مقاله.pdf
375.2K
سخنی در وجه عدم اشاره کتاب «منتخب الأثر»
به برخی روایات نقل شده کتاب شریف «کافی» در عدد ائمه علیهم السلام
محسن اکبری شاهرودی
چکیده:
کتاب شریف منتخب الأثر في الإمام الثاني عشر علیه السلام، کتابی جامع، ممتاز و نمونه از جهات مختلف تاریخ، سیره، حدیث، رجال، درایه و ... است که مورد ستایش بزرگان و علما و محقّقان قرار گرفته و پژوهشگران عرصه مهدویت، آن را جزو منابع اصلی تحقیقات و رسالهها و کتب خویش قرار دادهاند.
تبیین و بررسی امتیازات و ویژگیهای منحصر به فرد این کتاب، نیاز به کتاب و رسالهای مفصّل دارد و در یک مقاله نمیگنجد، لیکن به جهت اهمّیت موضوع و از باب مثال و روشنشدن بحث، یکی از موضوعاتی که مورد توجه مؤلف این اثر ارزشمند، محدّث والامقام و فقیه عالیقدر حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی قرار گرفته است را بیان میکنیم و آن، اینکه علما و محدّثان بزرگی، مانند شیخ کلینی ره، شیخ طوسی ره و خزّاز قمی ره، روایاتی را در باب عدد ائمه علیهم السلام نقل نمودهاند که موهم سیزده نفر بودن امامان است، ولی آیت الله العظمی صافی گلپایگانی، این روایات را در منتخب الأثر نقل نکردهاند و در آثار خود، وجه عدم نقل و نیز بررسی و تبیین این روایات را توضیح دادهاند.
در این مقاله، با تکیه بر روایات نقلشده از کتاب شریف کافی، واستفاده از نظرات ارزشمند مؤلف مکرّم منتخب الأثر، این بحث حدیثی و رجالی را تبیین کرده و توضیح کافی دادهایم.
#مقالات
🔰 به كانال نُورُ البَصَرِ في مُنتَخَبِ الأَثَرِ بپیوندید:
🌐 https://eitaa.com/noorolbasar
مقاله(1).pdf
303K
پژوهشی در معنا و مصداق روایات دوازده خلیفه در «منتخب الاثر»
علی ربانی گلپایگانی
مقدمه
کتاب «منتخب الاثر»، کتاب است روایی که در برگیرنده روایات مربوط به مهدی موعود (عجل الله تعالی فرجه الشریف) از منابع معتبر روایی اهل سنت و شیعه است. این روایات در ابواب و فصولی بر اساس موضوعات و مسائل مرتبط با مهدویت تنظیم شده است.
جلد اول از مجلدات سهگانه چاپ جدید آن از دو باب تشکیل گردیده است: باب اول، مربوط به خلفای دوازدهگانه ای است که رسول اکرم (صلی الله علیه و آله) از خلافت آنان پس از خود خبر داده است، و باب دوم مربوط به خصوصیات و ذکر نام آنان میباشد.
در پایان این باب، بحث جامع و دقیقی درباره معنای خلافت از منظر قرآن و روایات، مفاد و مدلول روایات خلفای دوازدهگانه و شناخت مصادیق خلفای مزبور انجام شده است. نوشتار حاضر، بازنگاری بحث مزبور است.
#مقالات
🔰 به كانال نُورُ البَصَرِ في مُنتَخَبِ الأَثَرِ بپیوندید:
🌐 https://eitaa.com/noorolbasar
مقاله(2).pdf
155.5K
مهدویت پشتوانه خاتمیت
سید یحیی یثربی
مقدمه
حضرت آيت الله العظمی صافي گلپايگاني فقیهی هستند که در نوشتهها و آثارشان تنها به فقه قناعت نکردند؛ بلکه به مسائل اعتقادی نیز پرداختهاند. ایشان بزرگواری نکتهسنج، خوشذوق، و دلداده اسلام و اهل بیت میباشند؛ و چنان که از آثارشان پیداست به امام زمان(عج) توجه و حساسیت خاصی دارند.
