#تفسیر_جامع
#سوره_قدر
محتوی و فضیلت سوره
🔸اين سوره نزول قرآن در شب قدر را بيان مىكند، و آن شب را تعظيم نموده از هزار ماه بالاتر مىداند، چون در آن شب ملائكه و روح نازل مىشوند.
🔸و اين سوره، هم احتمال مكى بودن را دارد، و هم مىتواند مدنى باشد، و رواياتى كه درباره سبب نزول آن از امامان اهل بيت (عليهم السلام) و از ديگران رسيده خالى از تاييد مدنى بودن آن نيست و آن رواياتى است كه دلالت دارد بر اينكه اين سوره بعد از خوابى بود كه رسول خدا (ص) ديد.
🔸 و آن خواب اين بود كه ديد بنى اميه بر منبر او بالا مىروند، و سخت اندوهناك شد، و خداى تعالى براى تسليتش اين سوره را نازل كرد (و در آن فرمود شب قدر بهتر از هزار ماه حكومت بنى اميه است).
🔸در فضيلت تلاوت اين سوره همين بس كه از پيغمبر اكرم ص نقل است كه فرمود:" هر كس آن را تلاوت كند مانند كسى است كه ماه رمضان را روزه گرفته، و شب قدر را احيا داشته است"
🔸در حديث ديگرى از امام باقر ع مىخوانيم:" كسى كه سوره انا انزلناه را بلند و آشكار بخواند مانند كسى است كه در راه خدا شمشير كشيده و جهاد مىكند، و كسى كه بطور پنهان بخواند مانند كسى است كه در راه خدا به خون آغشته است".
🔸واضح است اين همه فضيلت از آن كسى نيست كه آن را مىخواند و حقيقتش را درك نمىكند، بلكه از آن كسى است كه مىخواند و مىفهمد و به محتوايش جامه عمل مىپوشاند، قرآن را بزرگ مىشمرد و آياتش را در زندگى پياده مىكند.
تفسير نمونه، ج27، ص: 179
ترجمه تفسير الميزان، ج20، ص: 560
📚 موسسه قرآنی آصال
🌼 ایتا
eitaa.com/nedaye_asmany_ASAL
🌼 واتساپ
https://chat.whatsapp.com/COpB16cK3prLswOCtgjk3N
#تفسیر_جامع
#سوره_قدر
#آیه۱
🍃إِنَّا أَنْزَلْناهُ في لَيْلَةِ الْقَدْرِ
ما اين قرآن عظيم الشان را (كه رحمت واسع و حكمت جامع است) در شب قدر نازل كرديم 🍃
*همه قرآن در شب قدر نازل شده است*
🔸از آيات قرآن به خوبى استفاده مىشود كه قرآن مجيد در ماه مبارك رمضان نازل شده است:" شَهْرُ رَمَضانَ الَّذِي أُنْزِلَ فِيهِ الْقُرْآنُ" (بقره/ 185)
🔸ضمير در" انزلناه" به قرآن برمىگردد، و ظاهرش اين است كه: مىخواهد بفرمايد همه قرآن را در شب قدر نازل كرده، نه بعضى از آيات آن را، مؤيدش هم اين است كه تعبير به انزال كرده، كه ظاهر در اعتبار يكپارچگى است، نه تنزيل كه ظاهر در نازل كردن تدريجى است.
🔸و در معناى آيه مورد بحث آيه زير است كه مىفرمايد:" وَ الْكِتابِ الْمُبِينِ إِنَّا أَنْزَلْناهُ فِي لَيْلَةٍ مُبارَكَةٍ"، كه صريحا فرموده همه كتاب را در آن شب نازل كرده، چون ظاهرش اين است كه نخست سوگند به همه كتاب خورده، بعد فرموده اين كتاب را كه به حرمتش سوگند خورديم، در يك شب و يكپارچه نازل كرديم.
🔸تعبير به إِنَّا أَنْزَلْناهُ (ما آن را نازل كرديم) نيز اشاره ديگرى به عظمت اين كتاب بزرگ آسمانى است كه خداوند نزول آن را به خودش نسبت داده مخصوصا با صيغه متكلم مع الغير كه مفهوم جمعى دارد و دليل بر عظمت است.
🔸نزول آن در شب" قدر" همان شبى كه مقدرات و سرنوشت انسانها تعيين مىشود دليل ديگرى بر سرنوشتساز بودن اين كتاب بزرگ آسمانى است.
