#خطبه_متقین 📌قسمت دوازدهم 🔰امیرالمومنین علیه‌السلام در ادامه اوصاف پرهیزکاران می فرماید: ✨أَرَادَتْهُمُ الدُّنْيَا فَلَمْ يُرِيدُوهَا، وَ أَسَرَتْهُمْ فَفَدَوْا أَنْفُسَهُمْ مِنْهَا 🌐دنيا (با جلوه گريهايش) به سراغ آنها آمد; ولى آنها فريبش را نخوردند و آن را نخواستند. دنيا مى رفت که آنها را اسير خود سازد ولى آنان به بهاى جان، خويش را از اسارتش آزاد ساختند ✍اشاره به اينکه دنيا با زرق و برق هايى که دارد به سراغ همه مى رود و خود را چنان مى آرايد که نفوس انسانى را به سوى خود جلب کند. آنها که ناآگاه يا هوسبازند، در دام دنيا گرفتار مى شوند ✔️ ولى پرهيزگاران که سراب بودن متاع دنيا را مى دانند، هرگز فريب آن را نمى خورند. همچنين دنيا از طريق مال و ثروت و جاه و مقام و شهوات گوناگون انسان هاى بسيارى را در دام خود اسير مى سازد و راه آزادى و نجات را بر آنها مى بندد; ولى پرهيزگاران در همان گام هاى نخستين به اين معنا پى مى برند و به بهاى جان خود را از اين اسارت رهايى مى بخشند. 📝ادامه دارد... ┏━━━🍃🌺🍃━━━┓ @nahjol_balagheh ┗━━━🍂━━

#خطبه_متقین 📌قسمت سیزدهم 🔰امیر المومنین علیه السلام در اين بخش از خطبه به ذکر برنامه شبانه پرهيزکاران مى پردازد و مى فرمايد: ✨أَمَّا اللَّيْلُ فَصَافُّونَ أَقْدَامَهُمْ، تَالِينَ لاَِجْزَاءِ الْقُرْآنِ يُرَتِّلُونَهَا تَرْتِيلاً. يُحَزِّنُونَ بِهِ أَنْفُسَهُمْ وَ يَسْتَثِيرُونَ بِهِ دَوَاءَ دَائِهِمْ 🌐«اما در شب بر پاى خود (به نماز) مى ايستند و آيات قرآن را شمرده و با تدبر تلاوت مى کنند. به وسيله آن، جان خويش را محزون مى سازند و داروى درد خود را از آن مى طلبند ✍اين جمله ممکن است اشاره به تلاوت قرآن در نماز شب باشد، زيرا قرآن را در حال قيام و بعد از سوره حمد نماز مى خوانند و نيز ممکن است اين دو جداى از هم باشد; يعنى به هنگام شب هم به نماز بر مى خيزند و هم تلاوت قرآن دارند. 🔹شايان ذکر است که امام روش قرآن خواندن پرهيزکاران را در عبارت کوتاه و پرمعنايى بيان کرده است ; ✔️اوّلا قرآن را به صورت «ترتيل» مى خوانند و معناى «ترتيل» شمرده خواندن و تأمل در مفاهيم آيات است. افزون بر اين مى فرمايد: آنها خود را کاملا مخاطب قرآن مى دانند، از بشارات قرآن، شاد و از انذارهاى قرآن در اندوه فرو مى روند و داروى همه دردهاى اخلاقى و معنوى خود را در جاى جاى آيات قرآن جستجو مى کنند که هم طبيب است و هم داروساز 📝ادامه دارد... ┏━━━🍃🌺🍃━━━┓ @nahjol_balagheh ┗━━━🍂━━

#خطبه_متقین 📌قسمت پانزدهم 🔰امیر المومنین علیه السلام در ادامه برنامه شبانه پرهيزکاران مى فرمايد: ✨وَ إِذَا مَرُّوا بِآيَة فِيهَا تَخْوِيفٌ أَصْغَوْا إِلَيْهَا مَسَامِعَ قُلُوبِهِمْ، وَ ظَنُّوا أَنَّ زَفِيرَجَهَنَّمَ وَ شَهِيقَهَا فِي أُصُولِ آذَانِهِمْ 🌐نيز هنگامى که به آيه اى مى رساند که بيم و انذار در آن است (انذار در برابر گناهان) گوش هاى دل خويش را براى شنيدن آن باز مى کنند و گويى فريادها و ناله هاى زبانه هاى آتش دوزخ در درون گوششان طنين انداز است ✍آرى ايمان آنها به مرحله شهود رسيده و حقايق عالم غيب و جهان آخرت را با چشم مى بينند و با همه وجودشان لمس مى کنند و هر گاه خواندن آيات قرآن بدين گونه باشد بهترين وسيله تربيت انسانهاست. 📝ادامه دارد... ┏━━━🍃🌺🍃━━━┓ @nahjol_balagheh ┗━━━🍂━━

