eitaa logo
استاد هاشمی طباطبایی
68 دنبال‌کننده
32 عکس
0 ویدیو
0 فایل
🔹لیست دروس استاد سید محمد باقر هاشمی طباطبایی: خارج اصول، خارج فقه(خمس)، نفاق در قرآن و نهج‌البلاغه 🔹مکان: قم_ میدان روح‌الله. دفتر مرحوم آیت‌الله هاشمی شاهرودی. دو ساعت به اذان ظهر مدیر: @MR0696
مشاهده در ایتا
دانلود
🔺نقش منافقین در تغییر محاسبات و تصمیمات کفار 🔹بر اساس آیه ۱۴۱ نساء، منافقین در حضور دارند و در تصمیم‌گیری آنان دخالت کرده و _محاسبات آنان را تغییر می‌دهند. 🔹بر اساس این آیه همچنین مشخص می‌شود که در تقابل جبهه حق و باطل، در نهایت این کفار هستند که به دلیل که خداوند در دل‌های آنها قرار داده، تصمیم می‌گیرند یا اسلام را بپذیرند و یا تسلیم شوند و از جنگ با مسلمانان دست بکشند. همانگونه که در زمان پیامبر اکرم(ص) هم با فتح مکه همین اتفاق افتاد. 🔹اما منافقین و جبهه نفاق تمام تلاش خود را انجام می‌دهد که با دادن به کفار، آنان را کنند بر ادامه حمله و فشار بر مسلمین و حکومت اسلامی و مانع تسلیم شدن آنها شوند. 🔹این موضوع هم در رخ داده است و هم در دائما اتفاق می‌افتد و جبهه نفاق از راه‌های مختلف، دشمنان را بر ادامه و نظام اسلامی ترغیب می‌کنند. 🆔 @ostad_hashemi
🔺عدم جواز تسلط منافقین بر امور مسلمین در حکومت اسلامی 🔻وَ لَن يَجْعَلَ اللَّهُ لِلْكَافِرِينَ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ سَبِيلًا/ نساء ١٤١ 🔹مراد از "جعل" در این بخش از آیه، جعل تشریعی است و این آیه در واقع جعل حکم می‌کند. 🔹مراد از "کافرین" چه کسانی هستند؟ اگر مشخص شد که "منافقین" هم جزء کافرین هستند، پس اصلا جایز نیست که در حکومت اسلامی به منافقین مسوولیت داده شود(چه مسوولیت‌های کوچک و چه بزرگ) 🔹پس کسی حق ندارد در حکومت اسلامی فرد منافق را در راس امور قرار دهد و به او "ولایت" و "مسوولیت" و "تسلط بر امور مسلمین" دهد. 🔹البته مشورت گرفتن از منافقین در موارد خاص اشکال ندارد اما مسوولیت و ولایت دادن به آنها صحیح نیست و مشروع نیست. 🔹بر این اساس یکی از مهم‌ترین وظایف حکومت اسلامی، رصد، بررسی و شناخت منافقین و به دست آوردن اطلاعات آنهاست. 🆔 @ostad_hashemi
🔺منافقین اهل خدعه هستند. 🔻إِنَّ الْمُنَافِقِينَ يُخَادِعُونَ اللَّهَ وَ هُوَ خَادِعُهُمْ وَ إِذَا قَامُوا إِلَى الصَّلَاةِ قَامُوا كُسَالَىٰ يُرَاءُونَ النَّاسَ وَ لَايَذْكُرُونَ اللَّهَ إِلَّا قَلِيلًا/ نساء ۱۴۲ 🔹دو معنا برای "یخادعون" می‌توان احتمال داد: ۱. کثرت و شدت در خدعه را می‌رساند و به معنای "کثیر الخدعه" یعنی "مکّار" می‌باشد. ۲. چون از باب مفاعله است پس به معنای خدعه کردن دو طرفه است یعنی آنها خدعه می‌کنند، خداوند هم علیه آنها خدعه می‌کند. 🔹آیه ۹ سوره بقره نیز تصریح می‌کند که منافقین بر علیه مومنین و خداوند خدعه می‌کنند. 