🔺 سوره عنکبوت- 8: شاخص‌ دیگر #منافقین: توجه به #موازنه_قدرت و #منفعت‌طلبی "وَ لَئِنْ جَاءَ نَصْرٌ مِنْ رَبِّكَ لَيَقُولُنَّ إِنَّا كُنَّا مَعَكُمْ" 🔹این بخش از آیه 10 سوره عنکبوت اشاره به یک شاخص دیگر از نفاق دارد و آن اینکه افراد منافق همیشه نظر به #موازنه_قدرت دارند پس اگر این موازنه به نفع جبهه حق تمایل کرد و پیروزی برای این جبهه حاصل شد، سریع و بدون درنگ خود را جزو جبهه حق قرار می‌دهند و با این ادعا، به دنبال امتیازطلبی هستند. 🔹مومنین واقعی جهاد کرده‌اند، سختی تحمل کرده‌اند، صبر و شکیبائی در مقابل مشکلات نشان داده‌اند و در نتیجه خدای متعال تفضّل کرد و پیروزی را نصیب آنان کرد، اما افراد منافق بدون اینکه سهمی در این پیروزی داشته باشند، خود را مدعی آن می‌دانند. 🔹سه نکته درباره این فراز از آیه: 1. قرآن کریم نصرت و پیروزی را عطای خداوند می‌داند: "لَئِنْ جَاءَ نَصْرٌ مِنْ رَبِّكَ"، لذا نمی‌گوید: "وَ لَئن انتَصَرتُم". 2. نصرت خدا از آنِ اهل ایمان و انسان‌های پایدار است و نه افراد سودجو و دنیاطلب. 3. لَیَقولُنَّ انّا کنّا مَعَکُم: (لام) برای تاکید است یعنی این افراد منافق با ضرس قاطع خود را شریک در این پیروزی‌ها می‌دانند. 🔹در حالی که اصل ادعای آنها کذب است، چه رسد به اصرار و تاکید بر امری که از اساس واقعیت ندارد. پس این افراد برای رسیدن به #امتیازات، مُجدّانه به دنبال وارونه جلوه دادن حقائق هستند. 🔹البته خدای متعال در فراز بعدی، ادعای این افراد را نادرست می‌داند و اینگونه پاسخ می‌فرماید: "أَوَ لَيْسَ اللَّهُ بِأَعْلَمَ بِمَا فِي صُدُورِ الْعَالَمِينَ": خداوند متعال از حقایق و واقعیت‌های قلبی همه انسان‌ها با خبر است. #نفاق_در_قرآن 🆔 @ostad_hashemi

🔺سوره عنکبوت_ ۹: هشدار قرآن به #منافقین 🔹شاید تعبیر پایانی آیه ۱۰ سوره عنکبوت(أَوَلَيْسَ اللَّهُ بِأَعْلَمَ بِمَا فِي صُدُورِ الْعَالَمِينَ)، مقدمه باشد برای آیه ۱۱ سوره عنکبوت که می‌فرماید: "وَلَيَعْلَمَنَّ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا وَ لَيَعْلَمَنَّ الْمُنَافِقِينَ". 🔹به نظر می‌رسد که آیه ۱۱ یک هشدار جدی از طرف خداوند متعال است که این افراد(منافقین) به خود بیایند و باطن خود را اصلاح کنند و الا دچار عاقبت سوء خواهند شد و در مقابل اهل ایمان قرار خواهند گرفت و رسوا خواهند شد. 🔹خدای متعال از ابتدای #بعثت پیامبر(ص) نسبت به این مرض بسیار خطرناک(نفاق) هشدار می‌دهد و جامعه ایمانی را از خطرات آن بر حذر می‌دارد، چون این مرض هم #فاسد است و هم #مفسد. 🔹 #نفاق مرض خطرناکی است که اگر در #حکومت_اسلامی در سطح #تصمیم‌گیری و یا در سطح #اجرا، جای پائی پیدا کند، آسیب جدی به جامعه وارد خواهد کرد. افراد راحت‌طلب و کسانی که درد #دین و #مردم_متدین را ندارند و آماده هر نوع دروغ گفتن برای رسیدن به امتیازات خاص هستند، هر جا باشند، در حکم سلول #سرطانی در آن مجموعه خواهند بود. 🔹قرآن کریم که کتاب هدایت برای کل بشریت است از آغاز نهضت پیامبر اکرم(ص) نسبت به پدیده نفاق، احساس خطر می‌کند و مسوولین و متولیان امر را از آن آگاه می‌کند. 🔹ان شاءالله در مباحث آینده خواهیم دید که قرآن کریم محکم و جدّی، نسبت به ریشه کن کردن این بیماری در جامعه، معالجات اساسی مطرح می‌کند. #نفاق_در_قرآن 🆔 @ostad_hashemi

