eitaa logo
استاد محمد بیابانی اسکوئی
264 دنبال‌کننده
79 عکس
23 ویدیو
129 فایل
کانال رسمی استاد محمد بیابانی اسکوئی از اساتید مکتب معارفی خراسان و از شارحین آثار مرحوم آیت الله العظمی میرزا مهدی اصفهانی رضوان الله علیه آدرس سایت: https://biabanioskouei.ir/ ارتباط با ما @Alfath14
مشاهده در ایتا
دانلود
🔴بدین ترتیب روشن گردید که اگر چه طینت و سرشت و خمیر مایه انسان به واسطه طاعت و عصیان سابق از سوی خدای تعالی برای او تقدیر شده است و هر طینتی آثاری مخصوص به خود دارد، ولی با وجود این انسان می‌تواند مانع بروز و تحقق آن آثار از طینت‌ها گردد؛ پس مشکلی در تغییر طینت در مراحل بعدی هم نخواهد بود. در روایات نیز به این امر تصریح شده است. [۱] مرحوم میرزا مهدی اصفهانی قدس سره این مطلب را چنین بیان کرده است: خدای تعالی قدرت بر تغییر طینت‌های خبیث و رفع شقاوت از آنها را دارد؛ زیرا که اختلاف آنها به اعراض است و چون می‌تواند آنها را در همان حال نگه دارد، پس با فضل و احسان شگفت آور خویش برای هر یک از انسانها منزلی در بهشت و منزلی در جهنم خلق فرمود و آنها که معصیت می‌کنند از خانه بهشتی خویش محروم می‌شوند و مؤمنان وارث آنها می‌شوند و کافران هم وارث خانه‌های مؤمنان در جهنم می‌شوند... ». [۲] 📚[۱]: ر. ک: الکافی، ج ۲، ص ۳؛ تفسیر عیاشی، ج ۲، ص ۲۶۰. 📚[۲]: معارف القرآن، ص ۸۲۳ اخلاق فطری ، ص ۱۱۷ کانال رسمی استاد محمد بیابانی اسکوئی https://eitaa.com/joinchat/1465450678C012e77867a
🔴دوم: آب و هوا و سرزمین در تأثیر آب و هوا و سرزمین‌ها در خلق و خوی انسان‌ها به صورت کلی جای هیچ گونه شک و تردید نیست. ابن خلدون، عنوان مقدمه چهارم و پنجم کتاب خویش را به این موضوع اختصاص داده و تأثیر آب و هوا را در اقلیم‌ها و مناطق مختلف جغرافیایی بررسی کرده است. وی می‌گوید: ما در همه اهالی سودان سبکی و سبک سری و کثرت طرب و شادی می‌بینیم و آنان به قدری حریص به رقص اند که با هر حرکتی می‌رقصند و در همه جا به حماقت موصوف اند... و کارگران حمام هم به خاطر این که از هوای آن تنفس می‌کنند، این گونه اند؛ زیرا هوای گرم حمام که به نفوس آنها می‌رسد، روحشان گرم می گردد و انبساط پیدا می‌کنند و بسا می‌شود که بیشتر آنان از کثرت شادی و سرور به غنا رو می‌آورند. [۱] اهالی مصر را هم مثال می‌زند که غالب آنها همیشه در عیش و نوش و سبکی هستند و به فکر فردای خویش نیستند. نه تنها روزی سال خود را جمع نمی کنند، بلکه روزی ماه را هم ذخیره نمی کنند و تنها خورد و خوراک روزانه شان را از بازار تهیه می‌کنند. آنگاه ساکنان شهرهای سرد و کوهستانی را مثال می‌زند که معمولاً به فکر آینده خویش اند و به طور معمول حبوبات چند سال خود را ذخیره می‌کنند و با وجود این هر روز صبح زود برای تهیه ما يحتاج خویش به بازار می‌روند که مبادا چیزی از ذخیره شان کم گردد. [۲] 📚[۱]: مقدمة ابن خلدون، ص ۸۶ 📚[۲]: ر. ک: همان اخلاق فطری ، ص ۱۱۷ ، ۱۱۸ کانال رسمی استاد محمد بیابانی اسکوئی https://eitaa.com/joinchat/1465450678C012e77867a
🔴مسعودی نیز در احوال هند و چین و تبت در تأثیر آب و هوا در اخلاق و رفتار و رنگ اهالی آنجا سخن گفته است. وی درباره اهالی تبت می‌نویسد: وَ لبلاد تُبْتُ خَوَاصِّ عَجِيبَةً فِي هَوَائِهَا وَ سَهْلِهَا وَ مَائِهَا وَ جَبَلِهَا وَ لَا يَزَالُ الْإِنْسَانُ أَبْدَأُ ضَاحِكاً بِهَا فَرَحاً مَسْرُورَةً لَا تَعَرَّضْ لَهُ الْأَحْزَانِ وَ لَا الْغُمُومَ وَ لَا الْأَفْكَارِ... لَا يَكَادُ يَرَى فِي هَذَا الْبَلَدِ شیخ حزین وَ لَا عَجُوزُ بَلِ الطَّرَبِ فِي الشُّيُوخِ وَ الْكُهُولِ وَ الشَّبَابِ وَ الْأَحْدَاثِ عَامٍ... حَتَّى أَنَّ الْمَيِّتَ إِذَا مَاتَ لَا يَكَادُ يداخل أَهْلُهُ عَلَيْهِ كَثِيرُ مِنَ الْحَزَنَ [۱] آب و هوا و دشت و کوه‌های سرزمین تبت خواص عجیبی دارد. انسان همیشه در آنجا شاد و خرم است. حزن و اندوه و فکر در آنجا به انسان دست نمی دهد... در این منطقه حتی پیرمردان و پیر زنان هم محزون نیستند و شادی و طرب در همه آنها از پیر گرفته تا نوجوانان پیداست... حتى هنگامی که یکی از کسانشان می‌میرد، حزن و اندوه چندانی بر آنها وارد نمی شود. به نظر می‌رسد اصل این امر که آب و هوا و اختلاف جغرافیایی سرزمین‌ها و پستی و بلندی آنها در ساکنان آنها مؤثر است، جای بحث و گفتگو ندارد، بلکه می‌توان گفت: این تأثیر منحصر به اختلاف آب و هوای سرزمین‌های گوناگون نیست و آب و هوای فصول مختلف در یک سرزمین هم در اخلاق مؤثر است، ولی در این که این تأثیر چگونه است و هر نوع آب و هوا چه تأثیر خاصی دارد، جای بحث و گفتگو است. 📚[۱]: مروج الذهب، ج ۱، ص ۱۷۸. اخلاق فطری ، ص ۱۱۸ ، ۱۱۹ کانال رسمی استاد محمد بیابانی اسکوئی https://eitaa.com/joinchat/1465450678C012e77867a
