#تفسیر_جامع
#سوره_غافر
#آیه ۶۸ :
🌟هُوَ الَّذِي يُحْيِي وَ يُمِيتُ فَإِذا قَضی أَمْراً فَإِنَّما يَقُولُ لَهُ كُنْ فَيَكُونُ (۶۸)
🌟او كسی است كه زنده میكند و میميراند؛ و هنگامیكه وجود چيزی را مقرّر كند، تنها به آن میگويد: «موجود باش»! بیدرنگ موجود میشود. (۶۸)
✨✨✨✨✨✨✨✨✨
تفسیر نمونه:👇
☘آری حيات و مرگ به معنی وسيع كلمه، چه در گياهان و چه انواع حيوانات و انسانها به دست خداوند است، حيات در اشكال مختلف و انواع گوناگون ظاهر میشود.
☘جالب اينكه از موجودات زنده تك سلولی گرفته، تا حيوانات غولپيكر و از اعماق اقيانوسهای تاريك و ظلمانی گرفته، تا پرندگانی كه بر اوج آسمانها پرواز میكنند، از گياه ذره بينی بسيار كوچكی كه در لابلای امواج اقيانوس شناور است، تا درختانی كه دهها متر طول قامت دارند، هر يك دارای نوعی حيات و شرائطی مخصوص به خود میباشند و به همين نسبت مرگهای آنها نيز متفاوت است، و بدون شك چهرههای حيات متنوعترين چهرههای جهان خلقت و اعجاب انگيزترين آنها است.
☘مخصوصا انتقال از جهان بيجان به جهان موجودات زنده، و انتقال از جهان حيات به مرگ دارای شگفتيهايی است كه اسرار آفرينش را بازگو میكند، و هر كدام آيتی است از آيات قدرت خدا.
☘اما قابل توجه اينكه هيچيك از اين مسائل مهم و پيچيده در برابر قدرت او صعوبت و اشكالی ندارد، و به محض اراده و فرمانش صورت میگيرد.
☘لذا در پايان آيه میفرمايد:" هنگامی كه چيزی را اراده كند تنها به او میگويد موجود باش، او نيز بلافاصله موجود میشود"! (فَإِذا قَضی أَمْراً فَإِنَّما يَقُولُ لَهُ كُنْ فَيَكُونُ).
☘حتی تعبير به" كن" (موجود باش) و به دنبال آن" فيكون" (موجود میشود) نيز از عدم گنجايش الفاظ است، و الا حتی نياز به جمله كن نيست، اراده خداوند همان و تحقق يافتن موجودات همان.
✨✨✨✨✨✨✨✨✨
تفسیر المیزان :👇
☘هُوَ الَّذِي يُحْيِي وَ يُمِيتُ ..." يعنی خدای تعالی كسی است كه عمل زنده كردن و ميراندن از آن اوست، و با اين عمل، زندگان را از عالمی به عالمی ديگر منتقل میكند. و هر يك از اين ميراندن و زنده كردن مبدءی است برای تصرفاتش به نعمتهايی كه با آن نعمتها بر آن كس كه تدبير امرش را میكند تفضل نمايد، چون هر يك از ميراندن و زنده كردن عالمی را به سوی آدمی میگشايد كه در آن عالم از انواع نعمتهای خدايی استفاده میكند.
✨✨✨✨✨✨✨✨✨
📚 منابع :
🍃تفسیر نمونه ذیل آیه
🍃تفسیر نمونه ذیل آیه
🌱اَللّهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج🌱
#تفسیر_جامع
#سوره_غافر
#آیه ۶۹:
🌟أَ لَمْ تَرَ إِلَی الَّذِينَ يُجادِلُونَ فِي آياتِ اللَّـهِ أَنَّی يُصْرَفُونَ (۶۹)
🌟آيا كسانی را كه در آيات خداوند مجادله و ستيز میكنند نديدی كه چگونه (از حقّ) منصرف میشوند؟
✨✨✨✨✨✨✨✨✨
تفسیر نمونه:👇
☘اين مجادله و گفتگوهای توام با لجاجت و عناد، اين تقليدهای كوركورانه و تعصبهای بی پايه سبب میشود كه آنها از صراط مستقيم به بيراهه كشيده شوند، چرا كه حقايق تنها در پرتو روح حقجويی آشكار میگردد.