اثر ارزشمند و برجسته ایشان با عنوان منتخب الاثر فی الامام الثانی عشر علیه السلام در اینباره نشاندهنده علاقه و دقت ایشان است.
من در جهت تجلیل این اثر دلم میخواست چیزی نوشته و تقدیم کنم، اما به دلیل شرایط این روزها، نتوانستم چنان که آرزویم بود کاری انجام دهم. ولی به هر حال بر آن کوشیدم بیکار ننشینم و مقاله ناچیزی در ارتباط با مهدویت بنویسم و تقدیم کنم که بیشتر عقلی داشته باشد نه نقلی و نگاه فلسفی داشته باشد نه نگاه دینی و کلامی.
#مقالات
🔰 به كانال نُورُ البَصَرِ في مُنتَخَبِ الأَثَرِ بپیوندید:
🌐 https://eitaa.com/noorolbasar
مقاله(3).pdf
541.4K
پيشفرضها و مبانی اعتبارسنجی روايات مهدوي (علیهالسلام) در كتاب شريف منتخب الاثر
احمد كريمی -فاطمه دانشی
چكيده
فهم منطق حاكم بر اعتبارسنجي حديث منوط به شناخت پيشفرضها و مباني هر رويكرد است. گزينش روايات مهدوي در كتاب منتخب الاثر كه بر اساس خوانشي كلنگر و فراسندي صورت پذيرفته نه تنها روايات شيعه بلكه عامه را نيز در فرآيند قرينهيابي و به گزيني شركت ميدهد. از آنجا كه درك صحيح از دستگاه فكر حديثي كتاب، امكان ارزيابيهاي بعدي را فراهم مينمايد، اين پژوهش با عطف نظر به خلاء وجود طرحي از سازه و شبكه حاكم بر گزينش روايات در كتاب منتخب الاثر تأليف آية الله العظمی صافي تلاش كرده تا با روش تحليل مضمون، پيشفرضها و مباني حديث شناختي كتاب را مشخص نمايد. نتايج اين پژوهش نشان داد اعتبارسنجي فرا سندی روايات مهدوي در منتخب الاثر از پيشفرضهاي مهمي همچون اصل اولي در عدم حجيت خبر واحد در اعتقادات و توجه به روششناسي قدما در طرق تحمل حديث برخوردار است و به مبناهايي مانند قاعده امكان و طرح احتمالات تكيه دارد. نيز بازخواني و فهم دقيق معيارهاي جرح و تعديل قدما و همچنين توجه به مبناي اثر محور متقدمان در ارزيابي و اخذ به حديث، منجر به جريان اصالة البرائه در راويان مجهول منابع متقدم است. چارچوبها و بستر فكري رويكرد قرينهگراي حديثي منتخب الاثر، موجب گرديده تا چينش و اعتبارسنجي روايات مهدوي در اين كتاب، از منطقي نظاممند بهرهمند باشد كه به رغم برخي تلقيها نسبتي با ظاهرگرايي حديثي ندارد.
#مقالات
🔰 به كانال نُورُ البَصَرِ في مُنتَخَبِ الأَثَرِ بپیوندید:
🌐 https://eitaa.com/noorolbasar
مقاله(4).pdf
1.58M
مُنتخَب الأثر: بَعد سبعين عاماً
تأليف: آية الله العظمی لطف الله الصافي الكلبايكاني
د. عبد العزيز ساشادينا
ترجمة: د. علي زهير
ملاحظات تمهيدية
منتخب الأثر في الإمام الثاني عشر هو أحد المجموعات البارزة التي اخترتها لهذا المقال القصير إشادةً بهذا المعلّم والباحث الكبير. ولد آية الله العظمی الصافي عام ۱۹۱۹ ولا يزال يعيش حياة هادئة في قم بعد مسيرة سياسية ودينية طويلة في دعم الثورة الإسلامية الإيرانية منذ ۱۹۷۸-۱۹۷۹.
