═════ ೋღ🍂🌸🍂ღೋ════ #حکمت19 1⃣:براساس این حکمت و امثال آن یعنی تلاش برای تحقق آرزوها مذموم است؟ 2⃣:منطق امیرمومنان علیه السلام در تلاش انسان برای نیل به آرزوها چیست؟ #جواب: با توجه به اهمیت بحث آرزوها و سوالات مکرر و متعددی که برای افراد در این زمینه پیش می آید به نظرم رسید که بحث کاملی درباره آرزو، انواع و اثار آن و روش مدیریت بهینه آرزوها از نهج البلاغه تقدیم کنم. ✳️حضرت بیش از ۲۶ بار مطالبی پیرامون آرزو در نهج البلاغه بیان فرموده اند که دسته بندی و منطق آن از قرار زیر است.(اگرچه متاسفانه در فهرست موضوعی پایان ترجمه مرحوم دشتی ۶۹ ادرس داده شده که بیش از نیمی از آنها اصلا ربطی به موضوع آرزوها ندارد) #مقدمه: اگرچه اصل آرزو و آرزو داشتن یکی از لوازم طبیعی زندگی است و اساساً نیروی محرکه انسان ها برای فعالیت، تلاش، مبارزه و تحمل دشواریها آرزوهای آن هاست پیغمبر اکرم(صلى الله علیه وآله)نقل شده که فرمود: «الاَْمَلُ رَحْمَةٌ لاُِمَّتِی وَلَوْ لاَ الاَْمَلُ مَا رَضَعَتْ وَالِدَةٌ وَلَدَهَا وَلاَ غَرَسَ غَارِسٌ شَجَراً; آرزو مایه رحمت براى امت من است و اگر آرزو نبود هیچ مادرى فرزندش را شیر نمى داد و هیچ باغبانى درختى نمى کاشت».۱ زیرا آرزوهاست که انسان را به تلاش و کوشش براى رسیدن به اهداف برتر و بالاتر وا مى دارد. ولی از آنجا که اکثر انسان ها در اکثر اوقات گرفتار آرزوهای واهی، طولانی و مخرّب هستند؛لذا غالب بیانات حضرت پیرامون آرزوها جنبه سلبی، تحذیری و آسیب شناسانه دارد. 🌹آرزوها محصول تلاش ها در #خطبه28 میخوانیم: " ... آگاه باشيد! همه در دوران آرزوئی بسر مي بريد كه اجل و مرگ بدنبال دارد با اين حال هر كس پيش از رسيدن اجلش، در همان دوران آرزوهايش به عمل پردازد، اعمالش به او منفعت مي بخشد و مرگش به او زياني نمي رساند، و آن كس كه در اين ايام آرزو پيش از فرا رسيدن اجل در عمل كوتاهي كند گرفتار خسران شده و فرا رسيدن اجل براي وي زيانبخش است." 💠انواع آرزوها از مجموع بیانات امام علیه السلام میتوان دریافت که آرزوها بر دو نوع اند: 1⃣● آرزوهای #خوب: که سه ویژگی یا نشانه دارند: ۱. واقعی هستند ۲. قابل دسترسی هستند ۳. ارزش آن را دارند که در قالب دعا از خداوند مسالت شود. بعنوان نمونه آرزوی شهادت که در #نامه53 سطر آخر برای خود و مالک اشتر مسالت کرده اند. 2⃣● آرزوهای #بد:که سه ویژگی یا نشانه دارند: ۱. واقعی نیستند. ۲. طولانی و دور از دسترس هستند. ۳. ارزش آن را ندارد که از خداوند مسالت شود. 