برجام و احیای آن از دید اقتصاد ایران1️⃣
#سیدمحمدمحسن_میرداماد
خود برجام آش دهن سوزی نبود که احیای آن باشد.
برجام در سه جمله؛
👈به لحاظ حقوقی فاجعه
(یک قرارداد اجاره هم تضمین خروج یکجانبه دارد!)
👈به لحاظ اقتصادی بادستاوردهای تقریباً هیچ
(همانگونه که دکتر سیف یکسال پس از برجام گفت)
👈به لحاظ سیاسی دستاوردهای قابل توجه داشت
کسی ۱۴۹ صفحه را که نمی خواند!
حتی خود دکتر ظریف هم بعداً اعتراف کرد نخوانده است اما نفس توافق دستاوردهایی سیاسی خوبی داشت که پس از خروج آمریکا از برجام، بیشتر هم شد.
✅جالب است؛
تمامی مخالفین برجام به متن حقوقی آن استناد میکنند(فاجعه)
و موافقین برجام به دستاوردهای سیاسی آن
و هردو درست می گویند!!
بهنظرم توافق متوقف شده وین، هم بیشتر دستاورد سیاسی خواهد داشت تا اقتصادی
در برجام فقط ۱۳ درصد تحریمها برداشته شد!
سه مسأله درون برجام بزرگترین ریسک برای سرمایه گذاری خارجی بود
1️⃣یوترن
2️⃣مکانیزم ماشه
3️⃣امضای هر ششماه رئیس جمهور آمریکا برای تعلیق تحریمها
هرکسی هم که برای سرمایه گذاری به ایران آمد با توجه به این ریسکها کوتاه مدتی برنامه ریزی می کرد
بیخود نبود دکتر سیف گفت: تقریباً هیچ
👈یوترن و ماادراک مایوترن
قطع #یوترن اصلی ترین تحریم آمریکاست که ما در برجام آن را #پذیرفتیم
آمریکاییها بانک «سوسیته ژنرال» که یکی از بزرگترین بانکهای اروپا است و مقر مرکزی آن در پاریس قرار دارد را به اتهام نقض تحریمهای کوبا، ایران و کشورهای دیگر 1.3 میلیارد دلار در سال 2018جریمه کردند.
واشنگتن در سال 2015 بانک بیانپی پاریبا فرانسه را با رقم 8.9 میلیارد دلار جریمه کرد.
چگونه دولت آمریکا می تواند یک بانک خارجی را جریمه کند؟
هیچ
یوترن را بر او می بندد و این یعنی مرگ یک بانک.
❌به دلیل همین قطع یوترن بود که ششماه پس از اجرای برجام سفیر کره گله کرد که ما هنوز پولهای سفارت را با چمدان میآوریم
از متن گزارش؛
«سفیر کره جنوبی عنوان کرد: باید کسانی که برجام را پذیرفتند هم اکنون بانکهای خود را مجاب کنند که پولهای ایران را به این کشور انتقال دهند و مانع شدن از این موضوع اکنون غیرقانونی است این تاسفآور است که سفارت کره جنوبی با وجود سپری شدن ۶ ماه از اجرایی شدن توافق برجام هنوز پول سفارت خود را از طریق قاچاق به ایران میآورد.»
https://www.tabnak.ir/fa/news/605163/%D8%B3%D9%81%DB%8C%D8%B1-%DA%A9%D8%B1%D9%87-%D9%BE%D9%88%D9%84-%D8%B3%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%AA-%D8%B1%D8%A7-%D8%A8%D8%A7-%D9%82%D8%A7%DA%86%D8%A7%D9%82-%D8%A8%D9%87-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%A2%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%85
#سیدمحمدمحسن_میرداماد
تلگرام و ایتا با همین آیدی👇
@nakhl_1
برجام و احیای آن از دید اقتصاد ایران2️⃣
#سیدمحمدمحسن_میرداماد
#پذیرش قطع یوترن از سوی ایران
بعضی ها به تبعات حقوقی «#پذیرش» گویی توجه ندارند
برای فهم دقیقتر دو مثال زیر را توجه بفرمائید
🔴رضاشاه املاک زیادی از مردم در استانهای مازندران و گیلان و آذربایجان و... غصب کرده بود که به گفته مسعود بهنود در کتاب (این سه زن) بالغ بر۴۴ هزار جلد سند املاک او بود اسنادی که گاهی یکی از آنها بیش از یک هزار هکتار می شد!
عجیب این بود که رضاخان در ۴دی ۱۳۰۰ (زمانی که هنوز سردار سپه بود) درروزنامه ایران آگهی کرده بود که من را به تیاتر دعوت نکنید زیرا با بودجه اداری من تهیه بلیط تیاتر میسور نیست!!!!