إنَّ الإيمان بالإمام الثاني عشر (علیه السلام) في الغيبة، والذي يُعتبر أيضاً الإمام المخلّص الموعود، قد أُلِّفَت فيه كثير من الأعمال المكتوبة في شرح عقيدة الإمامة في التشيع بشكل عام وإمامة آخر إمام -وهو الإمام الثاني عشر (علیه السلام)- بشكل خاص.
فهناك عدد من علماء الإمامية البارزين الذين ألفوا العديد من الأعمال الهامة عن إمامة الإمام المهدي (علیهالسلام) وغيبته، فهو آخرهم في سلالة الأئمة الاثني عشر (علیهمالسلام) من أئمة الشيعة الإثنا عشرية.
#مقالات
🔰 به كانال نُورُ البَصَرِ في مُنتَخَبِ الأَثَرِ بپیوندید:
🌐 https://eitaa.com/noorolbasar
🔸شواهد القرآن والذكر في
كتاب «منتخب الأثر في الإمام الثاني عشر»
* الباحثة رجاء محمد بيطار/ لبنان
المقدمة:
🔻جاء [في لسان العرب: "المهدي" الذي قد هداه الله إلى الحق وقد استعمل في الأسماء الغالبة، وبه سمّي المهديّ الذي بشّر به النبي (صلی الله علیه وآله) أنه يجيء في آخر الزمان، وفي تاج العروس: والمهدي الذي هداه الله إلى الحق وقد استعمل في الأسماء حتى صار كالأسماء الغالبة...].
🔹وقال الله عزّ وجلّ في محكم كتابه: {وعد الله الذين آمنوا منكم وعملوا الصالحات ليستخلفنّهم في الأرض كما استخلف الذين من قبلهم وليمكننّ لهم دينهم الذي ارتضى لهم وليبدّلنّهم من بعد خوفهم أمنا} و{نريد أن نمنّ على الذين استُضعفوا في الأرض ونجعلهم أئمةً ونجعلهم الوارثين} ...
🔻كذا يعرّف سماحة العالم المرجع الديني آية الله العظمى الشیخ لطف الله الصافي الكلبايكاني لفظ "المهديّ" لغةً واصطلاحًا في هامش كتابه "منتخب الأثر في الإمام الثاني عشر"، وكذا يمهر كتابه الأثير بآيات الذكر الحكيم الدّالّة على إمام العصر، وهو يقدّم لكتابه ويضعه بين يدي قارئيه، ليؤكّد على هدفه الأساس من تأليفه، ألا وهو "إيضاح بطلان دعوى من ادّعى المهدوية والإمامة في عصر الغيبة..."
🔹ويلاحظ الباحث المدقّق ذاك المنطق العلميّ الاستدلاليّ الذي يستهلّ به سماحة المرجع كتابه منذ مطلع مقدّمته حتى آخر خاتمته، إذ هو يتقدّم مطّردًا نحو إثبات الحقائق التي يتوخّى من خلالها الوصول إلى هدفه، بادئًا بإثبات إجماع المسلمين بشتى طوائفهم على الإيمان بفكرة المهدي وظهوره حيث "بلغت البشارات الواردة فيه مرتبة التواتر"، كما يؤكّد على أن استبعاد وقوع الأمور الغيبية لا قيمة له في المسائل العلمية، ويتدرّج نحو إيراد جملة أسماء للعلماء المخالفين الذين أخرجوا الأحاديث الناصّة على المهدي، كما يعرّج على علماء الإمامية واهتمامهم الفائق بهذه القضية، حتى أنه "قلّما يوجد من علماء الإمامية من لم يكن له كتابٌ خاصٌّ أو مقالةٌ وكلمة خاصة في هذا الموضوع..."