☘در حقيقت بيان اين مطلب در صورت يك استفهام تعجب آميز از شخص پيامبر بيانگر اين است كه هر انسان بیطرفی به وضع آنها نگاه كند از انحراف آنها در شگفتی فرو میرود كه با اينهمه آيات و نشانههای روشن چگونه حق را نمیبينند؟!***
✨✨✨✨✨✨✨✨✨✨
تفسیر المیزان :👇
☘و منظور از اينكه در اين آيه باز متعرض حال مجادلين شده، اين است كه اشاره كند كه اين طايفه از حق و هدايت منحرف شدهاند و اينكه سرانجام چه سرنوشتی خواهند داشت.
☘ولی در آيه" إِنَّ الَّذِينَ يُجادِلُونَ فِي آياتِ اللَّـهِ بِغَيْرِ سُلْطانٍ أَتاهُمْ إِنْ فِي صُدُورِهِمْ إِلَّا كِبْرٌ ما هُمْ بِبالِغِيهِ" متعرض حال آنان شده، از اين جهت كه چه عاملی باعث میشود در مقابل حق جدال كنند، و آن را عبارت میداند از كبر، و آن گاه میفرمايد: به آن كبريايی كه در سر میپرورانند نمیرسند. پس آيه مورد بحث تكرار آيه مزبور نيست، بلكه هر يك از آن دو يك جهت را متعرضند.
☘از اين بيان اشكالی كه در كلام بعضی از مفسرين [روح المعانی، ج ۲۴، ص ۸۵.]۱ هست روشن میشود، مفسر نامبرده گفته است: تكرار كردن مساله مجادله، بايد محمل صحيحی داشته باشد، و آن اين است كه:
☘بگوييم مجادلين متعدد بودهاند، آن مجادلينی كه آيه قبلی متعرض حالشان بود، غير از آن مجادلين هستند كه در آيه مورد بحث نامبرده شدهاند. و يا بگوييم مورد مجادله متعدد بوده، مثل اينكه مجادله در آيه سابق در مساله معاد بوده، و مجادله در آيه مورد بحث در مساله توحيد بوده است.
☘و خواننده از بيان سابق، متوجه اشكالی كه بر اين مفسر وارد است میباشد. علاوه بر اين، از گفتار او پيداست كه اصلا متوجه غرض اين سوره نبوده است.
✨✨✨✨✨✨✨✨✨
📚 منابع :
🍃تفسیر نمونه ذیل آیه
🍃تفسیر المیزان ذیل آیه
🌱اَللّهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج🌱
#تفسیر_جامع
#سوره_غافر
#آیه ۷۰:
🌟الَّذِينَ كَذَّبُوا بِالْكِتابِ وَ بِما أَرْسَلْنا بِهِ رُسُلَنا فَسَوْفَ يَعْلَمُونَ (۷۰)
🌟همان كسانی كه كتاب آسمانی و آنچه را بهوسيلهی پيامبرانمان فرستادهايم تكذيب كردند؛ امّا بهزودی [از نتيجهی كار خود] آگاه میشوند! (۷۰)
✨✨✨✨✨✨✨✨✨
تفسیر نمونه :👇
☘در آيه مورد بحث گفتگو از مجازات اخروی آنها و انواع كيفرهای دوزخی است.
☘توجه به اين نكته نيز لازم است كه" يجادلون" به صورت فعل مضارع است كه دلالت بر استمرار دارد، اشاره به اينكه اينگونه افراد كه آيات الهی را تكذيب كردهاند برای توجيه عقائد و اعمال زشت خود مرتبا به مجادله و گفتگوهای بیاساس میپردازند.
☘به هر حال در پايان آيه آنها را با اين سخن تهديد میكند:" آنان به زودی نتيجه شوم كار خود را میفهمند" (فَسَوْفَ يَعْلَمُونَ).
✨✨✨✨✨✨✨✨✨
تفسیر المیزان :👇
☘الَّذِينَ كَذَّبُوا بِالْكِتابِ وَ بِما أَرْسَلْنا بِهِ رُسُلَنا فَسَوْفَ يَعْلَمُونَ" آنچه از سياق آيات بعدی برمیآيد اين است كه مراد از اين مجادلين تنها مجادلين با پيامبر است بنا بر اين مناسبتر اين میباشد كه بگوييم: مراد از" كتاب" هم قرآن كريم است، و مراد از جمله" بِما أَرْسَلْنا بِهِ رُسُلَنا" كتابها و اديانی است كه ساير انبياء (ع) آوردهاند، در نتيجه وثنيت كه قرآن و ساير كتابهای آسمانی را منكرند در حقيقت مساله نبوت را منكرند.
☘" فَسَوْفَ يَعْلَمُونَ"- اين جمله تفريع است بر مجادله و تكذيب كفار و هم تهديد ايشان است به اينكه به زودی به حقيقت اين مجادله در آيات خدا، و تكذيب كتاب و رسولان الهی پی خواهند برد.
