سیاهمشق یکی از رشتههای خوشنویسی ایرانی است که در آن خوشنویس با نوشتن برخی حروف، کلمات و جملات بهصورت تکراری یا متقاطع، کمپوزیسیون ویژهٔ خود را خلق میکند. در سیاه مشق ایجاد یک فضای منحصر به فرد برای هنرمند بیش تر از انتقال مفهوم شعر یا جمله نگارش شده اهمیت دارد.
نگارش به این سبک در ابتدا به دلیل تمرین خوشنویسی، کمبود کاغذ و لزوم استفاده از تمام نقاط صفحه در تمرینات بودهاست. نوشتهها و تمرینات استادان در یک برههٔ زمانی واجد مولفههای زیباییشناسی تشخیص داده شد و از آن پس صفحات تمرینات ایشان همانند یک اثر چلیپا یا سطر یا ترکیبْ ارزش هنری پیدا کرد. اگرچه برگههای سیاهمشق از قرن شانزدهم میلادی هم موجود هستند، اینگونه به نظر میرسد این شیوهٔ خوشنویسی در نیمهٔ دوم قرن نوزدهم و در زمان ناصرالدینشاه قاجار اختصاصاً یک سبک متداول و محبوب بودهاست.
استادان و هنرمندان رشتهٔ خوشنویسی به ممارست و تمرین زیاد اهتمام ویژه ای دارند. از این رو میزان و نحوهٔ تمرینات هنرجویان و استادان پیشین نیز زبانزد است. مانند میرزا محمدرضا کلهر که گفتهاند در قسمتی از تکیه میرفندرسکی مدتها به نوشتن مشغول بودهاست.
#هنر #هنری #خط #خطاطی #خوشنویسی #سیاه_مشق
نگارستان علمی، فرهنگی و هنری
🆔 @negarestan1000
.
🗞دربارهی طراحی فونت «یکان»/ مسعود سپهر
«از اوایل دههی ۶۰ خودمان که کار حرفهای را شروع کردم، بهدلایل زیادی علاقهمند بودم تا برای استفاده و کاربردهای مختلف نوعی از حروف فارسی بهشکل فونت در اختیار داشته باشم که دارای خصوصیت ترسیمی و خطی یکنواخت بوده و به جنبهی آسانخوانی آن نیز توجه و دقت شده باشد. در آن زمان نزدیکترین طرح به این نیاز، حروفی بود به نام خط پایه که در کتابهای اول دبستان استفاده میشد و کار آقای فریدون جهانشاهی بود، ولی آن هم بهصورت فونت در اختیار سیستمهای حروفچینی آن زمان نبود، و اساساً به فونت یا یک قلم ماشینی تبدیل نشده بود. انجام این کار نیاز به پژوهشی دربارهی پیشینهی خطوط ساده و مشابه مورد نظرم داشت که در فارسی قرون اخیر نسبت به نسخ و نستعلیق مصرف کمتری دارند. در این زمینه نمونههای خاصی مورد توجه بود مثل کوفی بنایی که هنوز هم در مکانهای مختلف تاریخی که حفاظتشدهاند و بعضی دیگر از انواع متفاوت کوفی بنایی که بیشتر مربوط به دورهی سلجوقی و غزنوی میشود. قدیمتر از آنها «نسخ کهن» است که در نوشتههای عربی تا قرن اول هجري دیده میشود، و قدیمتر از آنها شیوهی خط نوشته «دیندبیره» که شباهت ظاهری تعجبآوری با نسخ کهن و نیز نسخ آشنای قرون اخیر ما دارد….»
.
بخشی از یادداشت مسعود سپهر دربارهی طراحی فونت «یکان»/ شمارهی ۶۸ حرفه:هنرمند، تابستان ۹۷
#هنر #هنری #خط #خطاطی #گرافیک #مسعود_سپهر #فونت #فونت_فارسی
نگارستان علمی، فرهنگی و هنری
🆔 @negarestan1000