🔹جریان نفاق تصور می‌کند کل ، و است. آنها تصور می‌کنند همه انسان‌ها مانند آنان اهل داد و ستد هستند و دین معنایی ندارد. 🔹این گروه با دادن برخی اخبار پنهان، سعی در فریب مومنین دارند. منافقین می‌خواهند بگویند هر حکومتی یک برای حکومت دارد و شما هم ابزارتان است. مومنین نباید فریب منافقین را بخورند و نسبت به حکومت اسلامی بدبین شوند. 🆔 @ostad_hashemi
🔺منافق به نماز اهمیت نمی‌دهد و آن را سبک می‌شمارد. 🔹"وَ هُوَ خادِعُهُم": یعنی هر چند منافقین اهل خدعه هستند و علیه مومنین و خدای متعال به خیال خود خدعه می‌کنند اما فرآیند و نتیجه خدعه بر علیه آنها تمام می‌شود و چاهی که حفر می‌کنند، خودشان در آن می‌افتند. 🔹 وَ إِذَا قَامُوا إِلَى الصَّلَاةِ قَامُوا كُسَالَىٰ: این بخش از آیه نشان می‌دهد که نماز در دین بسیار مهم است. یکی از علامت‌های منافق این است که برای نماز کسل و سنگین است چرا که اصل برای او چیز دیگری است نه نماز و عبادت خداوند. 🔹لَايَذْكُرُونَ اللَّهَ إِلَّا قَلِيلًا: ۳ احتمال مطرح است: ۱. منافقین ذکر قلیل که همان ذکر زبانی است، دارند و ذکر کثیر که ذکر قلبی است، ندارند. یعنی ذکر خدا فقط لقلقه زبان آنهاست. ۲. منافقین در حال بیان ذکر هم به آن توجه ندارند چرا که به معانی، اعتقادی ندارند. ۳. ذکر قلیل همان ذکر قلبی است اما منافقین غیر از موارد اندک، غالبا از آن غفلت دارند. 🔹در هر صورت تفاوت منافق با مومن این است که منافق به نماز اهمیتی نمی‌دهد و آن را سبک می‌شمارد. 🆔 @ostad_hashemi
🔺معنای مذبذب بودن منافقین 🔻مُّذَبْذَبِينَ بَيْنَ ذَٰلِكَ لَا إِلَىٰ هَٰؤُلَاءِ وَ لَا إِلَىٰ هَٰؤُلَاءِ وَ مَن يُضْلِلِ اللَّهُ فَلَن تَجِدَ لَهُ سَبِيلًا/ نساء ١٤٣ 🔹مذبذب: برای این کلمه دو معنا می‌توان مطرح کرد: ۱. به حرکتی گفته می‌شود که از آنِ شخص نیست بلکه از خارج است و شخص پذیرنده آن است، ثانیا جهت آن معلوم نیست مانند چیزی که به جایی آویزان باشد که هر چیزی به راحتی می‌تواند آن را حرکت دهد. 🔹پس طبق این معنا منافق حرکت و جهت حرکتش معلوم نیست؛ گاهی با است و گاهی با است به تعبیر دیگر منافقین حزب باد هستند. ۲. احتمال دارد این کلمه از "ذبذبه" به معنای صدا و صوت باشد. یعنی منافقین مانند طبل توخالی، دائما سر و صداهای مختلفی دارند. صدا از خودشان نیست بلکه گاهی صدای این طرف و گاهی صدای طرف دیگر می‌شوند. 🔹منافقین با این سر و صداها به دنبال حاکمیت و جامعه هستند، دائما موج رسانه‌ای درست می‌کنند و جامعه را این طرف و آن طرف می‌کشانند. 🆔 @ostad_hashemi
