#اخبار_نهج_البلاغه
#اخبار_هفته
🍃💐🍃💐🍃
https://nahjalbalaghah.ir/انجمن-علمی-مطالعات-نهجالبلاغه-ایران-7/
جلسه نقد کتاب در حوزه نهجالبلاغه
با محوریت کتابِ علی(ع) آموزگار صلح به همت انجمن علمی مطالعات نهجالبلاغه ایران ۱۶ آبان ۱۴۰۳ برگزار گردید.
🍃💐🍃💐🍃
https://www.hawzahnews.com/photo/1197825/تصاویر-سلسله-نشست-های-شرح-و-تفسیر-نهج-البلاغه-در-ارومیه
سلسله نشست های شرح و تفسیر نهجالبلاغه با بیان حجتالاسلام والمسلمین سیدمهدی قریشی، نماینده ولیفقیه در آذربایجان غربی برگزار شد.
🍃💐🍃💐🍃
http://hawzeh.thaqalain.ir/سلسله-جلسات-سیری-در-نهج-البلاغه-ـ-جلسه-ش/
سلسله جلسات سیری در نهجالبلاغه ـ جلسه ششم (حجت الاسلام وحیدی)
🍃💐🍃💐🍃
https://lms.avayetowheed.com/class2/363/دوره-انسان-شناسی-(-انسان-کامل-در-نهج-البلاغه)
دوره انسان شناسی، "انسان کامل در نهجالبلاغه" (استاد حسینی آملی)
🍃💐🍃💐🍃
https://vista.ir/n/jamejamonline-j638e
حواسمان به انتهای صف دشمن باشد
حضرت امیرالمؤمنین علی (ع) در نهجالبلاغه (یاداشت)
🍃💐🍃💐🍃
https://civilica.com/doc/2105821/
تطبیق معنویت و اخلاق در گام دوم انقلاب اسلامی با تاکید بر خطبه ۱۹۹ نهجالبلاغه (مقاله کنفراسی)
🍃💐🍃💐🍃
https://shirazu.ac.ir/-/حفظ-کل-قران-کریم-و-منتخب-نهج-البلاغه-همراه-با-ترجمه-و-خلاصه-تفسیری
حفظ کل قرآن کریم و منتخب نهجالبلاغه همراه با ترجمه و خلاصه تفسیری
🍃💐🍃💐🍃
https://daftarnashr.org/product/پندهای-کوتاه-از-نهج-البلاغه/
پندهای کوتاه از نهجالبلاغه (معرفی کتاب)
🍃💐🍃💐🍃
https://www.ilna.ir/بخش-فرهنگ-هنر-6/1549903-نهج-البلاغه-برای-جوانان-روانه-بازار-نشر-شد
نهجالبلاغه برای جوانان روانه بازارنشر شد (معرفی کتاب)
🍃💐🍃💐🍃
https://www.hawzahnews.com/news/1199030/
نشست «نهجالبلاغه و مقام علما» در جامعة الکوثر اسلام آباد برگزار شد.
🍃💐🍃💐🍃
https://rasanews.ir/fa/news/768448/
آغاز آزمون حفظ قرآن کریم، نهجالبلاغه و صحیفه سجادیه در سامانه سیما
🍃💐🍃💐🍃
https://osveh.org/fa/categories/mwssh-frhngy-qran-w-trt-aswh-thran/akhbar-wahdha/akhbar-wahd-frhngy-w-tblygh/mrasm-nhj-alblaghh-khwany-panzdhm-aban-1403
مراسم نهجالبلاغه خوانی _پانزدهم آبان _۱۴۰۳
🍃💐🍃💐🍃
https://www.isna.ir/news/1403081410441/
فراخوان دومین کنگره بینالمللی راهکارهای گسترش فرهنگ غدیر و ترویج نهجالبلاغه منتشر شد.
🍃💐🍃💐🍃
🌐 https://nahjalbalaghah.ir/
🆔 @nahjalbalaghah_ir
سید محمد طباطبائی یزدی4_5870513457979201285.mp3
زمان:
حجم:
21.77M
#فایل_درسی
#فایل_صوتی
🔸جلسه بیست و چهارم.
🔸دوشنبه، ۱۴ آبان ۱۴۰۳ ش.