🔴از آنجا که تأثیرات در خلق انسانی از امور مختلف ناشی می‌شود، پس انسان می‌تواند به واسطه امور دیگری مثل تغذیه مناسب آن تأثیرات را خنثی کند و آثار آن را از بین ببرد، یا کاهش دهد. در روایات اهل بیت علیهم السلام نیز به تأثیر آب و هوا و زمین بر اخلاق و زندگی انسان اشاره شده است. امام صادق علیه السلام می‌فرماید: «لَا تَطِیبُ السُّکنَی إِلَّا بِثَلَاثٍ: الْهَوَاءِ الطَّیبِ وَ الْمَاءِ الْغَزِیرِ الْعَذْبِ وَ الْأَرْضِ الْخَوَّارَة» [۱] ؛ هیچ مسکنی خوب و نیکو نمی شود، جز با سه چیز: هوای خوب و پاکیزه، آب فراوان و گوارا و زمین نرم و همواره و در توحید مفضل می‌فرماید: ای مفضل، درباره هوای صاف و ابری فکر کن که چگونه در این عالم در تعاقب اند؛ چرا که صلاح عالم در آن است که اگر یکی از آن دو استمرار و تداوم پیدا کند، موجب فساد و تباهی می‌شود. آیا نمی بینی باران وقتی مدتی به صورت مداوم ببارد، گیاهان و سبزیجات فاسد شده، حیوانات سست و بی رمق می‌شوند و هوا سرد گشته و امراض مختلف پدید می‌آید و راهها از بین می‌رود؟ و اگر بارندگی مدتی قطع گردد و هوا صاف باشد، زمین و گیاهان خشک می‌شود و ضرر به مردم وارد می‌شود و یبوست و خشکی بر هوا غالب گشته و امراض گوناگون دیگری پدید می‌آید؟ [۲] و نیز می‌فرماید: اگر کسی بگوید مگر نه این است که در بعضی از سال‌ها خشکسالی اتفاق می‌افتد و هوا گرم می‌شود و مردم به سختی و دشواری می‌افتند و گاهی سرما زیاد می‌شود و زراعت و غلات را از بین می‌برد و رطوبت هوا به قدری زیاد می‌شود که موجب امراض و آفات زیادی در انسان و غلات می‌شود؟ در جواب گفته می‌شود: آری گاهی اوقات این گونه است و این به مصلحت انسان است تا از معاصی دست برادرد و غرق در گناهان نشود؛ چرا که مصلحت دینی انسان مقدم بر مصلحت دنیوی اوست. [۳] 📚[۱]: تحف العقول، ص۳۱۹؛ بحارالانوار، ج ۷۵، ص ۲۳۲. 📚[۲]: بحارالانوار، ج ۳، ص ۱۲۵. 📚[۳]: بحارالانوار، ج ۳، ص ۱۲۷. اخلاق فطری ، ص ۱۱۹ ، ۱۲۰ کانال رسمی استاد محمد بیابانی اسکوئی https://eitaa.com/joinchat/1465450678C012e77867a
🔴بدین ترتیب روشن شد که آب و هوا در انسان و حتی در حیوانات و گیاهان مؤثر است و نیز بدیهی است که سستی و شادابی و صحت و سلامت بدن نقش به سزایی در شکل گیری اخلاق و صفات نفسانی انسان دارد و روح و نفس وقتی شاداب و سرحال است که بدن سالم، و از صحت کامل برخوردار باشد. 🔴سوم: خوردنی‌ها و پوشیدنی ها اشاره خوردنی‌ها و پوشیدنی‌ها نیز در جسم و جان آدمی تأثیراتی دارند. قوام و پایداری جسم آدمی با غذا و خوردنی هاست. روح انسان نیز در دنیا با این بدن استوار و پایدار است. امیر مؤمنان حضرت على علیه السلام می‌فرماید: یَا كُمَیْلُ، اللِّسانُ يَنزَحُ مِنَ القَلبِ وَالقَلبُ يَقومُ بِالغِذاءِ فَانظُر فِيمَا تُغَذّي قَلبَكَ وَ جِسْمَک [۱] ؛ ای کمیل، زبان آدمی از قلب او سرچشمه می‌گیرد و قلب انسان با غذا استوار است. پس در غذای قلب و جسم خویش خوب بنگر. صحت و سلامتی بدن، روح را شاداب و پرنشاط، و ضعف و سستی و بیماری آن، روح آدمی را ضعیف و ناتوان می‌نماید. پس غذای بدن چنان که بدن را تقویت می‌کند، روح را نیز تقویت می‌نماید. صحت و شادابی روح تأثیر فراوانی در اخلاق و صفات نفسانی دارد و همین طور عقل و خرد وقتی کامل و قوی است که بدن رشد مناسب خود را داشته باشد و قوی و پرنشاط باشد. در این قسمت تأثیرات مستقیم و غیر مستقیم خوردنی‌ها و پوشیدنی‌ها در اخلاق را مورد بحث قرار می‌دهیم. [۲] 📚[۱]: تحف العقول، ص ۱۷۴؛ مستدرک الوسائل، ج ۵، ص ۲۱۷. 📌[۲]: منظور از تاثیرات غیر مستقیم، تأثیراتی است که غذاها و لباس‌ها در خرد و قلب آدمی می‌گذارند. چنان که پیش تر بیان شد، عقل و قلب آدمی از ارکان مهم و ریشه‌های اساسی شکل گیری اخلاق در انسان به شمار می‌آید و هر چیزی که در خرد و قلب تأثیر بگذارد، در اخلاق هم تأثیر خواهد گذاشت. اخلاق فطری ، ص ۱۲۰ ، ۱۲۱ کانال رسمی استاد محمد بیابانی اسکوئی https://eitaa.com/joinchat/1465450678C012e77867a
🔴الف. نقش برخی خوردنی‌ها در اخلاق اشاره در این قسمت خوردنی‌هایی به بحث گذاشته می‌شود که در اخلاق انسانی نقش مستقیم دارند. ۱. گل و خاک امام باقر علیه السلام می‌فرماید: خوردن خاک از بزرگترین کمین گاه‌های شیطان و کار وسوسه است. خوردن خاک عامل امراض جسمانی و تحریک کننده دردهاست. آن که خاک می‌خورد قدرت بدنش از آنچه قبلاً داشت کمتر می‌شود و از انجام کارهایی که قبلاً انجام می‌داد، ناتوان می‌شود. پس کارهایی که پیش از آن انجام می‌داد و حالا نمی تواند انجام دهد، محاسبه می‌شود و مورد عذاب قرار می‌گیرد. [۱] و امام صادق علیه السلام می‌فرماید: أَكْلُ اَلطِّينِ يُورِثُ اَلنِّفَاقَ [۲] ؛ خوردن خاک نفاق می‌آورد. از آثار خوردن خاک این است که بدن را به تدریج از کار می‌اندازد و موجب پیدایش نفاق در دل آدمی می‌شود. البته از میان خاکها تنها تربت حضرت سید الشهدا علیه السلام است که خوردن آن به قصد استشفا اشکالی ندارد. 📚[۱]: بحارالانوار، ج ۶، ص ۱۵۳؛ المحاسن، ص ۵۶۵. 📚[۲]: الكافي، ج ۶، ص۲۶۵؛ بحارالانوار، ج ۵۷، ص ۱۵۴. اخلاق فطری ، ص ۱۲۱ ، ۱۲۲ کانال رسمی استاد محمد بیابانی اسکوئی https://eitaa.com/joinchat/1465450678C012e77867a