🔺منافقین به دلیل سوء اختیار، قابل هدایت نیستند. 🔹کلمه "مذبذب" که در آیه ۱۴۳ نساء آمده، اسم مفعول است و در مقابل کلمه "متذبذب" است که اسم فاعل است و به معنای این است که فرد با اراده خود حالت خویش را تغییر می‌دهد. 🔹 اما استفاده از کلمه مذبذب برای منافقین به این معناست که منافقین شخصیت منفعلی دارند و اراده‌ای از خود ندارند. ریشه این حالت به آیات قبل برمی‌گردد. بنابراین منافق حتی اگر بزرگ هم شود و جایگاه اجتماعی پیدا کند، به کمک دیگران است. 🔹"لا الی هولاء و لا الی هولاء": برای این تعبیر دو معنا می‌توان مطرح کرد: ۱. منافقین گاهی در صف کافرین هستند و گاهی در صف مومنین قرار می‌گیرند. ۲. هر چند منافقین در در یک جبهه از مومنین و یا کفار قرار می‌گیرد و رویکرد آن جبهه را دارد اما در در صف آن جبهه نیست و جزء آن نمی‌باشد. 🔹"و من یضلل الله فلن تجد له سبیلا": منافقین با خود راه گمراهی را انتخاب می‌کنند و دیگر قابل هدایت نیستند چرا که بسیاری برای آنها از سوی خدا فرستاده شده اما آنها نپذیرفتند. 🆔 @ostad_hashemi
🔺معنای عدم جواز دوستی با منافقین 🔻يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَتَّخِذُوا الْكَافِرِينَ أَوْلِيَاءَ مِن دُونِ الْمُؤْمِنِينَ أَتُرِيدُونَ أَن تَجْعَلُوا لِلَّهِ عَلَيْكُمْ سُلْطَانًا مُّبِينًا/ نساء ١٤٤ 🔹در این آیه با توجه به سیاق آیات قبل و بعد، باید گفت عنوان "کافرین" اعم از "منافقین" است. 🔹بنابراین منظور از "اولیاء": ۱. یعنی دادن پُست و مسوولیت به منافقین. در اینصورت عنوان کافرین تعین در منافقین دارد. ۲. یعنی حشر و نشر نداشتن با منافقین و کفار. در اینصورت عنوان کافرین اعم از منافقین و کفار است. 🔹أَتُرِيدُونَ أَن تَجْعَلُوا لِلَّهِ عَلَيْكُمْ سُلْطَانًا مُّبِينً: اگر مومنین با منافقین و کفار طرح دوستی بریزند و با آنها حشر و نشر داشته باشند و یا به آنها مسوولیت بدهند، در اینصورت علیه آنها حجت اقامه می‌شود و عقوبت الهی شامل آنها خواهد شد. 🔹این مساله‌ای که در آیه مطرح شده، یک قاعده کلی است که نسبت به منافقین نباید هیچگونه نظر مثبت داشت و به آنها مسوولیت داد. 🆔 @ostad_hashemi
🔺پایین‌ترین درکات جهنم، جایگاه منافقین/ شرایط بخشیده شدن منافقین 🔻إِنَّ الْمُنَافِقِينَ فِي الدَّرْكِ الْأَسْفَلِ مِنَ النَّارِ وَ لَن تَجِدَ لَهُمْ نَصِيرًا/ نساء ۱۴۵ 🔹جهنم درکات دارد و کسانی که بدترین انسان‌ها هستند، پایین‌ترین درکات جهنم را دارند. 🔹از این آیه استفاده می‌شود که منافقین بدترین انسان‌ها هستند و از کفار نیز بدترند. البته این موضوع عمومیت ندارد چرا که برخی از کفار و مشرکین نیز امکان دارد در پایین‌ترین درکات جهنم باشند. 🔹این آیه دلیل آیه ۱۴۴ است و آن را توجیه می‌کند و دلیل این است که چرا نباید مسوولیت امور را به منافقین داد. 🔻إِلَّا الَّذِينَ تَابُوا وَ أَصْلَحُوا وَ اعْتَصَمُوا بِاللَّهِ وَ أَخْلَصُوا دِينَهُمْ لِلَّهِ فَأُولَٰئِكَ مَعَ الْمُؤْمِنِينَ وَ سَوْفَ يُؤْتِ اللَّهُ الْمُؤْمِنِينَ أَجْرًا عَظِيمًا/ نساء ۱۴۶ 🔹منافقین در صورتی بخشیده می‌شوند و در زمره مومنین قرار می‌گیرند که: ۱. توبه کنند و گذشته‌شان را قطع کنند. ۲. هر فسادی که ایجاد شده بود را اصلاح کنند. ۳. اعتصام به خدا داشته باشند. ۴. در دین اخلاص داشته باشند. 🆔 @ostad_hashemi