🔹سلسله درسهای کتاب شریف نهج البلاغة
🔹استاد: سید محمد طباطبائی یزدی
🔸(بهجة المجالس) ابن عبدالبرّ قرطبی (م ۴۶۳)
🔹نگاهی کوتاه به شخصیت ابن عبدالبَرّ و دو کتاب (التمهید) و (الاستذکار) او
🔸نمونههایی از کلمات حضرت در کتاب (بهجة المجالس)
🔹ابراهیم ثقفی و دو کتاب (المعرفة) و (الغارات) او
🔸شگفتی معاویه از فصاحت نامههای علی (ع) و دستور عجیب او «بگویید از ابوبکر است»
🔹خطبهای که در (البیان و التبیین) به معاویه نسبت داده شده است و جاحظ آن را از علی (ع) میداند.
🔸«القناعةُ مالٌ لا ینفد» شریف رضی تصریح میکند که این سخن به پیامبر (ص) هم منسوب است.
🔹استاد مصطفی ملکیان و تشکیک جدی در اولین فراز از حکمتها «کن فی الفتنة کابن اللبون..»
🔸محقّق شوشتری (ره) و شرح او بر نهج البلاغة (بهج الصباغة)
▫️بنیاد محقق طباطبائی، سالن میرزا عبدالله افندی
🌐 https://nahjalbalaghah.ir/
🆔 @nahjalbalaghah_ir
2.48M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
#کلام_امیر
"وَ لَنِعْمَ دَارُ مَنْ لَمْ يَرْضَ بِهَا دَاراً وَ مَحَلُّ مَنْ لَمْ يُوَطِّنْهَا مَحَلاًّ وَ إِنَّ اَلسُّعَدَاءَ بِالدُّنْيَا غَداً هُمُ اَلْهَارِبُونَ مِنْهَا اَلْيَوْمَ"
دنيا چه خوب خانهاى است براى آن كس كه آن را جاودانه نپندارد و خوب محلّى است براى آن كس كه آن را وطن خويش انتخاب نكند. سعادتمندان به وسيله دنيا در قيامت، كسانى هستند كه امروز از حرام آن مىگريزند.
🔹شرح
امام -عليهالسّلام- اشاره میکنند به اينكه افراد با ايمان و بيدار مىتوانند از همين دنياى پرشور و شرّ و مملوّ از فريب و نيرنگ، وسيلهاى براى سعادت جاويدان خود بسازند و آن را نردبانى براى صعود به مقامات عاليه قرار دهند. به اين ترتيب كه نگاه آنها به دنيا بر خلاف دنياپرستان، نگاه به يك پل يا گذرگاه باشد؛ آنها كه از زرق و برقش مىگريزند و از مواهب آن براى قرب به خدا سود مىجويند و از اينجا به خوبى فرق دنياى ممدوح و مذموم روشن مىشود.
#نهجالبلاغه_خطبه۲۲۳
ترجمه و شرح: مکارم شیرازی، ناصر
🌐 https://nahjalbalaghah.ir/
🆔 @nahjalbalaghah_ir
✨﷽✨
•┈┈••✾•✨🕊️✨•✾••┈
'عَهدُ الوِلَایِهِ وَ مِن عَهدِِ لَهُ -علیهالسّلام- "۳۷"
#نامه۵۳
"اَمرُ الخَرَاجِ وَ عِمَارَهُ الاَرضِ"
کار خراج و آبادانی زمین
"فَإِنْ شَكَوْا ثِقَلاً أَوْ عِلَّةً أَوِ اِنْقِطَاعَ شِرْبٍ أَوْ بَالَّةٍ أَوْ إِحَالَةَ أَرْضٍ اِغْتَمَرَهَا غَرَقٌ أَوْ أَجْحَفَ بِهَا عَطَشٌ خَفَّفْتَ عَنْهُمْ بِمَا تَرْجُو أَنْ يَصْلُحَ بِهِ أَمْرُهُمْ"
اگر رعايا از سنگينى ماليات و يا رسيدن آفات، يا خشك شدن آب چشمهها، و يا كمى باران و يا دگرگونى زمين در اثر آب گرفتن و فساد بذرها و يا تشنگى بسيار براى زراعت و فاسد شدن آن بتو شكايت آورند. ماليات را بمقدارى كه حال آنها بهبود يابد تخفيف ده.