🔴در روایات ضمن تصریح به این موضوع، آدابی برای خوردن تربت مقدس حضرت ابا عبدالله الحسين علیه السلام ذکر شده است. مردی از امام صادق علیه السلام پرسید: من از شما شنیدم که فرمودید: تربت حسین علیه السلام از داروهای خاصی است که به هیچ دردی نمی رسد، جز این که آن را از بین می‌برد. حضرت فرمود: آری این را من گفته ام. بعد فرمود: آیا در این مورد سؤالی داری؟ عرض کردم: من از آن تربت تناول کردم ولی مرا نفعی نبخشید. فرمود: بدان آن را دعائی است که اگر کسی از آن بخورد و آن دعا را نگوید و استعمالش کند، نفعی برایش نخواهد داشت. می‌گوید: پرسیدم: آن دعا چیست؟ فرمود: پیش از هر چیزی آن را می‌بوسی و بر روی چشمان خویش می‌گذاری و بیش از یک نخود نمی خوری... سپس حضرت دعا را تعلیم دادند. [۱] البته غیر از تربت امام حسین علیه السلام در روایات از خاک دیگری به نام «گل ارمنی» هم برای استشفا ذکری به میان آمده است. [۲] 📚[۱]: بحارالانوار، ج ۶۰، ص ۱۵۶. 📚[۲]: بحارالانوار، ج۶۵، ص ۱۵۵. اخلاق فطری ، ص ۱۲۲ ، ۱۲۳ کانال رسمی استاد محمد بیابانی اسکوئی https://eitaa.com/joinchat/1465450678C012e77867a
🔴۲. استمرار شرب خمر امام باقر علیه السلام می‌فرماید: إِنَّ مُدْمِنَ الْخَمْرِ کَعَابِدِ وَ ثَنٍ وَ یُورِثُهُ الِارْتِعَاشَ وَ یَهْدِمُ مُرُوءَتَهُ وَ یَحْمِلُهُ عَلَی أَنْ یَجْسُرَ عَلَی الْمَحَارِمِ مِنْ سَفْکِ الدِّمَاءِ وَ رُکُوبِ الزِّنَا حَتَّی لَا یُؤْمَنَ إِذَا سَکِرَ أَنْ یَثِبَ عَلَی حَرَمِهِ وَ هُوَ لَا یَعْقِلُ ذَلِکَ وَ الْخَمْرُ لَا یَزِیدُ شَارِبَهَا إِلَّا کُلَّ شَرٍّ [۳] ؛ همانا آن که بر نوشیدن شراب مداومت دارد، مانند بت پرست است و نوشیدن شراب موجب ارتعاش (رعشه) در اوست و مروت و مردانگی او را از بین می‌برد و او را بر ارتکاب محرمات الهی مانند خون ریزی و زنا جسور می‌کند. و موقعی که مست می‌شود محارمش هم از دست او در امان نیستند؛ چرا که او حرمت آن امر را نمی فهمد. و شارب خمر هر شری از دستش بر می‌آید. 🔴۳. زیاده روی در خوردن گوشت و ترک آن در برخی روایات از تأثیر گوشت نخوردن به مدت چهل روز سخن گفته شده است. امام علی علیه السلام می‌فرماید: عَلَيكُم بِاللَّحمِ؛ فَإِنَّ اللَّحمَ مِنَ اللَّحْمِ، وَ اللَّحْمُ يُنْبِتُ اللَّحْمَ، وَ قَالَ: مِنْ تَرَکَ اَللَّحْمَ أَرْبَعِینَ صَبَاحاً سَاءَ خُلُقُهُ [۱] ؛ بر شما باد به گوشت، همانا گوشت از گوشت است و گوشت است که گوشت را می‌رویاند. و فرمود: کسی که چهل روز گوشت را ترک کند، بد خلق می‌شود. امام صادق علیه السلام می‌فرماید: مَنْ تَرَکَهُ [اَللَّحْمِ] ارْبَعِینَ یَوْماً سَاءَ خُلُقُهُ کُلُوهُ فَإِنَّهُ یَزِیدُ فِی اَلسَّمْعِ وَ اَلْبَصَرِ [۲] ؛ کسی که گوشت را چهل روز ترک کند بد خلق می‌شود. گوشت بخورید که شنوایی و بینایی را می‌افزاید. و در روایت دیگر از امير المؤمنین علیه السلام نقل شده است که: کسی که چهل روز گوشت نخورد بد خلق می‌شود و آنگاه که خلق انسان یا حیوانی بد شد در گوشش اذان بگویید. 📚[۱]: من لا يحضره الفقیه، ج ۳، ص ۳۴۵؛ بحارالانوار، ج ۶۲، ص ۱۶۳. 📚[۲]: قرب الاسناد، ص ۵۱: وسائل الشيعة، ج۲۵، ص ۴۲؛ بحارالانوار، ج ۶۳، ص ۵۶. 📚[۳]: المحاسن، ج ۲، ص ۴۶۴؛ وسائل الشيعة، ج ۲۵، ص ۴۱؛ بحارالانوار، ج ۶۳، ص ۶۶ اخلاق فطری ، ص ۱۲۳ ، ۱۲۴ کانال رسمی استاد محمد بیابانی اسکوئی https://eitaa.com/joinchat/1465450678C012e77867a
🔴در این روایات ائمه علیهم السلام اصحابشان را به خوردن گوشت توصیه کرده و از ترک آن به مدت چهل روز بر حذر داشته اند. حتی در روایتی از پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله و سلم به نقل شده که اگر بر کسی چهل روز گذشت و نتوانست گوشت تهیه کند، حتماً قرض کرده و گوشت بخورد. [۱] البته به همان اندازه که در برخی روایات به خوردن گوشت تأکید شده و آثار ترک آن بیان شده، در مقابل مصرف زیاد آن نیز توصیه نشده و آثاری همانند آثار ترک گوشت به مدت چهل روز برای آن هم بیان شده است. در روایتی نقل شده است که: مَنْ أَکَلَ اَللَّحْمَ أَرْبَعِینَ صَبَاحاً سَاءَ خُلُقُهُ [۲] ؛ کسی که چهل روز گوشت بخورد بد خلق می‌شود. در روایتی دیگر به جای «ساء خلقه»، «قسا قلبه» نقل شده است. [۳] بنابراین چنان که اصل خوردن گوشت از نظر روایات برای انسان لازم شمرده شده است، زیاده روی در خوردن آن نیز مورد نکوهش قرار گرفته است. پس با اعتدال و میانه روی در آن و پرهیز از افراط و تفریط می‌توان سلامت جسم و روح را حفظ کرد. 📚[۱]: بحارالانوار، ج ۵۶، ص۶۵؛ المحاسن، ج ۲، ص ۴۶۴. 📚[۲]: بحارالانوار، ج ۵۳، ص ۳۲۶ 📚[۳]: بحارالانوار، ج ۶۲، ص۲۹۴. اخلاق فطری ، ص ۱۲۴ ، ۱۲۵ کانال رسمی استاد محمد بیابانی اسکوئی https://eitaa.com/joinchat/1465450678C012e77867a
