادبان. این نقل قول اشاره میکند که حتی از از افراد بدون ادب نیز میتواند آموخت و برعکس اعمال آنها رفتار کرد و نتیجه مثبت گرفت. 👈از طرفی یکی از مواردی که جمع های دوستانه را از حالت ادب خارج می کند، شوخی بی جا و بدون‌نتیجه است که راهی جز دوری و کینه نخواهد داشت. 👈 برخی رفتارها، ارثی و برخی نیز در طول زمان بدست می آید و این نیز مستلزم احساس نیاز کردن افراد به مقوله ادب و نزاکت است و همچنین نوع نگاه وی به فلسفه خلقت و عبادت. 🌺🌺🌺در سومين جمله مى فرمايد: «فکر آيينه صافى است»؛ (وَ الْفِکْرُ مِرْآةٌ صَافِيَةٌ). منظور از «فکر» همان انديشيدن درباره مسائل مختلفى است که براى انسان پيش مى آيد و به تعبير فلاسفه: حرکتى ذهنى است به سوى مقدمات و از مقدمات به سوى نتيجه ها. هرگاه اين انديشه از هوى و هوس و حجاب هاى معرفت دور بماند، آيينه شفافى خواهد بود که چهره حقايق را به انسان نشان مى دهد و انسان راه صحيح را در پرتو آن مى يابد، دوست را از دشمن و صواب را از خطا و حق را از باطل خواهد شناخت. 👈در سخنی دیگر از امام (ع) که فرمودند مراقب افکارت باش که شخصیت را می سازد و شخصیت شما، رفتار شما را خواهد ساخت. فلاسفه به تفکر و اندیشه سالم بود که تبدیل به انسان های تاثیر گذار شدند. 👈 اگر فکر انسان اصلاح شود، بسیاری از مشکلات رفتاری انسان برطرف خواهد شد. همچنین بفرموده پیامبر(ص) ؛ یک ساعت تفکر در مورد خداوند برتر از ۷۰ سال عبادت است. 👈اهمیت تفکرات صحیح بقدری مهم است که انسان میبایست در طول روز حداقل ۱۰ دقیقه در مورد اعمال و رفتار خود تفکر و تعقل نماید. #نهج_البلاغه