💠تکنیک ساندویچ چیست؟ 🔸 تا به حال برای شما پیش آمده است که بخواهید خبر ناخوشایند یا مطلب ناراحت ڪننده ای را به ڪسی بگویید و یا نڪته‌ای منفی را به دوستی متذڪر شوید ولی ندانید چگونه موضوع را عنوان ڪنید ڪه ڪمتر ناراحت یا دلخور شود؟ 🔹متخصصان علوم رفتاری در این زمان تڪنیک ساندویچ را پیشنهاد می‌دهند. به این طریق ڪه برای ڪم ڪردن اثر ناخوشایند یک پیام یا خبر منفی، آن را در میان دو عبارت یا خبر مثبت قرار داده و به مخاطب عرضه ڪنید. 🔻به این صورت: «جمله مثبت، جمله منفی، جمله مثبت» 🔸به عنوان مثال: احمد تو دانش آموز سخت‌ڪوشی هستی، اگرچه نمره ریاضیت ڪمتر از سطح انتظاره، ولی در دروس فارسی و علوم نمرات عالی ڪسب ڪردی. مامان، تو خیلی مهربونی، اگرچه گاهی به خاطر تذڪرهاے زیادت ناراحت میشم، ولی می‌دونم خیلی دوستم داری. و... 🔹قرار دادن جمله منفی در بین دو جمله مثبت از شدت اثر تخریبی آن ڪم ڪرده و با اشاره به نڪات مثبت، فرد احساس می‌ڪند فقط نڪات منفی دیده نشده، رعایت انصاف شده و به همین دلیل انگیزه بیشتری برای تغییر و بهبود شرایط خواهد داشت. 🔸این نڪته مهم را به خاطر بسپارید ڪه برای بیان نڪات مثبت لازم نیست اغراق ڪنید یا به دروغ ویژگی مثبتی را به ڪسی نسبت دهید، این ڪار اثر معڪوس خواهد گذاشت. هر ڪسی ویژگی‌های مثبت فراوانی دارد ڪه با ڪمی دقت متوجه آن‌ها خواهید شد. 📌رسانه ها با کمک این تکنیک می‌توانند آسیب خبرهای بد و منفی را کاهش دهند . #علوم_شناختی 🚩 نهضت سواد رسانه ای انقلاب اسلامی استان گیلان 🌐 @nasra_guilan

💠 سوگیری‌های شناختی و ذهنی 🔸فرض عامل هوشمند : ذهن تمایل دارد پشت هر پدیده عاملی هوشمند را فرض کند ، در حالی‌که با‌ واقعه ممکن‌ست برنامه ریزی شده باشد ، ممکن‌ست نباشد ، اثباتِ تصادفی بودن ، دلیل نمی‌خواهد ، برنامه ریزی دلیل کافی می‌خواهد . صرف همزمانی دو پدیده و نقل قول های مبهم نمی‌توان نتیجه‌ گرفت که یک پدیده برنامه ریزی شده بوده. 🔹فروپاشی انگاری : ذهن انسان تمایل دارد اوضاع کلی جهان/کشور را رو به وخامت و فروپاشی ببیند ، در حالی که ممکن‌ست بعد از هر بدی ، بدتر نیاید . 🔸منفی نگری : ذهن برای اخبار منفی ارزش بیشتری قائل می‌شود. 🔹نقطه کور تعصب : انسان‌ها تعصب را در دیگران بهتر و بیشتر تشخیص می‌دهند. 🔸ادراک گزینشی : ذهن اطلاعات را گلچین می‌کند و گاهی اطلاعات مهمی را در جهتی خاص نادیده می‌گیرد. 🔹دانش دم دست : ما در برخورد با هر پدیده برای تحلیل و رفع مشکل به دانش و اطلاعات ساده و دم دست تکیه می‌کنیم ، در حالیکه ممکن‌ست زمان برای تحقیق بیشتر و تصمیم گیری دقیق تر داشته باشیم و اولین پاسخی که بذهن متبادر می‌شود نه تنها بهترین نباشد بلکه اشتباه‌ترین گزینه‌ی موجود باشد . 🔸خطای هاله : ما تمایل داریم وقتی یک وجهه‌ از چیزی بنظرمان خوب و زیبا آمد بقیه‌ی خصائص آن چیز را هم خوب ببینیم و ممکن‌ست صفات بد مهمی را از نظرمان پنهان شود. 🔹قالب بندی : قضاوت ما در مورد یک‌چیز بستگی باین دارد که در چه قالب و جمله بندی ای بما عرضه شود : مثلا اگر روی همبرگر بنویسند ۹۰ درصد گوشت بیشتر تمایل داریم بخریم تا بنویسند ۱۰ درصد ناخالصی درحالی که همبرگر ، همان همبرگرست‌. 