پس از رضاخان مردمی که با ترفند هایی (مانند فرار به عتبات) انتقال املاک خود را «#نپذیرفته» بودند به راحتی املاک خود را پس گرفتند و مردمی که با زور و ترس امضا کرده بودند به دلیل «#پذیرش» از حق خود بازماندند
اگرچه بعضی ها با مخارج بسیار توانستند «غبن» خود و ترس از رضاخان را اثبات کنند و با زحمت زیاد و در همان سالهای ضعف محمدرضا، املاک غصبی خود را پس بگیرند.
محمدرضا شاه هم برای مختومه کردن پروندههایی که بسیار طول کشیده بود «اصلاحات ارضی» را اجرا کرد تا از دردسرهای آنها راحت شود!!!
🔴صدام به نمایندگی از عراق در الجزیره قرارداد1975 را «#پذیرفت»
چند سال بعد استدلال او مبنی بر اینکه «در زمان پذیرش قرارداد ما درحال ضعف بودیم و اینک من این قرارداد را پاره می کنم» را هیچ کس نپذیرفت.
وهمین«#پذیرش قرارداد1975» مبنای اصلی استدلال ما در تمامی مجامع حقوقی و سیاسی دنیا بود.
❌خدا را شکر ترامپ احمق بود و گرنه کلام بعضی مسؤولین ایرانی از جمله آقای روحانی که یکسال پس از برجام در یک سمینار گفت من نمیپذیرم که هنوز با گونی «دلار» وارد کنیم را میتوانست به عنوان سند تخلف ایران از قرارداد، جا زده و به این علت مکانیزم ماشه را فعال کرده و خارج شود!!
#سیدمحمدمحسن_میرداماد
تلگرام و ایتا با همین آیدی👇
@nakhl_1
برجام و احیای آن از دید اقتصاد ایران3️⃣
#سیدمحمدمحسن_میرداماد
هم ایران و هم آمریکا هم اکنون چیزهایی را که با توافق وین، میخواستندبهدست بیاورند به دست آوردهاند!
🔹ایران🇮🇷 نفت خود را میفروشد و پول آن را به راحتی منتقل میکند.
بنابر این چه امتیاز بیشتری در چارچوب برجام میتواند بهدست بیاورد که از مواضع خود کوتاه بیاید؟!
معلوم نیست با صادرات عادی پس از توافق، نفت ما از این یک و نیم میلیون بشکه، بیشتر شود.
♦️آمریکا 🇺🇸هم بازار جهانی نفت را با ورود نفت ایران (باقیمت ارزانتر!) کنترل میکند. ضمن این که دیگر به مقرهایش در عراق تعرض نمیشود!
از سوی دیگر زیر بار توافقی که ایران را قادر به فروش عادی و باقیمت بالای نفت کند نرفته است.
چرا که او هم میداند ورود عادی ایران به بازار نفت مساوی افزایش عرضه نفت نخواهد بود!
بنا بر این ممکن است این ورود به گرانتر شدن نفت منجر شود!
زمانی طرفین به میز مذاکره بر میگردند که این توازن (یا چشمانداز آینده آن) به ضرر کسی بهم بخورد.
#سیدمحمدمحسن_میرداماد
تلگرام و ایتا با همین آیدی👇
@nakhl_1
با نگاه به این جدول می بینیم بیشترین درصد افزایش نقدینگی (گاه تا ۹۵ درصد در برخی سالها) مربوط به بهره سپردههای بانکی بوده است و اگر بهره سپردههای بانکی حذف شود این افزایش نقدینگی دیگر رخ نخواهد داد.
نکته مهم: شایان ذکر است «تولید» تورم با «تخلیه» تورم در بازار متفاوت است. در 5سال اول دولت آقای روحانی تولید تورم با شدت بسیار انجام میگردید اما در بانک «تخزین» میشد و در سال 1397 با خروج ترامپ از برجام با شدت بسیار در بازار به شکل تورم تخلیه شد.
ترامپ نقدینگی را «تولید» نکرد. ترامپ باعث «تحریک» نقدینگی شد.
#سیدمحمدمحسن_میرداماد
تلگرام و ایتا با همین آیدی👇
@nakhl_1
✅دلایل ضداقتصادی و زیانساز بودن «بهره سپرده»قسمت اول 1️⃣
#سیدمحمدمحسن_میرداماد
دو شخص است که نباید گذاشت ورشکست شوند زیرا ورشکستگی آنها به داخل اقتصاد به صورت تورم تخلیه میشود؛ «دولت» و «بانک»
دلیل 1️⃣-بهره سپرده عامل ورشکستگی بانکها است.
علت ورشکستگی هر بنگاه، افزایش هزینهها بر درآمد آن در یک بازه طولانی است که منجر به زیان انباشته و ناتوانی از پرداخت بدهی و تعهدات خود میشود.
