eitaa logo
📚 موسسه قرآنی آصال
126 دنبال‌کننده
2.8هزار عکس
2.1هزار ویدیو
18 فایل
1️⃣ #ندای_آسمانی(روزانه) 2️⃣ #حفظ سوَر حوامیم همراه با تفسیر جامع و روایی (شنبه،دوشنبه،چهارشنبه) 3️⃣ بیان سیره و اندیشه بزرگان
مشاهده در ایتا
دانلود
محتوی و فضیلت سوره 🔸اين سوره نزول قرآن در شب قدر را بيان مى‏كند، و آن شب را تعظيم نموده از هزار ماه بالاتر مى‏داند، چون در آن شب ملائكه و روح نازل مى‏شوند. 🔸و اين سوره، هم احتمال مكى بودن را دارد، و هم مى‏تواند مدنى باشد، و رواياتى كه درباره سبب نزول آن از امامان اهل بيت‏ (عليهم السلام) و از ديگران رسيده خالى از تاييد مدنى بودن آن نيست و آن رواياتى است كه دلالت دارد بر اينكه اين سوره بعد از خوابى بود كه رسول خدا (ص) ديد. 🔸 و آن خواب اين بود كه ديد بنى اميه بر منبر او بالا مى‏روند، و سخت اندوهناك شد، و خداى تعالى براى تسليتش اين سوره را نازل كرد (و در آن فرمود شب قدر بهتر از هزار ماه حكومت بنى اميه است). 🔸در فضيلت تلاوت اين سوره همين بس كه از پيغمبر اكرم ص نقل است كه فرمود:" هر كس آن را تلاوت كند مانند كسى است كه ماه رمضان را روزه گرفته، و شب قدر را احيا داشته است" 🔸در حديث ديگرى از امام باقر ع مى‏خوانيم:" كسى كه سوره انا انزلناه را بلند و آشكار بخواند مانند كسى است كه در راه خدا شمشير كشيده و جهاد مى‏كند، و كسى كه بطور پنهان بخواند مانند كسى است كه در راه خدا به خون آغشته است". 🔸واضح است اين همه فضيلت از آن كسى نيست كه آن را مى‏خواند و حقيقتش را درك نمى‏كند، بلكه از آن كسى است كه مى‏خواند و مى‏فهمد و به محتوايش جامه عمل مى‏پوشاند، قرآن را بزرگ مى‏شمرد و آياتش را در زندگى پياده مى‏كند. تفسير نمونه، ج‏27، ص: 179 ترجمه تفسير الميزان، ج‏20، ص: 560 📚 موسسه قرآنی آصال 🌼 ایتا eitaa.com/nedaye_asmany_ASAL 🌼 واتساپ https://chat.whatsapp.com/COpB16cK3prLswOCtgjk3N
۱ 🍃إِنَّا أَنْزَلْناهُ في‏ لَيْلَةِ الْقَدْرِ ما اين قرآن عظيم الشان را (كه رحمت واسع و حكمت جامع است) در شب قدر نازل كرديم 🍃 *همه قرآن در شب قدر نازل شده است‏* 🔸از آيات قرآن به خوبى استفاده مى‏شود كه قرآن مجيد در ماه مبارك رمضان نازل شده است:" شَهْرُ رَمَضانَ الَّذِي أُنْزِلَ فِيهِ الْقُرْآنُ‏" (بقره/ 185) 🔸ضمير در" انزلناه" به قرآن برمى‏گردد، و ظاهرش اين است كه: مى‏خواهد بفرمايد همه قرآن را در شب قدر نازل كرده، نه بعضى از آيات آن را، مؤيدش هم اين است كه تعبير به انزال كرده، كه ظاهر در اعتبار يكپارچگى است، نه تنزيل كه ظاهر در نازل كردن تدريجى است. 