🚫آثار مخرب آرزوهای بد: ۱_ ناکام مردن: در #خطبه183 بند ۳ می خوانیم: " پیش از آن که اجل فرا برسد آماده باشید؛ زیرا ناگهان آرزوهای مردم با فرارسیدن اجل قطع شده، مرگ انها را در کام خود فروکشد و درِ توبه بسته می شود" لذا در #حکمت19 فرمودند: " کسی مهار خود را به دست آرزوهایش بسپارد، با اجل از پای در میآید" ۲_کور شدن چشم دل: در #حکمت275 آمده است: " آرزوها چشم بصیرت را کور می کنند" ۳_ بیماری دل: در #حکمت228 می خوانیم : کسی که دلش با دنیاطلبی پیوند بخورد همواره قلبش گرفتار سه بیماری است: اندوهی رهانشدنی، حرصی جدانشدنی و آرزویی دست نیافتنی" ۴_ زشتی اعمال: #حکمت36 درباره رابطه آرزوهای طولانی با ارتکاب اعمال زشت می فرماید:" مَن اَطالَ الاَمَلَ اَساءَ العَمَلَ" هرکس آرزوهایش را طولانی قرار دهد، رفتارهایش زشت می شود. ۴_ وسیله شیطان شدن: حضرت در #نامه10 نهج البلاغه درباره معاویه ملعون می نویسند:" تو نازپرورده ای هستی که شیطان ... با تو به آرزوهایش می رسد!" ۵_ فریب خوردن: در #خطبه64 میخوانیم:« فَاِنَّ اَجَلَه مَستورً عَنه و اَمَلَه خادِعً لَه» همانا اجل انسان مخفی و ارزوهایش حیله گر و فریب دهندهء اویند" ۶_ آینده نگران کننده: در #خطبه42 از دو چیز بر ما نگران هستند :" ای مردم! بدترین چیزهایی که بخاطرش برای شما نگرانم دو چیز است: پیروی از هوای نفس و آرزوهای طولانی. " سپس دلیل نگرانی خود از آرزوهای طولانی را فراموشی آخرت بیان کرده می فرمایند: " آرزوهای طولانی آخرت را از یاد می برند!" 💠راههای کنترل آرزوها: حضرت راهکارهای مختلفی برای پیشگیری از آسیب های آرزوهای ناپسند دارند. که عبارتند از : ۱_ کوتاه کردن آرزوها: " ایها الناس الزَّهاده قَصرُ الاَمَل: زهد یعنی کوتاه کردن آرزوها" #خطبه81 ۲_ ترک آرزوهای واهی: " اشرَفُ الغِنی تَرکُ المُنی: با شرافت ترین نوع بی نیازی ، ترک ارزوهاست" #حکمت34 ۳_ تکذیب آرزوها؛ یعنی توجه و اعتقاد به دروغ بودن خیلی از آرزوها: " حضرت در #خطبه114 بند ۲ درباره ویژگی های متقین حقیقی می فرمایند: " مرگ را نزدیک دیده و در اعمال نیک شتاب کرده اند . آرزوهای دنیایی را دروغ دانسته و مرگ را به درستی نگریسته اند." ۴_ توجه به دست نیافتنی بودن اکثر آزوها: در #نامه31 نهج البلاغه در توصیف جوان و دوران جوانی فرمود:

ختم نهج البلاغه در ۲۷۰ روز. سهم روز دویست و چهل و هشتم ┄═❁✦❀•••🌿🌺🌿•••❀✦❁═┄ 📜 #خطبه28 : (این خطبه را در یکی از روزهای عید فطر ایراد فرمود) 🔹دنياشناسی ♦️"پس از حمد و ستايش الهی؛ همانا دنيا روی گردانده و وداع خويش را اعلام داشته است و آخرت به ما روی آورده و پيشروان لشکرش نمايان شده. آگاه باشيد! امروز روز تمرين و آمادگی و فردا روز مسابقه است. پاداش برندگان، بهشت و کيفر عقب ماندگان آتش است. آيا کسی هست که پيش از مرگ از اشتباهات خود توبه کند؟ آيا کسی هست که قبل از فرا رسيدن روز دشوار قيامت، اعمال نيکی انجام دهد؟ آگاه باشيد! هم اکنون در روزگار آرزوهاييد که مرگ را در پی دارد؛ پس هر کس در ايّام آرزوها، پيش از فرا رسيدن مرگ، عمل نيکو انجام دهد بهره مند خواهد شد و مرگ او را زيانی نمی رساند و آن کس که در روزهای آرزوها، پيش از فرا رسيدن مرگ کوتاهی کند، زيانکار و مرگ او زيانبار است؛ همانگونه که به هنگام ترس و ناراحتی برای خدا عمل می کنيد، در روزگار خوشی و کاميابی نيز عمل کنيد. آگاه باشيد! هرگز چيزی مانند بهشت نديدم که خواستاران آن در خواب غفلت باشند و نه چيزی مانند آتش جهنّم که فراريان آن چنين در خواب فرو رفته باشند. آگاه باشيد! آن کس را که حق، منفعت نرساند، باطل به او زيان خواهد رساند و آن کس که هدايت راهنمای او نباشد، گمراهی او را به هلاکت خواهد افکند. آگاه باشيد! به کوچ کردن فرمان يافتيد و برای جمع آوری توشه آخرت راهنمايی شديد. همانا وحشتناک ترين چيزی که بر شما می ترسم، هواپرستی و آرزوهای دراز است. پس از اين دنيا توشه بر گيريد تا فردا خود را با آن حفظ نماييد. (می گويم: اگر سخنی باشد که مردم را به سوی زهد بکشاند و به عمل آخرت وادار سازد همين سخن است، که می تواند علاقه انسان را از آرزوها قطع کند و نور بيداری و تنفّر از اعمال زشت را در قلب ايجاد کند و از شگفت آورترين جمله های مزبور اين جمله است که فرمود: «الا و انّ اليوم المضمار و غدآ السّباق والسبقئ الجنئ والغايئ النار». «آگاه باشيد امروز روز تمرين و آمادگی و فردا روز مسابقه است و جايزه برندگان بهشت و سرانجام عقب ماندگی آتش خواهد بود». زيرا با اينکه در اين کلام الفاظ بلند و معانی گرانقدر و تمثيل صحيح و تشبيه واقعی می باشد سرّی عجيب و معنايی لطيف در آن نهفته شده است و آن جمله «والسبقئ الجنئ والغايئ النار» است، امام(علیه السلام) بين اين دو لفظ «السبقئ» و «الغايئ» به خاطر اختلاف معنا جدايی افکنده است، نگفته «السّبقئ النار» چنانکه «السّبقئ الجنّئ» گفته است، زيرا سبقت جستن در مورد امری دوست داشتنی است، و اين از صفات بهشت است و اين معنا در آتش «که از آن به خدا پناه می بريم» وجود ندارد، امام جايز ندانسته که بگويد: «السبقئ النار» بلکه فرموده است: الغايئ النّار، زيرا مفهوم غايت پايان مفهوم وسيعی است که در موضوعات مسرّت بخش و غيرمسرّت بخش به کار می رود و در حقيقت مرادف «مصير» و «مآل» است که به معنی سرانجام می آيد، چنانکه خداوند می فرمايد: «قل تمتّعوا فانّ مصيرکم الی النّار» «به کافران بگو بهره بگيريد که سرانجام شما به سوی آتش است». در اين خطبه دقّت کنيد که باطنی شگفت آور و عُمقی زياد دارد. و چنين است ديگر سخنان امام(علیه السلام). و در بعضی نسخه های اين خطبه چنين آمده است «والسُّبقئ الجنئ» به ضم سين به جايزه ای گفته می شود که به پيشتازان و برندگان مسابقه داده می شود خواه وجه نقد باشد يا جنس ديگری و معنی هر دو کلمه به هم نزديک است؛ زيرا پاداش را برابر کار نيک می پردازند نه بد.") ┄═❁✦❀•••🌿🌺🌿•••❀✦❁═┄