زمانی که گفته میشود ترازنامه بانک ها مشکل دارد و سخن از ناترازی(ورشکستگی) بانک است میگویند باید هزینههای بانکها کاهش یابد.
عجیب است وقتی صحبت از کاهش هزینهها میشود همه از دکور و تجهیزات لوکس سخن میگویند و عدهای به تعداد شعب و حقوق کارمندان میپردازند و میگویند تعداد کارمندان بانکها زیاد است باید کم شود!
درحالی که اتفاقاً بهرهورترین کارمندان کشور، کارمندان بانکها هستند که فرصت سرخاراندن ندارند!
♦️عجیب است هیچ کس از «اصلیترین هزینه بانک» سخن نمی گوید!!
هر بانک شش ردیف هزینه دارد اما بزرگترین هزینه یک بانک در ایران هزینه «بهره سپرده» است که کمربانکها را شکسته است. اگر بهره سپرده صفر شود ناگهان بیش از سه چهارم هزینههای یک بانک عادی کم میشود.
با نگاهی به ترازنامه 25 بانک بورسی که در این جداول استخراج شده در مییابیم؛
-هشت بانک فقط پرداخت بهره سپردهشان (نه سایر هزینههای بانک) از درآمد عملیاتیشان بیشتر است!!! یعنی همگی بیش از درآمدشان فقط بهره سپرده میدهند.
مثلاً بانک ایران زمین در سال 1399بیش از 14برابر درآمدش، بهره سپرده پرداخت کرده است!
برای این که بدانید مشکل بانک خصوصی یا دولتی نیست و مشکل «عملیات بانکداری» است بانک دولتی «ملی» را هم نگاه کنید فقط یک هزینه (بهره سپرده) از کل درآمد عملیاتی بانک ملی ایران بیشتر است.
☘️🥬 یک سبزی فروشی هم اگر این گونه عمل کند ورشکست میشود! امید سبزی فروش کذایی به این است در عوض قیمت مغازهام در «تورم» روزبهروز بالا میرود!!
🔹دقت کنید«درآمد عملیاتی» شاخص سودآور بودن یک کسب و کار است. نه تجدید ارزیابی دارائیها یا تسعیر نرخ ارز
-شش بانک هزینه بهره سپردهشان بین 70 تا92درصد است و دارای ریسک بسیار هولناکی هستند!
-شش بانک هزینه بهره سپردهشان بین 50تا68درصد است و دارای ریسک بسیار بالا هستند.
-چهاربانک هزینه بهره سپردهشان اندکی کمتر از 50درصد است.
👈-فقط یک بانک هیچ هزینهای بابت بهره سپرده پرداخت نمی کند. در تورم 40درصدی سال1400 نه تنها خود را اداره کرده است بلکه به سهامداران خود نیز سود پرداخت می کند و آن «بانک قرضالحسنه رسالت» است.
جالب است بدانیم که سهام بانک رسالت از پاییز1400 تاکنون (پایان مرداد1401) 48برابر شده است.
چرا همه بانکها رسالت نشوند؟
#سیدمحمدمحسن_میرداماد
تلگرام و ایتا با همین آیدی👇
@nakhl_1
✅دلایل ضداقتصادی و زیانساز بودن «بهره سپرده»قسمت دوم 2️⃣
#سیدمحمدمحسن_میرداماد
دلیل2️⃣-ذات «بهره سپرده» در عملیات بانکداری زیانساز است!
بهره سپرده بانکی، تعهد فوری، قاطع، و بدون هیچگونه تعویق و نکول بانک است.
اما مطالبات بانک(وام و تسهیلات)؛ قسطی، مدت دار، قابل تعویق و استمهال و نکول است!
🧮 اين مدل کسب و کار یک بقالی را ورشکست میکــــند چه رسد به بانک!
تصور کنید یک بقال، نوشابه را از توزیع کننده ده تومان نقد بخرد و دوازده تومان در اقساط طولانی و احیاناً قابل نکول بفروشد!!
دلیل 3️⃣-بهره سپرده بیشترین عامل افزایش نقدینگی است.
آمارهای رسمی بانک مرکزی از نقدینگی نشان میدهد عامل افزایش نقدینگی بیش از 90درصد در سالهای عادی و 70درصد در سالهای بحرانی «بهره سپرده» بوده است که در این جدول گویا شدهاست.
با نگاه به این جدول می بینیم بیشترین درصد افزایش نقدینگی (گاه تا ۹۵ درصد در برخی سالها) مربوط به بهره سپردههای بانکی بوده است و اگر بهره سپردههای بانکی حذف شود این افزایش نقدینگی دیگر رخ نخواهد داد.
دلیل 4️⃣-بهره سپرده مهمترین عامل برداشت بیرویه از پایه پولی است.