*شب قدر کدام یک از شبهای سال است؟*
🔸در كلام خداى تعالى آيهاى كه بيان كند ليله مذكور چه شبى بوده ديده نمىشود بجز آيه" شَهْرُ رَمَضانَ الَّذِي أُنْزِلَ فِيهِ الْقُرْآنُ" كه مىفرمايد: قرآن يكپارچه در ماه رمضان نازل شده، و با انضمام آن به آيه مورد بحث معلوم مىشود شب قدر يكى از شبهاى ماه رمضان است، و اما اينكه كداميك از شبهاى آن است در قرآن چيزى كه بر آن دلالت كند نيامده، تنها از اخبار استفاده مىشود، كه ان شاء اللَّه در بحث روايتى آينده بعضى از آنها از نظر خواننده مىگذرد.
تفسير نمونه، ج27، ص: 181
ترجمه تفسير الميزان، ج20، ص: 562-561
📚 موسسه قرآنی آصال
🌼 ایتا
eitaa.com/nedaye_asmany_ASAL
🌼 واتساپ
https://chat.whatsapp.com/COpB16cK3prLswOCtgjk3N
#تفسیر_جامع
#سوره_قدر
#آیه۴
🍃تَنَزَّلُ الْمَلائِكَةُ وَ الرُّوحُ فيها بِإِذْنِ رَبِّهِمْ مِنْ كُلِّ أَمْرٍ
فرشتگان و «روح» در آن شب به اذن پروردگارشان براى (تقدير) هر كارى نازل مىشوند🍃
🔸در آیه فوق به توصيف بيشترى از آن شب بزرگ پرداخته، مىافزايد: فرشتگان و روح در آن شب به اذن پروردگارشان براى تقدير هر كار نازل مىشوند.
🔸با توجه به اينكه" تنزل" فعل مضارع است، و دلالت بر استمرار دارد (در اصل" تتنزل" بوده) روشن مىشود كه شب قدر مخصوص به زمان پيغمبر اكرم ص و نزول قرآن مجيد نبوده، بلكه امرى است مستمر و شبى است مداوم كه در همه سال تكرار مىشود.
*منظور از روح كيست؟*
🔸بعضى گفتهاند:" جبرئيل امين" است كه" روح الامين" نيز ناميده مىشود.
🔸 و بعضى" روح" را به معنى" وحى" تفسير كردهاند،بنا بر اين مفهوم آيه چنين مىشود:" فرشتگان با وحى الهى در زمينه تعيين مقدرات در آن شب نازل مىشوند".
🔸در اينجا تفسير سومى وجود دارد كه از همه نزديكتر به نظر مىرسد، و آن اينكه" روح" مخلوق عظيمى است ما فوق فرشتگان، چنان كه در حديثى از امام صادق ع نقل شده است كه شخصى از آن حضرت سؤال كرد:" آيا روح همان جبرئيل است"؟ امام ع در پاسخ فرمود:"" جبرئيل از ملائكه است، و روح اعظم از ملائكه است، مگر خداوند متعال نمىفرمايد: ملائكه و روح نازل مىشوند"؟
🔸نظر علامه رضوان الله تعالی علیه: ظاهرا مراد از روح آن روحى است كه از عالم امر است و اذن در هر چيز به معناى رخصت دادن در آن است، و يا به عبارت ديگر اعلام اين معنا است كه مانعى از اين كار نيست.
*دو تفسیر برای جمله: " مِنْ كُلِّ أَمْرٍ"*
🔸مراد از امر، اگر آن امر الهى باشد كه آيه" إِنَّما أَمْرُهُ إِذا أَرادَ شَيْئاً أَنْ يَقُولَ لَهُ كُنْ فَيَكُونُ" تفسيرش كرده آيه چنين معنا مىدهد:" ملائكه و روح در شب قدر به اذن پروردگارشان نازل مىشوند و هر امر الهى را صادر مىنمايند".
🔸و اگر منظور از امر مذكور هر امر كونى و حادثهاى باشد كه بايد واقع گردد، در اين صورت حرف" من" به معناى لام تعليل خواهد بود، و آيه را چنين معنا مىدهد: ملائكه و روح در آن شب به اذن پروردگارشان نازل مىشوند براى خاطر تدبير امرى از امور عالم. (یعنی فرشتگان براى تقدير و تعيين سرنوشتها و آوردن هر خير و بركتى در آن شب نازل مىشوند، و هدف از نزول آنها انجام اين امور است)
تفسير نمونه، ج27، ص: 185-184
ترجمه تفسير الميزان، ج20، ص: 564-563
📚 موسسه قرآنی آصال
🌼 ایتا
eitaa.com/nedaye_asmany_ASAL
🌼 واتساپ
https://chat.whatsapp.com/COpB16cK3prLswOCtgjk3N
#تفسیر_حامع
#سوره_قدر
#آیه۵
🍃سَلامٌ هِيَ حَتَّى مَطْلَعِ الْفَجْرِ
شبى است سرشار از سلامت (و بركت و رحمت) تا طلوع سپيده! 🍃
🔸كلمه" سلام" و" سلامت" به معناى عارى بودن از آفات ظاهرى و باطنى است.
