نامه 045-به عثمان بن حنیف
ضرورت ساده زیستی كارگزاران
پس از یاد خدا و درود! ای پسر حنیف، به من گزارش دادند كه مردی از سرمایه داران بصره، تو را به مهمانی خویش فرا خواند و تو به سرعت به سوی آن شتافتی، خوردنیهای رنگارنگ برای تو آوردند، و كاسه هایی پر از غذا پی در پی جلوی تو می نهادند، گمان نمی كردم مهمانی مردمی را بپذیری كه نیازمندانشان با ستم محروم شده، و ثروتمندانشان بر سر سفره دعوت شده اند، اندیشه كن در كجایی؟ و بر سر كدام سفره می خوری؟ پس آن غذایی كه حلال و حرام بودنش را نمی دانی دور بیافكن، و آنچه را به پاكیزگی و حلال بودنش یقین داری مصرف كن.
امام الگوی ساده زیستی
آگاه باش! هر پیروی را امامی است كه از او پیروی می كند، و از نور دانشش روشنی می گیرد، آگاه باش! امام شما از دنیای خود به دو جامه فرسوده، و دو قرص نان رضایت داده است، بدانید كه شما توانایی چنین كاری را ندارید اما با پرهیزكاری و تلاش فراوان و پاكدامنی و راستی، مرا یاری دهید. پس سوگند به خدا! من از دنیای شما طلا و نقره ای نیاندوخته، و از غنیمتهای آن چیزی ذخیره نكرده ام، بر دو جامه كهنه ام جامه ای نیفزودم، و از زمین دنیا حتی یك وجب در اختیار نگرفتم و دنیای شما در چشم من از دانه تلخ درخت بلوط ناچیزتر است.
آری از آنچه آسمان بر آن سایه افكنده، فدك در دست ما بود كه مردمی بر آن بخل ورزیده، و مردمی دیگر سخاوتمندانه از آن چشم پوشیدند، و بهترین داور خداست، مرا با فدك و غیر فدك چه كار است؟ در صورتیكه جایگاه فردای آدمی گور است. كه در تاریكی آن، آثار انسان نابود و اخبارش پنهان می گردد، گودالی كه هر چه بر وسعت آن بیفزایند، و دستهای گوركن فراخش نماید، سنگ و كلوخ آن را پر كرده، و خاك انباشته رخنه هایش را مسدود كند. من نفس خود را با پرهیزكاری می پرورانم، تا در روز قیامت كه هراسناكترین روزهاست در امان، و در لغزشگاههای آن ثابت قدم باشد.
من اگر می خواستم، می توانستم از عسل پاك، و از مغز گندم، و بافته های ابریشم، برای خود غذا و لباس فراهم آورم، اما هیهات كه هوای نفس بر من چیره گردد، و حرص و طمع مرا وادارد كه طعامهای لذیذ برگزینم، در حالی كه در (حجاز) یا (یمامه) كسی باشد كه به قرص نانی نرسد، و یا هرگز شكمی سیر نخورد، یا من سیر بخوابم و پیرامونم شكمهایی كه از گرسنگی به پشت چسبیده، و جگرهای سوخته وجود داشته باشد، یا چنان باشم كه شاعر گفت:
(این درد تو را بس، كه شب را با شكم سیر بخوابی.)
(و در اطراف تو شكمهایی گرسنه و به پشت چسبیده باشد.)
آیا به همین رضایت دهم كه مرا امیرالمومنین (ع) خوانند؟ و در تلخی های روزگار با مردم شریك نباشم؟ و در سختی های زندگی الگوی آنان نگردم؟ آفریده نشده ام كه غذاهای لذیذ و پاكیزه مرا سرگرم سازد، چونان حیوان پرواری كه تمام همت او علف، و یا چون حیوان رهاشده كه شغلش چریدن و پر كردن شكم بوده، و از آینده خود بی خبر است. آیا مرا بیهوده آفریدند؟ آیا مرا به بازی گرفته اند؟ آیا ریسمان گمراهی در دست گیرم؟ و یا در راه سرگردانی قدم بگذارم؟ گویا می شنوم كه شخصی از شما می گوید: (اگر غذای فرزند ابیطالب همین است، پس سستی او را فرا گرفته و از نبرد با هماوردان و شجاعان بازمانده است.) آگاه باشید! درختان بیابانی، چوبشان سخت تر، اما درختان كناره جویبار را پوست نازك تر است، درختان بیابانی كه با باران سیراب می شوند آتش چوبشان شعله ورتر و پردوام تر است. من و رسول خدا (ص) چونان روشنایی یك چراغیم، یا چون آرنج به یك بازو پیوسته، به خدا سوگند! اگر اعراب در نبرد با من پشت به پشت یكدیگر بدهند، از آن روی برنتابم، و اگر فرصت داشته باشم به پیكار همه می شتابم، و تلاش می كنم كه زمین را از این شخص (معاویه) مسخ شده، و این جسم كج اندیش، پاك سازم تا سنگ و شن از میان دانه ها جدا گردد. (قسمتی از آخر نامه) ای دنیا از من دور شو، مهارت را بر پشت تو نهاده، و از چنگالهای تو رهایی یافتم، و از دامهای تو نجات یافته، و از لغزشگاههایت دوری گزیده ام، كجایند بزرگانی كه به بازیچه های خود فریبشان داده ای؟ كجایند امتهایی كه با زور و زیورت آنها را فریفتی؟ كه اكنون در گورها گرفتارند! و درون لحدها پنهان شده اند.