میزان برداشت وحشتناک بانکها از پایه پولی بسیار فراتر از انتظار است. علت اصلی برداشت از پایه پولی، ایفای مهمترین تعهدات بانکها(پرداخت اصل و «بهره» سپرده) بوده است.
براساس آمارهای بانک مرکزی ایران، افزایش استقراض بانکها از بانک مرکزی نقش مسلطی در افزایش پایه پولی داشته است.
با نگاهی به آمارهای بانک مرکزی میبینیم روند افزایش برداشت بانکها از پایه پولی از سال ۱۳۶۹ تاکنون بیش از ۳ برابر افزایش نقدینگی رخ داده است و این رقم بسیار سنگینی است.
👈 مثلاً در پایان دولت احمدی نژاد و در سال ۹۲ برداشت بانک های خصوصی از پایه پولی حدوداً ۲۹۰۰ میلیارد تومان بوده است اما در مهر ماه ۱۳۹۷ سی و هفت برابر شده یعنی به ۱۰۹ هزار میلیارد تومان رسیده است.
👈 بنابر آخرین آمار بانک مرکزی در خرداد سال۱۴۰۱ برداشت بانکها از پایه پولی به 145 هزار میلیارد تومان رسیده است درحالی که برداشت بخش دولتی یک دهم و حدود 14 هزار میلیارد تومان است.
این برداشت از پایه پولی گویای وضعیت بسیار وخیم بانکها است که باید با بهره ۳۴ درصد به بانک مرکزی این پول را برگردانند.
همتی رئیس کل پیشین بانک مرکزی چندی قبل در توئیتی برداشت بانکها از پایه پولی را رقم وحشتناک 200همت اعلام کرد.
آیا این بانکها مرهم اقتصاد هستند یا انگل اقتصاد و عامل اصلی رشد تورم؟
#سیدمحمدمحسن_میرداماد
تلگرام و ایتا با همین آیدی👇
@nakhl_1
✅دلایل ضداقتصادی و زیانساز بودن «بهره سپرده» قسمت سوم 3️⃣
#سیدمحمدمحسن_میرداماد
دلیل 5️⃣-بهره سپرده تنها نقدینگی است که فقط با تورم سوزانده میشود.
هر پرداختی که بانک می کند بر نقدینگی می افزاید؛ بجز پرداخت به بانک مرکزی که از نقدینگی کم میکند و بهره بین بانکی که جریان نقدینگی را تغییر میدهد.
بانک چهار نوع پرداخت به صورت افزایش نقدینگی دارد الف - بهره سپرده ب- وام و تسهیلات ج- سود به سهامداران(اگر سود کند) د- سایر پرداختها از قبیل حقوق پرسنل، اجاره شعب و...
❌ فرق پرداخت بهره سپرده بانکی با سایر پرداخت ها این است که بهره سپرده بانکی نقدینگی تولید شده از هیچ است و به هیچ وجه قابل هدایت نیست، هیچگاه سوزانده نمیشود و فقط با ایجاد تورم است که نقدینگی تولید شده سوزانده می شود.
✅ اما نقدینگی تولید شده به سبب پرداخت وام و تسهیلات؛
اولاً چون یک پشتوانه مالی به نام وثیقه دارد پس تولید نقدینگی از هیچ نیست بلکه تولید نقدینگی از یک پشتوانه (وثیقه) است.
ثانیاً با بازپرداخت اقساط وام نقدینگی تولید شده سوزانده می شود.
ثالثاً قابل هدایت است.
✅سود سهام و سایر پرداخت های متفرقه بانک از قبیل حقوق کارمندان و امثال اینها از همان ۳-۴ درصد اضافه تفاوت کارمزد بانک که سود تسهیلات منهای سود سپرده بانکی است تأمین میشود و با دریافت آن کارمزد، نقدینگی تولید شده نیز سوزانده میشود.
🖌حذف بهره سپرده بانکی باعث می شود بانک، از وام ها و تسهیلات پرداختی کارمزدی حدود ۳ درصد بگیرد و با آن نه تنها کلیه هزینهها و پرداختهای خود را پوشش دهد بلکه به عنوان یک بنگاه اقتصادی سودآور هم باشد.
نکته: کارمزد بانک بسته به شرایط اقتصادی و تورم، قابل کم و زیاد شدن است در شرایط غیرتورمی(قبل ازکرونا) در بسیاری از کشورهایی که تورم نزدیک صفر داشتند و بهره وامشان فقط همان کارمزدبانک است کارمزد 2درصد بود. حتی بعضی بانکها مثلاً در عمان فقط با یک درصد کارمزد سالها خود را اداره میکردند.
دلیل6️⃣-چرا بانکداران دنیا «بهره سپرده» نمیدهند؟!