🔺سوره بقره_1: ویژگی دیگر منافقین؛ #دروغ و #خدعه 🔹آیه 8 بقره: «وَمِنَ النَّاسِ مَنْ يَقُولُ آمَنَّا بِاللَّهِ وَبِالْيَوْمِ الْآخِرِ وَمَا هُمْ بِمُؤْمِنِينَ: و گروهی از مردم-که اهل نفاق‌اند-می‌گویند: ما به خدا و روز قیامت ایمان آوردیم در حالی که آنان مومن نیستند.» اغلب مفسرین این آیه را حمل بر #منافقین کردند. 🔹یکی از اوصاف منافقین #دروغ_گفتن است لذا حرفهای آنها قابل اعتماد نیست و نباید به آنها دل خوش کرد و حساب باز کرد. این افراد حقائق را #وارونه جلوه می‌دهند و در ادّعای مومن بودن خود، کاذب هستند. معمولا ادّعای کذب این افراد یا معلول ضعف و ترسِ از دست دادن مصالح و منافعشان است و یا معلول تصمیم و قصد خرابکارانه‌ای است که در صدد اجرای آن هستند و برای اینکه از گزند جبهه حقّ در امان باشند، خود را مومن معرفّی می‌کنند. 🔹آیه 9 بقره: «يُخَادِعُونَ اللَّهَ وَالَّذِينَ آمَنُوا وَمَا يَخْدَعُونَ إِلَّا أَنْفُسَهُمْ وَمَا يَشْعُرُونَ: به گمان باطلشان می‌خواهند خدا و اهل ایمان را فریب دهند، در حالی که جز خودشان را فریب نمی‌دهند، ولی این حقیقت را درک نمی‌کنند. 🔹این افراد معمولا انسانهای فریبکار و خدعه‌گر هستند. معمولا اشخاص فریبکار، خود را #زیرک، #توانمند و #فهمیده‌تر از دیگران می‌دانند، و به تعبیری احساس کاذب دارند که یک سر و گردن از دیگران بالاترند و می‌توانند دیگران را سرکار گذاشته و سر درگم کنند. در حالی که قرآن کریم می‌فرماید: «و ما یَخدَعُونَ الاّ اَنفُسَهُم: اینها در واقع خود را فریب می‌دهند و خود سر کار هستند. 🔹«وَ ما یَشعُروُن» یعنی منافقین این واقعیت را درک نمی‌کنند چون التفات و شعور کافی برای درک حقیقت ندارند و اگر تحلیل و فهم صحیحی داشتند، اینطور فکر نمی‌کردند. این افراد که زمینه دروغ و غرور و احساس برتری بر دیگران دارند و حس می‌کنند که عقل و شعور بیشتر از دیگران دارند، معمولا دچار انحراف شده و مورد استفاده دشمن قرار می‌گیرند. #نفاق_در_قرآن 🆔 @ostad_hashemi

🔺سوره بقره_2: معنای #خُدعه و نسبت آن با #منافقین 🔹#خدعه و #خدیعه از استتار و مخفی‌شدن، سرچشمه می‌گیرد و لذا در لغت عرب به محلّ خواب حیوانات و حتّی انسان "مخدع" می‌گویند چون نوعا بیشترین حالت غفلت از اطراف، در حال استراحت و خوابیدن است و این بهترین فرصت است برای تعرّض دشمن. از سوی دیگر این محل می‌تواند به عنوان محلّ استتار و مخفی باشد تا فرد از چشم دشمن محفوظ بماند. کانّه با این عمل، دشمن فریب می‌خورد و به او آسیب نمی‌رساند. 🔹با توجه به این ریشه معلوم می‌شود که چرا قرآن کریم به #منافق عنوان "خدعه‌گر" اطلاق می‌کند؟ بعید نیست نکته شباهت این است که تحرکّات و برنامه‌های واقعی منافقین، توسّط آنها استتار شده است و نوعا کار آنها زیر زمینی است و مکشوف نیست و برای فریب طرف مقابل یک سری تحرکّات و برنامه‌های #ظاهری به نمایش می‌گذارند که موجب #اغوای جبهه حقّ و انحراف نظرات دیگران از برنامه‌های واقعی‌شان می‌شود. 🔹همچنین بعید نیست که تعبیر قرآنی (یخادعون الله و رسوله) اشاره به این باشد که برنامه‌ها و تحرکّات منافقین هم در بُعد #عقیدتی و هم در بُعد #حکومتی و #سیاسی است. 🔹معلوم می‌شود که جایگاه #خدعه خیلی پیچیده‌تر از یک #دروغ صرف است. در خدعه موضوعاتی از قبیل #نفوذ_منافقین به عنوان افراد متدیّن و مومن در مراکز گوناگون جبهه حقّ مطرح است که به جمع‌آوری اطلّاعات خاص و محرمانه می‌پردازند تا از آنها سوء استفاده کنند، ثبات جامعه را بر هم بزنند و جبهه حق را گرفتار #محاسبات_اشتباه کنند. #نفاق_در_قرآن 🆔 @ostad_hashemi

🔺سوره بقره_۳: #ریشه‌های مرض قلبیِ #منافقین 🔹در کتب لغت، لفظ #خُدعه مربوط به هرگونه رفتار فریبنده‌ای است که به دنبال آسیب‌ و ضربه‌ به طرف مقابل است اما قرآن کریم آن را به عنوان وصف بارز #اهل_نفاق معرّفی می‌کند. 🔹مفسّرین در مورد (یُخادِعوُن) گفته‌اند استفاده از صیغه (یفاعل) برای نشان‌دادن #مداومت منافقین بر رفتار خدعه‌آمیز است و اینکه این افراد از این رفتار خود دست نمی‌کشند. 🔹آیه بعد می‌فرماید: "فی قُلوبِهم #مرضٌ فَزادَهُمُ اللهُ مرضا وَ لهُم عذاب الیم بما کانوا یَکذبون": در دل آنان مرض است پس خدا به دلیل نفاقشان، بر بیماری‌شان می‌افزاید و برای آنان به جهت اینکه همواره دروغ می‌گویند، عذابی دردناک است. 🔹شاید قرآن کریم با این بیان در صدد اشاره به یک #عامل_درونی در این افراد است که منشا این رفتارها می‌باشد و آن اینکه منافقین گرفتار بیماری روحی و روانی هستند، قلب آنها #آلوده است، روانشان آرام نیست لذا عقل و ادراک‌شان دچار آسیب شده و نمی‌توانند صحیح فکر کنند و تصمیم بگیرند. 🔹حال ممکن است ریشه این مرض، #کینه و یا #جهل و یا علاوه بر آنها، #هوای_نفسانی باشد که تمام وجودشان اسیر آن شده است. هرچه باشد، یک حالت #دوگانگی در شخصیت منافقین ایجاد کرده و آنها را به سمت این رفتارهای منافقانه سوق می‌دهد. 🔹البته خدای متعال در برابر #لجاجتی  که این افراد در مقابل #جبهه_حقّ دارند می‌فرماید: "فَزادَهُمُ اللهُ مرضا" یعنی نه تنها #رحمت_الهی از آنها برگردانده شده بلکه درد و رنجی که در اثر مرض قلبی دارند، بیشتر هم می‌شود. #نفاق_در_قرآن 🆔 @ostad_hashemi