"وَ لاَ يَثْقُلَنَّ عَلَيْكَ شَيْءٌ خَفَّفْتَ بِهِ اَلْمَئُونَةَ عَنْهُمْ فَإِنَّهُ ذُخْرٌ يَعُودُونَ بِهِ عَلَيْكَ فِي عِمَارَةِ بِلاَدِكَ وَ تَزْيِينِ وِلاَيَتِكَ"
و هرگز اين تخفيف بر تو گران نيايد، زيرا كه آن ذخيره و گنجينهاى است كه آنها بالاخره آنرا در عمران و آبادى كشورت بكار مىبندند و موجب عمران سرزمينهاى تو و زينت حكومت و رياست تو خواهد بود.
💠 شرح نامه
📍در اينجا امام-علیهالسّلام- اسباب شكايت كشاورزان را در شش چيز خلاصه كرده است:
نخست. همه چيز زمين و زراعت رو به راه است ولى مال الاجاره و خراجى كه بر آن بسته شده سنگين و غير عادلانه است.
دوم. آفتى به زراعت برسد؛ از آفات زمينى و آسمانى و سبب كمبود يا نابودى محصول شود.
سوم. زراعتهايى كه با آب نهرها و قناتها سيراب مىشود بر اثر عوامل مختلف، آب نهر و قنات قطع شود و محصولى بهدست نيايد و يا به اندازۀ مورد انتظار نباشد.
چهارم. در زمينهايى كه ديمى است و با آب باران سيراب مىشود، بر اثر خشكسالى و كمبود نزولات آسمانى گرفتار كمبود محصول شود.
پنجم. بر اثر سيلابها و آب گرفتگى زمينهاى زراعى همه يا قسمتى از محصول از ميان برود يا فاسد گردد.
ششم. آب به اندازۀ كافى به زراعت نرسد. تفاوت عامل ششم و سوم روشن است؛ در عامل سوم سخن از قطع كامل آب بود؛ ولى در مورد ششم سخن از كمبود آب است.
📍 امام -عليهالسلام- در اينجا چهار نتيجۀ قابل توجّه براى تخفيف خراج در موارد بحرانى بيان مىفرمايد:
نخست اينكه: اين تخفيفها از بين نمىرود، بلكه سبب عمران و آبادى زمينها مىشود و در آينده، بهتر و بيشتر از آن بهرهمند خواهى شد.
دوم. سبب آبرومندى و زينت حكومت مىگردد، زيرا مردم احساس مىكنند والى علاقهمند به آنهاست و در مشكلات با آنان همدرد است.
سوم. هرجا مىنشينند تعريف و تمجيد مىكنند و پايههاى حكومت از اين طريق محكم مىشود.
چهارم. خود والى نيز از رفتار خود به جهت گسترش عدالت شاد و مسرور مىشود و روحيۀ تازهاى براى ادامۀ حكومتش مىيابد. از اين تعبيرات استفاده مىشود كه حكومت در اين گونه حوادثِ سخت نه تنها بايد خراج و ماليات را تخفيف دهد، بلكه در صورت لزوم بايد به آنها كمك نيز بكند و يقين داشته باشد اين كمكها باز مىگردد. شاهد اين سخن جملهاى است كه در روايت تحف العقول اضافه بر آنچه گفته شده آمده (و مرحوم سيّد رضى به هنگام گزينش آن را حذف كرده است) و آن جمله اين است: «وَإِنْ سَأَلُوا مَعُونَةً عَلَى إِصْلَاحِ مَا يَقْدِرُونَ عَلَيْهِ بِأَمْوَالِهِمْ فَاكْفِهِمْ مَؤُونَتَه؛ هرگاه آنها كمكى از تو خواستند براى اصلاح كردن چيزى كه با اموال خود قادر بر آن نيستند به آنها كمك كن»
#نهجالبلاغه_نامه۵۳
ترجمه و شرح: مکارم شیرازی، ناصر
بخش: سی و هفتم
🌐 https://nahjalbalaghah.ir/
🆔 @nahjalbalaghah_ir
🏴 تسلّی یافتن از جدایی فاطمه زهرا -سلام الله علیها- با یاد رحلت پیامبر خدا -صلیاللهعلیهوآله-
"السَّلاَمُ عَلَيْكَ يَا رَسُولَ اللَّهِ عَنِّي وَ عَنِ ابْنَتِكَ النَّازِلَهِ فِي جِوَارِكَ، وَ السَّرِيعَهِ اللَّحَاقِ بِكَ! قَلَّ يَا رَسُولَ اللَّهِ عَنْ صَفِيَّتِكَ صَبْرِي، وَ رَقَ عَنْهَا تَجَلُّدِي؛ إِلاَّ أَنَّ فِي التَّأَسِّي لِي بِعَظِيمِ فُرْقَتِكَ، وَ فَادِحِ مُصِيبَتِكَ مَوْضِعَ تَعَزٍّ. فَلَقَدْ وَسَّدْتُكَ فِي مَلْحُودَهِ قَبْرِكَ، وَ فَاضَتْ بَيْنَ نَحْرِي وَ صَدْرِي نَفْسُكَ؛ فَ "إِنَّا لِلَّهِ وَ إِنَّا إِلَيْهِ راجِعُونَ" فَلَقَدِ اسْتُرْجِعَتِ الْوَدِيعَهُ، وَ أُخِذَتِ الرَّهِينَهُ..."