#خطبه_متقین 📌قسمت شانزدهم 🔰امیر المومنین علیه السلام در ادامه برنامه شبانه پرهيزکاران مى فرمايد: ✨فَهُمْ حَانُونَ عَلَى أَوْسَاطِهِمْ مُفْتَرِشُونَ لِجِبَاهِهِمْ وَ أَکُفِّهِمْ وَ رُکَبِهِمْ، وَ أَطْرَافِ أَقْدَامِهِمْ، يَطْلُبُونَ إِلَى اللّهِ تَعَالَى فِي فَکَاکِ رِقَابِهِمْ 🌐آنها قامت خود را در پيشگاه خدا خم مى کنند (و به رکوع مى روند) و پيشانى و کف دستها و سر زانوها و نوک انگشتان پا را (به هنگام سجده) بر زمين مى گسترانند و آزادى خويش را از پيشگاه خداوند متعال درخواست مى کنند ✍تعبيراتى که امام عليه السلام درباره رکوع و سجود بيان فرموده، تعبيرات زيبا و جالبى است که انسان را به عمق اين عبادات آشناتر مى سازد; خم شدن در پيشگاه خدا و فرش کردن پيشانى و دست و پاها بر زمين در برابر عظمت او با توجه و حضور قلب، دنيايى از معنويت را به همراه دارد و جالب اين که هدف نهايى آن را آزادسازى گردنها از زنجير اسارت بيان فرموده است; آيا تنها آزاد ساختن از اسارت در چنگال آتش دوزخ است يا آزادسازى از هر گونه اسارت در چنگال هواى نفس و شيطان و انسانهاى شيطان صفت؟ تعبير امام، مطلق است و همه را شامل مى شود. 📝ادامه دارد... ┏━━━🍃🌺🍃━━━┓ @nahjol_balagheh ┗━━━🍂━━

#خطبه_متقین 📌قسمت هجدهم 🔰امیرالمومنین علیه‌السلام در ادامه برنامه روزانه پرهيزکاران مى فرمايد: 🌐قَدْ بَرَاهُمُ الْخَوْفُ بَرْيَ الْقِدَاحِ يَنْظُرُ إِلَيْهِمُ النَّاظِرُ فَيَحْسَبُهُمْ مَرْضَى، وَ مَا بِالْقَوْمِ مِنْ مَرَض; وَ يَقُولُ: لَقَدْ خُولِطُواوَ لَقَدْ خَالَطَهُمْ أَمْرٌ عَظِيمٌ! ✍تعبير به «قَدْ بَرَاهُمُ الْخَوْفُ بَرْيَ الْقِدَاحِ»تنها مقصودش اين نيست که پرهيزگاران از خوف مسئوليتها لاغر اندامند، بلکه آنها بر اثر اين خوف فعاليت قوى تر و قاطع ترى در راه انجام وظيفه دارند، زيرا وقتى چوبه تير را مى تراشند براى خوردن به هدف، پرواز بهتر و نوک تيزترى دارد. ✔️تعبير به اينکه «ناظران آنها را بيمار مى پندارند» اشاره به اين است که همواره عالمان بردبار و پرهيزگاران نيکوکار ـ در چشم افراد ساده لوح، انسان هاى غير قاطع با مديريت ضعيف محسوب مى شوند، به همين دليل مى بينيم غالب پيامبران از سوى امت هاى نادان به جهل و جنون متّهم شدند به خصوص اين که آنها همرنگ جماعت نيستند و آن کس که هم رنگ جماعت نباشند از نظر جاهلان سند رسوايى خود را امضا کرده و چنين کسى که نان به نرخ روز نمى خورد، عاقل نيست. 📝ادامه دارد... ┏━━━🍃🌺🍃━━━┓ @nahjol_balagheh ┗━━━🍂━━