امام و دنیای دنیاپرستان
ای دنیا به خدا سوگند! اگر شخصی دیدنی بودی، و قالب حس كردنی داشتی، حدود خدا را بر تو جاری می كردم، به جهت بندگانی كه آنها را با آرزوهایت فریب دادی، و ملتهایی كه آنها را به هلاكت افكندی، و قدرتمندانی كه آنها را تسلیم نابودی كردی، و هدف انواع بلاها قرار دادی كه دیگر راه پس و پیش ندارند، اما هیهات! كسی كه در لغزشگاه تو قدم گذارد سقوط كرد، و آن كس كه بر امواج تو سوار شد غرق گردید، كسی كه از دامهای تو رست پیروز شد، آن كس كه از تو به سلامت گذشت نگران نیست كه جایگاهش تنگ است، زیرا دنیا در پیش او چونان روزی است كه گذشت. از برابر دیدگانم دور شو، سوگند به خدا،
🍂
@nahjolbalaghe5
رام تو نگردم که خوارم سازی ، و مهارم را به دست تو ندهم كه هر كجا خواهی مرا بكشانی، به خدا سوگند، سوگندی كه تنها اراده خدا در آن است، چنان نفس خود را به ریاضت وادارم كه به یك قرص نان، هرگاه بیابم، و به نمك به جای نان خورش قناعت كند، و آنقدر از چشم ها اشك ریزم كه چونان چشمه ای خشك درآید، و اشك چشم پایان پذیرد. آیا سزاوار است كه چرندگان فراوان بخورند و راحت بخوابند، و گله گوسفندان پس از چرا كردن به آغل رو كنند، و علی نیز از زاد و
توشه خود بخورد و استراحت كند؟ چشمش روشن باد! كه پس از سالیان دراز، چهار پایان رهاشده، و گله های گوسفندان را الگو قرار دهد!! خوشا به حال آن كس كه مسوولیتهای واجب را در پیشگاه خدا به انجام رسانده، و در راه خدا هرگونه سختی و تلخی را به جان خریده، و به شب زنده داری پرداخته است، و اگر خواب بر او چیره شود بر روی زمین خوابیده، و كف دست را بالین خود قرار می دهد، در گروهی كه ترس از معاد خواب را از چشمانشان ربوده، و پهلو از بسترها گرفته، و لبهایشان به یاد پروردگار در حركت و با استغفار طولانی گناهان را زدوده اند. (آنان حزب خداوندند، و همانا حزب خدا رستگار است.)
@nahjolbalaghe5
نامه 046-به یكی از فرماندهان خود
مسوولیت فرمانداری و اخلاق اجتماعی
پس از یاد خدا و درود!
همانا از تو كسانی هستی كه در یاری دین از آنها كمك می گیرم، و سركشی و غرور گناهكاران را درهم می كوبم، و مرزهای كشور اسلامی را كه در تهدید دشمن قرار دارند حفظ می كنم، پس در مشكلات از خدا یاری جوی، و درشتخویی را با اندك نرمی بیامیز، در آنجا كه مدارا كردن بهتر است مدارا كن، و در جایی كه جز با درشتی كار انجام نگیرد، درشتی كن، پر و بالت را برابر رعیت بگستران، با مردم گشاده روی و فروتن باش، و در نگاه و اشاره چشم، در سلام كردن و اشاره نمودن با همگان یكسان باش، تا زورمندان در ستم تو طمع نكنند، و ناتوانان از عدالت تو مایوس نگردند. با درود.
@nahjolbalaghe5
☘️🌟☘️حضرت محمد صلوات الله علیه و آله فرمودند:
🍃من نام دخترم را فاطمه (س) گذاشتم؛ زیرا خدای عزوجل فاطمه (س) و هر کس که او را دوست دارد، از آتش دوزخ دور نگه داشته است.