🔺سوره بقره_۴: شاخص دیگر #منافقین؛ ادعای #اصلاح‌گری داشتن 🔹در آیه بعد، قرآن کریم یکی از شاخص‌های منافقین را بیان می‌کند:  "و اذا قیل لَهُم لاتُفسِدُوا فِی الاَرض قالُوا انّما نَحنُ #مُصلِحون، اَلا اِنّهُم هُمُ المُفسِدون وَ لکن لا یَشعُرون": وقتی به آنان گفته شود در زمین فساد نکنید، می‌گویند فقط ما #اصلاح‌گر هستیم. آگاه باشید یقینا آنان فسادگرند ولی خودشان درک نمی‌کنند. 🔹بر اساس این آیه کریمه شاخصه دیگر منافقین این است که آنها همیشه مدّعی #اصلاحگری هستند، این شعار را همیشه با خود دارند و هر رفتار فسادانگیز خود را با آن توجیه می‌کنند. 🔹 #فتنه‌انگیزی می‌کنند و وقتی مورد اعتراض واقع می‌شوند می‌گویند هدفمان #اصلاح است، با #دشمن رابطه برقرار می‌کنند و به آن دل می‌سپارند و سپس می‌گویند هدفمان اصلاح است و... #نفاق_در_قرآن 🆔 @ostad_hashemi

🔺سوره بقره_۵: شاخص دیگر #منافقین؛ #خودبینی و #غرور 🔹وَ إِذَا قِيلَ لَهُمْ آمِنُوا كَمَا آمَنَ النَّاسُ قَالُوا أَنُؤْمِنُ كَمَا آمَنَ السُّفَهَاءُ أَلَا إِنَّهُمْ هُمُ السُّفَهَاءُ وَلَكِنْ لَا يَعْلَمُونَ: و چون به منافقین گفته شود: ایمان بیاورید مانند دیگران که ایمان آوردند؛ می‌گویند: چگونه ایمان آوریم؟ مانند بی‌خردان؟! آگاه باشید که آنها خود بی‌خردند اما متوجه نیستند. 🔹هرگاه که به اهل نفاق گوشزد می‌شود که رفتارهای شما #فسادبرانگیز و بر خلاف #مصلحت جامعه است و ناشی از #جهل شما به حقایق است و خیر و صلاح شما در برگشتن به آغوش ملّت است، پس برگردید و به سیل عظیم مردمی بپیوندید. 🔹آنها در مقابل این درخواست، از روی کِبر و خودبینی و غرور، بازگشت به صفّ ملّت را، بازگشت به صفّ جاهلان و بی‌خردان تلقّی کرده و از آن اِبا و استنکاف می‌کنند. 🔹این افراد، عامّه مردم را دارای درک پائین و یا حتّی فاقد درک و بصیرت می‌دانند و در نتیجه تحلیل صحیحی از مسائل ندارند و در مقابل، خود را در #بالاترین درجات فهم و درک قرار می‌دهند که نباید با دیگران قیاس شوند. 🔹قرآن کریم در برابر این واکنش مستکبرانه منافقین، می‌فرماید: این افراد خود نابخرد و سفیه هستند، اینها به خاطر #فاصله_گرفتن از #توده‌های_مردم، در #باتلاق_توهّم فرو رفته و از حقایق دور شده‌اند و خود هم از این واقعیّت بی‌خبرند. #نفاق_در_قرآن 🆔 @ostad_hashemi