▪️درود بر تو ای فرستادهی خدا از من و از دخترت که در کنارت فرود میآید؛ و با شتاب به تو پیوسته است! ای فرستاده خدا، پایداری من از [جدایی] دختر برگزیدهات کم شد و خویشتنداریام از رفتنش ناچیز؛ جز این که در شکیبایی من در جدایی بسیار بزرگ تو و سنگینی کمرشکن مصیبت تو، جای آرامش یافتن و خویشتنداری است. زیرا برایت در شکاف آرامگاهت بالین ساختهام و جانت در میان گلوگاه و سینهام روان گردیده است؛ پس [باید گفت]: "ما همگی از آنِ خداییم و بیگمان همگی ما به سوی او بازگشت کنندهایم!" پس سپرده، باز پس خواسته شد و گروگان باز گرفته شد!
🔹برداشتهای محتوایی
در شرحهای نهجالبلاغه در ذیل این خطبه، شارحان نکاتی برداشت کردهاند که برخی به شرح زیر است:
▪️پیوند عاطفی بسیار میان امام علی -علیهالسّلام- و فاطمه -سلام اللهعلیها- برخی از شارحان عبارت «أَمَّا حُزْنِی فَسَرْمَدٌ وَ أَمَّا لَیلِی فَمُسَهَّدٌ؛ اما غصه من ابدى و شبم همراه بيدارى است» را نشانگر شدت اندوه امام -عليهالسّلام- در فراق فاطمه -سلام اللهعلیها- بیانگر پيوند عاطفى و روحانى عميق و ريشهدار آن دو به يكديگر میدانند. آیتالله مکارم شیرازی معتقد است در ابیاتی که منسوب به حضرت علی -علیهالسّلام- است به همین مطلب اشاره شده است.[۱]
▪️نزدیکی قبر فاطمه -سلام اللهعلیها- به قبر پیامبر -صلیاللهعلیهوآله-: برخی از شارحان عبارت «النَّازِلَةِ فِي جِوَارِكَ؛ در جوار تو فرود آمده» را نشاندهنده نزدیکی قبر فاطمه -سلاماللهعلیها- به قبر پيامبر-صلیاللهعلیهوآله- میدانند.[۲] به گفته آیتالله مکارم شیرازی این عبارت نظریهٔ کسانی که معتقدند فاطمه -سلام الله علیها- در منزل خود دفن شده است را تقویت میکند.[۳]
▪️مظلوم واقع شدن حضرت فاطمه -سلاماللهعلیها -: به گفته ابنمیثم بَحرانی (درگذشت: ۶۷۹یا۶۹۹ق) عبارت «فَأَحْفِهَا السُّؤَالَ؛ بىپرده از او بپرس»، اشاره به این دارد که به حضرت فاطمه -سلاماللهعلیها- ظلم شده است و علی -علیهالسّلام- از آن شکایت میکند.[۴] آیتالله مکارم شیرازی نیز گفته است این عبارت کلی است و به حوادثی همچون، هجوم به خانه فاطمه -سلاماللهعلیها-، سقط محسن و بردن امام به مسجد برای بیعت با ابوبکر اشاره دارد.[۵] در ترجمه فیضالاسلام نیز در شرح این عبارت به غصب فدک، نشناختن حق فاطمه -سلاماللهعلیها- و شکستن پهلوی او اشاره شده است.[۶]
▪️شریک بودن همه مردم در ظلم به فاطمه -سلاماللهعلیها-: درباره عبارت «بِتَضَافُرِ أُمَّتِکَ عَلَی هَضْمِهَا"؛ امّت تو در ستم كردن به وى دست به دست هم داده بودند» گفتهاند واژه تضافر به معنای همکاری است؛ اما چون بسیاری از امت با سکوتشان این کار را تأیید کردند، این عمل به همهٔ امت نسبت داده شده است.[۷]
▪️نزدیکی زمان شهادت فاطمه -سلام اللهعلیها- به وفات پیامبر -صلیاللهعلیهوآله: برخی از شارحان نهجالبلاغه گفتهاند عبارت «السَّرِيعَةِ اللَّحَاقِ بِكَ؛ بهسرعت به تو ملحق شد» به نزدیک بودن شهادت حضرت فاطمه -سلام اللهعلیها- به رحلت پیامبر- صلیاللهعلیهوآله- اشاره میکند.[۸] البته از نظر برخی دیگر، این عبارت اشارهای است به مصائب شدید حضرت فاطمه -سلاماللهعلیها- که بر اثر آنها در جوانی به شهادت رسید.[۹]
🔻منابع:
۱- مکارم شیرازی، پیام امام اميرالمؤمنين، ۱۳۸۶ش، ج۸، ص۳۷.