🔸پشتیبانی از انتخاب : ما روی انتخاب هایمان تعصب داریم ، دلمان نمی‌خواهد کسی دلمان را بد کند. در حالی‌که گاهی مهم ست که بدانیم انتخاب‌مان چه مشکلاتی داشته . 🔹تثبیت باور : استدلال هرچقدر قوی باشد و با لحن ملایم مطرح شود باز ممکن‌ست حتی بیش از پیش باورِ ( غلط) مان را در ذهن تثبیت کند و بر تصمیم خود ، مصرتر شویم . بله ... به همین سادگی 🔸خاطره جعلی : ذهن ما - حتی اگر به اختلال روانی خاصی مبتلا نباشیم - گاهی خاطره‌هایی می سازد که اصلا وجود نداشته اند ، بدون این که متوجه باشیم و قصد و غرضی داشته باشیم ... 🔹پس گویی : ما یادمان می‌رود چه پیش بینی‌ای کرده‌ بودیم ، بدون این‌که متوجه باشیم دنبال بهانه ایم تا بگوییم : « دیدی گفتم » #سوگیریهای_شناختی #علوم_شناختی 🚩 نهضت سواد رسانه ای انقلاب اسلامی استان گیلان 🌐 @nasra_guilan

🔷سواد اطلاعاتی 🔸به دلایل زیادی، مردم در فهمیدن اینکه چه اطلاعاتی را باید باور کنند مهارت ندارند و این نا آشنایی شامل همه مردم می شود. این امر به این دلیل است که کار شناسایی اطلاعات بد بسیار دشوار است. 🔹اگر بتوانید دروغ ها را بر اساس شواهد یا تجربه مستقیم خود بررسی کنید، از بین بردن دروغ ها بسیار آسان تر می شود. به همین دلیل است که هیچ کس در مورد چیزهای معمولی قابل مشاهده مانند رنگ چمن دروغ نمی گوید. 🔸متأسفانه ما نمی توانیم در اکثر موارد، صحت اطلاعات رسانه ها را به طور مستقیم تأیید کنیم. حتی اگر به داده های واقعی دسترسی داشته باشیم تقریباً هیچ یک از ما تخصص یا زمان لازم برای ارزیابی خوب آن را نداریم. در این رابطه به نظر می رسد که ذهن ما برای کوتاه کردن مسیر از #میانبرهای_شناختی استفاده می کند. #میانبرهای_شناختی 🔹آسان بودن: یکی از این راه های روان شناختی #آسان_بودن است، یعنی هرچه پردازش اطلاعات آسان تر باشد، بیشتر به درستی آن باور داریم. 🔸توالی: یکی دیگر از روش های اکتشافی رایج #توالی است به این معنی که هر چه بیشتر با برخی اطلاعات مواجه شویم، بیشتر به صحت آن اعتقاد داریم. 🔹#تحریک_احساسات بیشتر الگوریتم ‌هایی که آنچه را که می ‌بینیم هدایت می ‌کنند و همچنین سوگیری‌های شناختی خودمان، اطلاعات هیجان‌انگیز یا تحریک‌ کننده احساسات را به جای اطلاعات واقعی ترجیح می‌ دهند. همچنین، افراد در رسانه ‌های اجتماعی اغلب می ‌خواهند به اهداف اجتماعی، مانند ارتباط با یک گروه یا تبلیغاتی برسند. 🔸 اگر این تمایلات را با این واقعیت ترکیب کنید که احساسات استدلال ما را کوتاه می کنند، به راحتی می ‌توان دریافت که اخبار نادرستی که ما را عصبانی می‌ کنند، یا برای گروه اجتماعی ما جذاب هستند، بسیار سریع ‌تر و بسیار فراتر از یک حقیقت خسته‌ کننده منتشر می ‌شوند. این اتفاق باعث می شود بیشتر آن را ببینیم و این فرکانس افزایش یافته باعث می شود ما آن را بیشتر باور کنیم. 