اگر بهره سپرده بانکی اندکی منافع داشت حتماً آن بانکدار صهیونیست نیویورکی از این ابزار استفاده می کرد. کسانی که مادرزاد اقتصاددان به دنیا آمدهاند!
بانکداری شغل آباء و اجدادی آنها بوده است و برای آنها هیچ مانع اخلاقی یا دینی وجود ندارد و تنها مانع آنها، منافع مادی آنها است.
چرا آنها نه تنها به سپردهها بهره نمیدهند بلکه از سپردههای بانکی هزینه نگهداری هم میگیرند؟
یعنی مدافعین بهره سپرده بانکی، و بانکداران ما بانکداری را از آنها بیشتر میفهمند و در بانکداری مدرن از آنها جلوتر هستند!!!
#سیدمحمدمحسن_میرداماد
تلگرام و ایتا با همین آیدی👇
@nakhl_1
✅دلایل ضداقتصادی و زیانساز بودن «بهره سپرده» قسمت چهارم 4️⃣
#سیدمحمدمحسن_میرداماد
دلیل7️⃣-بهره سپرده عامل اصلی گران تمام شدن محصولات تولیدی ایرانی است.
گران تمام شدن هزینه تولیدات کارخانجات ما، معلول بهره تسهیلات است که بین۶۰تا۷۰درصد هزینه تمام شده در محصولات را تشکیل میدهد.
هرشرکت تولیدی ایرانی باید بین ۱۸تا ۳۲ درصد بهره به بانک بپردازد حدود ۸درصد هزینه عملیاتی از قبیل کارگر و...دارد و با ۵ درصد سود، بین ۳۱ تا ۴۵ درصد بر روی مواد اولیه می کشد درحالی که تولید کننده ژاپنی یا کرهای بهره ۱-۴درصد میپردازد ونهایتاً ۸-۱۲درصد بیش از خرید مواد اولیه محصول خود را می فروشد!
🔹این موضوع در زنجیره تولید کنندگان نمایانتر است.
مثلاً سایپا برای تولید خودرو، حداقل دو شرکت ماقبل دارد فرضاً شرکتهایی که پروفیل، چرم وفوم تولید میکنند و شرکتی که از محصولات آنها استفاده کرده و صندلی خودرو میسازد و سایپا که از این صندلی در خودروهایش استفاده میکند.
حالا هرکدام ۴۰درصد که اضافه کنند محصول نهایی، ۱۲۰-۱۵۰درصد بیشتر از قیمت مواد اولیه است درحالی که در هیوندایی فقط ۲۰-۳۰ درصد بیشتر است!
👈این است که عدهای بجای رفع علت گرانی بهره وام، که همان بهره سپرده است از «گران شدن نرخ ارز» دفاع میکنند تا برای محصولات گران تمام شده ما «جذابیت صادراتی» فراهم شود!
بهره تسهیلات =(بهره سپرده+کارمزد بانک)
پس بهره بالای وام خود معلول سود سپردههای بانکی است.
از نظر تئوریک بانکی که ۱۵ درصد سود سپرده میدهد باید ۱۸ درصد سود تسهیلات بگیرد تا بتواند اداره شود.
اگر سود سپردههای بانکی صفر شود سود تسهیلات ۳-۴درصد خواهد بود که کارمزدی بیش نیست
بالاخره بانک یک بنگاه اقتصادی است و اداره آن با این همه کارمند و کارشناس و ساختمان و... هزینه دارد.
👈درنتیجه سهم تسهیلات بانکی در هزینه تمام شده کالاهای تولیدی کمتر از ۷درصد خواهد شد. (نه 70 درصد)
♦️یک پرسش اساسی:
راستی کدام کسب و کار تولیدی در شرایط کنونی با نرخ معمولی ۲۸ درصد وام میتواند سود کند و تبدیل به «مطالبات مشکوکالوصول» و در نتیجه برداشت از پایه پولی و تورم نشود؟
دلیل8️⃣-بهره سپرده مبنای محاسبه همه نرخهای بهره دیگر.
نرخ بهره سپرده بانکی مبنای محاسبه همه نرخ بهرههای دیگر از جمله بهره وام و اوراق قرضه است.
با این نرخ بهره اوراق قرضه، هر4سال باید دوبرابر اوراق فروخته شود تا اصل و فرع اوراق 4 سال پیش پرداخت شود و بنابر این راهی جز ایجاد تورم برای ارزانتر شدن پرداخت بدهی دولت وجود ندارد!
اوراق قرضه در همه کشورها برای جذابتر شدن سود بیشتری از سود سپردههای بانکی دارد.