🔴آنچه نقل شد در ظاهر مربوط به انواع مختلف گوشت بود. ولی از این میان برخی از گوشت‌ها تأثیر خاصی نسبت به برخی از صفات نفسانی و اخلاق انسانی دارند. در روایتی از پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله و سلم در مورد گوشت دراج [۱] می‌خوانیم: مَنِ اشْتَكَي فُؤَادَهُ وَ كَثُرَ غَمُّهُ فَلْيَأْكُلِ الدُّرَّاجَ [۲] کسی که دلش گرفته و غم بر او فزونی یافته دراج بخورد. و نیز می‌فرماید: مَنْ سَرَّهُ أَنْ یَقِلَّ غَیْظُهُ فَلْیَأْکُلْ لَحْمَ اَلدُّرَّاجِ [۳] آن که خوشحال می‌شود که خشمش کم گردد، دراج بخورد. امام صادق علیه السلام هم فرمود: هر گاه یکی از شما غصه و ناراحتی در خود یافت و سبب آن را ندانست، گوشت دراج بخورد، إن شاء الله بر طرف می‌شود. [۴] پس به طور کلی تأثیر گوشت در اخلاق امری مسلم است و کسی که می‌خواهد خوش اخلاق باشد نباید بیشتر از چهل روز گوشت را ترک کند. و همین طور آن که دلش می‌خواهد غم و غصه اش برطرف شود از گوشت دراج استفاده کند. 📚[۱]: دراج: کبک. 📚[۲]: بحارالانوار، ج ۶۳، ص ۷۴. 📚[۳]: الکافی، ج ۶، ص ۳۱۲؛ مکارم الاخلاق، ص ۱۶۱؛ بحارالانوار، ج ۶۳، ص ۷۵. 📚[۴]: همان اخلاق فطری ، ص ۱۲۵ ، ۱۲۶ کانال رسمی استاد محمد بیابانی اسکوئی https://eitaa.com/joinchat/1465450678C012e77867a
🔴۴. انگور و کشمش امام صادق علیه السلام فرمود: لَمَّا حَسَرَ اَلْمَاءُ عَنْ عِظَامِ اَلْمَوْتَی فَرَأَی ذَلِکَ نُوحٌ عَلَیْهِ السَّلاَمُ جَزِعَ جَزَعاً شَدِیداً وَ اِغْتَمَّ لِذَلِکَ فَأَوْحَی اَللَّهُ إِلَیْهِ أَنْ کُلِ اَلْعِنَبَ اَلْأَسْوَدَ غَمُّکَ [۱] ؛ آن گاه که آب از استخوان‌های مردگان بر گرفته شد و حضرت نوح علیه السلام آن را مشاهده کرد، به شدت بیتابی نمود و از این امر اندوهناک گشت. پس خدای تعالی او را وحی کرد که انگور سیاه بخورد تا اندوهش برطرف گردد. البته این امر اختصاص به انگور تازه ندارد و انگور خشک و کشمش هم این نقش را در اخلاق انسان ایفا می‌کند. رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم می‌فرماید: عَلَیْکُمْ بِالزَّیْتِ فَإِنَّهُ... یُحَسِّنُ اَلْخُلُقَ وَ یُطَیِّبُ اَلنَّفْسَ وَ یَذْهَبُ بِالْغَمِّ [۲] ؛ بر شما باد به کشمش (مویز) همانا کشمش... خلق را نیکو و نفس را طيب و پاکیزه و غم و اندوه را برطرف می‌کند. و نیز می‌فرماید: نِعْمَ اَلطَّعَامُ اَلزَّبِیبُ.. وَ یُطْفِئُ اَلْغَضَبَ... وَ یُطَیِّبُ اَلنَّکْهَهَ وَ یُصَفِّی اَللَّوْنَ [۳] ؛ چه طعام خوبی است کشمش... خشم را فرو می‌نشاند... بوی دهان را پاکیزه می‌کند و رنگ را صاف و روشن می‌کند. 📚[۱]: المحاسن، ج ۲، ص ۵۴۸؛ بحارالانوار، ج ۱۱، ص ۳۳۱ 📚[۲]: بحارالانوار، ج ۶۳، ص ۱۵۱؛ الخصال، ص۳۴۳. 📚[۳]: اختصاص، ص ۱۲۳؛ مستدرک الوسائل، ج۱۶، ص ۳۹۴؛ بحارالانوار، ج ۶۳، ص ۱۵۳. اخلاق فطری ، ص ۱۲۶ ، ۱۲۷ کانال رسمی استاد محمد بیابانی اسکوئی https://eitaa.com/joinchat/1465450678C012e77867a
🔴امیرالمؤمنین، على علیه السلام می‌فرماید: کشمش قلب را محکم می‌کند و مرض را از بین می‌برد و حرارت و تب را پایین می‌آورد و تنفس را پاکیزه می‌گرداند [۱] ؛ 🔴۵. بِه از میوه‌هایی که در روایات اهل بیت علیهم السلام به آن سفارش اکید شده، بِه است. رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم خطاب به جعفر فرمود: یَا جَعْفَرُ کُلِ اَلسَّفَرْجَلَ فَإِنَّهُ یُقَوِّی اَلْقَلْبَ وَ یُشَجِّعُ اَلْجَبَانَ [۲] ؛ ای جعفر، بِه بخور؛ زیرا که به دل را قوی و ترسو را شجاع می‌کند. خوردن به در دوران حمل به مادران توصیه شده است. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند: بِه بخورید و آن را به همدیگر هدیه بدهید که بینایی را جلا می‌دهد و محبت در دلهایتان می‌رویاند. زنان حامله خود را به بخورانید که اولادتان را نیکو می‌کند. و در روایتی دیگر فرمود: اخلاقشان را نیکو می‌کند. [۳] 📚[۱]: بحارالانوار، ج ۶۶، ص ۱۵۲. 📚[۲]: الكافي، ج ۶، ص ۳۵۷؛ بحارالانوار، ج ۶۳، ص ۱۷۰؛ المحاسن، ج ۲، ص ۵۴۹د 📚[۳]: همان ص ۱۷۶ و مکارم الاخلاق / ۱۷۲ اخلاق فطری ، ص ۱۲۷ کانال رسمی استاد محمد بیابانی اسکوئی https://eitaa.com/joinchat/1465450678C012e77867a