🔺بررسی جریان نفاق در سوره احزاب 🔻يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ اتَّقِ اللَّهَ وَلَا تُطِعِ الْكَافِرِينَ وَالْمُنَافِقِينَ إِنَّ اللَّهَ كَانَ عَلِيمًا حَكِيمًا/ احزاب ۱ 🔹سوره احزاب از همان ابتدا متعرض می‌شود. اجماع مفسرین این است که ۳ آیه اول این سوره، شان نزولی دارند که با جنگ ارتباط دارند. 🔹بعد از جنگ اُحد القاء شد که پیامبر(ص) به راحتی نمی‌تواند مشرکین و اهل کتاب را از سر راه خود بردارد، همین‌طور آنها هم نمی‌توانند به راحتی مسلمانان را نابود کنند و یک تعادل اجتماعی به وجود آمده است. 🔹منافقین این موضوع را گسترش می‌دادند که وضعیت مشخص شده و به یک تعادل و ثبات رسیده لذا مسلمانان دیگر به فکر گسترش اسلام نباشند. 🔹برای این منظور منافقین طراحی کردند که به مدیریت عبدالله ابن اُبی نزد پیامبر(ص) بیایند و از ایشان برای سران مشرکین امان بگیرند تا آنها برای نزد پیامبر اکرم(ص) بیایند. 🆔 @ostad_hashemi
▪️السلام علیک یا ابا عبدالله ▪️فرا رسیدن اربعین حسینی تسلیت باد. 🔻امام صادق علیه‌السلام: إنَّ السَّماءَ بَكَت عَلَى الحُسَينِ عليه السلام أربَعينَ صَباحا بِالدَّمِ، و إنَّ الأَرضَ بَكَت أربَعينَ صَباحا بِالسَّوادِ، و إنَّ الشَّمسَ بَكَت أربَعينَ صَباحا بِالكُسوفِ وَ الحُمرَةِ ▪️ آسمان تا چهل روز، بر حسين عليه السلام خون گريست و زمين تا چهل روز، با [وزش بادِ] سياه گريست و خورشيد تا چهل روز، با گرفتگى و سرخ شدن گريست. 📚 بحارالأنوار: ج ٤٥، ص ٢٠٦، ح ١٣ 🆔 @ostad_hashemi
🔺منشور رفتار حاکمیت اسلامی در مقابل کفار و منافقین 🔹سران مشرکین که با پیامبر اکرم(ص) مذاکره کردند، از ایشان درخواست‌هایی داشتند: ۱. با بُت‌های ما کاری نداشته باشید. ۲. بگویید هر کس بُت‌های ما را عبادت کند، مورد شفاعت قرار می‌گیرد. در مقابل هم ما تو و خدایت را رها می‌کنیم. 🔹پیامبر اکرم(ص) ناراحت شدند به همین جهت مسلمانان تصمیم گرفتند آنها را بکُشند که پیامبر(ص) اجازه ندادند و فرمودند آنها در امان هستند لذا آنها را از مدینه اخراج کردند. 🔹بعد از این ماجرا، ۳ آیه ابتدای سوره احزاب نازل شد که حاصل آنها عبارت است از: ۱. حاکمیت اسلامی باید تقوا داشته باشد و احساس مسوولیت کند. ۲. باید حرفها را بررسی کند و تحت تاثیر آنها قرار نگیرد. ۳. به قوانین شریعت پایبند باشد. ۴. به خداوند توکل داشته باشد. 🔹این موارد در واقع منشور رفتار حاکمیت اسلامی در مقابل کفار و منافقین هستند که این آیات به آنها اشاره می‌کنند. 🆔 @ostad_hashemi