📖 عيون اخبار الرضا، ج2، ص46.
🥀 ایام_فاطمیه تسلیت باد 🥀
🌹کانال ام ابیها، مادر گلها...💚
🍃برای نقل فضائل و مصائب حضرت زهرا سلام الله علیها...
┈••✾•🍃⚫️🌿•✾••┈┈
@nahjolbalaghe5
┈••✾•🍃⚫️🌿•✾••┈┈
*واسه بقیه هم بفرستید تا همه سلام دهند به بانوی* *بزرگ دوعالم حضرت فاطمه* *زهرا "س"*
🌺 *زيارة حضرت فاطمة الزهراء عليها السلام* :
اَلسَّلامُ عَلَيْكِ يا بِنْتَ رَسُولِ اللهِ ، اَلسَّلامُ عَلَيْكِ يا بِنْتَ نَبِىِّ اللهِ ، اَلسَّلامُ عَلَيْكِ يا بِنْتَ حَبيبِ اللهِ ، اَلسَّلامُ عَلَيْكِ يا بِنْتَ خَليلِ اللهِ ، اَلسَّلامُ عَلَيْكِ يا بِنْتَ صَفىِّ اللهِ ، اَلسَّلامُ عَلَيْكِ يا بِنْتَ اَمينِ اللهِ ، اَلسَّلامُ عَلَيْكِ يا بِنْتَ خَيْرِ خَلْقِ اللهِ ، اَلسَّلامُ عَلَيْكِ يا بِنْتَ اَفْضَلِ اَنْبِياءِ اللهِ وَرُسُلِهِ وَمَلائِكَتِهِ ، اَلسَّلامُ عَلَيْكِ يا بِنْتَ خَيْرِ الْبَرِّيَةِ ، اَلسَّلامُ عَلَيْكِ يا سِيِّدَةَ نِساءِ الْعالَمينَ مِنَ الاَْوَّلينَ وَالاْخِرينَ ، اَلسَّلامُ عَلَيْكِ يا زَوْجَةَ وَلِيِّ اللهِ وَخَيْرِ الْخَلْقِ بَعْدَ رَسُولِ اللهِ ، اَلسَّلامُ عَلَيْكِ يا اُمَّ الْحَسَنِ وَالْحُسَيْنِ سَيِّدَىْ شَبابِ اَهْلِ الْجَنَّةِ ، اَلسَّلامُ عَلَيْكِ اَيَّتُهَا الصِّدّيقَةُ الشَّهيدَةُ ، اَلسَّلامُ عَلَيْكِ اَيَّتُهَا الرَّضِيَّةُ الْمَرْضِيَّةُ ، اَلسـَّلامُ عـَلَيْكِ اَيَّتـُهَا الْفاضِلـَةُ الزَّكِيـَّةُ ، اَلسـَّلامُ عـَلَيْكِ اَيَّتـُهَا الْحَوْراءُ الاِْنْسِيَّة
🌺واسه بقیه هم بفرستید
تا همه سلام بدن به بانوی
دو عالم حضرت فاطمه زهرا 🌺
@nahjolbalaghe5
Chand Vaghtist....mp3
11.12M
#حاج_محمود_کریمی
🎼 چند وقتیست سرم روی تنم می افتد...
دست من نیست که گاهی بدنم می افتد....
#تنظیم_دیجیتال 👌
#فاطمیه 💔
...♡
امام خامنه ای؛
🔻من تمام حوائج سالیانه خود را در ایام فاطمیه از خدای متعال طلب میکنم
#فاطمیه
#ایام_فاطمیه
#حدیث_عاشقی💔
@nahjolbalaghe5
4_5845751201991231968.mp3
3.92M
🥀✨
✨
•[° #مداحے🔊
•[° #با_نواۍ_حاجمهدۍرسولۍ
دلمازاینمیسوزهتومدینه
یڪۍنمیگهچهغصهاۍدارۍ
توکهشبتاسحرواسهمردم
تودعاهاتچیزۍڪمنمیزارۍ
جورۍفتنہشدهڪهتوحتۍ
میانخوبامیارۍندارۍ
نگرانممنواسهاینزخمات
نگرانمچونخونیهنفسات
مظلوممادر..بۍڪسمادر
نفسشحیدر...حیدر...حیدر😭💔
°•{ #شهادتحضرتمادرتسلیت🌙
•|| @nahjolbalaghe5 ||•
🍃
🥀🍃
نامه 047-وصیت به حسن و حسین
پندهای جاودانه
شما را به ترس از خدا سفارش می كنم به دنیا روی نیاورید، گرچه به سراغ شما آید، و بر آنچه از دنیا از دست می دهید اندوهناك مباشید، حق را بگویید، و برای پاداش الهی عمل كنید. دشمن ستمگر و یاور ستمدیده باشید. شما را، و تمام فرزندان و خاندانم را، و كسانی را كه این وصیت به آنها می رسد، به ترس از خدا، و نظم در امور زندگی، و ایجاد صلح و آشتی در میانتان سفارش می كنم، زیرا من از جد شما پیامبر (ص) شنیدم كه می گفت: (اصلاح دادن بین مردم از نماز و روزه یكسان برتر است.)