✨✨✨✨✨✨✨✨✨
📚 منابع :
🍃تفسیر نمونه ذیل آیه
🍃تفسیر المیزان ذیل آیه
🌱اَللّهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج🌱
#تفسیر_روایی
#سوره_غافر
#آیه ۷۰:
🌸الباقر (علیه السلام)- عَنْ أبِیالْجَارُودِ عَنْ أَبِیجَعْفَرٍ (علیه السلام) فِی قَوْلِهِ الَّذِینَ کَذَّبُوا بِالْکِتابِ وَ بِما أَرْسَلْنا بِهِ رُسُلَنا إِلَی قَوْلِهِ کَذلِکَ یُضِلُّ اللهُ الْکافِرِینَ فَقَدْ سَمَّاهُمُ اللَّهُ کَافِرِینَ مُشْرِکِینَ بِأَنْ کَذَّبُوا بِالْکِتَابِ وَ قَدْ أَرْسَلَ اللَّهُ رُسُلَهُ (صلی الله علیه و آله) بِالْکِتَابِ وَ بِتَأْوِیلِهِ فَمَنْ کَذَّبَ بِالْکِتَابِ أَوْ کَذَّبَ بِمَا أَرْسَلَ بِهِ رُسُلَهُ مِنْ تَأْوِیلِ الْکِتَابِ فَهُوَ مُشْرِکٌ کَافِرٌ.
🌸امام باقر (علیه السلام)- در روایت ابوجارود آمده که امام باقر (علیه السلام) در مورد کلام خداوند متعال: الَّذِینَ کَذَّبُوا بِالْکِتابِ وَ بِما أَرْسَلْنا بِهِ رُسُلَنا تا کَذلِکَ یُضِلُّ اللهُ الْکافِرِینَ فرمود: «خداوند آنان را کافر و مشرک نامید چرا که آنان کتاب خدا را انکار کردند. حال آنکه خداوند پیامبر خود را همراه با کتاب و تفسیر آن به سوی مردم فرستاد و کسی که کتاب خدا و تفسیر آن را که توسّط پیامبران به آگاهی مردم می رسد انکار کند، مشرک و کافر است».
🍃تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۳، ص۴۶۰
🍃 بحارالأنوار، ج۳۱، ص۵۷۹/ القمی، ج۲، ص۲۶۰/ نورالثقلین/ البرهان
🌱اَللّهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج🌱
#تفسیر_جامع
#سوره_غافر
#آیه ۷۱:
🌟إِذِ الْأَغْلالُ فِي أَعْناقِهِمْ وَ السَّلاسِلُ يُسْحَبُونَ (۷۱)
🌟در آن هنگام كه غل و زنجيرها برگردن آنان قرار گرفته و آنها را میكشند. (۷۱)
✨✨✨✨✨✨✨✨✨✨
تفسیر نمونه:👇
☘آن هنگام كه غلها و زنجيرها بر گردن آنها قرار گرفته و با اين غل و زنجير آنها را میكشند" (إِذِ الْأَغْلالُ فِي أَعْناقِهِمْ وَ السَّلاسِلُ يُسْحَبُونَ)
☘اين نوع مجازات برای مجادله كنندگان و مستكبران لجوج در حقيقت عكس العملی است مناسب با اعمال آنها در اين جهان، آنها از روی كبر و غرور به تكذيب آيات الهی پرداختند، و خود را در زنجيرهای تقليدها و تعصبهای كوركورانه گرفتار ساختند، در آن روز با نهايت ذلت و خواری غل و زنجير بر گردن آنها مینهند و آنها را در آب سوزان میكشند و سپس به آتشگيرههای دوزخ تبديل میشوند.
✨✨✨✨✨✨✨✨✨✨
تفسیر المیزان :👇
☘در مجمع البيان میگويد: كلمه" اغلال" جمع" غل" است، و آن عبارت است از طوقی كه به گردن اشخاص میاندازند، تا خواری و ذلت او را بنمايانند. و كلمه" غل" در اصل به معنای داخل شدن است. و نيز گفته: كلمه" سلاسل" جمع" سلسله" و آن عبارت است از حلقههايی كه از جهت طول پشت سر هم قرار میگيرد. (كه در فارسی بدان زنجير میگويند).
☘و نيز گفته است: كلمه" سحب" به معنای كشاندن چيزی است بر روی زمين، اين معنای اصلی كلمه است. و نيز گفته است: كلمه" سجر" در اصل به معنای افكندن هيزم است در آتشی كه زياد باشد، مانند آتش تنور كه با هيزم افروخته شود [مجمع البيان، ج ۸، ص ۵۳۲.]۲.