🔺مراد از تقوا در حکمرانی؟ 🔻يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ اتَّقِ اللَّهَ وَ لَا تُطِعِ الْكَافِرِينَ وَ الْمُنَافِقِينَ إِنَّ اللَّهَ كَانَ عَلِيمًا حَكِيمًا/ احزاب ۱ 🔹مفسرین گفته‌اند مراد از "تقوا" در این آیه، "احساس مسوولیت" است. یعنی حاکمیت اسلامی باید در حکمرانی کاملا حواسش را جمع کند و از چیزی نترسد و امانت الهی را به خوبی به سرانجام برساند و در مسیر حرکت حکومت دینی نباید حرف این و آن را گوش کند. 🔹در این رابطه اصول شرعی و فکری به اندازه کافی وجود دارد. 🔸آیه ۲ احزاب به یک اصل اشاره می‌کند: "وَ اتَّبِعْ مَا يُوحَىٰ إِلَيْكَ مِن رَّبِّكَ إِنَّ اللَّهَ كَانَ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِيرًا" 🔸آیه ۳ احزاب نیز به اصل دیگری اشاره می‌کند: "وَ تَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ وَ كَفَىٰ بِاللَّهِ وَكِيلًا" 🆔 @ostad_hashemi
▪️رحلت پیامبر اعظم حضرت محمد مصطفی (صلی الله علیه و آله) و شهادت سبط النبی حضرت امام حسن مجتبی (علیه‌السلام) تسلیت باد. 🆔 @ostad_hashemi
▪️شهادت امام علی بن موسی الرضا(ع) تسلیت باد. 🔰 قال الرضا علیه السلام: 🔹«یَا اَیُّهَا النَّاسُ اتَّقُوا اللهَ فِی نِعَمِ اللهِ عَلَیْکُمْ فَلاتُنْفِرُوهَا عَنْکُمْ بِمَعَاصِیهِ» 🔹ای مردم تقوا را درباره نعمت های الهی رعایت کنید و نعمت ها را با گناه و معصیت از خود مرانید. 📚 عیون اخبار الرضا علیه السلام / ج۲/ ص ۱۶۹ 🆔 @ostad_hashemi
🔺حق با باطل جمع نمی‌شود 🔻مَّا جَعَلَ اللَّهُ لِرَجُلٍ مِّن قَلْبَيْنِ فِي جَوْفِهِ/احزاب ۴ 🔹برخی مفسرین برای این آیه شان نزولی بیان کرده‌اند که ما آن را نمی‌پذیریم. بر اساس سیاق آیات، شان نزول این آیه مربوط به منافقین است. 🔹در روایت آمده: "لایجتمعان حُبُّنا و حبُّ غیرنا". حق با باطل جمع نمی‌شود و رفتن به سمت جبهه باطل نشانه نمی‌خواهد بلکه همین که انسان از حق بیرون آمد، داخل باطل شده است. 🔹این آیه بیان یک قاعده کلی است برای همه زمان‌ها. در زمان پیامبر اکرم(ص) منافقینی که ظاهرا دین را قبول کردند، فقط برای دین را پذیرفتند وگرنه آنان اصلا دین را قبول نداشتند و حتی برای بعد از پیامبر(ص) نیز برنامه‌ریزی کرده بودند. 🆔 @ostad_hashemi
🔺ارتباط بین رسوم جاهلیت و منافقین 🔻... وَ مَا جَعَلَ أَزْوَاجَكُمُ اللَّائِي تُظَاهِرُونَ مِنْهُنَّ أُمَّهَاتِكُمْ وَ مَا جَعَلَ أَدْعِيَاءَكُمْ أَبْنَاءَكُمْ ذَٰلِكُمْ قَوْلُكُم بِأَفْوَاهِكُمْ وَ اللَّهُ يَقُولُ الْحَقَّ وَ هُوَ يَهْدِي السَّبِيلَ/ احزاب ۴ 🔹ترجمه: ﺧﺪﺍ ﻫﻤﺴﺮﺍﻧﺘﺎﻥ ﺭﺍ ﻛﻪ "ﻇِﻬﺎﺭ" ﻣﻲ‌ﻛﻨﻴﺪ(ﻳﻌﻨﻲ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﻣﺎﺩﺭ ﺧﻮﺩﺗﺎﻥ ﻓﺮﺽ ﻣﻲ‌ﻛﻨﻴﺪ) ﻣﺎﺩﺭﺍﻧﺘﺎﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﻧﺪﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ. ﻓﺮﺯﻧﺪﺧﻮﺍﻧﺪﮔﺎﻧﺘﺎﻥ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺑﭽﻪ‌ﻫﺎی ﻭﺍﻗﻌﻲ ﺷﻤﺎ ﻧﻜﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ. ﺍﻳﻦ‌ﻫﺎ ﺣﺮﻑ‌ﻫﺎی ﺑﻲ‌ﺍﺳﺎﺳﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ‌ﺯﺑﺎﻥ ﻣﻲ‌ﺁﻭﺭﻳﺪ. ﺧﺪﺍ سخن حق ﻣﻲ‌ﮔﻮﻳﺪ ﻭ ﻓﻘﻂ ﺍﻭﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺭﺍﻩ ﺭﺍﺳﺖ ﺭﺍﻫﻨﻤﺎﻳﻲ ﻣﻲ‌ﻛﻨﺪ. 🔹چه ارتباطی بین دو موضوع "ظهار" و "فرزند واقعی دانستن فرزند خوانده" که جزء رسوم جاهلیت بود و اسلام با آنها مبارزه کرد، با موضوع "منافقین" وجود دارد؟ 🔹شاید این موارد از جمله مسائلی بودند که منافقین از طریق آنها سوء استفاده می‌کردند و رسول اکرم(ص) را آزار می‌دادند. 🔹احتمال هم دارد آیه به این موضوع اشاره دارد که نمی‌توان هم مسلمان بود و هم رسوم جاهلیت را رعایت کرد مانند منافقین که دو چهره بودند. 🆔 @ostad_hashemi
🔺پیامبر(ص)، از مومنین به خود آنها اولی‌تر است. 🔻النَّبِيُّ أَوْلَىٰ بِالْمُؤْمِنِينَ مِنْ أَنفُسِهِمْ وَأَزْوَاجُهُ أُمَّهَاتُهُمْ/ احزاب ۶ 🔹پیامبر(ص) از مومنین به خود آنها اولی‌تر است. این آیه مطلق است در نتیجه همه شوون زندگی فردی و اجتماعی مسلمانان را شامل می‌شود. این ولایت پیامبر(ص)، شخصی نیست بلکه مربوط به جایگاه و مقام ایشان است و در طول ولایت الهی بر انسان‌هاست. 🔹همسران پیامبر(ص) مادران معنوی امت هستند که باید به آنها احترام گذاشت. عدم امکان ازدواج با آنها از آیه دیگر استفاده می‌شود. 🔹این آیه در سیاق بحث نفاق آمده لذا دو استفاده از آن می‌توان کرد: ۱. مومن واقعی کسی است که در اختیار پیامبر(ص) و دین باشد نه مانند منافقین که ظاهر و باطن آنها متفاوت است. ۲. پیامبر(ص) غیرت فوق‌العاده داشت و منافقین این را دستاویز خود قرار داده بودند و پیامبر اکرم(ص) را اذیت می‌کردند و می‌گفتند اگر پیامبر(ص) رحلت کند ما با فلان همسر ایشان ازدواج می‌کنیم. 🔹شاید یکی از حکمت‌های حرمت ازدواج با همسران پیامبر(ص) همین باشد که منافقین اگر با همسران پیامبر(ص) ازدواج می‌کردند، جایگاه فوق‌العاده‌ای در جامعه پیدا می‌کردند. 🆔 @ostad_hashemi
▪️سالروز شهادت امام حسن عسکری(ع) تسلیت باد. 🔹قالَ الإمامُ الْحَسَنِ الْعَسْکَری – علیه السلام –: ما تَرَکَ الْحَقَّ عَزیزٌ إلاّ ذَلَّ، وَ لا أخَذَ بِهِ ذَلیلٌ إلاّ عَزَّ. 🔹امام حسن عسکری – علیه السلام – فرمود: حقّ و حقیقت را هیچ صاحب مقام و عزیزی ترک و رها نکرد مگر آن که ذلیل و خوار گردید، و هیچ شخص ذلیلی، حقّ را به اجراء در نیاورد مگر آن که عزیز و سربلند شد. 📚 تحف العقول، ص. ۴۸۹ 🆔 @ostad_hashemi