🔺سوره بقره_ ۶: شاخص دیگر #منافقین: #دورو_بودن و #رنگ_عوض_کردن 🔹وَ إِذَا لَقُوا الَّذِينَ آمَنُوا قَالُوا آمَنَّا وَ إِذَا خَلَوْا إِلَى شَيَاطِينِهِمْ قَالُوا إِنَّا مَعَكُمْ إِنَّمَا نَحْنُ مُسْتَهْزِئُونَ: منافقین چون به اهل ایمان می‌رسند می‌گویند: ما ایمان آوردیم؛ و وقتی با شیاطین خود خلوت می‌کنند می‌گویند: ما با شماییم، ما (مؤمنان را) مسخره می‌کنیم. 🔸درباره مفاد این آیه ممکن است دو برداشت داشته باشیم: 🔹برداشت اوّل: منافقین نوعا جوّگیر هستند و به سرعت تحت تاثیر شرائط رنگ عوض می‌کنند. زمانی که در شرایط سالم و محیط ایمانی قرار می‌گیرند، واکنش #مثبت به آن نشان می‌دهند و پذیرای حقائق می‌شوند امّا همین که از این محیط خارج شده و در حوزه‌های تاثیرگذار دشمن وارد می‌شوند، به راحتی رنگ و لعاب این محیط، آنها را آلوده کرده طرز فکرشان عوض می‌شود و از سخنان قبلی خود اعلام برائت می‌کنند. 🔹طبق این برداشت، #حاکمیّت_دینی باید طوری عمل کند که نگذارد آنها راحت و بدون قید با #فضاهای_آلوده تماس و رابطه برقرار کنند، بلکه باید یک نوع مراقبت در مورد آن اعمال کند که این، هم به نفع آنهاست و هم به نفع #جامعه و #حاکمیّت است به ویژه اگر افراد از موقعیّت‌های خاص برخوردار باشند این مراقبت، فکر آنها را اصلاح خواهد کرد. 🔹برداشت دوّم: نفاق در ذات انسان‌های #دو_رو و #دو_چهره است و کار عادی آنها #نقش_بازی است و با این روش اهداف خود را دنبال می‌کنند. آنها برای اینکه #مصالح و #منافع خود را در جامعه از دست ندهند، به همراهی با مردم تظاهر می‌کنند ولی همین که از چشم مردم و حاکمیّت دور شوند، برنامه‌های خود را کاملا با #دشمن هماهنگ نموده و به آنها اعلام #وفاداری می‌کنند. 🔹خدای متعال در آیه بعد می‌فرماید: اللَّهُ يَسْتَهْزِئُ بِهِمْ وَيَمُدُّهُمْ فِي طُغْيَانِهِمْ يَعْمَهُونَ: خداوند آنها را استهزا می‌کند و در سرکشی، مُهلتشان می‌دهد که در حیرت بمانند. 🔹حقیقت این است که منافقین با این شکل رفتاری که از خود نشان می‌دهند، خودشان مورد استهزاء و مسخره دیگران واقع خواهند شد زمانی که برنامه‌های آنها برملا شود و عموم مردم از مقاصد شوم آنها آگاه شوند. 🔹البته تا آن زمان خدای متعال به آنها اجازه می‌دهد که هر آنچه بدی در وجودشان هست، #بُروز کند و با دست خود پرونده خود را سنگین و کیفر آنرا دو چندان کنند. #نفاق_در_قرآن 🆔 @ostad_hashemi

🔺سوره بقره _9: سرنوشت محتوم #منافقین 🔹«مَثَلُهُمْ كَمَثَلِ الَّذِي اسْتَوْقَدَ نَارًا: ادامه نکات این تمثیل: 3. #آتش‌افروزی‌منافقین یک سر و صدائی به پا می‌کند و ممکن است جمعی به این روشنائی روی آورند و احساس گرمابخشی هم بکنند اما این حرکت دوام ندارد، چون خدای متعال تمام این تشکیلات را نابود می‌کند "فلَمّا اَضاءَت ما حَولَهُ ذَهَبَ اللهُ بِنُورِهِم... "، 🔹در این برخورد الهی با منافقین، مقدار دینی که منافقین دارند از بین می‌رود و همچنین هر چه بهره مالی، اعتباری و عوامل دارند، خاکستر می‌شود. 4. #روش و #کیفیّت برخورد خدای متعال با منافقین مشخص نیست، تعبیر قرآنی چنین است: "ذهب الله بنورهم". به نظر می‌رسد عدم ذکر روش، به دلیل این است که اسباب در دستگاه ربوبی بسیار میسور و آسان است. 5. پایان حرکت منافقین چیزی جز ظلمت‌های روی هم انباشته شده که اجازه هیچ‌گونه دیدی نمی‌دهد، نخواهد بود. 🔹کسی که هرچه توشه دارد با حریقی که خود برمی‌افروزد، بسوزاند و دیگر چیزی برای عرضه نداشته باشد و همه پل‌های نجات را پست سرش منهدم و نابود کند، #هلاکت برای چنین فردی محتوم است. #نفاق_در_قرآن 🆔 @ostad_hashemi

🔺سوره بقره_ ۱۱: منافقین تحمل #سختی‌ها را ندارند. 🔹افراد #منافق در شرائط سختی و فشار، تحمّل سختی را ندارند: «يَجْعَلُونَ أَصَابِعَهُمْ فِي آذَانِهِمْ مِنَ الصَّوَاعِقِ حَذَرَ الْمَوْتِ»، می‌پندارند که اجلشان رسیده و باید به هر نحوی که شده خود را از این مهلکه! نجات دهند. این حالت نشان می‌دهد که آنها با کوچکترین بلا و یا مصیبت، تعادل و توازن خود را از دست داده و خودباخته رفتار می‌کنند. 🔹در حالی که انسانهای #مومن، هر مقدار که بلاها و سختی‌هایشان بیشتر شود، عقیده‌شان به مسیر، آرمانها و خطّی که دین ترسیم کرده، بیشتر می‌شود. در اوج سختی‌ها می‌گویند ما پیروز خواهیم شد و به دلیل توانمندی بالایی که دارند، همیشه خود را خیلی بزرگتر از این مصیبتها می‌دانند، انسان هرگاه مصیبت را از خود و آرمانهای خود کوچکتر دانست، بر آن غلبه می‌کند. 🔹#منافقین در هر پیشامد سخت، فکر می‌کنند که از هر جهت #احاطه شده‌اند و هیچ راه #خلاصی ندارند و به این دلیل دچار ترس و وحشت می‌شوند و لذا نمی‌توانند مسیر خود را به پایان رسانده و در نتیجه سرانجام کارشان شکست خواهد بود. #نفاق_در_قرآن 🆔 @ostad_hashemi

