#درسنامه_اعتقادات #جلسه_پنجاه_هشت #عدل #معرفت_الله_بالله 🔴بداء امّا بداء در اصطلاح برخی از عالمان، با آنچه در روایات اهل بیت علیهم السلام مطرح گشته، تفاوت دارد. برخی از متکلّمان شیعه نظیر سیّد مرتضی، بداء را به معنای امر به فعلی پس از نهی از آن، یا نهی از فعلی بعد از امر به آن می‌دانند، به شرط آن‌که این امر و نهی،‌ در وقت، جهت و آمر و مأمور اتّحاد داشته باشند.  از نظر ایشان، از آن‌جایی که نسبت دادن چنین امری به خداوند متعال مساوی با نسبت جهل به او می‌باشد، بداء با این شرایط به هیچ وجه در مورد خدای تعالی ممکن نیست. بنابراین، بداء با این معنا در احکام جاری نیست و آنچه در احکام نسبت به خداوند متعال وجود دارد، نسخ است و آن هم در صورتی است که حدّاقل یکی از شروط مزبور منتفی شود.  نکتۀ قابل توجّه آن‌که در کلام این بزرگواران، در غیر احکام ــ مثلاً‌ در خبر دادن از حقایق خارجی ــ سخنی از بداء دیده نمی‌شود. از نظر معتزله نیز نسخ در احکام _ به معنایی که توضیح داده شد، _ جایز می‌باشد، امّا دربارۀ اِخبار خداوند متعال معتقدند که بداء و نسخ هیچ‌کدام بر خدای تعالی روا نیست؛ زیرا موجب می‌شود که در اِخبار الهی دروغ راه یابد.  در مقابل این نظر معتزله، شیخ مفید بر این باور است که بداء   در تکوینیّات و امور واقعی و اِخبار از آن‌ها، همانند نسخ وجود دارد. وی افزایش در اجل و روزی و کاستن از آن‌ها را به عنوان مصادیق بداء معرّفی نموده و تغییر در اِخبار الهی را جایز دانسته و معتقد است این تغییر به واسطۀ اعمال بندگان صورت می‌گیرد. [ برای دریافت نظرات علماء و اندیشمندان دینی؛ توضیحات و شرح این بخش به کتاب عدل، از خلاصه کتب دروس عقاید، انتشارات ولایت، صص 83-87 مراجعه فرمائید. ] ——————————————- [ عدل، خلاصه اعتقادات؛ بیابانی اسکوئی؛انتشارات ولایت؛ صفحه ۸۲-۸۷] کانال رسمی استاد محمد بیابانی اسکوئی https://eitaa.com/joinchat/1465450678C012e77867a