خدا را! خدا را! درباره یتیمان، نكند آنان گاهی سیر و گاه گرسنه بمانند، و حقوقشان ضایع گردد. خدا را! خدا را! درباره همسایگان، حقوقشان را رعایت كنید كه وصیت پیامبر (ص) شماست، همواره به خوش رفتاری با همسایگان سفارش می كرد تا آنجا كه گمان بردیم برای آنان ارثی معین خواهد كرد.
خدا را! خدا را! درباره قرآن، مبادا دیگران در عمل كردن به دستوراتش از شما پیشی گیرند.
خدا را! خدا را! درباره نماز همانا كه ستون دین شماست.
خدا را! خدا را! درباره خانه خدا، تا هستید آن را خالی مگذارید، زیرا اگر كعبه خالی شود مهلت داده نمی شوید.
خدا را! خدا را! درباره جهاد با اموال و جانها و زبانهای خویش در راه خدا. بر شما باد به پیوستن با یكدیگر، و بخشش همدیگر، مبادا از هم روی گردانید، و پیوند دوستی را از بین ببرید، امر به معروف و نهی از منكر را ترك كنید كه بدان شما بر شما مسلط می گرداند، آنگاه هر چه خدا را بخوانید جواب ندهد. (سپس فرمود).
سفارش به رعایت مقررات عدالت در قصاص
ای فرزندان عبدالمطلب: مبادا پس از من دست به خون مسلمین فرو برید و بگویید: امیر مومنان كشته شد، بدانید جز كشنده من كسی دیگر نباید كشته شود. درست بنگرید! اگر من از ضربت او مردم، او را تنها یك ضربت بزنید، و دست و پا و دیگر اعضای او را مبرید، من از رسول خدا (ص) شنیدم كه فرمود: (بپرهیزید از بریدن اعضای مرده، هر چند سگ دیوانه باشد.)
@nahjolbalaghe5
نامه 048-به معاویه
اندرز دادن دشمن
همانا ستمگری و دروغ پردازی، انسان را در دین و دنیا رسوا می كند، و عیب او را نزد عیب جویان آشكار می سازد، و تو می دانی آنچه كه از دست رفت باز نمی گردد، گروهی باطل طلبیدند، و خواستند با تفسیر دروغین، حكم خدا را دگرگون سازند، و خدا آنان را دروغگو خواند، معاویه، از روزی بترس كه صاحبان كارهای پسندیده خوشحالند، و تاسف می خورند كه چرا عملشان اندك است، آن روز كسانی كه مهار خویش در دست شیطان دادند سخت پشیمانند. تو ما را به داوری قرآن خواندی، در حالی كه خود اهل قرآن نیستی، و ما هم پاسخ مثبت به تو ندادیم، بلكه داوری قرآن را گردن نهادیم. با درود.
@nahjolbalaghe5
نامه 049-به معاویه
هشدار به معاویه از دنیاپرستی
پس از یاد خدا و درود!
همانا دنیا انسان را به خود سرگرم و از دیگر چیزها باز می دارد، دنیاپرستان چیزی از دنیا به دست نمی آورند جز آن كه دری از حرص برویشان گشوده، و آتش عشق آنان تندتر می گردد، كسی كه به دنیای حرام برسد آنچه به دست آورده راضی نیست، و در فكر آن است كه به دست نیاورده، اما سرانجام آن، جداشدن از فراهم آورده ها، و به هم ریختن بافته شده هاست، اگر از آنچه گذشته عبرت گیری، آنچه را كه باقی مانده توانی حفظ كرد. با درود.