🔺سوره بقره_ ۱۳: 2. خدای متعال #منافقین را انسانهای #کافر معرّفی نموده و در عین حال با زبان تهدید اعلام می‌کند که آنها از دایره قدرت الهی نمی‌توانند خارج شوند و این رفتارها دور از نظر و محاسبه الهی نیست. 3. همانگونه که برق همراه باران، جلب نظر می‌کند و ممکن است هم یک روشنائی ایجاد کند، امّا همه آن مقطعی و زودگذر و قابل اعتماد نیست، بلکه سریعا از بین می‌رود و خاموشی جای آن را می‌گیرد، حال و هوای منافقین نیز همین طور است. 🔹منافقین به سر و صداها و طرقّه‌های بی‌خاصیّت و بی‌حاصل، دل خوش می‌کنند و در سایه آن به مسیر انحرافیِ خود امیدوار می‌شوند امّا زمان اندکی نمی‌گذرد که متوجّه می‌شوند دیگر اثری از آن نشانه‌ها نیست، نه پرتویی از امید و نه روزنه‌ای قابل اعتماد در اختیار دارند! بلکه آنچه که دور خود ملاحظه می‌کنند، #ظلمت و #حیرت است که امکان هرگونه حرکت را از آنها می‌گیرد. #نفاق_در_قرآن 🆔 @ostad_hashemi

🔺سوره انفال_20: جنگ بدر، پیروزی تفکر مومنانه در برابر تفکر منافقانه 🔹ما امروز کم و بیش دچار طرز فکر و عملکرد #منافقین هستیم و می‌بینیم برخی از افراد #ضعیف‌النفس و یا حتّی #مشکوک، با همان ادبیّات منافقین سعي دارند ملّت‌های مستضعف را از ایستادگی و مقابله با سیاست‌های ستمگرانه و ویرانگر دشمن (آمریکا و غرب)، باز داشته و زمینه را برای دخالت بیشتر ظالمان در امور ملّت‌ها و غارت و چپاول ثروت عظیم آنان، فراهم نمایند و رابطه گرگ و میش را به عنوان معادله مفروغ عنه و لازم‌الاجرا که باید محاسبات و تعاملات بر اساس آن تنظیم شود، مطرح می‌کنند. 🔹قرآن کریم دقیقاً بر خلاف این طرز تفکر، مومنین را هدایت می‌کند و می‌فرماید که در مقابل دشمن #صبر و #ایستادگی داشته باشید که خدای متعال در کنار صابرین است، این فرمایش قرآنی یک وعده خالی نبود بلکه در جریان جنگ بدر، به منصّه ظهور درآمد و عینیّت کامل پیدا کرد. 🔹مومنینی که از دستور پیامبر اکرم(ص)اطاعت نمودند، به پیروزی‌های شگفت‌آوری دست پیدا کردند و دقیقاً بر عکس آنچه افراد ضعیف‌النفس و ضعیف‌الایمان و بلکه منافق از قدرت قریش ترسیم می‌کردند، قریش را در ظرف نیم روز، تار و مار کردند و کلّي از آنها اسیر و غنیمت گرفتند که همه مات و مبهوت این پیروزی و فتح‌الفتوح شدند. 🔹جالب است بدانیم بعد از جنگ بدر بود قبائل و طوائف منطقه و فرامنطقه در مورد برقراری رابطه و نزدیک شدن به حکومت اسلامی، محاسبات خود را تنظیم کردند و شاید به خاطر این اتّفاقات سرنوشت‌ساز که نقشه‌های دشمن و طرز تفکّر شکست‌خورده منافقین داخلی نقشه بر آب شد، قرآن کریم روز جنگ بدر را #یوم_الفرقان نامید. 🔹روزی که در آن طرز تفکّری که بر اساس #ایمان_راستین و #جهاد_مخلصانه تحت لوای رسول اکرم(ص) استوار بود، به عنوان یک حقیقت عینی و یک راهبرد واقعی برای نجات مظلومین، مطرح و خود را متمایز کرد. این اتّفاق آنقدر مهم بود که جایگاه فوق‌العاده‌ای به مدینه داد و نگاه‌ها را به سمت مرکز حکومت پیامبر(ص) متوجّه کرد و تقریباً می‌توان گفت از آن به بعد دیگر قریش و اهل مکّه نمی‌توانستند معادلات را در شبه جزیره به تنهائی ترسیم کنند. #نفاق_در_قرآن 🆔 @ostad_hashemi