🔸پس جمله" سلام هى" اشاره است به اينكه عنايت الهى تعلق گرفته است به اينكه رحمتش شامل همه آن بندگانى بشود كه به سوى او روى مىآورند، و نيز به اينكه در خصوص شب قدر باب نقمتش و عذابش بسته باشد، به اين معنا كه عذابى جديد نفرستد. و لازمه اين معنا آن است كه طبعا در آن شب كيد شيطانها هم مؤثر واقع نشود، هم چنان كه در بعضى از روايات هم به اين معنا اشاره رفته است.
🔸ولى بعضى از مفسرين گفتهاند: مراد از كلمه" سلام" اين است كه: در آن شب ملائكه از هر مؤمن مشغول به عبادت بگذرند سلام مىدهند.
🔸در حديثى آمده است كه از امام باقر سؤال شد:" آيا شما مىدانيد شب قدر كدام شب است؟ فرمود:" چگونه نمىدانيم، در حالى فرشتگان در آن شب در گرد ما دور مىزنند"!
🔸در داستان ابراهيم ع آمده است كه چند نفر از فرشتگان الهى نزد او آمدند و بشارت تولد فرزند براى او آوردند و بر او سلام كردند (هود- 69) مىگويند لذتى كه ابراهيم ع از سلام اين فرشتگان برد با تمام دنيا برابرى نداشت، اكنون بايد فكر كرد كه وقتى گروه گروه فرشتگان در شب قدر نازل مىشوند و بر مؤمنان سلام مىكنند چه لذت و لطف و بركتى دارد؟! وقتى ابراهيم ع را در آتش نمرودى افكندند فرشتگان آمدند و بر او سلام كردند، و آتش بر او گلستان شد، آيا آتش دوزخ به بركت سلام فرشتگان بر مؤمنان در شب قدر" برد" و" سلام" نمىشود؟
🔸آرى اين نشانه عظمت امت محمد ص است كه در آنجا بر خليل ع نازل مىشوند و در اينجا بر اين امت اسلام.
تفسير نمونه، ج27، ص: 187-186
ترجمه تفسير الميزان، ج20، ص: 564
📚 موسسه قرآنی آصال
🌼 ایتا
eitaa.com/nedaye_asmany_ASAL
🌼 واتساپ
https://chat.whatsapp.com/COpB16cK3prLswOCtgjk3N
#تفسیر_جامع
#سوره_قدر
*رواياتى در باره بهتر بودن شب قدر از هزار ماه، تقدير امور و نزول ملائكه و روح در آن شب*
🔸از امام باقر (ع) از معناى آيه" إِنَّا أَنْزَلْناهُ فِي لَيْلَةٍ مُبارَكَةٍ" سؤال شد، ایشان فرمود: شب قدر كه همهساله در ماه رمضان در دهه آخرش تجديد مىشود شبى است كه قرآن جز در آن شب نازل نشده، و آن شبى است كه خداى تعالى در بارهاش فرموده:" فِيها يُفْرَقُ كُلُّ أَمْرٍ حَكِيمٍ".
آن گاه فرمود: در آن شب هر حادثهاى كه بايد در طول آن سال واقع گردد تقدير مىشود، چه خير و چه شر، چه طاعت و چه معصيت، و چه فرزندى كه قرار است متولد شود، و يا اجلى كه بنا است فرا رسد، و يا رزقى كه قرار است (تنگ و يا وسيع) برسد، پس آنچه در اين شب مقدر شود، و قضايش رانده شود قضايى است حتمى، ولى در عين حال مشيت خداى تعالى در آنها محفوظ است (و خدا با حتمى كردن مقدرات، العياذ باللَّه به دست خود دستبند نمىزند).
🔸حمران مىگويد: پرسيدم منظور خداى تعالى از اينكه فرمود" شب قدر بهتر است از هزار شب" چيست؟ فرمود عمل صالح از نماز و زكات و انواع خيرات در آن شب بهتر است از همان اعمال در هزار ماهى كه در آن شب قدر نباشد، و اگر خداى تعالى جزاى اعمال خير مؤمنين را مضاعف نمىكرد، مؤمنين بجايى نمىرسيدند، ولى خدا پاداش حسنات ايشان را مضاعف مىكند
▪️مؤلف: منظور امام از اينكه فرمود:" ولى در عين حال مشيت خداى تعالى در آنها محفوظ است"، اين است كه قدرت خداى تعالى هميشه مطلق است، او هر زمان هر كارى را بخواهد مىكند، هر چند قبلا خلاف آن را حتمى كرده باشد، و خلاصه حتمى كردن يك مقدر قدرت مطلقه او را مقيد نمىكند، او مىتواند قضاى حتمى خود را هم نقض نمايد هر چند كه هيچ وقت چنين كارى را نمىكند.