🔸إن سماحة المرجع في مقدمته يشرح هدفه من الكتاب ويجمل بعض فوائده، ولكنّ نظرةً فاحصةً إلى تلك المقدّمة الزاخرة تكفي لتوضح للباحث أنه أمام كتابٍ فريدٍ في منهجه ومادته، لا لأنه قد أتى بفكرٍ جديد، فهو لم يخترع شيئًا، وكان في معظم مباحث الكتاب وفصوله وأبوابه ناقلًا للأخبار لا أكثر، ولكن تدرّج الكتاب من العام إلى الخاص، واشتماله على كل تفصيلٍ صغيرٍ وكبيرٍ يتعلّق بقضية الإمام المهدي (عج)، بطريقة طرحٍ منظّمةٍ متناسقةٍ، مع الابتعاد عن التكرار قدر الإمكان، والمحافظة على شمولية البحث رغم ذلك، كلّ هذا يرفع من شأن الكتاب ويجعله مرجعًا للباحث عن صاحب الزمان وأخباره، من الألف إلى الياء، بترتيبٍ وتنسيقٍ يسهّل عليه أن يجد المعلومة المتوخّاة، في الحقل المطلوب، بحسب حاجته، وأن يحيط بالأخبار المتعلّقة به إحاطة وافية.
◀️على أن ما يتمحور حوله هذا البحث، هو اشتمال الكتاب في جملة ما يحتويه، من نفائس الأحاديث وعيون الكلام، مع مراعاة الأسانيد والمصادر من كتب العامة والخاصة، على آياتٍ بيّناتٍ من الذكر الحكيم، أوردها في خضمّ تلك الأحاديث، واستند بتفاسيرها وتأويلاتها المعتبرة إلى كتب التفسير والتأويل، ليخرج علينا بدلائل وشواهد من كتاب الله العزيز، جمعها في هذا الكتاب الأثير، لتكون نبراسًا يضيء للباحث دربه العسير، إذ لا يخفى ما لكتاب الله من تأثيرٍ في نفوس القارئين، وما لتفسيره وتأويله من قدرةٍ على النفاذ إلى القلوب عبر الولوج إلى عالم الغيب الذي أطلعنا عليه أئمتنا الأطهار، من خلال تأويلهم البيّن للآيات البيّنات بذلك المنطق الباهر المنير...
🔽إن اختيارنا لرصد تلك الآيات الكريمة العظيمة، في مواقعها المختلفة من فصول الكتاب وأبوابه، نابعٌ من محاولةٍ لاستخراج الدرّ المنضود من مكامن هذا الكنز المرصود، فهو حقًّا علمٌ ينتفع به العلماء والفقهاء والباحثون، كما ينتفع به العامة من الناس الذين يرجون الاطلاع على عالم الإمام المنتظر، وتفاصيل ما أتى عنه من خبر، فإذا بهذا الكتاب يروي غليل الظامئ، كما يتحف الناظر بمتعة النظر... وحريٌّ بالذكر الحكيم أن يكون هو القول الفصل في كل بحثٍ سليم، ولذا فإنّا نسأل الله أن نوفّق من خلال هذا البحث للوصول إلى المراد.
#مقالات
🔰 به كانال نُورُ البَصَرِ في مُنتَخَبِ الأَثَرِ بپیوندید:
🌐 https://eitaa.com/noorolbasar
🔸مبانی انتخاب و استفاده از اثر
در کتاب شریف منتخب الأثر
* محسن احمدی تهرانی (استاد حوزه و دانشگاه، مترجم منتخب الأثر)
چکیده:
🔹آیت الله العظمی حاج آقا لطف الله صافی گلپایگانی، فقیهی است که در کتاب منتخب الأثر فی الإمام الثانی عشر علیه السلام، عالمانه و با تتبّع و استقصائی بی نظیر، بدون داشتن امکانات جدید در صدد بوده تا مباحث گوناگون پیرامون امام زمان عجّل الله تعالی فرجه الشریف را از طریق جستجوی در روایات و رسیدن به تواتر معنوی یا اجمالی استخراج کند.