۲- خویی، منهاج البراعة، ۱۳۵۸ش، ج۱۳، ص۸-۹.
۳- مکارم شیرازی، پیام امام اميرالمؤمنين، ۱۳۸۶ش، ج۸، ص۳۲.
۴- ابنمیثم، اختیار مصباح السالکین، ۱۳۶۶ش، ص۳۹۳.
۵- مکارم شیرازی، پيام امام اميرالمؤمنين، ۱۳۸۶ش، ج۸، ۳۷-۳۸.
۶- فیضالاسلام، ترجمه و شرح نهجالبلاغه، ۱۳۷۱ش، ص۶۵۳.
۷- مکارم شیرازی، پيام امام اميرالمؤمنين، ۱۳۸۶ش، ج۸، ص۳۸.
۸- خویی، منهاج البراعة، ۱۳۵۸ش، ج۱۳، ص۹-۱۰.
۹- مکارم شیرازی، پیام امام اميرالمؤمنين، ۱۳۸۶ش، ج۸، ص۳۳.
#نهجالبلاغه_خطبه۲۰۲
#فاطمیه
🌐 https://nahjalbalaghah.ir/
🆔 @nahjalbalaghah_ir
#اخبار_نهج_البلاغه
#اخبار_هفته
🍃💐🍃💐🍃
http://hawzeh.thaqalain.ir/category/جلسات-اساتید/استاد-معظم-فاطمی-نیا/سیری-در-نهج-البلاغه/
سیری در نهجالبلاغه استاد فاطمینیا
🍃💐🍃💐🍃
https://www.mehrnews.com/news/6283036/ضرورت-حفظ-موضوعی-نهج-البلاغه-در-مسابقات-معارفی-قرآن-کریم
نایب رئیس بنیاد بینالمللی نهجالبلاغه:
حفظ موضوعی مفاهیم نهجالبلاغه در قالب مسابقات معارفی قرآن کریم باید مورد توجه قرار گیرد.
🍃💐🍃💐🍃
https://reg.rasanahad.ir/course/بخش-رسانه-جشنواره-نهج-البلاغه
بخش رسانه جشنواره نهجالبلاغه
🍃💐🍃💐🍃
https://www.mehrnews.com/news/6244691/چرا-امام-امیرالمومنین-ع-بعد-از-پیامبر-ص-قیام-نکرد
چرا امام علی(ع) بعد از پیامبر(ص) قیام نکرد؟ (یاداشت)
🍃💐🍃💐🍃
https://radio.iranseda.ir/epgarchivePart/?VALID=TRUE&ch=15&e=152522151
برنامه "درسنامه نهجالبلاغه" كاری از گروه آموزش شبكه رادیویی قرآن به تهیه كنندگی سمیرا قنبری و به كارشناسی استاد حجت الاسلام و المسلمین حمید محمدی
🍃💐🍃💐🍃
https://www.iribnews.ir/fa/news/4379039/این-خانه-شهیدانمرکز-آموزش-قرآن-و-نهج-البلاغه-است
این خانه شهیدان،مرکز آموزش قرآن و نهجالبلاغه است.
🍃💐🍃💐🍃
https://rasanews.ir/fa/news/768895/هدف-بخش-معارفی-مسابقات-قرآن-ایجاد-موج-فهم-قرآن-و-نهج-البلاغه-در-جامعه-است
حجتالاسلام اسکندری:
هدف بخش معارفی مسابقات قرآن ایجاد موج فهم قرآن و نهجالبلاغه در جامعه است.