☘كلمه" اذ" ظرف است برای جمله" فَسَوْفَ يَعْلَمُونَ" و بعضی [روح المعانی، ج ۲۴، ص ۸۵.]۳ گفتهاند آوردن اين كلمه با اينكه مخصوص گذشته است برای اين بوده كه تحقق وقوع را برساند هر چند كه جريان در آينده واقع شود و بنا بر اين جمع بين" اذ" و" سوف" منافات ندارد.
✨✨✨✨✨✨✨✨✨
📚 منابع :
🍃تفسیر المیزان ذیل آیه
🍃تفسبر نمونه ذیل آیه
🌱اَللّهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج🌱
#تفسیر_روایی
#سوره_غافر
#آیه ۷۱:
🌼أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- سَأَلَ مُعَاوِیَهًُْ عَقِیلًا عَنْ قِصَّهًِْ الْحَدِیدَهًِْ الْمُحْمَاهًِْ الْمَذْکُورَهًِْ، فَبَکَی . . قَالَ: نَعَمْ أَقْوَیْتُ وَ أَصَابَتْنِی مَخْمَصَهًٌْ شَدِیدَهًٌْ فَسَأَلْتُهُ فَلَمْ تَنْدُ صِفَاتُهُ فَجَمَعْتُ صِبْیَانِی وَ جِئْتُهُ بِهِمْ وَ الْبُؤْسُ وَ الضُّرُّ ظَاهِرَانِ عَلَیْهِمْ. فَقَالَ: ائْتِنِی عَشِیَّهًًْ لِأَدْفَعَ إِلَیْکَ شَیْئاً، فَجِئْتُهُ یَقُودُنِی أَحَدُ وُلْدِی فَأَمَرَهُ بِالتَّنَحِّی. ثُمَّ قَالَ: أَلَا فَدُونَکَ. فَأَهْوَیْتُ حَرِیصاً قَدْ غَلَبَنِی الْجَشَعُ أَظُنُّهَا صُرَّهًًْ فَوَضَعْتُ یَدِی عَلَی حَدِیدَهًٍْ تَلْتَهِبُ ناراً. فَلَمَّا قَبَضْتُهَا نَبَذْتُهَا وَ خُرْتُ کَمَا یَخُورُ الثَّوْرُ تَحْتَ یَدِ جَازِرِهِ، فَقَالَ لِی: ثَکِلَتْکَ أُمُّکَ، هَذَا مِنْ حَدِیدَهًٍْ أَوْقَدْتُ لَهَا نَارَ الدُّنْیَا فَکَیْفَ بِکَ وَ بِیَ غَداً إِنْ سَلَکْنَا فِی سَلَاسِلِ جَهَنَّمَ. ثُمَّ قَرَأَ إِذِ الْأَغْلالُ فِی أَعْناقِهِمْ وَ السَّلاسِلُ یُسْحَبُونَ. ثُمَّ قَالَ: لَیْسَ لَکَ عِنْدِی فَوْقَ حَقِّکَ الَّذِی فَرَضَهُ اللَّهُ لَکَ إِلاَّ مَا تَرَی فَانْصَرِفْ إِلَی أَهْلِکَ.
🌼امام علی (علیه السلام)- معاویه از عقیل دربارهی داستان آهن گداخته سؤال کرد، عقیل گریه کرد ... گفت: «من فقیر شدم و گرسنگی شدیدی بر من عارض گشت، من از امیرالمؤمنین (علیه السلام) درخواست کردم ولی او از دادن بیتالمال خودداری کرد. آنگاه من بچّههایم را جمع کرده و نزد او بردم درحالیکه بینوایی و فقر از آنها پیدا بود و حضرت فرمود: «شبانگاه نزد من بیا تا چیزی به تو بدهم». یکی از فرزندانم مرا نزد او برد. حضرت به او دستور داد تا برگردد آنگاه فرمود: «هان این جلوی توست. درحالیکه طمع و آز بر من غلبه کرده بود خود را به روی حصیر انداختم و فکر کردم کیسهی پول است. پس دستم را روی آهنی که مانند آتش داغ بود گذاشتم، وقتی آن را گرفتم به یک باره انداختم و مانند گاوی که زیر جازرهاش نعره میزند، فریاد زدم. آنگاه به من فرمود: «مادرت به عزایت بنشیند این از آهنی است که آتش دنیا را بر آن روشن ساختهام پس من و تو در قیامت چگونه در روی زنجیرهای جهنّم قدم برداریم»؟ آنگاه این آیه را خواند: إِذِ الْأَغْلالُ فِی أَعْناقِهِمْ وَ السَّلاسِلُ یُسْحَبُونَ سپس فرمود: «تو نزد من بیش از حقّی که خداوند بر تو قرار داده است نداری جز آنچه را که میبینی پس به سوی خانوادهات برگرد»».