🔴و از امام باقر علیه السلام نقل شده است که فرمود: اَلسَّفَرْجَلُ یَذْهَبُ بِهَمِّ اَلْحَزِینِ [۱] بِه اندوه محزون را بر طرف می‌کند. امام صادق علیه السلام فرمود: روزی زبیر بر پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله و سلم وارد شد و در دست او میوهء بِه بود. رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم بِه او فرمود: ای زبیر در دستت چیست؟ زبیر عرض کرد: ای رسول خدا، بِه است. رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: ای زبیر، به بخور که در آن سه ویژگی وجود دارد. او گفت ای رسول خدا آن سه چیست؟ حضرت فرمود: دل را جمع و محکم، بخیل را سخی، و ترسو را شجاع می‌کند. [۲] و نیز رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: یَا عَلِيُّ مَنْ أَكَلَ السَّفَرْجَلَ ثَلَاثَةَ أَيَّامٍ عَلَى الرِّيقِ صَفَا ذِهْنُهُ وَ امْتَلَأَ جَوْفُهُ حِلْماً وَ عِلْماً وَ وُقِيَ مِنْ كَيْدِ إِبْلِيسَ وَ جُنُودِهِ. [۳] ؛ ای علی، آن که سه روز ناشتا به بخورد، ذهنش صاف می‌شود و دلش پر از علم و حلم می‌گردد و از نیرنگ ابلیس و لشکریانش محفوظ می‌ماند. 📚[۱]: الكافی، ج ۶، ص ۳۵۸، بحارالانوار، ج ۶۳، ص ۱۷۶. 📚[۲]: بحارالانوار، ج ۶۶، ص ۱۶۶؛ خصال، ص ۱۵۷. 📚[۳]: وسائل الشيعة، ج ۲۵، ص ۱۶۹؛ بحارالانوار، ج ۶۳، ص ۱۶۷؛ عيون الاخبار، ج ۱، ص ۷۸. اخلاق فطری ، ص ۱۲۷ ، ۱۲۸ کانال رسمی استاد محمد بیابانی اسکوئی https://eitaa.com/joinchat/1465450678C012e77867a
🔴۶. روغن زیتون رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم حضرت علی علیه السلام فرمودند: عَلَیْکَ بِالزَّیْتِ فَکُلْهُ وَ اِدَّهِنْ بِهِ فَإِنَّ مَنْ أَکَلَهُ وَ اِدَّهَنَ بِهِ لَمْ یَقْرَبْهُ اَلشَّیْطَانُ أَرْبَعِینَ یَوْماً [۳] ؛ بر تو باد به روغن زیتون که بخوری و به بدن خود بمالی؛ زیرا آن که آن را بخورد و بر بدنش بمالد شیطان چهل روز به او نزدیک نمی شود. در روایت دیگر فرمود: عَلَیْکُمْ بِالزَّیْتِ فَإِنَّهُ... یُحَسِّنُ اَلْخُلُقَ وَ یُطَیِّبُ اَلنَّفْسَ وَ یَذْهَبُ بِالْغَمِّ [۱] ؛ بر شما باد به روغن زیتون که همانا آن... خلق را نیکو، نفس را پاکیزه و غم واندوه را بر طرف می‌نماید. 🔴۷. صبحانه امام صادق علیه السلام فرمود: إِذَا صَلَّيْتَ اَلْفَجْرَ فَكُلْ كِسْرَةً تُطَيِّبْ بِهَا نَكْهَتَكَ وَ تُطْفِئْ بِهَا حَرَارَتَكَ وَ تُقَوِّمْ بِهَا أَضْرَاسَكَ وَ تَشُدَّ بِهَا لِثَتَكَ وَ تَجْلِبْ بِهَا رِزْقَكَ وَ تُحَسِّنْ بِهَا خُلُقَكَ [۲] آنگاه که نماز صبح را خواندی، لقمه ای تناول کن که با آن لقمه بوی دهانت پاکیزه گشته و تب بدن بر طرف می‌شود. و دندان هایت استوار می‌گردد و لثه هایت محکم خواهد شد؛ روزی تو زیاد شده و اخلاقت نیکو می‌گردد. 📚[۱]: صحيفة الرضا، ص ۷۸؛ بحارالانوار، ج ۶۳، ص۱۷۹؛ عيون الاخبار، ج ۲، ص ۴۲ 📚[۲]: عيون الاخبار، ج ۲، ص ۳۵؛ بحارالانوار، ج ۶۳، ص ۱۷۹. 📚[۳]: الدعوات، ص ۱۴۰؛ مستدرک الوسائل، ج ۱۶، ص ۲۸۱؛ بحارالانوار، ج ۶۳، ص ۳۴۵. اخلاق فطری ، ص ۱۲۸ ، ۱۲۹ کانال رسمی استاد محمد بیابانی اسکوئی https://eitaa.com/joinchat/1465450678C012e77867a
🔴۸. آب نیسان *آب نیسان [۱] در خواص و آثار آب نیسان احادیثی وارد شده است که در برخی از آنها، آب نیسان به عنوان شفا برای جمیع امراض معرفی شده است. به عنوان نمونه پیامبر گرامی اسلامی صلی الله علیه و آله و سلم از جبرئيل نقل می‌کنند: کسی که از آن بنوشد و آن آیاتی که باید بر آن خوانده شود، بخواند؛ خداوند متعال دلش را پر از نور و روشنایی می‌کند و در دل او (مطلب خیر را) الهام می‌نماید و حکمت را بر زبانش جاری می‌سازد و قلبش را پر از فهم و بصیرت نماید که به کس دیگر از عالميان چنین کاری نمی کند. بر او هزار مغفرت و رحمت ارسال کند. غش، خیانت، غیبت، حسد، ظلم، کبر، بخل، طمع و غضب را از دل او بیرون کند و عداوت، دشمنی، سخن چینی و بدگویی از مردمان را هم از او دور می‌کند. [۲] 📌[۱]: برای تهیهء آب نیسان و آداب آن به مفاتيح الجنان مرحوم شیخ عباس قمی مراجعه شود. 📚[۲]: بحارالانوار، ج ۶۶، ص ۴۷۸. اخلاق فطری ، ص ۱۲۹ ، ۱۳۰ کانال رسمی استاد محمد بیابانی اسکوئی https://eitaa.com/joinchat/1465450678C012e77867a