🔺معنای میثاق انبیاء 🔻وَ إِذْ أَخَذْنَا مِنَ النَّبِيِّينَ مِيثَاقَهُمْ وَ مِنكَ وَ مِن نُّوحٍ وَ إِبْرَاهِيمَ وَ مُوسَىٰ وَ عِيسَى ابْنِ مَرْيَمَ وَ أَخَذْنَا مِنْهُم مِّيثَاقًا غَلِيظًا/ احزاب آیه ۷ 🔹آیه قبل جایگاه بالای پیامبر(ص) و همسران ایشان را بیان کرده بود و در این آیه متناسب با آن جایگاه بالا، بالا برای ایشان مطرح شده است. 🔹میثاق غلیظ: ۱. پایبندی کامل به امور دینی و ترک نکردن هیچکدام از احکام دین ۲. هدایت جامعه به سوی معارف و احکام دین 🔹 دین، دین واحد است و هر کدام از پیامبران باید بخشی از دین را بیان می‌کردند که لازمه آن تایید انبیاء سابق و معرفی انبیاء بعد است. 🔹"میثاق انبیاء" در آیات متعددی از جمله آیات ۸۱ و ۱۸۷ آل عمران و آیه ۱۳ شوری آمده است. 🆔 @ostad_hashemi
🔺معنای صدق در قرآن 🔻لِّيَسْأَلَ الصَّادِقِينَ عَن صِدْقِهِمْ وَ أَعَدَّ لِلْكَافِرِينَ عَذَابًا أَلِيمًا/ احزاب ۸ 🔹این آیه مربوط به جامعه اسلامی است که برخی افراد ظاهر و باطنشان یکی بود و نداشتند اما برخی دیگر ظاهر و باطنشان متفاوت بود که همان منافقین بودند. 🔹"سوال" در این آیه به معنای "رفع جهل" نیست بلکه به دلالت التزامی به معنای "تحقق صدق" فرد است که اگر محقق نشد، منجر به عذاب الیم می‌شود. 🔹"صدق" در قرآن یعنی کسی که ظاهر و باطنش یکی است و در عمل پایبند به تعهدش باشد. آیات ۲۳ احزاب، ۱۵ حجرات و ۸ حشر به "صدق" و "صادقین" اشاره دارند. 🆔 @ostad_hashemi
🔺امداد الهی در جنگ احزاب 🔻يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اذْكُرُوا نِعْمَةَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ إِذْ جَاءَتْكُمْ جُنُودٌ فَأَرْسَلْنَا عَلَيْهِمْ رِيحًا وَ جُنُودًا لَّمْ تَرَوْهَا وَ كَانَ اللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرًا/ احزاب ۹ 🔹از لحن آیات ۹ و ۱۰ احزاب استفاده می‌شود که این آیات با فاصله زمانی از جنگ احزاب نازل شده‌اند. 🔹در این جنگ، امداد الهی شامل مسلمین شد و طبق این آیه خداوند "ریح" و "ملائکه" را برای کمک به آنها فرستاد. این امداد الهی بعد از به هلاکت رسیدن عمروبن عبدود بود. 🔹در این جنگ، ملائکه ۲ کار انجام می‌دادند: ۱. در نزدیکی مشرکین تکبیر می‌گفتند به گونه‌ای که آنها فکر می‌کردند مسلمانان نزدیک آنها رسیده‌اند. ۲. باد شدیدی ایجاد می‌کردند به طوری که خیمه‌های مشرکین از جا کنده می‌شد. به همین جهت بدون اینکه جنگی اتفاق بیفتد، مشرکین فرار کردند. 🆔 @ostad_hashemi
💐 میلاد با سعادت و پر برکت حضرت محمد(ص) و امام جعفر صادق (ع) مبارک باد. ✅ قال رسول‌الله(ص): 🔹اَحَبُّ العِبادِ الی اللهِ الاتقیاءُ الاخفیاءُ. 🔹محبوبترین بندگان در پیش خدا پرهیزگاران گمنامند. 📚 کنزالعمال، ج 3، ص 153، ح 5929 🆔 @ostad_hashemi