🔹 ما مطمئناً قادریم حقیقت یک چیز را بر اساس منطقی بودن آن ارزیابی کنیم. اما بدون دسترسی مستقیم به حقیقت، بهترین کاری که می ‌توانیم انجام دهیم تجزیه و تحلیل و تفسیر اطلاعات افرادی است که ادعا می ‌کنند آن داده‌ها را دارند. ما این کار را با مشاهده اینکه آیا اطلاعات آنها با سایر باورهای ما مطابقت دارد یا خیر، انجام می‌ دهیم، زیرا باورهای ما تکه ‌های مجزای دانش نیستند، بلکه از شبکه ‌ای ضخیم از نظریه‌ ها، ایده ‌ها و مقدمات به هم پیوسته تشکیل شده ‌اند. 🔸 کارهایی وجود دارد که ما می ‌توانیم انجام دهیم و اصلی‌ ترین آنها این است که از تعصبات خودمان آگاه باشیم. هنگامی که احساس می کنید نسبت به حقیقت موضوعی، احساس قوی دارید، این اغلب نشانه این است که شما در حال دستکاری واقعیت هستید. یک لحظه وقت بگذارید و خود را در جای درست قرار دهید و دوباره صحت اطلاعات را بررسی کنید. در ضمن خطا پذیری خود را بشناسید و متواضع باشید. 🔹در مواقعی که ابهام، درد و دشواری زیادی وجود دارد، هدایت احساسات، به ویژه احساسات منفی مانند ترس و خشم، بسیار ساده تر می شود. هر چه بیشتر بتوانیم پیوندهای محکم و قابل اعتمادی را با یکدیگر ایجاد کنیم، بیشتر می توانیم با دروغ ها و اغراق هایی که سعی در از هم پاشیدن ما دارند مبارزه کنیم. #علوم_شناختی ✅ با ما باسواد شوید 🌐 @nasra_guilan

🔎سه لایه جنگ شناختی و تحلیل تغییرات اجتماعی 🔹شاید این سوال برای شما هم پیش آمده باشد که تغییرات اجتماعی چگونه اتفاق می‌افتد. چگونه ذهنیت مردم جامعه عوض می‌شود و با تغییر نسلی، یک نگاه و #شناخت_وارونه و از واقعیت ها و تاریخ و جغرافیا پیدا می‌کنند. باید اذعان نمود که در ساحت های مختلف به عوامل مختلف بستگی دارد و به اصطلاح، چندعاملی و(multifactorial) است. اما اگر از زاویه دید #علوم_شناختی و جنگ های سایبری بخواهیم نگاهی به تغییرات نرم اجتماعی داشته باشیم، چنین فرایند سه گانه‌ای را می توان متصور بود: 1️⃣ لایه اطلاعات(information): این سطح از جنگ شناختی با تکیه بر بمباران خبری، شایعات و فضاسازی و با هدف #تسخیر_افکار‌عمومی(public opinion) شکل می‌گیرد. در واقع دامنه و پهنای داده ها افزایش پیدا می‌کند و عمق داده‌ها در سطح پایینی قرار می‌گیرد و با تلاش در #فضاسازی، وضعیت شناختی جامعه هدف را مختل یا وارونه می کند و در حالت ناپایدار و هیجانی قرار می‌دهد.(نفوذ در جریان مطبوعات و شبکه های اجتماعی و خبری) 2️⃣ لایه ذهنیت‌ها(common sense): این سطح از جنگ شناختی، مربوط به اطلاعات سطحی جامعه نیست. بلکه متوجه اطلاعات پایدار و به اصطلاح #ارتکازات و عقل عرفی جامعه می‌شود. در جامعه شناسی از این سطح با عنوان شعور مشترک(common sense) یاد می‌شود. در روانشناسی نیز مفهوم #طرحواره با این واژه قرابت دارد که به داده‌ها و اطلاعات درونی‌سازی شده و رسوب‌یافته در ذهن اطلاق می‌شود. جنگ شناختی در این سطح با هدف فرهنگ سازی و #تغییر_عادت‌ها و الگوی های شناختی جامعه هدف سر و کار دارد.(نفوذ در جریان فرهنگ و هویت و فیلم سازی و سبک زندگی) 3️⃣ لایه معرفت‌ها(knowledge): ایستگاه مبنایی جنگ شناختی، الگوهای بنیادین و معرفت‌شناسی جامعه هدف است. مثلا #اتاق‌های_فکر و اندیشکده ها و دانشگاه‌های یک جامعه را بلخاظ پارادایمی، از عقل‌گرایی به تجربه گرایی و از هستی‌شناسی به زبان‌شناسی تنزل می‌دهند. یا از طریق تکنولوژی و تلویزیون و رسانه و با غلبه تصویر به تعبیر مارشال مک لوهان، #معرفت‌شناسی_عقل‌گریز را بر جامعه مسلط می‌کنند.(نفوذ در جریان تولید باور و علم و دانش) 🔸اهداف لایه‌های شناختی ▫️در لایه اول، مامور جنگ شناختی به دنبال #فضاسازی است و در لایه دوم جنگ شناختی در پی #فرهنگ‌سازی است و لایه سوم نیز با هدف #معرفت‌سازی یا #ایدئولوژی‌_سازی و خلق واقعیت طراحی و تدوین و راهبری می‌شود. 🔸ابزار لایه‌های شناختی ▫️لایه اول، #خبرپایه است و با مطبوعات و شبکه های اجتماعی، دستکاری و مهندسی می‌شود. لایه دوم #فرهنگ‌پایه بوده و بتدریج از طریق فیلم و سریال و سبک زندگی، ذهنیت جامعه هدف و ناخودآگاه اجتماعی و به تعبیری دیگر (common sense)، تغییر پیدا می‌کند. ▫️لایه سوم نیز #معرفت‌پایه بوده و بتدریج در ساحت تخصصی، از عقل گرایی و محوریت وحی‌ به سمت تجربه گرایی و شبه علم‌ها و نامعرفت‌ها تغییر وضعیت می‌دهد. در سطح عمومی نیز معرفت شبکه‌ای و داده‌بنیاد و #اطلاعات‌سرگردان و پرتکرار و تعمیم یافته مجازی، اعتبار پیدا می کند و جایگزین معرفت و باورهای مستدل و معقول(باور صادق موجه) می‌شود. ✍️علیرضامحمدلو، مدرس رسانه و پژوهشگر علوم اجتماعی #جنگ_شناختی #سوادرسانه #علوم_شناختی ✅ با ما باسواد شوید 🌐 @nasra_guilan

💠ممتیک چیست؟ 📌بررسی علمی وایرال شدن الگوهای رفتاری در شبکه های اجتماعی از منظر علوم شناختی ✍ محمدحسین نژادی 🔸کلمه میم meme توسط ریچارد داوکینز معرفی شده و منظور از آن یک الگوی رفتاری یا شناختی می باشد که از یک فرد به فرد دیگری منتقل می شود. در واقع meme همانند یک ژن که تکرار کننده ویژگیهای فیزیولوژی افراد است الگوهای رفتاری و فرهنگی را در افراد تکرار میکند. ممتیک نیز، علم نظری و تجربی می باشد که تکرار، گسترش و تکامل الگوهای رفتاری را مورد بررسی قرار می دهد. 🔹بعد از اینکه موبایل و شبکه‌های اجتماعی همه‌گیر شدند و جای دورهمی را گرفتند. حالا چیزی آمده به اسم محتوا یا کلیپ‌های وایرال یا ویروسی که به سرعت همه گیر می شوند. چالش‌هایی مانند مانکن و سطل یخ نیز همان ویژگی ویروسی بودن را دارند و به نحوی طراحی می شوند که در مدت زمان کوتاهی همه را درگیر کنند. 🔸به محتوایی که در فضای اینترنت ویروسی می شود میم اینترنتی نیز گفته می شود. “میم اینترنتی یک فعالیت، مفهوم، عبارت، یا تکه‌ی از محتواست که اکثراً به صورت تقلید شدن از یک فرد به فرد دیگر برروی اینترنت پخش می‌شود. میم اینترنتی می‌تواند یک تصویر، لینک، ویدیو، وب‌سایت، هشتگ، کلمه، یا عبارت یا حتی یک غلط املایی باشد. (چرا می‌خند :-)) میم اینترنتی در بستر شبکه‌های اجتماعی، بلاگ‌ها، ایمیل و منابع خبری در سطح جامعه پخش می‌شوند. 🔹بعضی انواع محتوا به نحوی طراحی شده‌اند یا بهتر بگوییم مهندسی شدند که دست به دست، بین مردم بچرخند و پخش بشوند. بدون اینکه خود مردم احساس کنند خبری است و محتوایی که مصرف می‌کنند و با شور و شوق به دیگران ارسال می‌کنند از قبل توسط افراد باهوش‌تر از خودشان طراحی و برنامه‌ریزی شده‌اند 🔸نقطه مشترک محتواهایی میمی یا وایرال (ویروسی) این است که همانند ویروسها روند دائمی ندارند و مثل یک ویروس سرماخوردگی که تنها در یک مقطع از سال شایع می‌شود و از بین می‌رود، موقت و کوتاه و گذری هستند. #علوم_شناختی_و_رسانه #علوم_شناختی ✅ با ما باسواد شوید 🚩 نهضت سواد رسانه ای انقلاب اسلامی استان گیلان 🌐 @nasra_guilan