🔴۹. غذای مادر هنگام حمل و تولد در روایات اهل بیت علیهم السلام به غذای مادر به هنگام حمل تأكيد فراوان شده است. در این روایات به خوردن برخی از میوه‌ها و غذاها سفارش اکید شده و از خوردن برخی دیگر نهی شده است. در اینجا برخی از روایاتی که تأثیر خوردن میوه در اخلاق کودک را بیان کرده است، نقل می‌گردد: امام صادق علیه السلام می‌فرماید: أَطعِمُوا البَرنِيَ نِساءَكُم في نِفاسِهِنَّ تَحلُمُ أولادُكُم [۱] ؛ زنان خود را به هنگام نفاس خرمای برنی بخورانید تا اولادتان حلیم و بردبار شوند. امیر المؤمنین علیه السلام می‌فرماید: خَیْرُ تُمُورِکُمُ اَلْبَرْنِیُّ فَأَطْعِمُوهُ نِسَاءَکُمْ فِی نِفَاسِهِنَّ تَخْرُجْ أَوْلاَدُکُمْ زَکِیّاً حَلِیماً [۲] ؛ بهترین خرماهای شما برنی است، پس آن را به زنان خود به هنگام نفاسشان بخورانید تا اولا دتان بردبار گردند. [۳] 📚[۱]: الکافی، ج ۶، ص ۲۲؛ وسائل الشيعة، ج ۲۱، ص۴۰۳؛ المحاسن، ج ۲، ص ۵۳۴. 📚[۲]: وسائل الشیعه، ج۶، ص۴۰۳ 📚[۳]: همان اخلاق فطری ، ص ۱۳۰ کانال رسمی استاد محمد بیابانی اسکوئی https://eitaa.com/joinchat/1465450678C012e77867a
🔴در روایت دیگر آمده است که اگر زنان خود را به هنگام ولادت بچه رطب بخورانید، فرزندانتان حلیم و بردبار می‌شوند. [۱] در این روایت رطب به طور مطلق آمده است و اختصاص به خرمای خاصی پیدا نکرده است. از رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم نقل شده است که فرمود: أَطْعِمُوا حَبَالاَکُمُ اَللُّبَانَ فَإِنَّ اَلصَّبِیَّ إِذَا غُذِّیَ فِی بَطْنِ أُمِّهِ بِاللُّبَانِ اِشْتَدَّ قَلْبُهُ وَ زِیدَ عَقْلُهُ فَإِنْ یَکُ ذَکَراً کَانَ شُجَاعاً؛ [۲] زنان حاملهء خود را کندر بخورانید که بچه اگر در رحم مادرش از کندر تغذیه کند، قلبش محکم و عقلش زیاد می‌گردد و اگر پسر باشد شجاع می‌شود. 🔴۱۰. شیر مادر و دایه بچه ای که تازه به دنیا می‌آید، بیشترین غذای او را شیر تشکیل می‌دهد و تا چند ماه از چیز دیگری تغذیه نمی کند، بنابراین پایه اساسی جسم و اندام بچه با شیر، پی ریزی می‌شود و استخوانبندی او با آن شکل می‌گیرد. پس در انتخاب شیر و رساندن آن به کودک باید دقت و احتیاط کامل داشت و از هر شیری نباید به کودک خورانید. امیرالمؤمنین علیه السلام می‌فرماید: اُنْظُرُوا مَنْ یُرْضِعُ أَوْلاَدَکُمْ فَإِنَّ اَلْوَلَدَ یَشِبُّ عَلَیهِ [۳] ؛ توجه کنید که چه کسی بچه هایتان را شیر می‌دهد؛ زیرا که بچه با آن رشد می‌کند. 📚[۱]: وسائل الشيعة، ج۲۱، ص ۳۰، الکافی، ج ۶، ص ۲۲. 📚[۲]: الکافی، ج ۶، ص۲۳؛ وسائل الشيعة، ج ۲۱، ص ۴۰۵ 📚[۳]: الكافي، ج ۶، ص ۴۴؛ وسائل الشیعه، ج ۳۱، ص ۴۶۶. اخلاق فطری ، ص ۱۳۰ ، ۱۳۱ کانال رسمی استاد محمد بیابانی اسکوئی https://eitaa.com/joinchat/1465450678C012e77867a
🔴امام باقر علیه السلام به محمد بن مروان فرمود: اِسْتَرْضِعْ لِوَلَدِکَ بِلَبَنِ اَلْحِسَانِ وَ إِیَّاکَ وَ اَلْقِبَاحَ فَإِنَّ اَللَّبَنَ قَدْ یُعْدِی [۱] بچهء خود را از زیبا رویان شیر بده و از شیر زشت صورتان بپرهیز که شیر سرایت می‌کند. در روایاتی دیگر اهل بیت علیهم السلام اصحابشان را از شیر دادن زنان کم خرد و کم بینا به بچه هایشان پرهیز داده اند. رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: لاَ تَسْتَرْضِعُوا اَلْحَمْقَاءَ وَ لاَ اَلْعَمْشَاءَ فَإِنَّ اَللَّبَنَ یُعْدِی [۲] زنان کم خرد و کم بینا را برای شیر دادن اختیار نکنید، که شیر سرایت می‌کند. امیرالمؤمنین علیه السلام می‌فرماید: لاَ تَسْتَرْضِعُوا اَلْحَمْقَاءَ فَإِنَّ اَللَّبَنَ یَغْلِبُ اَلطِّبَاعَ [۳] زنان کم خرد را برای شیر دادن اختیار نکنید که شیر به طبیعت انسانی غالب می‌شود. طبیعت انسانی با شیر شکل می‌گیرد و در نتیجه، خلق و خوی انسانی هم با شیر مادر رنگ می‌گیرد. پس تا حد امکان باید برای اطفال خویش از شیر مناسب استفاده نمود. البته این امر بدان معنا نیست که با امور دیگر نتوان آثار آن را از بین برد، ولی آنچه از احادیث فهمیده می‌شود، نشان می‌دهد که آثار شیر مادر بسیار اساسی و ریشه ای است و تغییر دادن و از بین بردن آن به سادگی برای انسان میسر نیست. 📚[۱]: الکافی، ج ۶، ص ۴۴؛ وسائل الشیعه، ج۲۱، ص ۴۶۸. 📚[۲]: عيون الأخبار، ج ۲، ص ۳۴؛ وسائل الشیعه، ج۲۱، ص ۴۶۷، بحارالانوار، ج۱۰۰، ص ۳۲۳. 📚[۳]: الكافي، ج ۶، ص ۴۳؛ وسائل الشيعة، ج ۲۱، ص۴۶۷؛ مکارم الاخلاق، ص ۲۳۷. اخلاق فطری ، ص ۱۳۱ ، ۱۳۲ کانال رسمی استاد محمد بیابانی اسکوئی https://eitaa.com/joinchat/1465450678C012e77867a