🍃تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۳، ص۴۶۰
🍃 شرح نهج البلاغهًْ، ج۱۱، ص۲۵۳
🌱اَللّهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج🌱
#تفسیر_جامع
#سوره_غافر
#آیه ۷۲:
🌟فِي الْحَمِيمِ ثُمَّ فِي النَّارِ يُسْجَرُونَ (۷۲)
🌟و در آب سوزان وارد میكنند؛ سپس در آتش دوزخ میسوزند! (۷۲)
✨✨✨✨✨✨✨✨✨
تفسیر نمونه :👇
☘اين نوع مجازات برای مجادله كنندگان و مستكبران لجوج در حقيقت عكس العملی است مناسب با اعمال آنها در اين جهان، آنها از روی كبر و غرور به تكذيب آيات الهی پرداختند، و خود را در زنجيرهای تقليدها و تعصبهای كوركورانه گرفتار ساختند، در آن روز با نهايت ذلت و خواری غل و زنجير بر گردن آنها مینهند و آنها را در آب سوزان میكشند و سپس به آتشگيرههای دوزخ تبديل میشوند.
✨✨✨✨✨✨✨✨✨
تفسیر المیزان :👇
☘إِذِ الْأَغْلالُ فِي أَعْناقِهِمْ" جملهای است مركب از مبتدا و خبر، و كلمه" سلاسل" عطف است بر" اغلال" و جمله" يُسْحَبُونَ فِي الْحَمِيمِ" نيز خبری است بعد از آن خبر ديگر. و جمله" ثُمَّ فِي النَّارِ يُسْجَرُونَ" عطف است بر جمله" يسحبون". و معنای آيه اين است كه: به زودی حقيقت عمل خود را خواهند فهميد، آن وقتی كه غلها و زنجيرها در گردنشان باشد و در آبی سوزان كشيده شوند و سپس در آتش افكنده گردند. و بعضی [مجمع البيان، ج ۸، ص ۵۳۲.]۴ گفتهاند: معنای جمله" ثُمَّ فِي النَّارِ يُسْجَرُونَ" اين است كه به زودی در آتش افروخته خواهند شد و آتشگيره آن خواهند گشت، مؤيد اين معنا آيه ديگری است كه در وصف جهنم میفرمايد:
☘" وَقُودُهَا النَّاسُ وَ الْحِجارَةُ" [آتشگيره آن انسانها و سنگ است. سوره بقره، آيه ۲۴.]۵ و نيز میفرمايد:" إِنَّكُمْ وَ ما تَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّـهِ حَصَبُ جَهَنَّمَ" [شما و آنچه به عوض خدا میپرستيد هيزم جهنميد. سوره انبياء، آيه ۹۸.]
✨✨✨✨✨✨✨✨✨
📚 منابع:
🍃تفسیر نمونه ذیل آیه
🍃تفسیر المیزان ذیل آیه
🌱اَللّهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج🌱
#تفسیر_جامع
#سوره_غافر
#آیه ۷۳:
🌟ثُمَّ قِيلَ لَهُمْ أَيْنَ ما كُنْتُمْ تُشْرِكُونَ (۷۳)
🌟 سپس به آنها گفته میشود: «كجايند آنچه را همتای خدا قرار میداديد». (۷۳)
✨✨✨✨✨✨✨✨✨
تفسیر نمونه:👇
☘علاوه بر عذابهای جسمانی که در آیات قبل به آن اشاره شد آنها را با يك سلسله عذابهای دردناك روحی مجازات میكنند، از جمله همان است كه در این آيه به آن اشاره كرده، میفرمايد:
☘" سپس به آنها گفته میشود كجا هستند آنچه را شريك خداوند قرار میداديد"؟! (ثُمَّ قِيلَ لَهُمْ أَيْنَ ما كُنْتُمْ تُشْرِكُونَ).
☘***" همان معبودهايی را كه جز خدا پرستش میكرديد" (مِنْ دُونِ اللَّـهِ).
تا از شما شفاعت كنند و از ميان اين عذابهای دردناك و امواج متلاطم آتش دوزخ رهايی بخشند، مگر بارها نگفتيد كه ما اينها را به خاطر آن پرستش میكنيم كه شفيعان ما باشند؟" پس كجا رفت شفاعتشان؟! ولی آنها با سرافكندگی و سرشكستگی در پاسخ" میگويند: آنها از نظر ما پنهان شدند و نابود و هلاك گشتند به طوری كه هيچ خبری از آنها نيست".