#خطبه_متقین 📌قسمت نوزدهم 🔰امام عليه السلام به ذکر همت عالى پرهيزکاران مى پردازد و مى فرمايد: ✨لاَ يَرْضَوْنَ مِنْ أَعْمَالِهِمُ الْقَلِيلَ، وَ لاَ يَسْتَکْثِرُونَ الْکَثِيرَ. فَهُمْ لاَِنْفُسِهِمْ مُتَّهِمُونَ، وَ مِنْ أَعْمَالِهِمْ مُشْفِقُونَ 🌐«از اعمال اندک، خشنود نمى شوند، و اعمال فراوان خود را زياد نمى شمارند، بلکه پيوسته خود را متّهم مى سازند (هر چند عبادات و طاعات و کارهاى مهم اجتماعى فراوانى کرده باشند و به همين دليل) از اعمال خود نگرانند (مبادا حق خدا و خلق را ادا نکرده باشند) ✍علوّ همت آنها و معرفت بالايشان به آنها اجازه نمى دهد که به اعمال کم راضى شوند و يا اعمال فراوان را بسيار ببينند برخلاف کوته فکران مغرور که به اندک عملى چنان از خود راضى مى شوند که گويى برترين خلق خدايند. 🔹گذشته از اين، آنها داراى صفت برجسته انتقاد از خويشتن اند که غالب افراد از آن گريزانند نه انتقاد ديگران را مى پذيرند و به طريق اولى نه از خود انتقاد مى کنند و کارى را که سبب تکامل و پيشرفت انسان است رها مى سازند. آنها پيوسته از اين بيم دارند که حق نعمت خدا را ادا نکرده باشند و راه و رسم عبوديت پروردگار را ترک گفته باشند و در برابر خلق خدا مسئول باشند. 📝ادامه دارد... ┏━━━🍃🌺🍃━━━┓ @nahjol_balagheh ┗━━━🍂━━

#خطبه_متقین 📌قسمت بیست و یکم 🔰امام عليه السلام در اين بخش از خطبه به دوازده وصف ديگر از اوصاف پرهيزکاران اشاره کرده و مى فرمايد: ✨فَمِنْ عَلاَمَةِ أَحَدِهِمْ أَنَّکَ تَرَى لَهُ قُوَّةً فِي دِين، وَ حَزْماً فِي لِين 🌐از نشانه هاى هر يک از آنها اين است که آنها را در دين خود نيرومند مى بينى و در عين محکم کارى و قاطعيت، نرم خو ✍تعبير به قوّت در دين، اشاره به اين است که وسوسه گران و شبهه افکنان و منافقان نمى توانند در آنها نفوذ کنند و طوفانها و حوادث سخت زندگى، ايمان آنها را متزلزل نمى سازد. 🔹«حَزم در لين» اشاره به اين است که آنها در عين دورانديشى که لازمه آن غالباً سختگيرى است ـ برخلاف «روزمرگى» که کارها را آسان مى کند ـ نرمخويى را فراموش نمى کنند و با کسانى که در انجام يک هدف اجتماعى با آنها همراه هستند رفتارى با رفق و محبت دارند ✔️ و مطابق ضرب المثل معروف عرب که مى گويد: «لا تَکُنْ حُلْواً فَتَسْتَرِطُ وَ لا مُرّاٌ فَتَلْفَظُ; آن قدر شيرين نباش که تو را ببلعند و نه آن قدر تلخ که تو را دورافکنند»، رفتار مى کنند. 📝ادامه دارد... ┏━━━🍃🌺🍃━━━┓ @nahjol_balagheh ┗━━━🍂━━

#خطبه_متقین 📌قسمت بیست و دوم 🔰امام عليه السلام در ادامه اوصاف پرهیزکاران مى فرمايد: ✨وَ إِيماناً فِي يَقِين، وَ حِرْصاً فِي عِلْم وَ عِلْماً فِي حِلْم ✍تعبير به «ايمان در يقين» اشاره به اين است که ايمان مراتبى دارد و اعلى درجه آن، علم اليقين و حق اليقين است که گاه از طريق استدلالهاى قوى و محکم، حاصل مى شود و گاه از آن برتر; يعنى از راه شهود به دست مى آيد. 🔹تعبير به «حِرْصاً فِي عِلْم» با اينکه واژه حرص معمولا بار منفى دارد، اشاره به اين است که آنها شديداً به دنبال فراگيرى علم اند و روزى بر آنها نمى گذرد که دانش تازه اى کسب نکنند، در حالى که دنياپرستان، حريص در جمع اموال اند. پرهيزکاران حريص در جمع علم اند، زيرا پرهيزکارى بدون علم، عمق و ريشه اى ندارد. ✔️منظور از آميختن علم با حلم، اين است که عالم در برابر جهل جاهلان نبايد خشمگين شود و تندخويى کند، بلکه با بردبارى و به صورت تدريجى در آنها نفوذ نمايد و جهلشان را بزدايد. 📝ادامه دارد... ┏━━━🍃🌺🍃━━━┓ @nahjol_balagheh ┗━━━🍂━━