🔴علت تامه نبودن خوردنی ها باید توجه داشت که خوردنی‌ها علت تامه خوش اخلاقی نیستند. بلکه همه اینها چنان که بارها تذکر داده شد، اقتضای این اثرات را دارند. اگر انسان بخواهد همه مکارم اخلاق و فضایل انسانی و جنود عقل را جمع کند، باید به تمامی آنچه در اخلاق خوب و بد دخیل است و نیز به جنود جهل و عقل احاطه علمی داشته باشد و بتواند بر طبق آن عمل کند. همچنین ممکن است برخی از عوامل تأثیر گذار در اخلاق خارج از اختیار فعلی انسان باشد. بنابراین درجه بالای اخلاق نیکو برای همگان یا میسر نیست و یا اگر میسر باشد خیلی سخت و دشوار است، ولی انسان نباید ناامید گردد، بلکه لازم است هر کسی در حد توان خود برای رسیدن به درجات بالاتر در فضایل اخلاقی تلاش کند و با یاری جستن از خدای تعالی و تمسک به اولیای الهی، زمینه توجهات خاص الهی را به وجود آورد؛ چرا که دست یافتن به اخلاق نیکوی انسانی بدون توجه به خالق متعال و انبیا و اوصیا میر نخواهد بود. 🔴ب. نقش برخی خوردنی‌ها در عقل اشاره قبلاً دربارهء عقل و علم و همین طور قلب و عقل و ارتباط آن دو سخن گفتیم. روشن شد که روشنایی قلب و دل انسان به نور عقل است. انسان به عقل خوبی را از بدی، زشتی را از زیبایی، حق را از باطل و راست را از دروغ تشخیص می‌دهد. همچنین جنود و لشکریان عقل را بر شمردیم و تقابل آنها را با لشکریان جهل بیان کردیم. در این جا به تأثیر برخی از خوردنی‌ها در افزایش یا نقصان نور عقل اشاره می‌کنیم. اخلاق فطری ، ص ۱۳۳ کانال رسمی استاد محمد بیابانی اسکوئی https://eitaa.com/joinchat/1465450678C012e77867a
🔴۱. گوشت تاثیر مستقیم زیاده روی در خوردن گوشت یا ترک آن بر اخلاق بیان گردید، حال به بررسی تأثیر گوشت در عقل انسانی می‌پردازیم. امام صادق علیه السلام می‌فرماید: اَللَّحْمُ یُنْبِتُ اَللَّحْمَ وَ یَزِیدُ فِی اَلْعَقْلِ وَ مَنْ تَرَکَهُ أَیَّاماً فَسَدَ عَقْلُهُ [۱] ؛ گوشت، در بدن تبدیل به گوشت می‌شود و بر خرد انسان می‌افزاید. و آن که چند روزی خوردن گوشت را ترک کند، خردش تباه می‌شود. و نیز می‌فرماید: مَنْ تَرَکَ اَللَّحْمَ أَرْبَعِینَ صَبَاحاً سَاءَ خُلُقُهُ وَ فَسَدَ عَقْلُهُ وَ مَنْ سَاءَ خُلُقُهُ؛ فَأَذِّنُوا فِی أُذُنِهِ بِالتَّثْوِیبِ [۲] ؛ آن که خوردن گوشت را چهل روز ترک کند بد اخلاق می‌شود و خردش تباه می‌گردد. در گوش بد اخلاق اذان بگویید و فقرات آن را تکرار نمایید. 📚[۱]: طب الائمة، ص ۱۳۹، بحارالانوار، ج ۶۳، ص ۷۲. 📚[۲]: مستدرک الوسائل، ج ۱۶، ص ۳۴۴؛ بحارالانوار، ج ۶۳، ص ۷۲. اخلاق فطری ، ص ۱۳۴ کانال رسمی استاد محمد بیابانی اسکوئی https://eitaa.com/joinchat/1465450678C012e77867a
🔴۲. کدو امیرالمؤمنین علیه السلام می‌فرماید: لُوا اَلدُّبَّاءَ فَإِنَّهُ یَزِیدُ فِی اَلدِّمَاغِ. وَ کَانَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه و آله و سلم یُعْجِبُهُ الدُّبَّاءُ؛ [۱] کدو را بخورید که در عقل می‌افزاید. رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم آن را می‌پسندید و دوست داشت. پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله و سلم ایجاد سرور و خوشحالی و از بین بردن حزن و اندوه از دل محزون را از آثار دیگر کدو می‌شمارد و به مصرف زیاد و طبخ آن سفارش فرموده واست. [۲] و در روایت دیگر آمده است که پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله و سلم به زنان خویش سفارش می‌کرد که وقتی غذا درست می‌کنند کد و در آن زیاد بریزند. [۳] و نیز از ایشان نقل شده است که می‌فرمود: آن که کدو را با عدس بخورد دلش هنگام یاد خدا رقت پیدا می‌کند. [۴] 📚[۱]: خصال، ج ۲، ص ۶۳۲؛ بحارالانوار، ج ۶۳، ص۲۲۵. 📚[۲]: همان 📚[۳]: همان، ص ۲۲۸ 📚[۴]: همان اخلاق فطری ، ص ۱۳۴ ، ۱۳۵ کانال رسمی استاد محمد بیابانی اسکوئی https://eitaa.com/joinchat/1465450678C012e77867a
🔴۳. خُرفَه *خُرفَه [۱] امام صادق علیه السلام از پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله و سلم نقل می‌کند که فرمود: علَيكُم بِالفَرفَخِ وَ هِيَ المِكيَسَةُ؛ فَإِنَّهُ إن كانَ شَيءٌ يَزيدُ فِي العَقلِ فَهِيَ [۲] ؛ بر شما باد به خرفه و آن موجب زیرکی می‌شود. اگر چیزی موجب افزایش عقل باشد قطعا خرفه است. امام صادق علیه السلام خرفه را سبزی حضرت زهرا علیهاالسلام نامیده و بنی امیه را به جهت آن که این سبزی را «سبزی حمقا» نامیده اند، لعن کرده است. [۳] 🔴۴. سرکه امام صادق علیه السلام می‌فرماید: الْخَلَّ يَشُدُّ الْعَقْلِ [۴] سرکه خرد را قوی و تشدید می‌کند. و در روایتی دیگر می‌فرماید: الخَلُّ يُنيرُ القَلبَ [۵] سرکه قلب را نورانی می‌کند. امام رضا علیه السلام می‌فرماید: الْخَلَّ یَشُدُّ الذِّهْنَ وَ یَزِیدُ فِی الْعَقْلِ [۶] سرکه ذهن را قوی و عقل را می‌افزاید. امیر المؤمنین علیه السلام از آثار سرکه قطع زرداب و زنده کردن دل را شمرده اند. [۷] 📌[۱]: خرفه گیاهی است خودرو، دارای ساقه‌های سرخ رنگ که روی زمین می‌خوابد. برگهایش سفید، تخم هایش ریز و سیاه است. در بعضی جاها خام آن را مانند سبزی‌های خوردنی می‌خوردند. دارای ویتامین هایB وC است (فرهنگ عمید، ج ۱، ص ۱۰۰۸). 📚[۲]: المحاسن، ج ۲، ص ۵۱۷؛ بحارالانوار، ج ۶۳، ص ۲۳۴. 📚[۳]: بحارالانوار، ج ۶۶، ص ۲۳۵. 📚[۴]: الكافی، ج ۶، ص ۳۲۹؛ بحارالانوار، ج ۶۳، ص ۳۰۱. 📚[۵]: بحارالانوار، ج ۶۳، ص ۳۰۳ 📚[۶]: الكافی، ج ۶، ص ۳۲۹، بحارالانوار، ج ۶۳، ص ۳۰۳. 📚[۷]: ر. ک: همان، ص ۳۰۵. اخلاق فطری ، ص ۱۳۵ ، ۱۳۶ کانال رسمی استاد محمد بیابانی اسکوئی https://eitaa.com/joinchat/1465450678C012e77867a