✨✨✨✨✨✨✨✨✨
تفسیر المیزان :👇
☘" ثُمَّ قِيلَ لَهُمْ أَيْنَ ما كُنْتُمْ تُشْرِكُونَ مِنْ دُونِ اللَّـهِ قالُوا ضَلُّوا عَنَّا ..." يعنی به ايشان گفته میشود- و در حالی كه بين كشيده شدن روی زمين و سوختن در آتش قرار دارند- پس كجايند آن خدايانی كه میپرستيدند و شريك خدا میپنداشتيد تا شما را ياری كنند و از اين عذاب نجات دهند. و يا همان طور كه معتقد بوديد در مقابل عبادتهايی كه برای آنها میكرديد شفاعتتان كنند.
✨✨✨✨✨✨✨✨✨
📚 منابع :
🍃تفسیر نمونه ذیل آیه
🍃تفسیر المیزان ذیل آیه
🌱اَللّهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج🌱
#تفسیر_روایی
#سوره_غافر
#آیه ۷۳:
🌸 الباقر (علیه السلام)- عَنْ ضُرَیْسٍ الْکُنَاسِیِّ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَاجَعْفَرٍ (علیه السلام) ... فقُلْتُ أَصْلَحَکَ اللَّهُ مَا حَالُ الْمُوَحِّدِینَ الْمُقِرِّینَ بِنُبُوَّهًِْ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) مِنَ الْمُسْلِمِینَ الْمُذْنِبِینَ الَّذِینَ یَمُوتُونَ وَ لَیْسَ لَهُمْ إِمَامٌ وَ لَا یَعْرِفُونَ وَلَایَتَکُمْ فَقَال َ ... فَأَمَّا النُّصَّابُ مِنْ أَهْلِ الْقِبْلَهًِْ فَإِنَّهُمْ یُخَدُّ لَهُمْ خَدٌّ إِلَی النَّارِ الَّتِی خَلَقَهَا اللَّهُ فِی الْمَشْرِقِ فَیَدْخُلُ عَلَیْهِمْ مِنْهَا اللَّهَبُ وَ الشَّرَرُ وَ الدُّخَانُ وَ فَوْرَهًُْ الْحَمِیمِ إِلَی یَوْمِ الْقِیَامَهًِْ ثُمَّ مَصِیرُهُمْ إِلَی الْحَمِیمِ ثُمَّ فِی النَّارِ یُسْجَرُونَ ثُمَّ قِیلَ لَهُمْ أَیْنَ ما کُنْتُمْ تَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللهِ أَیْنَ إِمَامُکُمُ الَّذِی اتَّخَذْتُمُوهُ دُونَ الْإِمَامِ الَّذِی جَعَلَهُ اللَّهُ لِلنَّاسِ إِمَاماً.
🌸 امام باقر (علیه السلام)- ضریس کناسی گوید: به امام باقر (علیه السلام) عرض کردم: «فدایت شوم! افرادی هستند که به وحدانیّت خداوند عزّوجلّ اقرار و اعتراف نمودهاند و به نبوّت محمّد (صلی الله علیه و آله) اقرار کردهاند ولی با ولایت شما آشنا نشدهاند، و از گناهکارانی هستند که میمیرند و امامی ندارند؛ حال آنها چگونه است»؟ امام (علیه السلام) فرمود: «... امّا ناصبیان (دشمنان اهل بیت) که اهل قبله هستند، برای آنها هم خطّی از قبر [جایگاه برزخی او] به طرف دوزخ کشیده میشود. این دوزخ را خداوند در مشرق خلق کرده است، و از آن دوزخ شعلههای آتش و دود و گرمی به قبرش وارد میگردد و او را معذّب میکند، و بعد از این هم راه آنها به جهنّم (جهنّم اخروی) ختم میشود، و در آن جا نگهداری میگردند و به آنها میگویند: کجایند معبودهایی که غیر از خدا میخواندید؟ (اعراف/۳۷)، کجاست آن امامی که خود اختیار کردید و امام منصوب از طرف خدا را رها نمودید».