🔻این روشی است که اگر با این روش در همهی روایات اهل بیت علیهم السلام تتبّع و جستجو شود، معارف ناب اهل بیت در عرصههای گوناگون نمایان میشود و خود را نشان میدهد.
🔸نگاه حضرت مؤلف در غیر فقه، نگاه سندی نیست که اگر سند معتبر نبود، روایت کنار گذاشته شود، و یا مجعول و موضوع قلمداد شود. در کتاب "النقود اللطیفة" ایشان این مطلب را به وضوح نشان دادهاند که هر روایت ضعیفی مجعول نیست و قرائن ادّعایی بر جعل برخی از روایات را با استفاده از سرمایهی علمی و تأمّلات اجتهادی خویش پاسخ دادهاند.
🔺مع الأسف این نگاه در حوزههای علمیه هم نگاه حاکم بر احادیث نیست، و جز در عرصهی فقه، توجّهی درخور به این گنجینه عظیم نمیشود. حدیث باید به عنوان یکی از دروس متن تلقّی گردد و معارف منتشر در آن به شکل اجتهادی استخراج و دسته بندی شود و مورد تحلیل دقیق و فنّی قرار گیرد.
#مقالات
🔰 به كانال نُورُ البَصَرِ في مُنتَخَبِ الأَثَرِ بپیوندید:
🌐 https://eitaa.com/noorolbasar
🔰روششناسی مواجهه با روایات در کتاب منتخب الأثر
🖋 دکتر محمّدحسن احمدی
چکیده
🔹کتاب منتخب الأثر في الامام الثانی عشر علیه السلام مجموعهای دائرة المعارفی و ارزشمند از روایات مربوط به امامت خاصه و به صورت ویژه روایات مربوط به امامت حضرت ولی عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف است که به خامه مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی، به رشته تحریر درآمده است. طرح این روایات البته از تدقیق و پاسخ به شبهات مربوط، دور نمانده است.
🔸بررسی شیوه مواجهه با روایات این کتاب که غالباً ماهیتی تاریخی دارند؛ میتواند الگویی برای مواجهه روشمند با متون دینی غیرفقهی قلمداد گردد. در این مقاله که به مناسبت هفتادمین سال چاپ این کتاب، تنظیم شده است؛ تلاش شده تا روش مواجهه با این دسته از روایات، مورد موشکافی واقع شود تا بتواند به عنوان الگویی در مباحث فقه الحدیثی مطرح شود.
🔻در این کتاب، توجه به انعکاس روایات مهدویت در منابع اهل سنّت به عنوان یک نقطه قوت در مواجهه با این روایات مورد توجه است. بر اساس روش تحلیل انعکاسی متن که به صورت ویژه مورد توجه حضرت آیت الله العظمی بروجردی نیز بوده است؛ میتوان سطح دلالت متن را بر اساس بررسی انعکاس روایت در فضاهای رقیب، تقویت کرد.
#مقالات
🔰 به كانال نُورُ البَصَرِ في مُنتَخَبِ الأَثَرِ بپیوندید:
🌐 https://eitaa.com/noorolbasar
هدایت شده از 📚 نُورُ البَصَرِ في مُنتَخَبِ الأَثَرِ
🔰روششناسی مواجهه با روایات در کتاب منتخب الأثر
🖋 دکتر محمّدحسن احمدی
چکیده
🔹کتاب منتخب الأثر في الامام الثانی عشر علیه السلام مجموعهای دائرة المعارفی و ارزشمند از روایات مربوط به امامت خاصه و به صورت ویژه روایات مربوط به امامت حضرت ولی عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف است که به خامه مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی، به رشته تحریر درآمده است. طرح این روایات البته از تدقیق و پاسخ به شبهات مربوط، دور نمانده است.