🔺سوره آل‌عمران_3: نقش منافقین مدینه، ایجاد تفرقه و به هم زدن وحدت جامعه بود. 🔹درست است که جنگ بدر و پیروزی قاطع مسلمانان بر مشرکین قریش مکه، شکوه و اقتدار فوق‌العاده‌ای برای مسلمین و حاکمیت پیامبر اکرم(ص) به ارمغان آورد امّا به همان اندازه حساسیّت همه گروه‌های معاند در مدینه را تشدید کرد و آنها را برای مقابله با حضرت و حرکت دینی ایشان با هم نزدیک‌تر کرد. 🔹لذا از یک جهت قریش تمام تلاش خود را به کار بُرد تا نیروی نظامی‌اش را تقویت کند به طوری که ابوسفیان حتی از حبشه نیز مزدور نظامی خرید کرد و از سوی دیگر پیمان‌های مُتعدّد و همه جانبه‌ای بین قریش و اهل کتاب و دیگر قبائل شبه جزیره برای ایستادن در مقابل جبهه حقّ، منعقد شد. 🔹در این راستا به #منافقین مدینه نقش مُهمّي برای ایجاد تفرقه داخلي و به هم زدن وحدت جامعه، واگذار شد. در چنین شرایط دشواری خبر رسید که قریش با سه هزار جنگجو به سمت مدینه حرکت کرده و تصمیم دارد این بار کار حضرت و پیروان ایشان را برای همیشه یکسره کند. 🔹در این شرایط #یهودیان و #منافقین دائما درباره این حمله قریش، بزرگ‌نمائی کرده و سعي می‌کردند که اهل مدینه را مرعوب کنند اما در مقابل، حضرت و مومنین واقعی، خود را برای دفاع آماده می‌کردند. #نفاق_در_قرآن 🆔 @ostad_hashemi

🔺سوره آل‌عمران_ 9: تنها راه نجات مؤمنین از فتنه اهل کتاب و منافقین، اطاعت از رهبری الهی است. 🔹اساساً غرض اهل کتاب و کفار از فتنه‌انگیزی و آشوبگری و تحریک و فشار این است که مومنین از دین و حاکمیّت اسلامی، دست بکشند و به دوران جاهلیّت برگردند. قرآن کریم در آیات گفته شده، تاکید دارد مومنین نباید با این فشارهای اهل کتاب دست از دین بردارند چون همواره آیات و نشانه‌های حقّانیّت دین الهی را می‌بینند و می‌شنوند و از نعمت داشتن رهبري دینی مانند نبيّ أکرم بهره‌مند هستند. 🔹مؤمنین همانطور که باید قدردان دین باشند که آنها را از بردگي اهل کتاب نجات داد و به آنها عزّت و اعتبار بخشید، باید قدردان و پشیبان رهبر إلهی خود نیز باشند که همه وجود خود را وقف سربلندی و سعادت دنیوی و أُخروي آنها می‌کند. 🔹دین و رهبری دینی همان حقیقتي است که اهل کتاب را آشفته کرده و لذا آنها به هر حیله و فتنه‌ای دست می‌زنند تا بتوانند از طریق #منافقیني که در بین مومنین هستند، این اوضاع را به هم زده و آنها را به دوران قبل از ایمان برگردانند. 🔹پس تنها راه نجات مؤمنین از فتنه #اهل_کتاب و #منافقین، چنگ زدن به ریسمان إلهی است که نمود آن نبيّ أکرم و رهبری دینی است و اگر مومنین او را اطاعت و نصرت کنند، بر اساس آموزه‌های قرآنی قطعا به هدایت و رستگاری خواهند رسید. 🔹قرآن کریم در آیه 101 آل‌عمران به دنبال بیان این حقیقت است که قرار گرفتن جامعه در مسیر هدایت و استقامت و سربلندی، مرهون بصیرت #اعتقادي و #سیاسي است و اگر در هر یک از این دو رکن سستي رخ دهد، جامعه بستر انحراف و نفوذ دشمن شده و سرانجام دچار تفرقه و نابودي می‌شود. #نفاق_در_قرآن 🆔 @ostad_hashemi

🔺سوره آل‌عمران_۱۲: ادامه تذکر قرآن به مسلمانان 🔹قرآن کریم مجددا به مسلمانان متذکر می‌شود که قدردان نعمت #اسلام باشید وأسباب به وجود آورندۀ آن را حفظ و نگهداری کنید و به وسوسه‌های خنّاسان خارجي (أهل کتاب به ویژه یهودیان) و #منافقین داخلي، گوش ندهید که اینها از وضعیت امروز شما عصبانی و آشفته هستند چون می‌بینند که همه مصالح و منافع قبلی‌شان از بین رفته و ممکن است در آینده نزدیک توسّط مومنین به دلیل دین اسلام و رهبری دینی آن، در معرض خطر و نابودی قرار گیرند. 🔹قبل از اسلام أهل کتاب کاری کرده بودند که شما مسلمانان هرچه بیشتر داشتید به پرتگاه خطرناکی که برای نابودی‌تان تدارک دیده بودند، نزدیک می‌شدید. 🔹اما اکنون به لطف خدای متعال که در اثر پیروی شما از دین اسلام و عمل به احکام آن و پشتبانی از رهبر دینی‌ وضع برعکس شده و دشمنان شما به چنین عاقبت دردناکی مُبتلی شده‌اند. 🔹این آیات و نشانه‌های إلهی را به خاطر بسپارید و درباره آنها تأمّل کنید و از آن عبرت بگیرید تا در مسیر آینده‌تان دچار خطا در محاسبات نشوید و جای خودي را به غیر خودي ندهید. #نفاق_در_قرآن 🆔 @ostad_hashemi