🍃تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۳، ص۴۶۰
🍃 بحارالأنوار، ج۶، ص۲۸۹/ بحارالأنوار، ج۶۹، ص۱۵۸/ القمی، ج۲،ص ۲۶۰
🌱اَللّهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج🌱
#تفسیر_جامع
#سوره_غافر
#آیه ۷۴:
🌟مِنْ دُونِ اللَّـهِ قالُوا ضَلُّوا عَنَّا بَلْ لَمْ نَكُنْ نَدْعُوا مِنْ قَبْلُ شَيْئاً كَذلِكَ يُضِلُّ اللَّهُ الْكافِرِينَ (۷۴)
🌟همان معبودهايی را كه جز خدا پرستش میكرديد»؟! آنها میگويند: «همه از نظر ما پنهان و گم شدند؛ بلكه ما اصلاً پيش از اين چيزی را پرستش نمیكرديم»! اينگونه خداوند كافران را گمراه میسازد. (۷۴)
✨✨✨✨✨✨✨✨✨
تفسیر نمونه :👇
☘همان معبودهايی را كه جز خدا پرستش میكرديد" (مِنْ دُونِ اللَّـهِ).
تا از شما شفاعت كنند و از ميان اين عذابهای دردناك و امواج متلاطم آتش
دوزخ رهايی بخشند، مگر بارها نگفتيد كه ما اينها را به خاطر آن پرستش میكنيم كه شفيعان ما باشند؟" پس كجا رفت شفاعتشان؟! ولی آنها با سرافكندگی و سرشكستگی در پاسخ" میگويند: آنها از نظر ما پنهان شدند و نابود و هلاك گشتند به طوری كه هيچ خبری از آنها نيست" (قالُوا ضَلُّوا عَنَّا)
☘اينها اوهام و خيالاتی بيش نبودند كه ما آنها را واقعيتهايی میپنداشتيم، سرابهايی بودند در بيابان زندگی ما كه آنها را آب گمان میكرديم، اما امروز برای ما روشن شده كه آنها اسمهايی بیمسمی و الفاظی بی معنی و مفهومند كه پرستش آنها جز ضلالت و گمراهی و بيهودگی هيچ نبود، بنا بر اين آنها يك واقعيت غير قابل انكار را بازگو میكنند
✨✨✨✨✨✨✨✨✨
تفسیر المیزان :👇
☘بعضی [روح المعانی، ج ۲۴، ص ۸۶.]۹ هم گفتهاند: جمله مورد بحث يكی از دروغهای روز قيامت مشركين را حكايت میكند، هم چنان كه آيه" وَ اللَّـهِ رَبِّنا ما كُنَّا مُشْرِكِينَ" [به خدا كه پروردگار ماست ما هرگز شرك نورزيديم. سوره انعام، آيه ۲۳.]۱۰ دروغ ديگری از آنهاست.
☘" كَذلِكَ يُضِلُّ اللَّهُ الْكافِرِينَ"- يعنی در ساير مواردی كه خدا كافران را گمراه میكند، به خاطر اينكه كافرند، يعنی حق را میپوشانند، شبيه به اين مورد است كه باطل را حق میبينند و به طلبش میروند و بعدا میفهمند كه هر چه كردهاند بيهوده بوده، و سعيشان باطلی بوده در صورت حق، و سرابی بوده در سيمای حقيقت. و معنای آيه بنا بر وجه دوم كه جمله" بَلْ لَمْ نَكُنْ نَدْعُوا مِنْ قَبْلُ شَيْئاً" دروغی باشد از مشركين، اين میشود: خداوند مثل اين ضلالت، كافران را گمراه میكند، آن وقت برگشت كارشان به اين میشود كه ناگزير شوند به دروغ گفتن در موقعی كه يقين دارند كه اين دروغ گفتن سودی به حالشان ندارد.
✨✨✨✨✨✨✨✨✨
🍃تفسیر نمونه ذیل آیه
🍃تفسیر المیزان ذیل آیه
🌱اَللّهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج🌱
#تفسیر_روایی
#سوره_غافر
#آیه ۷۴:
🌸الباقر (علیه السلام)- عَن أَبِیالجَارُود عَنْ أَبِیجَعْفَر (علیه السلام) فِی قَوْلِهِ الَّذِینَ کَذَّبُوا بِالْکِتابِ وَ بِما أَرْسَلْنا بِهِ رُسُلَنا ... إِلَی قَوْلِه کَذلِکَ یُضِلُّ اللهُ الْکافِرِینَ فَقَدْ سَمَّاهُمُ اللَّهُ کَافِرِینَ مُشْرِکِینَ بِأَنْ کَذَّبُوا بِالْکِتَابِ وَ قَدْ أَرْسَلَ اللَّهُ رُسُلَهُ (صلی الله علیه و آله) بِالْکِتَابِ وَ بِتَأْوِیلِهِ فَمَنْ کَذَّبَ بِالْکِتَابِ أَوْ کَذَّبَ بِمَا أَرْسَلَ بِهِ رُسُلَهُ (صلی الله علیه و آله) مِنْ تَأْوِیلِ الْکِتَابِ فَهُوَ مُشْرِکٌ کَافِرٌ.