اما این اوراق که درکشورهای با تورم پایین نسخه شفابخش اقتصاددانان است! در ایران، کمکم به یک چاه ویل «بدهی سیاه» تبدیل شده است؛ «قرض پشت قرض برای پرداخت اصل و فرع بدهی قبلی»
مصاحبه رئیس سازمان برنامه و بودجه را ببینید. دولت ماهانه پانزده هزار میلیارد تومان پول اصل و فرع اوراق قرضه را میپردازد که اگر بهره اوراق دو-سه درصد بود حداقل دوهزار میلیارد از آن کم می شد
#سیدمحمدمحسن_میرداماد
تلگرام و ایتا با همین آیدی👇
@nakhl_1
✅دلایل ضداقتصادی و زیانساز بودن «بهره سپرده»قسمت پنجم 5️⃣
#سیدمحمدمحسن_میرداماد
دلیل 9️⃣-بهره سپرده سود تضمین شده و علامت ناسلامتی اقتصاد است.
بهره سپرده بانکی یک سود تضمین شده است درحالی که در اقتصاد سالم نباید هیچ سودی تضمین شده باشد تا فعالیت اقتصادی سالم شکل گیرد.
اساساً یکی از فرقهای مهم بین«ربا» و «بیع» همین ریسکدار بودن بیع است.
♦️۵ سال اول دولت آقای روحانی، به دلیل رکود و حبس پول در بانکها، اقتصاد سپردهمحور شد.
همه ما از افرادی خبر داریم که با فروش مغازه و حتی کارخانه، در بانکها و مؤسسات اعتباری سپردهگذاری کرده بودند زیرا دیگر هیچچیزی در اقتصاد ما به اندازه «سپردهگذاری» سود نداشت. رکود باعث شده بود دیگر هیچ فعالیت اقتصادی سودآور نباشد.
این امر موجب عادات غلط اقتصادی در مردم شد. عادت به«درآمد بی دردسر» که موجب رویگردانی سرمایهگذاران از سرمایهگذاریهای مولد شد.
♦️یکی از مشکلات ارز 4200 هم همین بود که یک بازار تضمین شده برای عده معدودی (720 نفر در کل کشور) ایجاد کرده بود که اجناسشان را با دلار 4200 تهیه می کردند و با دلار 10-15هزارتومان میفروختند و دویست سیصد درصد سود تضمینشده به جیب میزدند.
دلیل 🔟-بهره سپرده از منظر عدالت اقتصادی
چون بهره وام = (بهره سپرده +کارمزدبانک) است و از آنجایی که کارمزد بانک قابل حذف نیست ما فقط به بهره سپرده میپردازیم.
🔹کسیکه وام میگیرد آن را در به دو صورت هزینه میکند؛
الف- برای احتیاجاتی که از آن کسب درآمد نمیکند هزینه میکند.
مانند: خرید منزل مسکونی یا (درشرایط کنونی متأسفانه) پول پیش اجاره منزل، درمان بیماری و...
👈در این صورت عبارت مشهور «بهره، پول را از نیازمند گرفته و به ثروتمند میرساند» کاملاً صدق میکند و مصداق بارز بیعدالتی اقتصادی است.
ب- از وام برای کسب درآمد استفاده میکند.
مانند: تولیدکننده یا تاجری که برای تولید یا تجارت خود نیازمند تأمین سرمایه است.
روشن است که در این صورت آن عبارت، چندان صدق نمیکند و این فعال اقتصادی که میخواهد سود کند، منطقاً چه عیبی دارد مقداری از سود خود را به صاحب پول بدهد.
❌اما صبر کنید؛
درست است که از منظر عدالت اقتصادی ،گرفتن سود از چنین فعالیتی غیرعادلانه نیست ولی از منظر تورمی بشدت مضر است! چراکه هزینه فعالیت اقتصادی مذکور را افزایش میدهد.
این هزینه
♦️اگر بازار آن محصول کشش داشته باشد از مصرف کننده نهایی اخذ میشود و کالای گران بهدست او میرسد.
♦️اگر بازار کشش گرانی را نداشته باشد تولیدکننده ناچار است یا از مقدار تولید بکاهد و در نتیجه عرضه کالا کم شده و گران خواهد شد؛
و یا با ترفندهایی غیراخلاقی از کمیت و یا کیفیت(یا هردو) بکاهد تا بتواند هزینههایش را پوشش داده و با سایر عرضه کنندگان رقابت (ناسالم) بنماید.
👈این است که میبینیم اثرات ضد اقتصادی بهره سپرده، در گران تمام شدن کالا و حتی کمفروشی و بیکیفیتی آن و ناسلامتی اقتصاد، بشدت بارز است.
#سیدمحمدمحسن_میرداماد
تلگرام و ایتا با همین آیدی👇
@nakhl_1
✅-بهره سپرده از منظر دینی✅
#سیدمحمدمحسن_میرداماد
از دید من بهره سپرده که در بانکهای ایران رواج دارد «ربا» است اما مدتی است که وارد این بحث نمیشوم چون مطلب را به حاشیه میکشاند و از ثمره عملی دور میکند.