💠 سوگیری‌های شناختی و ذهنی 🔸فرض عامل هوشمند : ذهن تمایل دارد پشت هر پدیده عاملی هوشمند را فرض کند ، در حالی‌که با‌ واقعه ممکن‌ست برنامه ریزی شده باشد ، ممکن‌ست نباشد ، اثباتِ تصادفی بودن ، دلیل نمی‌خواهد ، برنامه ریزی دلیل کافی می‌خواهد . صرف همزمانی دو پدیده و نقل قول های مبهم نمی‌توان نتیجه‌ گرفت که یک پدیده برنامه ریزی شده بوده. 🔹فروپاشی انگاری : ذهن انسان تمایل دارد اوضاع کلی جهان/کشور را رو به وخامت و فروپاشی ببیند ، در حالی که ممکن‌ست بعد از هر بدی ، بدتر نیاید . 🔸منفی نگری : ذهن برای اخبار منفی ارزش بیشتری قائل می‌شود. 🔹نقطه کور تعصب : انسان‌ها تعصب را در دیگران بهتر و بیشتر تشخیص می‌دهند. 🔸ادراک گزینشی : ذهن اطلاعات را گلچین می‌کند و گاهی اطلاعات مهمی را در جهتی خاص نادیده می‌گیرد. 🔹دانش دم دست : ما در برخورد با هر پدیده برای تحلیل و رفع مشکل به دانش و اطلاعات ساده و دم دست تکیه می‌کنیم ، در حالیکه ممکن‌ست زمان برای تحقیق بیشتر و تصمیم گیری دقیق تر داشته باشیم و اولین پاسخی که بذهن متبادر می‌شود نه تنها بهترین نباشد بلکه اشتباه‌ترین گزینه‌ی موجود باشد . 🔸خطای هاله : ما تمایل داریم وقتی یک وجهه‌ از چیزی بنظرمان خوب و زیبا آمد بقیه‌ی خصائص آن چیز را هم خوب ببینیم و ممکن‌ست صفات بد مهمی را از نظرمان پنهان شود. 🔹قالب بندی : قضاوت ما در مورد یک‌چیز بستگی باین دارد که در چه قالب و جمله بندی ای بما عرضه شود : مثلا اگر روی همبرگر بنویسند ۹۰ درصد گوشت بیشتر تمایل داریم بخریم تا بنویسند ۱۰ درصد ناخالصی درحالی که همبرگر ، همان همبرگرست‌. 🔸پشتیبانی از انتخاب : ما روی انتخاب هایمان تعصب داریم ، دلمان نمی‌خواهد کسی دلمان را بد کند. در حالی‌که گاهی مهم ست که بدانیم انتخاب‌مان چه مشکلاتی داشته . 🔹تثبیت باور : استدلال هرچقدر قوی باشد و با لحن ملایم مطرح شود باز ممکن‌ست حتی بیش از پیش باورِ ( غلط) مان را در ذهن تثبیت کند و بر تصمیم خود ، مصرتر شویم . بله ... به همین سادگی 🔸خاطره جعلی : ذهن ما - حتی اگر به اختلال روانی خاصی مبتلا نباشیم - گاهی خاطره‌هایی می سازد که اصلا وجود نداشته اند ، بدون این که متوجه باشیم و قصد و غرضی داشته باشیم ... 🔹پس گویی : ما یادمان می‌رود چه پیش بینی‌ای کرده‌ بودیم ، بدون این‌که متوجه باشیم دنبال بهانه ایم تا بگوییم : « دیدی گفتم » ✍ ف. طحانی #سوگیریهای_شناختی #علوم_شناختی ✅ با ما باسواد شوید 🚩 نهضت سواد رسانه ای انقلاب اسلامی استان گیلان 🌐 @nasra_guilan

🔸اثر "نتیجه معکوس" 🔹سعی نکنید چیزی را بیش از حد برای کسی توضیح بدهید و سعی در قانع کردنش داشته باشید؛ چون آن شخص کمتر قانع می‌شود و بر نظراتش پافشاری می‌کند. به این پدیده "اثر نتیجه معکوس" گفته می‌شود! #علوم_شناختی ✅ با ما باسواد شوید 🚩 نهضت سواد رسانه ای انقلاب اسلامی استان گیلان 🌐 @nasra_guilan