🌸امام باقر (علیه السلام)- در روایت ابو جارود آمده که امام باقر (علیه السلام) درباره این آیه: الَّذِینَ کَذَّبُوا بِالْکِتابِ وَ بِما أَرْسَلْنا بِهِ رُسُلَنا ... کَذلِکَ یُضِلُّ اللهُ الْکافِرِینَ فرمود: «خداوند آنان را کافر و مشرک نامید چرا که آنان کتاب خدا را انکار کردند حال آنکه خداوند پیامبر خود را همراه با کتاب و تفسیر آن به سوی مردم فرستاد و کسی که کتاب خدا و تفسیر آن را که توسّط پیامبران به آگاهی مردم میرسد، انکار کند مشرک و کافر است».
🍃تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۳، ص۴۶۲
🍃 بحارالأنوار، ج۳۱، ص۵۷۹/ القمی، ج۲، ص۲۶۰؛ «سمی الله» بدل «سماهم»
🌱اَللّهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج🌱
#تفسیر_جامع
#سوره_غافر
#آیه ۷۵:
🌟ذلِكُمْ بِما كُنْتُمْ تَفْرَحُونَ فِي الْأَرْضِ بِغَيْرِ الْحَقِّ وَ بِما كُنْتُمْ تَمْرَحُونَ (۷۵)
🌟اين [عذاب] به خاطر آن است كه به ناحق در زمين شادی میكرديد و از روی غرور و مستی به خوشحالی میپرداختيد. (۷۵)
✨✨✨✨✨✨✨✨✨
تفسیر نمونه:👇
☘از مخالفت با پيامبران و كشتن مؤمنان و در فشار گذاردن محرومان و مستضعفان لذت میبرديد، و از ارتكاب گناهان و قانونشكنيها در خود احساس غرور و سربلندی میكرديد، اكنون بايد كفاره آن همه شادی بيجا و غرور و غفلت و مستی شهوت را در ميان اين غل و زنجيرها، و در لابلای شعلههای آتش بدهيد.
☘آری اينگونه شاديهای توام با غرور و غفلت و بيخبری، و همراه با هوسرانی و شهوت، انسان را به سرعت از خدا دور میكند، و از درك حقايق باز میدارد، واقعيتها را شوخی، و حقايق را مجاز جلوه میدهد، و چنين كسانی سرنوشتی جز آنچه در آيات فوق گفته شد ندارند.
✨✨✨✨✨✨✨✨✨✨
تفسیر المیزان :👇
☘كلمه" تفرحون" مضارع از" فرح" است و" فرح" به معنای مطلق خوشحالی است، ولی" مرح" به معنای افراط در خوشحالی است كه از اعمال مذموم بشمار میرود. راغب گفته:" فرح" به معنای گشادگی دل است، به وسيله لذتی زودگذر كه بيشتر در لذتهای بدنی است [مفردات راغب، ماده" فرح".]، ولی" مرح" به معنای شدت فرح و بی بند و باری در آن است [مفردات راغب، ماده" مرح".]
☘و جمله" ذلِكُمْ بِما كُنْتُمْ" اشاره است به عذابی كه كفار در آن قرار دارند، و حرف" با" در كلمه" بما" بای سببيت و يا بای مقابله است.
☘و معنايش اين است كه: اين عذابی كه شما در آن قرار گرفتهايد به سبب (و يا در مقابل) فرحی است كه در زمين بدون حق میكرديد، از لذات عاجل دنيا كام میگرفتيد. و نيز به سبب (و يا در مقابل) افراطی است كه در فرح خود میكرديد، چون دلهايتان شيفته لذات دنيا و زينت آن بود و با هر حقی كه مخالف باطل شما بود دشمنی میكرديد، در نتيجه به خاطر احيای باطل خود و از بين بردن حق و كوبيدن آن فرح و مرح میكرديد.
☘در مجمع البيان گفته: اگر فرح را مقيد به قيد" بغير الحق" كرد، ولی" مرح" را مطلق آورد، برای اين است كه گاهی فرح به خاطر حق دست میدهد، و چنين فرحی ممدوح است، گاهی هم میشود كه به باطل دست میدهد كه آن مذموم است، ولی مرح جز مذموم و باطل نمیتواند باشد.
✨✨✨✨✨✨✨✨✨
📚 منابع :
🍃تفسیر نمونه ذیل آیه
🍃تفسیر المیزان ذیل آیه
🌱اَللّهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج🌱