🔸و در معناى آيه مورد بحث آيه زير است كه مى‏فرمايد:" وَ الْكِتابِ الْمُبِينِ إِنَّا أَنْزَلْناهُ فِي لَيْلَةٍ مُبارَكَةٍ"، كه صريحا فرموده همه كتاب را در آن شب نازل كرده، چون ظاهرش اين است كه نخست سوگند به همه كتاب خورده، بعد فرموده اين كتاب را كه به حرمتش سوگند خورديم، در يك شب و يكپارچه نازل كرديم. 🔸تعبير به‏ إِنَّا أَنْزَلْناهُ‏ (ما آن را نازل كرديم) نيز اشاره ديگرى به عظمت اين كتاب بزرگ آسمانى است كه خداوند نزول آن را به خودش نسبت داده مخصوصا با صيغه متكلم مع الغير كه مفهوم جمعى دارد و دليل بر عظمت است. 🔸نزول آن در شب" قدر" همان شبى كه مقدرات و سرنوشت انسانها تعيين مى‏شود دليل ديگرى بر سرنوشت‏ساز بودن اين كتاب بزرگ آسمانى است. *شب قدر کدام یک از شبهای سال است؟* 🔸در كلام خداى تعالى آيه‏اى كه بيان كند ليله مذكور چه شبى بوده ديده نمى‏شود بجز آيه‏" شَهْرُ رَمَضانَ الَّذِي أُنْزِلَ فِيهِ الْقُرْآنُ" كه مى‏فرمايد: قرآن يكپارچه در ماه رمضان نازل شده، و با انضمام آن به آيه مورد بحث معلوم مى‏شود شب قدر يكى از شبهاى ماه رمضان است، و اما اينكه كداميك از شب‏هاى آن است در قرآن چيزى كه بر آن دلالت كند نيامده، تنها از اخبار استفاده مى‏شود، كه ان شاء اللَّه در بحث روايتى آينده بعضى از آنها از نظر خواننده مى‏گذرد. تفسير نمونه، ج‏27، ص: 181 ترجمه تفسير الميزان، ج‏20، ص: 562-561 📚 موسسه قرآنی آصال 🌼 ایتا eitaa.com/nedaye_asmany_ASAL 🌼 واتساپ https://chat.whatsapp.com/COpB16cK3prLswOCtgjk3N
۴ 🍃تَنَزَّلُ الْمَلائِكَةُ وَ الرُّوحُ فيها بِإِذْنِ رَبِّهِمْ مِنْ كُلِّ أَمْرٍ فرشتگان و «روح» در آن شب به اذن پروردگارشان براى (تقدير) هر كارى نازل مى‏شوند🍃 🔸در آیه فوق به توصيف بيشترى از آن شب بزرگ پرداخته، مى‏افزايد: فرشتگان و روح در آن شب به اذن پروردگارشان براى تقدير هر كار نازل مى‏شوند. 🔸با توجه به اينكه" تنزل" فعل مضارع است، و دلالت بر استمرار دارد (در اصل" تتنزل" بوده) روشن مى‏شود كه شب قدر مخصوص به زمان پيغمبر اكرم ص و نزول قرآن مجيد نبوده، بلكه امرى است مستمر و شبى است مداوم كه در همه سال تكرار مى‏شود. *منظور از روح كيست؟* 🔸بعضى گفته‏اند:" جبرئيل امين" است كه" روح الامين" نيز ناميده مى‏شود. 🔸 و بعضى" روح" را به معنى" وحى" تفسير كرده‏اند،بنا بر اين مفهوم آيه چنين مى‏شود:" فرشتگان با وحى الهى در زمينه تعيين مقدرات در آن شب نازل مى‏شوند". 🔸در اينجا تفسير سومى وجود دارد كه از همه نزديكتر به نظر مى‏رسد، و آن اينكه" روح" مخلوق عظيمى است ما فوق فرشتگان، چنان كه در حديثى از امام صادق ع نقل شده است كه شخصى از آن حضرت سؤال كرد:" آيا روح همان جبرئيل است"؟ امام ع در پاسخ فرمود:"" جبرئيل از ملائكه است، و روح اعظم از ملائكه است، مگر خداوند متعال نمى‏فرمايد: ملائكه و روح نازل مى‏شوند"؟ 🔸نظر علامه رضوان الله تعالی علیه: ظاهرا مراد از روح آن روحى است كه از عالم امر است و اذن در هر چيز به معناى رخصت دادن در آن است، و يا به عبارت ديگر اعلام اين معنا است كه مانعى از اين كار نيست. *دو تفسیر برای جمله: " مِنْ كُلِّ أَمْرٍ"* 🔸مراد از امر، اگر آن امر الهى باشد كه آيه‏" إِنَّما أَمْرُهُ إِذا أَرادَ شَيْئاً أَنْ يَقُولَ لَهُ كُنْ فَيَكُونُ" تفسيرش كرده آيه چنين معنا مى‏دهد:" ملائكه و روح در شب قدر به اذن پروردگارشان نازل مى‏شوند و هر امر الهى را صادر مى‏نمايند". 🔸و اگر منظور از امر مذكور هر امر كونى و حادثه‏اى باشد كه بايد واقع گردد، در اين صورت حرف" من" به معناى لام تعليل خواهد بود، و آيه را چنين معنا مى‏دهد: ملائكه و روح در آن شب به اذن پروردگارشان نازل مى‏شوند براى خاطر تدبير امرى از امور عالم. (یعنی فرشتگان براى تقدير و تعيين سرنوشتها و آوردن هر خير و بركتى در آن شب نازل مى‏شوند، و هدف از نزول آنها انجام اين امور است) تفسير نمونه، ج‏27، ص: 185-184 ترجمه تفسير الميزان، ج‏20، ص: 564-563 📚 موسسه قرآنی آصال 🌼 ایتا eitaa.com/nedaye_asmany_ASAL 🌼 واتساپ https://chat.whatsapp.com/COpB16cK3prLswOCtgjk3N
۵ 🍃سَلامٌ هِيَ حَتَّى مَطْلَعِ الْفَجْرِ شبى است سرشار از سلامت (و بركت و رحمت) تا طلوع سپيده! 🍃 🔸كلمه" سلام" و" سلامت" به معناى عارى بودن از آفات ظاهرى و باطنى است‏. 🔸پس جمله" سلام هى" اشاره است به اينكه عنايت الهى تعلق گرفته است به اينكه رحمتش شامل همه آن بندگانى بشود كه به سوى او روى مى‏آورند، و نيز به اينكه در خصوص شب قدر باب نقمتش و عذابش بسته باشد، به اين معنا كه عذابى جديد نفرستد. و لازمه اين معنا آن است كه طبعا در آن شب كيد شيطان‏ها هم مؤثر واقع نشود، هم چنان كه در بعضى از روايات هم به اين معنا اشاره رفته است. 🔸ولى بعضى‏ از مفسرين گفته‏اند: مراد از كلمه" سلام" اين است كه: در آن شب ملائكه از هر مؤمن مشغول به عبادت بگذرند سلام مى‏دهند. 🔸در حديثى آمده است كه از امام باقر سؤال شد:" آيا شما مى‏دانيد شب قدر كدام شب است؟ فرمود:" چگونه نمى‏دانيم، در حالى فرشتگان در آن شب در گرد ما دور مى‏زنند"! 🔸در داستان ابراهيم ع آمده است كه چند نفر از فرشتگان الهى نزد او آمدند و بشارت تولد فرزند براى او آوردند و بر او سلام كردند (هود- 69) مى‏گويند لذتى كه ابراهيم ع از سلام اين فرشتگان برد با تمام دنيا برابرى نداشت، اكنون بايد فكر كرد كه وقتى گروه گروه فرشتگان در شب قدر نازل مى‏شوند و بر مؤمنان سلام مى‏كنند چه لذت و لطف و بركتى دارد؟! وقتى ابراهيم ع را در آتش نمرودى افكندند فرشتگان آمدند و بر او سلام كردند، و آتش بر او گلستان شد، آيا آتش دوزخ به بركت سلام فرشتگان بر مؤمنان در شب قدر" برد" و" سلام" نمى‏شود؟ 