🔸و در مجمع است كه از ابن عباس از رسول خدا (ص) روايت شده كه فرمود: وقتى شب قدر مىشود ملائكهاى كه ساكن در سدرة المنتهى هستند و جبرئيل يكى از ايشان است نازل مىشوند، در حالى كه جبرئيل به اتفاق ساير سكان نامبرده پرچمهايى را به همراه دارند، يك پرچم بالاى قبر من، و يكى بر بالاى بيت المقدس، و پرچمى در مسجد الحرام و پرچمى بر طور سينا نصب مىكنند، و هيچ مؤمن و مؤمنهاى در اين نقاط نمىماند مگر آنكه جبرئيل به او سلام مىكند، مگر كسى كه دائم الخمر و يا معتاد به خوردن گوشت خوك و يا زعفران ماليدن به بدن خود باشد.
🔸و در تفسير برهان از سعد بن عبد اللَّه روايت كرده كه به سند خود از ابى بصير روايت كرده كه گفت: با امام صادق (ع) بودم كه سخن از پارهاى خصائص امام در هنگام ولادت به ميان آمد، فرمود: وقتى شب قدر مىشود امام مستوجب روح بيشترى مىگردد. عرضه داشتم فدايت شوم مگر روح همان جبرئيل نيست؟ فرمود: روح از جبرئيل بزرگتر است، و جبرئيل از سنخ ملائكه است، و روح از آن سنخ نيست، مگر نمىبينى خداى تعالى فرموده:
" تَنَزَّلُ الْمَلائِكَةُ وَ الرُّوحُ" پس معلوم مىشود روح غير از ملائكه است.
ترجمه تفسير الميزان، ج20، ص: 568-567
📚 موسسه قرآنی آصال
🌼 ایتا
eitaa.com/nedaye_asmany_ASAL
🌼 واتساپ
https://chat.whatsapp.com/COpB16cK3prLswOCtgjk3N
#تفسیر_جامع
#سوره_قدر
#شب قدر در امتهای پیشین
*چرا شب قدر مخفى است؟*
🔸بسيارى معتقدند مخفى بودن شب قدر در ميان شبهاى سال، يا در ميان شبهاى ماه مبارك رمضان براى اين است كه مردم به همه اين شبها اهميت دهند، همانگونه كه خداوند رضاى خود را در ميان انواع طاعات پنهان كرده تا مردم به همه طاعات روى آورند، و غضبش را در ميان معاصى پنهان كرده تا از همه بپرهيزند، دوستانش را در ميان مردم مخفى كرده تا همه را احترام كنند، اجابت را در ميان دعاها پنهان كرده تا به همه دعاها رو آورند، اسم اعظم را در ميان اسمائش مخفى ساخته تا همه را بزرگ دارند، و وقت مرگ را مخفى ساخته تا در همه حال آماده باشند. و اين فلسفه مناسبى به نظر مىرسد.
*آيا شب قدر در امتهاى پيشين نيز بوده است؟*
🔸ظاهر آيات اين سوره نشان مىدهد كه شب قدر مخصوص زمان نزول قرآن و عصر پيامبر اسلام ص نبوده، بلكه همه سال تا پايان جهان تكرار مىشود.
🔸تعبير به فعل مضارع (تنزل) كه دلالت بر استمرار دارد، و همچنين تعبير به جمله اسميه" سَلامٌ هِيَ حَتَّى مَطْلَعِ الْفَجْرِ" كه نشانه دوام است نيز گواه بر اين معنى است.
🔸بعلاوه روايات بسيارى كه شايد در حد تواتر باشد نيز اين معنى را تاييد مىكند. ولى آيا در امتهاى پيشين نيز بوده است يا نه.
🔸صريح روايات متعددى اين است كه اين از مواهب الهى بر اين امت مىباشد، چنان كه در حديثى از پيغمبر اكرم ص آمده است كه فرمود: خداوند به امت من شب قدر را بخشيده و احدى از امتهاى پيشين از اين موهبت برخوردار نبودند" در تفسير آيات فوق نيز بعضى از روايات دلالت بر اين مطلب دارد.
تفسير نمونه، ج27، ص: 190-189
📚 موسسه قرآنی آصال
🌼 ایتا
eitaa.com/nedaye_asmany_ASAL
🌼 واتساپ
https://chat.whatsapp.com/COpB16cK3prLswOCtgjk3N
هدایت شده از علامه محمد شجاعی (ره)
13.48M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🌙لیالی قدر 🤲
#شب_قدر #شب_احیا #لیلة_القدر #قرآن #ماه_مبارک_رمضان #سوره_قدر #سالک #امام_علی (ع) #علامه_شجاعی(ره)
www.shojaee.org
✔️ @shojaee_org