🔸بررسی شیوه مواجهه با روایات این کتاب که غالباً ماهیتی تاریخی دارند؛ میتواند الگویی برای مواجهه روشمند با متون دینی غیرفقهی قلمداد گردد. در این مقاله که به مناسبت هفتادمین سال چاپ این کتاب، تنظیم شده است؛ تلاش شده تا روش مواجهه با این دسته از روایات، مورد موشکافی واقع شود تا بتواند به عنوان الگویی در مباحث فقه الحدیثی مطرح شود.
🔻در این کتاب، توجه به انعکاس روایات مهدویت در منابع اهل سنّت به عنوان یک نقطه قوت در مواجهه با این روایات مورد توجه است. بر اساس روش تحلیل انعکاسی متن که به صورت ویژه مورد توجه حضرت آیت الله العظمی بروجردی نیز بوده است؛ میتوان سطح دلالت متن را بر اساس بررسی انعکاس روایت در فضاهای رقیب، تقویت کرد.
#مقالات
🔰 به كانال نُورُ البَصَرِ في مُنتَخَبِ الأَثَرِ بپیوندید:
🌐 https://eitaa.com/noorolbasar
🔰 اهمیت کتاب منتخب الاثر و نقش آن در جذب مردم جهان اسلام به امام زمان علیه السلام؛ همراه با برخی نظریات علمی اجتهادی مؤلف کتاب
🔻کتاب «منتخب الاثر فی الامام الثانی عشر علیه السلام» که از آن بیشتر به «منتخب الاثر» یاد میکنند، کتابی است علمی، محقّقانه، و تأثیرگذار در مجامع اسلامی در موضوع مهدویت در اسلام و اثبات امامت امام زمان علیه السلام و مباحث مربوط به شئون مختلف پیرامون ایشان.
🔸مطالعه این کتاب را به عموم مؤمنین بالاخص طلاب، فضلا و اساتید حوزه و دانشگاه، وعّاظ و خطبای اسلامی و ... پیشنهاد مینماییم.
🔹نویسنده کتاب منتخب الأثر به ۲۰۰ کتاب معتبر علمی شیعه و ۱۹۴ کتاب معتبر علمی سنّی مراجعه داشته که در پایان کتاب خود به این منابع تصریح نموده است.
▫️خواننده کتاب منتخب الأثر، هنگامی که مطالعه کتاب را آغاز میکند و گام به گام همراه نویسنده کتاب، همراهی میکند، به تدریج با نظریات اجتهادی و محقّقانه نویسنده کتاب در موضوعات مختلف علمی روبرو میشود و لحظه به لحظه، احساس میکند بر ایمان او و به اعتقادات صحیح اسلامی اضافه میشود؛ بر عشق و محبّت و ارادتش به پیامبر اسلام و اهل بیت او علیهمالسلام اضافه میشود؛ و به تدریج، محبت، معرفت، اخلاص، عشق و ارادتش به امام زمان علیه السلام و «مهدی موعود» اضافه میشود، زیرا وجدان میکند که نویسنده کتاب، به خداوند متعال و عالم غیب، اعتقاد محکم و راسخ دارد؛ به نبوّت و پیامبری پیامبران الهی علیهم السلام بالأخص نبوّت و رسالت پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله اعتقاد راسخ دارد؛ به امامت اهل بیت پیامبر یعنی خلفا و جانشینان معصوم ایشان بالأخص امامت امام زمان علیه السلام اعتقاد راسخ و محکم دارد و از نظر علمی، به یقین رسیده و باور قلبی وی شده است.
#مقالات
🔰 به كانال نُورُ البَصَرِ في مُنتَخَبِ الأَثَرِ بپیوندید:
🌐 https://eitaa.com/noorolbasar