🔸آرى اين نشانه عظمت امت محمد ص است كه در آنجا بر خليل ع نازل مى‏شوند و در اينجا بر اين امت اسلام‏. تفسير نمونه، ج‏27، ص: 187-186 ترجمه تفسير الميزان، ج‏20، ص: 564 📚 موسسه قرآنی آصال 🌼 ایتا eitaa.com/nedaye_asmany_ASAL 🌼 واتساپ https://chat.whatsapp.com/COpB16cK3prLswOCtgjk3N
*رواياتى در باره بهتر بودن شب قدر از هزار ماه، تقدير امور و نزول ملائكه و روح در آن شب‏* 🔸از امام باقر (ع) از معناى آيه‏" إِنَّا أَنْزَلْناهُ فِي لَيْلَةٍ مُبارَكَةٍ" سؤال شد، ایشان فرمود: شب قدر كه همه‏ساله در ماه رمضان در دهه آخرش تجديد مى‏شود شبى است كه قرآن جز در آن شب نازل نشده، و آن شبى است كه خداى تعالى در باره‏اش فرموده:" فِيها يُفْرَقُ كُلُّ أَمْرٍ حَكِيمٍ". آن گاه فرمود: در آن شب هر حادثه‏اى كه بايد در طول آن سال واقع گردد تقدير مى‏شود، چه خير و چه شر، چه طاعت و چه معصيت، و چه فرزندى كه قرار است متولد شود، و يا اجلى كه بنا است فرا رسد، و يا رزقى كه قرار است (تنگ و يا وسيع) برسد، پس آنچه در اين شب مقدر شود، و قضايش رانده شود قضايى است حتمى، ولى در عين حال مشيت خداى تعالى در آنها محفوظ است (و خدا با حتمى كردن مقدرات، العياذ باللَّه به دست خود دست‏بند نمى‏زند). 🔸حمران مى‏گويد: پرسيدم منظور خداى تعالى از اينكه فرمود" شب قدر بهتر است از هزار شب" چيست؟ فرمود عمل صالح از نماز و زكات و انواع خيرات در آن شب بهتر است از همان اعمال در هزار ماهى كه در آن شب قدر نباشد، و اگر خداى تعالى جزاى اعمال خير مؤمنين را مضاعف نمى‏كرد، مؤمنين بجايى نمى‏رسيدند، ولى خدا پاداش حسنات ايشان را مضاعف مى‏كند ▪️مؤلف: منظور امام از اينكه فرمود:" ولى در عين حال مشيت خداى تعالى در آنها محفوظ است"، اين است كه قدرت خداى تعالى هميشه مطلق است، او هر زمان هر كارى را بخواهد مى‏كند، هر چند قبلا خلاف آن را حتمى كرده باشد، و خلاصه حتمى كردن يك مقدر قدرت مطلقه او را مقيد نمى‏كند، او مى‏تواند قضاى حتمى خود را هم نقض نمايد هر چند كه هيچ وقت چنين كارى را نمى‏كند. 🔸و در مجمع است كه از ابن عباس از رسول خدا (ص) روايت شده كه فرمود: وقتى شب قدر مى‏شود ملائكه‏اى كه ساكن در سدرة المنتهى هستند و جبرئيل يكى از ايشان است نازل مى‏شوند، در حالى كه جبرئيل به اتفاق ساير سكان نامبرده پرچم‏هايى را به همراه دارند، يك پرچم بالاى قبر من، و يكى بر بالاى بيت المقدس، و پرچمى در مسجد الحرام و پرچمى بر طور سينا نصب مى‏كنند، و هيچ مؤمن و مؤمنه‏اى در اين نقاط نمى‏ماند مگر آنكه جبرئيل به او سلام مى‏كند، مگر كسى كه دائم الخمر و يا معتاد به خوردن گوشت خوك و يا زعفران ماليدن به بدن خود باشد. 