🍃💐🍃💐🍃
https://www.namasha.com/v/qcagZ2E9
بولس سلامه مسیحی از نهجالبلاغه میگويد
🍃💐🍃💐🍃
https://vatanbidar.ir/?p=5729
نهضت جهانی نهجالبلاغه خوانی در البرز برگزار می شود.
🍃💐🍃💐🍃
https://www.hawzahnews.com/news/1200237/نهج-البلاغه-برای-مرحوم-لشنی-یک-راهنمای-زندگی-بود
مدیر مدرسه علمیه امام صادق(ع) بروجرد گفت:
نهجالبلاغه برای حجت الاسلام لشنی(ره) یک راهنمای زندگی بود.
🍃💐🍃💐🍃
https://nahad.kaums.ac.ir/گالری-چندرسانه-ای/صوت-جلسه-31--از-سلسه-جلسات-درس-های-نهج-البلاغه
صوت جلسه ۳۱ از سلسه جلسات درسهای نهجالبلاغه
🍃💐🍃💐🍃
https://www.mehrnews.com/news/5939755/برنامه-های-فرهنگسرای-نهج-البلاغه-در-هفته-کتاب-اعلام-شد
برنامههای فرهنگسرای نهجالبلاغه در هفته کتاب اعلام شد.
🍃💐🍃💐🍃
🌐 https://nahjalbalaghah.ir/
🆔 @nahjalbalaghah_ir
سید محمد طباطبائی یزدی4_5877241000262375112.mp3
زمان:
حجم:
26.07M
#فایل_درسی
#فایل_صوتی
🔸جلسه بیست و پنجم.
🔸دوشنبه، ۲۱ آبان ۱۴۰۳ ش.
🔹سلسله درسهای کتاب شریف نهج البلاغة
🔹استاد: سید محمد طباطبائی یزدی
🔸اجمالی از سه تلاش انجام شده برای مستندسازی نهج البلاغه
🔹شخصیت ویژه آیت الله شیخ محمد حسین کاشف الغطاء (ره)
🔸نقدهای محقق شوشتری (ره) در مقدمه «بهج الصباغة فی شرح نهج البلاغة»
🔹نمونههایی از مستندیابی محقق شوشتری برای سخنان امیرالمؤمنین (ع)
🔸پروژه «بررسی اسناد نهج البلاغه» به اشراف علمی دکتر احمد پاکتچی زید توفیقه
🔹نمونه اول: منبع یابی خطبه ۹۲ « دَعُونِي وَالْتَمِسُوا غَيْرِي »
🔸روایت تاریخ طبری به روشنی سبب ورود این خطبه را بازگو میکند
🔹ابن مسکویه رازی و کتاب «تجارب الامم و تعاقب الهمم»
🔸نمونه دوم: منبع یابی برای حکمت اول نهج البلاغه
▫️بنیاد محقق طباطبائی، سالن میرزا عبدالله افندی
🌐 https://nahjalbalaghah.ir/
🆔 @nahjalbalaghah_ir
#معرفی_کتاب
📚 عنوان کتاب: دیوان امیرالمؤمنین علیبن ابیطالب -علیهالسّلام-
🖌️ترجمه: استاد مصطفی زمانی
🌐 https://nahjalbalaghah.ir/
🆔 @nahjalbalaghah_ir
📒 دیوان امام علی -علیهالسّلام- مجموعه اشعاری به زبان عربی که منسوب به امام علی -علیهالسّلام- است. علما و پژوهشگران مسلمان شمار کمی از این اشعار را سروده امام علی -علیهالسّلام- میدانند و بقیه را سروده دیگر شاعران درباره امام علی -علیهالسّلام- یا از زبان او یا اشعاری میشمارند که امام علی -علیهالسّلام- از دیگران نقل کرده است.
📒این اشعار در سدههای بعد از امام علی -علیهالسّلام- گردآوری شده است و قدیمیترینشان تدوین عبدالعزیز جلودی درگذشته ۳۲۲ق است. شمار این اشعار در نسخههای مختلف بین ۱۹۰ تا ۵۰۶ قطعه شعر متفاوت است. بیشتر پژوهشگران دیوان رایج فعلی را مطابق با کتاب اَنوار العقول فی اَشعار وَصیِّ الرّسول اثر قطبالدین کیدری بیهقی (درگذشت ۵۴۸ق) میدانند.