🔺سوره آل‌عمران_ 24: هشدار مجدّد قرآن به مومنین در زمینه ارتباطات خود 🔹يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَتَّخِذُوا بِطَانَةً مِنْ دُونِكُمْ لَا يَأْلُونَكُمْ خَبَالًا وَدُّوا مَا عَنِتُّمْ قَدْ بَدَتِ الْبَغْضَاءُ مِنْ أَفْوَاهِهِمْ وَ مَا تُخْفِي صُدُورُهُمْ أَكْبَرُ قَدْ بَيَّنَّا لَكُمُ الْآيَاتِ إِنْ كُنْتُمْ تَعْقِلُونَ - آل عمران 118 🔹در جلسات گذشته گفتیم که قرآن کریم ابتداءاً تذکّرات و هشدارهایی از طریق پیامبر اکرم(ص) به اهل کتاب داشت و مؤمنین را از کید و فتنه‌انگیزي آنها بر حذر نمود سپس در آیه 116 آل عمران دایره کساني که در مقابل جبهه حقّ صف‌آرائی کرده و به دنبال ضربه زدن به مؤمنین هستند را توسعه داد و مجموع آنها را «الّذین کفروا» نامید که گفته شد این عنوان اختصاص به اهل کتاب ندارد بلکه طیف عریض‌تری دارد که شامل مسلمان‌های سست عنصر و منافقین نیز می‌شود. 🔹اما در این آیه (118) از کسانی که در مقابل جبهه حقّ قرار گرفته‌اند، به «مِن دونَکُم: غیر خودتان» یاد شده است. در اینجا بیشترِ مفسّرین شیعه و اهل تسنّن، این تعبیر را بر اهل کتاب و به ویژه یهودیان حمل کرده‌اند، بر این اساس قرآن کریم به مؤمنین دستور می‌دهد که از غیر مسلمانها، دوست نگیرید. 🔹به نظر می‌رسد احتمال دیگری در تفسیر «من دونکم» وجود دارد که از احتمال قبل ضعیف‌تر نیست و آن اینکه این عنوان هر چند عامّ است و مانند «الّذین کفروا» می‌تواند شامل همه طیف‌های مقابل جبهه حقّ باشد امّا در اینجا توجه به یکی از مصداق‌های این عنوان عامّ است و آن خصوص #مسلمانان_سُست‌عنصر و #منافقین است. شواهد این احتمال در ادامه خواهد آمد. #نفاق_در_قرآن 🆔 @ostad_hashemi

🔺آل‌عمران_50: بررسی مقصود از «الَّذِينَ كَفَرُوا » در آیه 127 آل‌عمران 🔹ليَقْطَعَ طَرَفًا مِنَ الَّذِينَ كَفَرُوا أَوْ يَكْبِتَهُمْ فَيَنْقَلِبُوا خَائِبِينَ (آل عمران آیه 127) 🔹شکّي نیست که حرف(ل) در ابتدای این آیه، برای غایت است و مقصود این است که خداي متعال همه این اتّفاقات را مُدیریّت کرده تا یک طرف از کافران هلاک و یا خوار و ذلیل شوند. 🔹سوال؛ مراد از (الّذین کفروا ) چه کسانی هستند؟! برخی از مُفسّرین گفتند که مقصود از این عنوان، مشرکین و اهل کتاب هستند. 🔹امّا به نظر می‌رسد که این برداشت از دقّت کافي برخوردار نیست. شاید بتوانیم به کمک ظهورات سیاقي و برخي قرائن لفظي، إدّعا کنیم که مقصود از این عنوان یا خصوص #منافقین است و یا اینکه مقصود یک عنوان عامّ است که علاوه بر منافقین، شامل مشرکین و اهل کتاب هم می‌شود، ولي نظر آیه کریمه بیشتر متوجّه مصداق اوّل(منافقین) است. ... #نفاق_در_قرآن 🆔 @ostad_hashemi

🔺آل‌عمران_53: اولین اقدام مرموزانه منافقین در جنگ اُحد 🔹آنچه که تاریخ از وقائع جنگ اُحد ثبت کرده است، بیانگر گوشه‌ای از رسوائی و افتضاحی است که گریبان‌گیر جماعت #منافقین شده بود. بیان برخی از نمونه‌های رفتاری آنان تا حدّي می‌تواند از عمق انحرافشان پرده بردارد: 🔻نمونه اوّل: به همراه آوردن تعداد زیادی از #یهودیان با خود در جنگ احد به بهانه تقویت سپاه اسلام!! بدون هیچگونه #هماهنگی با رسول أکرم(ص) در این موضوع!! 🔹زمانی که پیامبر اکرم(ص) از این اقدام مرموز مُطلّع شدند و فرمودند حتّی یک نفر یهودی اجازه همراهی با سپاه اسلام را ندارد، جمع زیادی از منافقین به همراه همین یهودیان مرموز، از سپاه اسلام جدا شده و به مدینه برگشتند که این مساله موجب شد به یک نحوی ضربه روحی و روانی به مسلمین و لشکر اسلام وارد شود و حتی ممکن بود که معادلات جنگ به نفع دشمن تمام شود. #نفاق_در_قرآن 🆔 @ostad_hashemi

🔺 مدیریت اطلاعات و رسانه باید در دست حکومت دینی باشد 🔻و إِذَا جَاءَهُمْ أَمْرٌ مِنَ الْأَمْنِ أَوِ الْخَوْفِ أَذَاعُوا بِهِ ۖ وَ لَوْ رَدُّوهُ إِلَى الرَّسُولِ وَ إِلَىٰ أُولِي الْأَمْرِ مِنْهُمْ لَعَلِمَهُ الَّذِينَ يَسْتَنْبِطُونَهُ مِنْهُمْ ۗ - نساء 83 🔹وظیفه افراد، جریان‌ها و تشکیلات مختلف در حکومت اسلامی این است که اخبار و اطلاعات مهم را به حاکمیت و نهادهای حاکمیتی عرضه کنند و آنان با امکاناتی که در اختیار دارند به تحلیل و بررسی آن اطلاعات بپردازند و مواردی که قابلیت انتشار عمومی دارد از مواردی که صلاح نیست منتشر شوند را مشخص کنند. حتی گاهی برخی از اخبار صادق نیز به صلاح جامعه و حکومت نیست در جامعه منتشر شوند. 🔹به عبارت دیگر #مدیریت_اطلاعات و #رسانه باید در دست حکومت دینی باشد و فضای رسانه نباید رها شده باشد تا عده‌ای امنیت فکری و آرامش روانی جامعه را به هم بزنند. 🔹اما خصوصیت #منافقین این است که خارج از اطلاعات حاکمیت عمل می‌کنند و جوّ رسانه‌ای ایجاد می‌کنند. آنان به دنبال شایعه‌پراکنی و جنگ روانی در جامعه هستند تا حاکمیت را تحت فشار قرار دهند و به خواسته‌های خود برسند. #نفاق_در_قرآن 🆔 @ostad_hashemi