#خطبه_متقین 📌قسمت بیست و هشتم 🔰امیر المومنین علیه السلام در ادامه به دو وصف مهم ديگر از اوصاف اين پاک مردان مى فرمايد: ✨يَبِيتُ حَذِراً وَ يُصْبِحُ فَرِحاً; حَذِراً لَمَّا حُذِّرَ مِنَ الْغَفْلَةِ، وَ فَرِحاً بِمَا أَصَابَ مِنَ الْفَضْلِ وَ الرَّحْمَةِ 💠«شب را سپرى مى کند، در حالى که ترسان است و صبح بر مى خيزد، در حالى که شادمان است. ترسان از غفلتهايى است که از آن برحذر داشته شده، و شادمان براى فضل و رحمتى است که به او رسيده (زيرا روز ديگرى از خدا عمر گرفته و درهاى سعى و تلاش را به روى او گشوده است) ✍مفهوم اين سخن آن نيست که براى مسئله خوف و رجا تقسيم زمانى بيان کند; خوف و رجا در هر زمان و در هر حال در دل پرهيزکاران است، بلکه از آنجا که پرهيزکاران بعد از پايان کار روزانه به محاسبه خويش مى پردازند و از اين نگرانند که در برنامه روزى که گذشت خطاها و لغزش هايى باشد، سخن از خوف آنها به ميان آمده و لذا به ما دستور داده شده است که شب هنگام قبل از آنکه به بستر استراحت رويم، استغفار کنيم. در حديثى از امام صادق عليه السلام مى خوانيم: «مَنِ اسْتَغْفَرَاللهَ حينَ يَأْوِي إلى فِراشِهِ مِأَةَ مَرَّة تَحاتَتْ ذُنُوبُهُ کَما يَسْقُطُ وَرَقَ الشَّجَرِ; کسى که شب هنگام وقتى به بستر استراحت مى رود يک صد مرتبه استغفار کند، گناهان او فرو مى ريزد آن گونه که برگ درختان (هنگام پاييز) فرو مى ريزد» ✔️و از آنجا که روز آغاز فعاليتى نوين و اعمال صالح جديدى است فعاليتى که بايد با اميد آغاز گردد تجلى گاه صفت رجا و شادمانى است. 📝ادامه دارد... ┏━━━🍃🌹🍃━━━┓ @nahjol_balagheh ┗━━━🍁━━

#خطبه_متقین 📌قسمت سی و سوم 🔰امیر المومنین عليه السلام در ادامه بيان نه وصف از اوصاف برجسته پرهيزگاران مى فرمايد: ✍جمله «سَهْلاً أَمْرُهُ» اشاره به اين است که هم در مورد کارهاى شخصى خود آسان مى گيرد و هم در برابر مردم سهل المؤونه است. کسانى را مى بينيم که براى يک مسافرت و يا حتى يک مهمانى چه تکلّفاتى قائل مى شوند و عذاب اليم براى خود فراهم مى سازند و يا در برابر مردم براى اندک حقّى ماهها و سالها به کشمکش ادامه مى دهند، در حالى که آسان گيران هم در زندگى شخصى راحتند و هم در روابطشان با ساير مردم. 🔹تعبير به «حَرِيزاً دِينُهُ» اشاره به اين است که او بيش از هر چيز به حفظ ايمان و عقيده و اصول مکتب خود اهميّت مى دهد و آن را در برابر مال و مقام و شهوت، قربانى نمى کنند. 🔹جمله «مَيِّتَةً شَهْوَتُهُ» به اين معنا نيست که آنها خالى از هرگونه شهواتى هستند، بلکه شهوت آنها در کنترل عقل و ايمانشان است ✔️و اما جمله «مَکْظُوماً غَيْظُهُ» اشاره به اين است که حفظ دين و انجام مسئوليتها، گاه سبب عکس العملهاى ناروايى از سوى جاهلان مى شود که آتش خشم را در دل پرهيزگاران بر مى افروزد; ولى آنها بر نفس خويش مسلّطند و خشم خود را فرو مى برند. 📝ادامه دارد... ┏━━━🍃🌹🍃━━━┓ @nahjol_balagheh ┗━━━🍁━━