🔸و در تفسير برهان از سعد بن عبد اللَّه روايت كرده كه به سند خود از ابى بصير روايت كرده كه گفت: با امام صادق (ع) بودم كه سخن از پاره‏اى خصائص امام در هنگام ولادت به ميان آمد، فرمود: وقتى شب قدر مى‏شود امام مستوجب روح بيشترى مى‏گردد. عرضه داشتم فدايت شوم مگر روح همان جبرئيل نيست؟ فرمود: روح از جبرئيل بزرگتر است، و جبرئيل از سنخ ملائكه است، و روح از آن سنخ نيست، مگر نمى‏بينى خداى تعالى فرموده: " تَنَزَّلُ الْمَلائِكَةُ وَ الرُّوحُ" پس معلوم مى‏شود روح غير از ملائكه است‏. ترجمه تفسير الميزان، ج‏20، ص: 568-567 📚 موسسه قرآنی آصال 🌼 ایتا eitaa.com/nedaye_asmany_ASAL 🌼 واتساپ https://chat.whatsapp.com/COpB16cK3prLswOCtgjk3N
قدر در امتهای پیشین *چرا شب قدر مخفى است؟* 🔸بسيارى معتقدند مخفى بودن شب قدر در ميان شبهاى سال، يا در ميان شبهاى‏ ماه مبارك رمضان براى اين است كه مردم به همه اين شبها اهميت دهند، همانگونه كه خداوند رضاى خود را در ميان انواع طاعات پنهان كرده تا مردم به همه طاعات روى آورند، و غضبش را در ميان معاصى پنهان كرده تا از همه بپرهيزند، دوستانش را در ميان مردم مخفى كرده تا همه را احترام كنند، اجابت را در ميان دعاها پنهان كرده تا به همه دعاها رو آورند، اسم اعظم را در ميان اسمائش مخفى ساخته تا همه را بزرگ دارند، و وقت مرگ را مخفى ساخته تا در همه حال آماده باشند. و اين فلسفه مناسبى به نظر مى‏رسد. *آيا شب قدر در امتهاى پيشين نيز بوده است؟* 🔸ظاهر آيات اين سوره نشان مى‏دهد كه شب قدر مخصوص زمان نزول قرآن و عصر پيامبر اسلام ص نبوده، بلكه همه سال تا پايان جهان تكرار مى‏شود. 🔸تعبير به فعل مضارع (تنزل) كه دلالت بر استمرار دارد، و همچنين تعبير به جمله اسميه" سَلامٌ هِيَ حَتَّى مَطْلَعِ الْفَجْرِ" كه نشانه دوام است نيز گواه بر اين معنى است. 🔸بعلاوه روايات بسيارى كه شايد در حد تواتر باشد نيز اين معنى را تاييد مى‏كند. ولى آيا در امتهاى پيشين نيز بوده است يا نه. 🔸صريح روايات متعددى اين است كه اين از مواهب الهى بر اين امت مى‏باشد، چنان كه در حديثى از پيغمبر اكرم ص آمده است كه فرمود: خداوند به امت من شب قدر را بخشيده و احدى از امتهاى پيشين از اين موهبت برخوردار نبودند" در تفسير آيات فوق نيز بعضى از روايات دلالت بر اين مطلب دارد. تفسير نمونه، ج‏27، ص: 190-189 📚 موسسه قرآنی آصال 🌼 ایتا eitaa.com/nedaye_asmany_ASAL 🌼 واتساپ https://chat.whatsapp.com/COpB16cK3prLswOCtgjk3N