📒از جمله دلایلی که نشان میدهد بیشتر اشعار این دیوان متعلق به امام علی -علیهالسّلام- نیست، این موارد است: وجود اشعاری در بحر رَجَز که برای سرودن اشعار کوچهبازاری استفاده میشود، وجود شعرهایی در مدح قبایل، ضعیف بودن اشعار از نظر فصاحت و بلاغت، فخرفروشی در برخی اشعار، ذکر ضربالمثلهایی مربوط به ایرانیان، رومیان و یونانیان، وجود تقسیمات فلسفی که از سده دوم هجری میان مسلمانان مطرح شد.
📒به گفته آقابزرگ تهرانی قدیمیترین چاپهای دیوان عبارتاند از: چاپی در لیدن هلند در ۱۷۴۵م، چاپ بولاق مصر در ۱۲۵۱ق و چاپی در مصر در ۱۲۷۶ق و چاپ تهران در ۱۲۸۴ق. این دیوان به زبانهای فارسی، لاتین، ترکی و اردو ترجمه و شرح شده است و امروزه چاپهای بسیاری از آن وجود دارد.
🌐 https://nahjalbalaghah.ir/
🆔 @nahjalbalaghah_ir
✨﷽✨
•┈┈••✾•✨🕊️✨•✾••┈
'عَهدُ الوِلَایِهِ وَ مِن عَهدِِ لَهُ -علیهالسّلام- "۳۸"
#نامه۵۳
"اَمرُ الخَرَاجِ وَ عِمَارَهُ الاَرضِ"
کار خراج و آبادانی زمین
"مَعَ اِسْتِجْلاَبِكَ حُسْنَ ثَنَائِهِمْ وَ تَبَجُّحِكَ بِاسْتِفَاضَةِ اَلْعَدْلِ فِيهِمْ مُعْتَمِداً فَضْلَ قُوَّتِهِمْ بِمَا ذَخَرْتَ عِنْدَهُمْ مِنْ إِجْمَامِكَ لَهُمْ وَ اَلثِّقَةَ مِنْهُمْ بِمَا عَوَّدْتَهُمْ مِنْ عَدْلِكَ عَلَيْهِمْ وَ رِفْقِكَ بِهِمْ"
و از تو بخوبى ستايش مىكنند و در گسترش عدالت از ناحيه تو با خرسندى سخن مىگويند. و تو نيز خود در اين ميان مسرور و شادمان خواهى بود. بعلاوه تو مىتوانى با تقويت آنها از طريق ذخيرهاى كه بر ايشان نهادهاى اعتماد كنى. و نيز مىتوانى با اين عمل كه آنها را به عدالت و مهربانى عادت دادهاى، به آنان مطمئن باشى.
"فَرُبَّمَا حَدَثَ مِنَ اَلْأُمُورِ مَا إِذَا عَوَّلْتَ فِيهِ عَلَيْهِمْ مِنْ بَعْدُ اِحْتَمَلُوهُ طَيِّبَةً أَنْفُسُهُمْ بِهِ فَإِنَّ اَلْعُمْرَانَ مُحْتَمِلٌ مَا حَمَّلْتَهُ"
كه گاهى براى تو گرفتاريهائى پيش مىآيد كه بايد بر آنها تكيه كنى. و در اين حال آنها با طيب خاطر، پذيرا خواهند شد و عمران و آبادى تحمل همه اينها را دارد.
"وَ إِنَّمَا يُؤْتَى خَرَابُ اَلْأَرْضِ مِنْ إِعْوَازِ أَهْلِهَا وَ إِنَّمَا يُعْوِزُ أَهْلُهَا لِإِشْرَافِ أَنْفُسِ اَلْوُلاَةِ عَلَى اَلْجَمْعِ وَ سُوءِ ظَنِّهِمْ بِالْبَقَاءِ وَ قِلَّةِ اِنْتِفَاعِهِمْ بِالْعِبَرِ"
و اما ويرانى زمين تنها به اين علت است كه كشاورزان و صاحبان زمين فقير مىشوند. و بيچارگى و فقر آنها بخاطر آن است كه زمامداران به جمع اموال مىپردازند و نسبت به بقاى حكومتشان بدگمانند و از تاريخ زمامداران گذشته عبرت نمىگيرند.