@nahjolbalaghe5
السلام علیڪ یا صاحب الزمان
السلام علیڪ یا شریڪ القرآن
🍃سلام اے صاحبـــ صبح رهایے
🍂سلام اے مَظـهـر عدل الهـے
🍃سلام اے منتهاے آرزویم
🍂سلام اے صاحبـــ #جمعه ڪجایے...😔
🌷اللّهمّـ عجّل لولیّڪ الفرج🌷
@nahjolbalaghe5
نامه 050-به امیران سپاه خود
پرهیز از غرورزدگی در نعمتها
از بنده خدا، علی بن ابیطالب ، امیر مومنان ، به نیروهای مسلح و مرزداران كشور پس از یاد خدا و درود! همانا بر زمامدار واجب است كه اگر اموالی به دست آورد، یا نعمتی مخصوص او شد، دچار دگرگونی نشود، و با آن اموال و نعمتها، بیشتر به بندگان خدا نزدیك، و به برادرانش مهربانی روا دارد.
مسوولیتهای رهبری و نظامیان
آگاه باشید حق شما بر من آن است كه جز اسرار جنگی هیچ رازی را از شما پنهان ندارم، و كاری را جز حكم شرع، بدون مشورت، با شما انجام ندهم، و در پرداخت حق شما كوتاهی نكرده، و در وقت تعیین شده آن بپردازم، و با همه شما بگونه ای مساوی رفتار كنم. پس وقتی من مسوولیتهای یادشده را انجام دهم، بر خداست كه نعمتهای خود را بر شما ارزانی دارد، و اطاعت من بر شما لازم است، و نباید از فرمان من سرپیچی كنید، و در انجام آن چه صلاح است سستی ورزید، و در سختیها برای رسیدن به حق تلاش كنید، حال اگر شما پایداری نكنید، خوارترین افراد نزد من انسان كج رفتار است، كه او را به سختی كیفر خواهم داد، و هیچ راه فراری نخواهد داشت، پس دستورالعملهای ضروری را از فرماندهانتان دریافت داشته و از فرماندهان خود در آنچه كه خدا امور شما را اصلاح می كند، اطاعت كنید، با درود.
@nahjolbalaghe5
🎊 ۱۲بهمن ماه بازگشت افتخارآفرین بنیانگذارجمهوری اسلامی ایران #امام_خمینی(ره)وایام #دهه_فجر به رهبری وهم میهنان ویاران باوفا وانقلابی و شما اعضای محترم تبریک و تهنیت باد🎊
#دهه_فجر
🇮🇷|✌️🏻 @nahjolbalaghe5
نامه 051-به ماموران مالیات
اخلاق اجتماعی كارگزاران اقتصادی
از بنده خدا علی امیرمومنان به كارگزاران جمع آوری مالیات. پس از یاد خدا و درود، همانا كسی از روز قیامت نترسد، زاد و توشه ای از پیش نخواهد فرستاد. بدانید، مسوولیتی را كه به عهده گرفته اید اندك اما پاداش آن فراوان است، اگر برای آنچه كه خدا نهی كرد (مانند ستمكاری و دشمنی)، كیفری نبود، برای رسیدن به پاداش در ترك آن نیز عذری وجود نداشت، در روابط خود با مردم انصاف داشته باشید، و در برآوردن نیازهایشان شكیبا باشید همانا شما خزانه داران مردم، و نمایندگان ملت، و سفیران پیشوایان هستید، هرگز كسی را از نیازمندی او باز ندارید، و از خواسته های مشروعی محروم نسازید، و برای گرفتن مالیات از مردم، لباسهای تابستانی یا زمستانی، و مركب سواری، و برده كاری او را نفروشید، و برای گرفتن درهمی، كسی را با تازیانه نزنید، و دست اندازی به مال كسی (نمازگزار باشد، یا غیر مسلمانی كه در پناه اسلام است)، نكنید، جز اسب یا اسلحه ای كه برای تجاوز به مسلمانها بكار گرفته می شود، زیرا برای مسلمان جایز نیست آنها را در اختیار دشمنان اسلام بگذارد، تا نیرومندتر از سپاه اسلام گردند. از پند دادن به نفس خویش هیچ گونه كوتاهی نداشته، و از خوش رفتاری با سپاهیان، و كمك به رعایا، و تقویت دین خدا، غفلت نكنید، و از آنچه در راه خدا بر شما واجب است انجام دهید، همانا خدای سبحان از ما و شما خواسته است كه در شكرگزاری كوشا بوده، و با تمام قدرت او را یاری كنیم، (و نیروئی جز قدرت خدائی نیست.)
tulip-blood.mp3
1.36M
┈•꧁༼﷽༽꧂•┈
🎙به لاله در خون خفته 🌷
#شهید دست از جان شسته ...❤️
🌹 #دهه_فجر مبارک 🇮🇷
☞
#از_ڪربـلا_تـا_شـهادتــღ
@nahjolbalaghe5
نامه 052-به فرمانداران شهرها
وقتهای نماز پنجگانه
پس از یاد خدا و درود!
