❓ سؤال
سلام استاد این که میگن انسان #جایز_الخطا است درسته ؟
۲. مفهوم #دفع_افسد به فاسد چیست ؟
✅ پاسخ
بسمالله الرحمن الرحیم
جایز یک مفهوم فقهی دارد، یک مفهوم فلسفی دارد؛
اینجا مفهومش آن مفهوم فلسفی است... یعنی انسان ذاتاً امکان خطا در او هست... اینجا "جایز" یعنی "ممکن".
یعنی درواقع اینجوری باید گفت که «انسان "ممکن الخطا" است» یعنی اینجوری نیست که خطا در انسان، محال باشد!
اینجا بحث، بحث فلسفی است نه بحث فقهی که بگوییم جایز است که شما خطا کنید... پس برو خطا کن!
نه! "جایز" یعنی ممکن.
نسبت به سؤال دومتان؛ وقتی که انسان، در دو تا محذور گیر میکند که ناچار است یکی از این دو تا را انتخاب کند... مثلا فرض کنید که خانهای آتش میگیرد و بچهای هم در آن خانه هست... [حالا] او از طرفی بخواهد وارد خانهی مردم بشود و قفل را بشکند یا در را مثلا بشکند تا وارد خانهی مردم بشود، این کار حرام است دیگر!
از طرفی، نجات ندادن آن بچه هم حرام است!
بین دو تا حرام گیر کرده است!
یا باید بچه را نجات ندهد[که اینجا] مرتکب حرام شده! یا باید درب خانهی مردم را بشکند[که اینجا هم باز] مرتکب حرام شده!
اینجا میگویند دفع افسد به فاسد کن؛ یعنی با فاسد، که همان شکستن در باشد، آن افسد را، که نجات ندادن بچه باشد، دفعش کن.
اینجا صاحبخانه میآید از شما تشکر هم میکند با اینکه درب خانهاش را شکستهاید و بدون اجازه رفتهاید داخل خانهاش... از شما تشکر هم میکند.
مثال دوم؛ مثلا فرض کنید که اگر انسان دروغ بگوید خب یک کار فاسدی را انجام داده است! دروغ قبیح است دیگر! دروغ زشت است.
اگر دروغ نگوید جان یک انسان یا ده تا انسان بیگناه در خطر است و اگر راست بگوید ده تا انسان بیگناه کُشته میشوند؛ [اینجا] فاسد این است که انسان دروغ بگوید، افسد این است که جان آنها را نجات ندهد! و آنها را به خطر بیندازد!
عقل و شرع حکم میکند که اینجا انسان دروغ بگوید هرچند این دروغ زشت است، اما با این دروغ، با این زشت، با این فاسد، آن فاسدتر را که نجات ندادن انسانها باشد را، دفع میکند.
به این میگویند دفع افسد به فاسد.
🖊پیاده شده از صوت استاد
⏪⏪ کانال اصول دین
استاد محمدی⬇️⬇️
https://eitaa.com/joinchat/3602645023C15b0da7178
آدرس تلگرام
https://t.me/osooledin1
💐💐💐