🔺ترک صحنه جنگ احزاب توسط برخی منافقین و ضعیف‌الایمان‌ها 🔻إِذْ جَاءُوكُم مِّن فَوْقِكُمْ وَ مِنْ أَسْفَلَ مِنكُمْ وَ إِذْ زَاغَتِ الْأَبْصَارُ وَ بَلَغَتِ الْقُلُوبُ الْحَنَاجِرَ وَ تَظُنُّونَ بِاللَّهِ الظُّنُونَا/ نساء آیه ۱۰ 🔹إِذْ جَاءُوكُم مِّن فَوْقِكُمْ وَ مِنْ أَسْفَلَ مِنكُمْ: در رابطه با این تعبیر دو دیدگاه وجود دارد: ۱. برخی گفته‌اند مراد از "مِّن فَوْقِكُمْ" یعنی یهودیان بنی‌قریظه و مراد از " مِنْ أَسْفَلَ مِنكُمْ" قریش است. ۲. برخی دیگر گفته‌اند روبروی لشکر اسلام خندق بود و پشت سر آنها هم کوه بود لذا امکان نداشت از این دو قسمت دشمن بتواند وارد شود بنابراین "فوق" و "اسفل" را باید به معنای "شرق" و "غرب" معنا کرد و کنایه از این است که از هر طرف دشمنان به مسلمین هجوم آوردند. 🔹تَظُنُّونَ بِاللَّهِ الظُّنُونَا: در جنگ احزاب آنقدر فشار مشرکین زیاد شد که برخی از منافقین و مسلمانان ضعیف‌الایمان از اطراف پیامبر(ص) رفتند، ترس و وحشت آنان را فراگرفته بود لذا روی آوردند به ظن و گمانه‌زنی و می‌گفتند یا خدایی نیست و یا ایشان رسول خدا نیست. 🆔 @ostad_hashemi
🔺نسبت ناروای منافقین به خداوند و رسول اکرم(ص) 🔻هُنَالِكَ ابْتُلِيَ الْمُؤْمِنُونَ وَ زُلْزِلُوا زِلْزَالًا شَدِيدًا/ احزاب آیه ۱۱ 🔹در این جنگ، محاصره مسلمانان توسط کفار و مشرکین بسیار شدید و سخت شد و حدود ۲۵ روز طول کشید که در این مدت غذا هم به حد کافی برای مسلمانان وجود نداشت البته پیامبر اکرم(ص) در این مدت کراماتی داشت و با غذای اندک گرسنگی مسلمانان را برطرف می‌کرد. 🔻وَ إِذْ يَقُولُ الْمُنَافِقُونَ وَ الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِم مَّرَضٌ مَّا وَعَدَنَا اللَّهُ وَ رَسُولُهُ إِلَّا غُرُورًا/ احزاب ۱۲ 🔹پیامبر اکرم(ص) در این مدت همیشه می‌فرمود خدا با ماست و وعده نصرت و پیروزی می‌داد اما ﻭ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻣﻲ‌ﮔﻔﺘﻨﺪ: «ﺁﻥ ﻭﻋﺪﮤ ﭘﻴﺮﻭﺯی ﻛﻪ ﺧﺪﺍ ﻭ ﺭﺳﻮﻟﺶ ﺑﻪ ﻣﺎ ﺩﺍﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ، فریب و ﻭﻋﺪﮤ ﺳﺮِ ﺧﺮﻣﻦ ﺑﻮﺩ!» 🆔 @ostad_hashemi
🔺ایجاد دو قطبی در لشکر اسلام توسط منافقین 🔻وَ إِذْ قَالَت طَّائِفَةٌ مِّنْهُمْ يَا أَهْلَ يَثْرِبَ لَا مُقَامَ لَكُمْ فَارْجِعُوا/ احزاب ۱۳ 🔹شهر مدینه قبل از هجرت پیامبر اکرم(ص)، "یثرب" نام داشت(به معنای زمین پایین و پست) اما با هجرت پیامبر(ص) به آنجا، "مدینه‌" نامیده شد و ایشان فرمود دیگر کسی نام یثرب را برای این شهر به کار نبرد. 🔹اما در جنگ احزاب که شرایط سخت شد، برخی از به اهل مدینه(انصار) گفتند: ای ، شما هیچ‌کاره‌اید، اینجا جای شما نیست، برگردید، این جنگ ربطی به شما ندارد بلکه مربوط به پیامبر(ص) و مهاجرین است. 🔹در واقع منافقین اهل مدینه را به دوران قبل از اسلام و دوران جاهلیت ارجاع دادند و یک دو قطبی اساسی در بین مسلمین ایجاد کردند لذا اوضاع در لشکر اسلام بسیار شکننده شد. 🆔 @ostad_hashemi