نماز ظهر را با مردم وقتی بخوانید كه آفتاب به طرف مغرب رفته، سایه آن به اندازه دیوار خوابگاه بز گردد، و نماز عصر را با مردم هنگامی بخوانید كه خورشید سفید و جلوه دارد، در پاره ای از روز كه تا غروب می شود دو فرسخ راه پیمود. و نماز مغرب را با مردم زمانی بخوانید كه روزه دار افطار، و حاجی از عرفات به سوی منی كوچ می كند. و نماز عشاء را با مردم وقتی بخوانید كه شفق پنهان می گردد تا یك سوم از شب بگذرد و نماز صبح را با مردم هنگامی بخوانید كه شخص چهره همراه خویش را بشناسد، و در نماز جماعت در حد ناتوان آنان نماز بگذارید، و فتنه گر مباشید.
@nahjolbalaghe5
نامه 053-به مالك اشتر نخعی
(نامه به مالك اشتر، در سال 38 هجری هنگامی كه او را به فرمانداری مصر برگزید، آن هنگام كه اوضاع محمد بن ابی بكر متزلزل شد، و از طولانیترین نامههاست كه زیباییهای تمام نامهها را دارد).
به نام خداوند بخشنده و مهربان، این فرمان بنده خدا علی امیر مؤمنان، به مالك اشتر پسر حارث است، در عهدی كه با او دارد، هنگامی كه او را به فرمانداری مصر بر میگزیند تا خراج آن دیار را جمع آورد، و با دشمنانش نبرد كند، كار مردم را اصلاح، و شهرهای مصر را آباد سازد.
1 ضرورت خود سازی
او را به ترس از خدا فرمان میدهد، و اینكه اطاعت خدا را بر دیگر كارها مقدّم دارد، و آنچه در كتاب خدا آمده، از واجبات و سنّتها را پیروی كند، دستوراتی كه جز با پیروی آن رستگار نخواهد شد، و جز با نشناختن و ضایع كردن آن جنایتكار نخواهد گردید. به او فرمان میدهد كه خدا را با دل و دست و زبان یاری كند، زیرا خداوند پیروزی كسی را تضمین كند كه او را یاری دهد، و بزرگ دارد آن كس را كه او را بزرگ شمارد. و به او فرمان میدهد تا نفس خود را از پیروی آرزوها باز دارد، و به هنگام سركشی رامش كند، كه: «همانا نفس همواره به بدی وا میدارد جز آن كه خدا رحمت آورد» پس ای مالك بدان من تو را به سوی شهرهایی فرستادم كه پیش از تو دولتهای عادل یا ستمگری بر آن حكم راندند، و مردم در كارهای تو چنان مینگرند كه تو در كارهای حاكمان پیش از خود مینگری، و در باره تو آن میگویند كه تو نسبت به زمامداران گذشته میگویی، و همانا نیكوكاران را به نام نیكی توان شناخت كه خدا از آنان بر زبان بندگانش جاری ساخت. پس نیكوترین اندوخته تو باید اعمال صالح و درست باشد، هوای نفس را در اختیار گیر، و از آنچه حلال نیست خویشتن داری كن، زیرا بخل ورزیدن به نفس خویش، آن است كه در آنچه دوست دارد، یا برای او ناخوشایند است، راه انصاف پیمایی.
2 اخلاق رهبری (روش برخورد با مردم)
مهربانی با مردم را پوشش دل خویش قرار ده، و با همه دوست و مهربان باش. مبادا هرگز، چونان حیوان شكاری باشی كه خوردن آنان را غنیمت دانی، زیرا مردم دو دستهاند، دستهای برادر دینی تو، و دسته دیگر همانند تو در آفرینش میباشند.«» اگر گناهی از آنان سر میزند یا علّتهایی بر آنان عارض میشود، یا خواسته و ناخواسته، اشتباهی مرتكب میگردند، آنان را ببخشای و بر آنان آسان گیر، آن گونه كه دوست داری خدا تو را ببخشاید و بر تو آسان گیرد. همانا تو از آنان برتر، و امام تو از تو برتر، و خدا بر آن كس كه تو را فرمانداری مصر داد والاتر است، كه انجام امور مردم مصر را به تو واگذارده، و آنان را وسیله آزمودن تو قرار داده است. هرگز با خدا مستیز، كه تو را از كیفر او نجاتی نیست، و از بخشش و رحمت او بینیاز نخواهی بود. بر بخشش دیگران پشیمان مباش، و از كیفر كردن شادی مكن، و از خشمی كه توانی از آن رها گردی شتاب نداشته باش. به مردم نگو، به من فرمان دادند و من نیز فرمان میدهم، پس باید اطاعت شود،«» كه این گونه خود بزرگ بینی دل را فاسد، و دین را پژمرده، و موجب زوال نعمتهاست. و اگر با مقام و قدرتی كه داری، دچار تكبّر یا خود بزرگ بینی شدی به بزرگی حكومت پروردگار كه برتر از تو است بنگر، كه تو را از آن سركشی نجات میدهد، و تند روی تو را فرو مینشاند، و عقل و اندیشهات را به جایگاه اصلی باز میگرداند.