🔴۵. خمر زندیقی از امام صادق علیه السلام پرسید: چرا خدای تعالی شراب را حرامکرده با این که لذتی بهتر از آن وجود ندارد. حضرت فرمود: حَرَّمَهَا لِأَنَّهَا أُمُّ اَلْخَبَائِثِ وَ رَأْسُ كُلِّ شَرٍّ يَأْتِي عَلَى شَارِبِهَا سَاعَةٌ يُسْلَبُ لُبُّهُ فَلاَ يَعْرِفُ رَبَّهُ وَ لاَ يَتْرُكُ مَعْصِيَةً إِلاَّ رَكِبَهَا وَ لاَ یَترُکُ حرْمَةً إِلاَّ اِنْتَهَكَهَا... وَ اَلسَّكْرَانُ زِمَامُهُ بِيَدِ اَلشَّيْطَانِ إِنْ أَمَرَهُ أَنْ يَسْجُدَ لِلْأَوْثَانِ سَجَدَ وَ يَنْقَادُ حَيْثُمَا قَادَهُ؛ [۱] شراب را بدان جهت حرام کرده است که اصل و ریشهء همهء خبائث و سرآغاز همه شرور است. شراب خوار را وقتی می‌رسد که عقل از او مسلوب شود و پروردگارش را نشناسد و از هیچ معصیتی فروگذار نکند و هیچ حرمتی را نرسد، جز آن که هتک کند... زمام مست به دست شیطان است، اگر به او دستور دهد که بر بتها سجده کن، می‌کند. و شیطان او را هر جا ببرد، می‌رود. بدیهی است کسی که با ارزش ترین عطای پروردگارش؛ یعنی عقل و خرد را از دست می‌دهد، بی مبالات خواهد شد و هر کاری در توانش باشد، انجام خواهد داد. چنین شخصی از هیچ کس ابایی ندارد و برای هیچ کسی احترام قائل نخواهد شد؛ زیرا عقل و خرد است که راه را به انسان می‌نماید و مسیر به کارگیری قدرت را برای او مشخص می‌کند. 📚[۱]: احتجاج، ج ۲، ص ۳۴۶؛ وسائل الشيعة، ج ۲۵، ص ۳۱۷، بحارالانوار، ج ۶۲، ص ۱۶۲. اخلاق فطری ، ص ۱۳۶ ، ۱۳۷ کانال رسمی استاد محمد بیابانی اسکوئی https://eitaa.com/joinchat/1465450678C012e77867a
🔴ج. نقش پرخوری و برخی خوردنی‌ها در قلب اشاره در برخی از روایاتی که گذشت علاوه بر بیان نقش خوردنی‌ها در عقل به نقش آنها در قلب نیز اشاره شده بود. چنان که پیش تر بیان شد، جایگاه عقل و خرد، قلب است. از این رو آنچه موجب افزایش عقل گردد، نورانیت و روشنایی قلب را نیز افزایش خواهد داد. در اینجا به روایات دیگری در این باره اشاره می‌کنیم. 🔴۱. پر خوری *پر خوری [۱] رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم می‌فرماید: نُورُ اَلْحِکْمَهِ اَلْجُوعُ وَ اَلتَّبَاعُدُ مِنَ اَللَّهِ اَلشِّبَعُ.. لاتُمیتُوا القُلُوبَ بِکَثْرَهِ الطَّعامِ و الشَّرابِ؛ فَإنَّ الْقلبَ یَمُوتُ کَالزَّرْعِ إذا کَثُرَ عَلَیْهِ الْماءُ. لاَ تَشْبَعُوا فَتَطْفَأَ نُورُ اَلْمَعْرِفَهِ مِنْ قُلُوبِکُمْ [۲] ؛ گرسنگی، حکمت و سیری، دوری از خداست... دل‌های خویش را با زیادی غذا و نوشیدنی نمی رانید؛ زیرا که دل‌ها همانند زراعتها با آب زیاد از بین می‌روند. سیر نخورید که نور معرفت در دلهایتان خاموش می‌شود. پرخوری نه تنها نور قلب را سلب می‌کند، بلکه شادابی و طراوت بدن را هم از بین می‌برد و صورت جوانی را از انسان می‌گیرد [۳]، بلکه صحت و سلامتی جسم و جان آدمی را به خطر می‌اندازد. 📌[۱]: عنوان پرخوری اگر چه از زیر مجموعه خوردنی‌ها نیست، ولی به مناسبت بحث خوردنی‌ها در اینجا مورد بحث قرار گرفت 📚[۲]: جامع الاخبار، ص۱۸۳؛ بحارالانوار، ج ۶۳، ص ۳۳۱. 📚[۳]: ر. ک: علل الشرایع، ج ۲، ص۱۸۳؛ بحارالانوار، ج ۶۶، ص ۳۳۴. اخلاق فطری ، ص ۱۳۷ ، ۱۳۸ کانال رسمی استاد محمد بیابانی اسکوئی https://eitaa.com/joinchat/1465450678C012e77867a
🔴امام رضا علیه السلام می‌فرماید: لَوْ أَنَّ اَلنَّاسَ قَصَدُوا فِی اَلمَطْعَمِ لاَسْتَقَامَتْ أَبْدَانُهُمْ. [۱] ؛ اگر مردم در خوراکشان میانه روی کنند، بدن هایشان پایدار و استوار خواهد بود. این سخن معصوم دلالت دارد که نه تنها پرخوری امری مذموم است، بلکه گرسنه ماندن هم امر پسندیده ای نیست. باید مراعات سلامتی و صحت بدن را نمود و نیازهای آن را برآورد؛ نه آن قدر کم خورد که احساس ضعف، مانع کار شود و نه آن قدر پرخوری کرد که احساس سنگینی و کسالت مجالی برای چابکی نگذارد. به همین جهت است که حضرت عیسی علیه السلام بنی اسرائیل را این چنین توصیه می‌کند: نخورید تا گرسنه شوید و آن گاه که گرسنه شدید به اندازه ای بخورید که سیر نشوید؛ زیرا اگر به اندازهء سیری بخورید، گردن هایتان کلفت و پهلوهایتان از چربی می‌شود و پروردگار خویش را فراموش می‌کنید. [۲] 📚[۱]: المحاسن، ج ۲، ص ۴۳۹؛ بحارالانوار، ج ۶۳، ص ۳۳۴. 📚[۲]: بحارالانوار، ج ۶۶، ص ۳۳۷؛ المحاسن، ج ۲، ص ۴۴۷ اخلاق فطری ، ص ۱۳۸ ، ۱۳۹ کانال رسمی استاد محمد بیابانی اسکوئی https://eitaa.com/joinchat/1465450678C012e77867a