در گروههای مجازی اقتصادی، زمانی که به لحاظ عملی من ده دلیل بر ضد اقتصادی بودن بهره سپرده اقامه میکنم، ندیدهام کسی آنها را رد کند ولی تا از ربا بودن بهره سپرده سخن میگویم بلافاصله وارد جرو بحث میشوند! عدهای از قانون بانکداری بدون ربا که مصوب مجلس و شورای نگهبان است داد سخن میدهند. عدهای هم میگویند بهره سپرده بانکی اساساً با ربا فرق میکند و بعضی میگویند این یک عقد جدید با نام «مشارکت در اولویت» است.
لذا چون میبینم بجای مباحث اصلی وارد حاشیههایی میشوم که خیلی فائده عملی ندارد میگویم وقتی من با سند و عدد، اثبات میکنم بهره سپردههای مدتدار بانکی «علت اصلی تورم» است نه«معلول» تورم؛ سند و عدد مذکور را نقد کنید.
👈به آنان میگویم حتی اگر بلحاظ نظری و فقهی مصداق ربای حرام نباشد بلحاظ عملی «خبیثتر، نجستر و پلیدتر از ربای یک رباخوار ساده است»
و چون خبیث است از باب قاعده فقهی«حرمت علیکم الخبائث» که مستفاد از آیه شریفه «يُحَرِّمُ عَلَيْهِمُ الْخَبائِث» الأعراف 157است حتماً حرام خواهد بود.
🔹نکته1: ربا «پیشینی» و «تضمینی» است اما سود «پسینی» و «محتمل» است.
حالا بهره سپرده در بانکهای ایران کدام است؟
🔹نکته 2: عجیب است چرا هیچ کس از بهره سپرده سخن نمیگوید؟
مراجعی که با ربوی بودن بانکها مشکل دارند به بهره تسهیلات و بهره مرکب و... میپردازند و اقتصاددانان هم در مباحث نقدینگی و خلق پول به تسهیلاتدهی بانکها گیر میدهند و انگار یک توافق نانوشتهای است که هیچ کس علیه این بهره سپرده سخن نگوید!!
درحالی که بانکها؛
ابتدا ربا میدهند سپس ربا میگیرند.
ابتدا با ربا آتش به کسب و کارشان میافتد و سپس این آتش را به شکل تورم به زندگی مردم وارد میکنند.
🔹نکته3: تورم یک پدیده پولی است و مبنای آن سیاستهای پولی است. سیاست پولی «ارتباط و تعامل نرخ بهره با حجم پول» است. یعنی نرخ بهره نقش اساسی در تورم بازی میکند. بهره سپرده در ایران بیشترین نقش را در افزایش حجم نقدینگی دارد.
در حقیقت جنس تورم ایران نه از سوی تقاضا است تا ناشی از چاپ پول دولتی باشد و نه از سوی عرضه، بلکه از افزایش نرخ ارز شروع میشود.
دلال چهاراه استانبول دوهزار دلار دارد؛ آن که در افزایش نرخ ارز سود میکند بانک است که بعضی میلیاردها دلار دارند!
پس «جنس تورم ایران» ورشکستگی بانکها است که تنها تسعیر نرخ ارز و تجدید ارزیابی دارائیها منجی ترازنامه آنان است.
چنان که میتوان گفت: "تورم ایران یک «پدیده ربوی» است"
#سیدمحمدمحسن_میرداماد
تلگرام و ایتا با همین آیدی👇
@nakhl_1
✅ارزشگذاری برداشت از پایه پولی
یا همان خلق(چاپ) پول در بانک مرکزی
#سیدمحمدمحسن_میرداماد
برخلاف بهره سپردههای بانکی که امری تماماً تورمزا، موهوم، زیانساز و «منفعلانه» است، برداشت از پایه پولی اقدامی آگاهانه و قابل برنامهریزی است و همهاش بد نیست.
✅برداشت از پایه پولی بر چند قسم است؛ عالی، خوب، میانه، بد و فاجعه؛
1️⃣برداشت «عالی»
برداشت «عالی» آن است که اولاً پول به زودی و ثانیاً با سود برگردد وثالثاً به کالا تبدیل نشده و تورم ایجاد نکند.
یعنی کاغذی(پول) به کاغذ دیگر(مثلاً سهام یا اوراق و...) تبدیل شود.
مانند آنکه بانک مرکزی آمریکا پس از کرونا، یک تریلیون دلار به عنوان کمک به بورس، داخل بورس آمریکا کرد. فدرال رزرو با این مبلغ، سهام را از کف قیمتی خریده و پس از مدت کوتاه یکی دوماه، با بازگشت اعتماد مردم به بورس، آن را اندک اندک به قیمت بالا فروخته و با سود به بانک مرکزی آمریکا بازگرداند.