3 پرهیز از غرور و خود پسندی
بپرهیز كه خود را در بزرگی همانند خداوند پنداری، و در شكوه خداوندی همانند او دانی، زیرا خداوند هر سركشی را خوار میسازد، و هر خود پسندی را بیارزش میكند. با خدا و با مردم، و با خویشاوندان نزدیك، و با افرادی از رعیّت خود كه آنان را دوست داری، انصاف را رعایت كن، كه اگر چنین نكنی ستم روا داشتی، و كسی كه به بندگان خدا ستم روا دارد خدا به جای بندگانش دشمن او خواهد بود، و آن را كه خدا دشمن شود، دلیل او را نپذیرد، كه با خدا سر جنگ دارد، تا آنگاه كه باز گردد، یا توبه كند، و چیزی چون ستمكاری نعمت خدا را دگرگون نمیكند، و كیفر او را نزدیك نمیسازد، كه خدا دعای ستمدیدگان را میشنود و در كمین ستمكاران است.
4 مردم گرایی، حق گرایی
دوست داشتنیترین چیزها در نزد تو، در حق میانهترین، و در عدل فراگیرترین، و در جلب خشنودی مردم گستردهترین باشد، كه همانا خشم عمومی مردم، خشنودی خواص (نزدیكان) را از بین میبرد، امّا خشم خواص را خشنودی همگان بیأثر میكند. خواصّ جامعه، همواره بار سنگینی را بر حكومت تحمیل میكنند زیرا در روزگار سختی یاریشان كمتر، و در اجرای عدالت از همه ناراضیتر، و در خواستههایشان پافشارتر، و در عطا و بخششها كم سپاستر، و به هنگام منع خواستهها دیر عذر پذیرتر، و در برابر مشكلات كم استقامتتر میباشند. در صورتی كه ستونهای استوار دین، و اجتماعات پرشور مسلمین، و نیروهای ذخیره دفاعی، عموم مردم میباشند، پس به آنها گرایش داشته و اشتیاق تو با آنان
سلام دوستان نامه 53 طولانی هست ان شاء الله ادامه آن به مرور فرستاده میشود 🌺
باشد.
5 ضرورت راز داری
از رعیّت، آنان را كه عیب جوترند از خود دور كن«»، زیرا مردم عیوبی دارند كه رهبر امّت در پنهان داشتن آن از همه سزاوارتر است، پس مبادا آنچه بر تو پنهان است آشكار گردانی، و آنچه كه هویداست بپوشانی، كه داوری در آنچه از تو پنهان است با خدای جهان میباشد، پس چندان كه میتوانی زشتیها را بپوشان، تا آن را كه دوست داری بر رعیّت پوشیده ماند خدا بر تو بپوشاند، گره هر كینهای را در مردم بگشای، و رشته هر نوع دشمنی را قطع كن، و از آنچه كه در نظر روشن نیست كناره گیر. در تصدیق سخن چین شتاب مكن، زیرا سخن چین گرچه در لباس اندرز دهنده ظاهر میشود امّا خیانتكار است.
6 جایگاه صحیح مشورت
بخیل را در مشورت كردن دخالت نده، كه تو را از نیكوكاری باز میدارد، و از تنگدستی میترساند. ترسو را در مشورت كردن دخالت نده، كه در انجام كارها روحیّه تو را سست میكند. حریص را در مشورت كردن دخالت نده، كه حرص را با ستمكاری در نظرت زینت میدهد. همانا بخل و ترس و حرص، غرائز گوناگونی هستند كه ریشه آنها بدگمانی به خدای بزرگ است. بدترین وزیران تو، كسی است كه پیش از تو وزیر بدكاران بوده، و در گناهان آنان شركت داشته، پس مبادا چنین افرادی محرم راز تو باشند، زیرا كه آنان یاوران گناهكاران، و یاری دهندگان ستمكارانند. تو باید جانشینانی بهتر از آنان داشته باشی كه قدرت فكری امثال آنها را داشته، امّا گناهان و كردار زشت آنها را نداشته باشند: كسانی كه ستمكاری را بر ستمی یاری نكرده، و گناه كاری را در گناهی كمك نرسانده باشند. هزینه این گونه از افراد بر تو سبكتر، و یاریشان بهتر، و مهربانیشان بیشتر، و دوستی آنان با غیر تو كمتر است. آنان را از خواص، و دوستان نزدیك، و راز داران خود قرار ده، سپس از میان آنان افرادی را كه در حق گویی از همه صریحترند، و در آنچه را كه خدا برای دوستانش نمیپسندد تو را مدد كار نباشند، انتخاب كن، چه خوشایند تو باشد یا ناخوشایند.