#خطبه_متقین 📌قسمت سی و هشتم 🔰امیرالمومنین علیه‌السلام به سه وصف ديگر از اين اوصاف فضيلت اشاره کرده، مى فرمايد : ▫️لاَ يَحِيفُ عَلَى مَنْ يُبْغِضُ، وَ لاَ يَأْثَمُ فِيمَنْ يُحِبُّ. يَعْتَرِفُ بِالْحَقِّ قَبْلَ أَنْ يُشْهَدَ عَلَيْهِ 💠«به کسى که او با وى دشمنى دارد ستم نمى کند، و به سبب دوستى با کسى مرتکب گناه نمى شود، و پيش از آنکه شاهدى بر ضدّش اقامه شود اعتراف به حق مى کند ✍اين سه وصف، همه ناشى از روح حق طلبى و عدالت خواهى پرهيزگاران است. عادل کسى است که نه حق دشمنش را از او دريغ دارد، همان گونه که قرآن مجيد مى گويد: «(وَلاَ يَجْرِمَنَّکُمْ شَنئَانُ قَوْم عَلَى أَلاَّ تَعْدِلُوا); دشمنى با گروهى سبب نشود که عدالت را درباره آنان اجرا نکنيد». و نه به دوستانش بيش از آنکه حق دارند بدهد و سبب تضييع حق ديگران شود، همان گونه که قرآن کريم در اين باره مى فرمايد: «(وَإِذَا قُلْتُمْ فَاعْدِلُوا وَلَوْ کَانَ ذَاقُرْبَى); هنگامى که سخنى مى گوييد عدالت را رعايت کنيد، هر چند درباره بستگان نزديک شما باشد». 🔹اعتراف آنها به حق قبل از اقامه شهود نيز از همين جا سرچشمه مى گيرد، زيرا کسانى در مقابل شهود تسليم مى شوند که تسليم حق نيستند و اقامه شهود، آنها را مجبور به تسليم مى کند; اما کسى که خواهان حق و عدالت است شخصاً به دنبال صاحب حق مى رود تا او را بيابد و حق او را ادا کند و پشت خود را از بار مظلمه ديگران سبک سازد. در اين ميدان بدهکاران به دنبال طلبکاران مى روند و افراد امانتدار در جستجوى صاحبان امانتند به عکس آنچه در جوامع بى تقوا ديده مى شود. ✔️آرى، پرهيزگاران واقعى آنهايى هستند که نه دوستيها و نه دشمنيها هيچ يک آنها را از مرز حق و عدالت دور نمى کند و براى اداى حقوق نياز به دادگاه و دادستانى ندارند. 📝ادامه دارد... ┏━━━🍃🌹🍃━━━┓ @nahjol_balagheh ┗━━━🍁━━

#خطبه_متقین 📌قسمت چهل و یکم 🔰امیرالمومنین علیه‌السلام در ادامه بیان اوصاف پرهیزگاران ▫️وَ لاَ يُنَابِزُبِالاَْلْقَابِ، وَ لاَ يُضَارُّ بِالْجَارِ، وَ لاَ يَشْمَتُ بِالْمَصَائِبِ، وَ لاَ يَدْخُلُ فِي الْبَاطِلِ، وَ لاَ يَخْرُجُ مِنَ الْحَقِّ ✍جمله «وَ لاَ يُنَابِزُ بِالاَْلْقَابِ» اشاره به همان چيزى است که در قرآن مجيد آمده، مى فرمايد: (وَلاَ تَنَابَزُوا بِالاَْلْقَابِ) يکديگر را با لقب هاى زشت و ناپسند خطاب نکنيد». زيرا ذکر اين گونه القاب، آتش کينه و عداوت را در دل ها بر مى انگيزد و طرف مقابل را به عکس العمل وا مى دارد و فضاى جامعه را مسموم مى کند و شخصيت افراد را در هم مى شکند. 🔹آزار نرساندن به همسايگان و شماتت نکردن مصيبت زدگان که به دنبال مسئله «تنابز به القاب» آمده، اشاره به رعايت حقوق اجتماعى و احترام انسان ها در همه جوانب است. 🔹از سوى ديگر مى دانيم مصيبت زده، همچون انسان مجروحى است که نياز مبرم به تسليت دارد و شماتت مانند نمک پاشيدن بر زخم اوست و هيچ انسان باوجدانى چنين اجازه اى را به خود نمى دهد که بر زخم کسى نمک بپاشد. ✔️عدم ورود پرهيزگاران در باطل و عدم خروج از دائره حق است که مفهوم وسيعى دارد و به مقتضاى آن پرهيزگار، در افکار باطل رفتار باطل و گفتار باطل وارد نمى شود و در همه چيز و همه جا و نسبت به هر کس و هر کار، تابع حق است و مطلقاً از حق عدول نخواهد کرد. 📝ادامه دارد... ┏━━━🍃🌹🍃━━━┓ @nahjol_balagheh ┗━━━🍁━━