👈از آنجایی که این پول به سهام تبدیل شد نه کالا، بنابراین در تورم نیز هیچ نقش معناداری بازی نکرد.
2️⃣برداشت «خوب»
برداشت «خوب» از پایه پولی آن است که پول به زودی و در مدت کمتر از دو-سه ماه برگردد سه ماه آنقدر مدت کمی است که اثر معناداری در تورم ندارد.
مثلاً ؛پول نفت اصولاً دو ماه پس از فروش به حساب فروشنده واریز میشود.
در زمانی که ما به صورت عادی و غیرتحریمی نفت میفروختیم، دولت هنگامی که نفت میفروخت، اسناد فروش نفت را به بانک مرکزی میبرد و معادل ریالی آن را میگرفت و به مصارف خود میرساند.
دو ماه بعد ارز در حساب بانک مرکزی بود.
3️⃣برداشت «میانه»
برداشت «میانه» از پایه پولی، برداشت برای اقدامات عمرانی است که باعث اشتغال و کار مفید شده و اثرش هم، ماندگار است و از این جهت خوب است، اما چون تورم میآفریند بد است.
به این سبب ما به آن میانه میگویم که وجوه مثبت و وجوه منفی دارد.
مانند برداشت از پایه پولی برای مسکن مهر که هم اشتغال ایجاد کرد و هم تورم نیز پدید آورد اما پس از مدتی خانههایش برای مردم ماند. همچنین تاکنون بیش از ۹۰ درصد آن پول نیز به صورت اقساط برگشته است.
❌البته برداشت از پایه پولی چه برای اقدامات عمرانی و چه بودجه جاری، به دلیل «تورمزا» بودن، باید خط قرمز همه دولت ها باشد.
4️⃣برداشت «بد»
برداشت «بد» آن است که دولت برای پرداخت بودجه جاری و حقوق کارمندان خود از بانک مرکزی پول برداشت کند.
این امر در کوتاهمدت مشکل دولت را حل میکند اما حتماًبه تورم منجر میشود.
5️⃣برداشت «فاجعه»
برداشت «فاجعه» از پایه پولی برداشت بانکها از پایه پولی است که نه مشکل ملت و دولت حل میشود نه مشکل بانکها، فقط بدهی بانکها را افزون کرده و مشکل آنها را به تأخیر میاندازد و تورم می آفریند.
این برداشت گویای وخامت حال بانکها است که باید با بهره ۳۴درصد برگردانند.
در تاریخ اقتصاد ایران، بیشترین برداشت از پایه پولی برای بانکهای خصوصی، در کارنامه دولت روحانی ثبت است. بدهی بانکهای خصوصی به بانک مرکزی از ۲,۹۰۰ میلیارد تومان در شهریور ۹۲ (پایان دولت احمدی نژاد) به حدود ۱۰۹ هزار میلیارد تومان در مهر ماه ۹۷ رسید. یعنی بیش از ۳۷ برابر شد.
❌البته مطابق آخرین آمار بانک مرکزی؛ بدهی همه بانکها، اعم از خصوصی و دولتی، از ۱۴۵ همت در خردادماه۱۴۰۱، با افزایش حدود ۳۱ همتی در تیرماه امسال ۱۷۶ هزار میلیارد تومان شده است. این افزایش ۳۱ همتی بدهی بانکها به بانک مرکزی طی دو سال اخیر بیسابقه بوده است.
طی هفتههای اخیر بانکها نرخهای بالاتری برای سپردهها پرداخت میکنند و یک مسابقه برای هرچه بدهکارتر کردن خود راه انداختهاند. چیزی که دودش بچشم ملت میرود.❌
مثال دیگر؛
درست در وسط بحران ارزی (خرداد-تیر ۹۷) با بدعتی عجیب و قبل از آن که دستگاه قضایی رسیدگی کامل کند، با مجوز سران سه قوه (روحانی و دو لاریجانی) بانک مرکزی ۳۵ هزار میلیارد تومان از پایه پولی برداشت و به سپردهگذاران چند مؤسسه مالی و اعتباری داد و درحقیقت از جیب همه ملت ایران بخشید.
آنان نیز که به «سود بدون زحمت» عادت کرده بودند به بازار ارز و طلا ریختند و مانند بسیاری از سپرده گذاران دیگر بانکها، از قدرت خرید تولیدشده از هیچ، استفاده کرده و دائم بر تورم و التهاب بازار افزودند. دلار را از ۷هزارتومان به ۱۹هزار تومان رساندند!
چقدر با تدبیر! به آتش بحران ارزی سوخترسانی شد!!!
#سیدمحمدمحسن_میرداماد
تلگرام و ایتا با همین آیدی👇
@nakhl_1