7 اصول روابط اجتماعی رهبران
تا میتوانی با پرهیزكاران و راستگویان بپیوند، و آنان را چنان پرورش ده كه تو را فراوان نستایند، و تو را برای اعمال زشتی كه انجام ندادهای تشویق نكنند، كه ستایش بیاندازه، خود پسندی میآورد، و انسان را به سركشی وا میدارد. هرگز نیكو كار و بدكار در نظرت یكسان نباشند، زیرا نیكوكاران در نیكوكاری بیرغبت، و بدكاران در بد كاری تشویق میگردند، پس هر كدام از آنان را بر أساس كردارشان پاداش ده. بدان ای مالك هیچ وسیلهای برای جلب اعتماد والی به رعیّت بهتر از نیكوكاری به مردم، و تخفیف مالیات، و عدم اجبار مردم به كاری كه دوست ندارند، نمیباشد، پس در این راه آنقدر بكوش تا به وفاداری رعیّت، خوشبین شوی، كه این خوشبینی رنج طولانی مشكلات را از تو بر میدارد، پس به آنان كه بیشتر احسان كردی بیشتر خوشبین باش، و به آنان كه بد رفتاری كردی بد گمانتر باش. و آداب پسندیدهای را كه بزرگان این امّت به آن عمل كردند، و ملّت اسلام با آن پیوند خورده، و رعیّت با آن اصلاح شدند، بر هم مزن، و آدابی كه به سنّتهای خوب گذشته زیان وارد میكند«»، پدید نیاور، كه پاداش برای آورنده سنّت، و كیفر آن برای تو باشد كه آنها را در هم شكستی. با دانشمندان، فراوان گفتگو كن، و با حكیمان فراوان بحث كن، كه مایه آبادانی و اصلاح شهرها، و برقراری نظم و قانونی است كه در گذشته نیز وجود داشت.
8 شناخت اقشار گوناگون اجتماعی
ای مالك بدان مردم از گروههای گوناگونی میباشند كه اصلاح هر یك جز با دیگری امكان ندارد، و هیچ یك از گروهها از گروه دیگر بینیاز نیست. از آن قشرها، لشكریان خدا، و نویسندگان عمومی و خصوصی، قضات دادگستر، كارگزاران عدل و نظم اجتماعی، جزیه دهندگان، پرداخت كنندگان مالیات، تجّار و بازرگانان، صاحبان صنعت و پیشهوران، و نیز طبقه پایین جامعه، یعنی نیازمندان و مستمندان میباشند، كه برای هر یك خداوند سهمی مقرّر داشته، و مقدار واجب آن را در قرآن یا سنّت پیامبر صلّی اللّه علیه و آله و سلّم تعیین كرده كه پیمانی از طرف خداست و نگهداری آن بر ما لازم است. پس سپاهیان به فرمان خدا، پناهگاه استوار رعیّت، و زینت و وقار زمامداران، شكوه دین، و راههای تحقّق امنیّت كشورند. امور مردم جز با سپاهیان استوار نگردد، و پایداری سپاهیان جز به خراج و مالیات رعیّت انجام نمیشود كه با آن برای جهاد با دشمن تقویت گردند، و برای اصلاح امور خویش به آن تكیّه كنند، و نیازمندیهای خود را برطرف سازند.«» سپس سپاهیان و مردم، جز با گروه سوم نمیتوانند پایدار باشند، و آن قضات، و كارگزاران دولت، و نویسندگان حكومتند، كه قراردادها و معاملات را استوار میكنند، و آنچه به سود مسلمانان است فراهم میآورند، و در كارهای عمومی و خصوصی مورد اعتمادند. و گروههای یاد شده بدون بازرگانان، و صاحبان صنایع نمیتوانند دوام بیاورند، زیرا آنان وسائل زندگی را فراهم میآورند، و در بازارها عر