💠 شرح نامه
📍سپس امام -عليهالسّلام- به نتيجۀ اين گونه ارفاقها در حق رعيت پرداخته مىفرمايد: «بسيار مىشود در آينده براى تو گرفتارىهايى پيش مىآيد كه اگر در دفع آنها بر اين رعايا تكيه كنى با طيب خاطر آن را پذيرا مىشوند (و درحل مشكل به تو يارى مىدهند)»؛ (فَرُبَّمَا حَدَثَ مِنَ الْأُمُورِ مَا إِذَا عَوَّلْتَ فِيهِ عَلَيْهِمْ مِنْ بَعْدُ احْتَمَلُوهُ طَيِّبَةً أَنْفُسُهُمْ بِهِ) . بديهى است محبّت، ايجاد محبّت مىكند و كمك به افراد وجدان آنها را بيدار مىسازد و خود را مديون محبّت كننده مىبينند، بنابراين هرگاه مشكلى براى محبّت كننده پيش آيد آنها با رضايت خاطر به كمك مىشتابند و اين بهترين سرمايۀ زمامداران براى ادارۀ كشور و بقاى حكومت است. آنگاه امام در جملهاى كوتاه و پر معنا مىفرمايد: «زيرا عمران و آبادى، هر چه بر آن نِهى تحمل مىكند»؛ (فَإِنَّ الْعُمْرَانَ مُحْتَمِلٌ مَا حَمَّلْتَهُ) . اشاره به اينكه اساس كار و آنچه حرف اوّل را مىزند عمران و آبادى است؛ اگر زمينهاى كشاورزى و ساير منابع درآمد مردمِ يك كشور آباد گردد و بنيۀ اقتصادى همه قوى شود هر مشكلى پيش آيد قابل حل است.
📍آنگاه امام در پايان اين سخن به نكتۀ ديگرى كه عامل اصلى ويرانى كشورهاست اشاره كرده مىفرمايد: مسائل اجتماعى و حوادثى كه در كشورها مىگذرد همواره علت و معلول يكديگرند؛ هنگامى كه زمامداران بر اثر بىكفايتى يا ظلم بر مردم از آيندۀ خود نااميد شوند و از تجارب پيشينيان در زمينۀ زمامدارىِ صحيح بهره نگيرند دستپاچه مىشوند و به جمع مال مىپردازند؛ گاه آن را در نقاط دور و نزديك پنهان مىسازند و گاه به بستگان خود منتقل مىكنند و گاه به كشورهاى خارج اگر محل مورد اطمينانى داشته باشند انتقال مىدهند و همين امر باعث ويرانى زمينها و منابع اقتصادى و فقر عمومى مىشود. و اركان حكومت را متزلزل مىسازد. تجربه نشان داده است كه اينگونه افراد كمتر مىتوانند از اموالى كه گرد آوردهاند بهره بگيرند. نمونههاى آن را حتى در عصر خود دربارۀ شاهان گذشته ديده و شنيدهايم.
📍اين نكته نيز شايان توجّه است كه بسيارى از برنامههاى عمرانى زمان مىطلبد و هرگاه زمامداران اميد به بقاى خود نداشته باشند زير بار چنين برنامههايى نمىروند و طبعاً برنامههاى عمرانى تعطيل مىشود و فقر دامان تودههاى مردم را مىگيرد. نيز اگر زمامداران دفتر تاريخ را دربرابر خود بگشايند و هر روز صفحهاى از آن را بنگرند به زودى به اشتباهات خويش پىمىبرند؛ ولى غرور يا غفلت مانع از اين كار مىشود. شگفت اينكه بعضى از شارحان نهجالبلاغه احتمال دادهاند جملۀ (وَ سُوءِ ظَنِّهِمْ بِالْبَقَاءِ) به اين معناست كه آنها مرگ را فرموش مىكنند و گمان مىكنند ساليان دراز زندهاند در حالى كه اين عبارت هرگز تاب چنين تفسيرى را ندارد، زيرا سوء ظن را در واقع به معناى حسن ظن تفسير كردهاند.
#نهجالبلاغه_نامه۵۳
ترجمه و شرح: مکارم شیرازی، ناصر
بخش: سی و هشتم
🌐 https://nahjalbalaghah.ir/
🆔 @nahjalbalaghah_ir
#اطلاع_رسانی
🌀 انجمن علمی مطالعات نهجالبلاغه ایران برگزار میکند.
🔹کارگاه علمی
سیمای امیرمؤمنان علی -علیهالسّلام- در نهجالبلاغه
🔹 گام نخست
🔹مدرس:
سرکار خانم دکتر مهناز آلعلی
🔹زمان:
پنجشنبه ۱ آذرماه ۱۴۰۳
🌐 https://nahjalbalaghah.ir/
🆔 @nahjalbalaghah_ir