🔺باید جلوی شایعه‌پراکنی منافقین در جامعه گرفته شود 🔻و لَوْلَا فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَ رَحْمَتُهُ لَاتَّبَعْتُمُ الشَّيْطَانَ إِلَّا قَلِيلًا - نساء 83 🔹خداوند در این بخش از آیه 83 نساء می‌فرماید اگر فضل و رحمت خاصه من نبود، شما مسلمین از راه منحرف می‌شدید و از شیطان تبعیت کرده و دچار اختلاف، نزاع و تنش می‌شدید. تبعیت از شیظان؛ یعنی در پازل دشمن و #منافقین بازی می‌کردید. 🔹نکات این بخش از آیه: 1. باید جلوی #جریان_نفاق در جامعه اسلامی گرفته شود، اگر جلوی حرکت این جریان و شایعه‌پراکنی آنها گرفته نشود، یکپارچگی و اتحاد جامعه اسلامی به هم می‌خورد و جامعه از الهی بودن خارج شده و تابع شیطان می‌شود. 2. خداوند نسبت به حکومت اسلامی، عنایت خاصی دارد و همین عنایت ویژه موجب می‌شود بسیاری از توطئه‌ها نسبت به حکومت اسلامی و جامعه مسلمین خنثی شود. #نفاق_در_قرآن 🆔 @ostad_hashemi

🔺بررسی جریان نفاق در سوره احزاب 🔻يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ اتَّقِ اللَّهَ وَلَا تُطِعِ الْكَافِرِينَ وَالْمُنَافِقِينَ إِنَّ اللَّهَ كَانَ عَلِيمًا حَكِيمًا/ احزاب ۱ 🔹سوره احزاب از همان ابتدا متعرض #منافقین می‌شود. اجماع مفسرین این است که ۳ آیه اول این سوره، شان نزولی دارند که با جنگ #احزاب ارتباط دارند. 🔹بعد از جنگ اُحد القاء شد که پیامبر(ص) به راحتی نمی‌تواند مشرکین و اهل کتاب را از سر راه خود بردارد، همین‌طور آنها هم نمی‌توانند به راحتی مسلمانان را نابود کنند و یک تعادل اجتماعی به وجود آمده است. 🔹منافقین این موضوع را گسترش می‌دادند که وضعیت مشخص شده و به یک تعادل و ثبات رسیده لذا مسلمانان دیگر به فکر گسترش اسلام نباشند. 🔹برای این منظور منافقین طراحی کردند که به مدیریت عبدالله ابن اُبی نزد پیامبر(ص) بیایند و از ایشان برای سران مشرکین امان بگیرند تا آنها برای #مذاکره نزد پیامبر اکرم(ص) بیایند. #نفاق_در_قرآن 🆔 @ostad_hashemi

🔺نسبت ناروای منافقین به خداوند و رسول اکرم(ص) 🔻هُنَالِكَ ابْتُلِيَ الْمُؤْمِنُونَ وَ زُلْزِلُوا زِلْزَالًا شَدِيدًا/ احزاب آیه ۱۱ 🔹در این جنگ، محاصره مسلمانان توسط کفار و مشرکین بسیار شدید و سخت شد و حدود ۲۵ روز طول کشید که در این مدت غذا هم به حد کافی برای مسلمانان وجود نداشت البته پیامبر اکرم(ص) در این مدت کراماتی داشت و با غذای اندک گرسنگی مسلمانان را برطرف می‌کرد. 🔻وَ إِذْ يَقُولُ الْمُنَافِقُونَ وَ الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِم مَّرَضٌ مَّا وَعَدَنَا اللَّهُ وَ رَسُولُهُ إِلَّا غُرُورًا/ احزاب ۱۲ 🔹پیامبر اکرم(ص) در این مدت همیشه می‌فرمود خدا با ماست و وعده نصرت و پیروزی می‌داد اما #منافقین ﻭ ﺍﻓﺮﺍﺩ #ﺿﻌﻴﻒ‌الاﻳﻤﺎﻥ ﻣﻲ‌ﮔﻔﺘﻨﺪ: «ﺁﻥ ﻭﻋﺪﮤ ﭘﻴﺮﻭﺯی ﻛﻪ ﺧﺪﺍ ﻭ ﺭﺳﻮﻟﺶ ﺑﻪ ﻣﺎ ﺩﺍﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ، فریب و ﻭﻋﺪﮤ ﺳﺮِ ﺧﺮﻣﻦ ﺑﻮﺩ!» #نفاق_در_قرآن 🆔 @ostad_hashemi

🔺ایجاد دو قطبی در لشکر اسلام توسط منافقین 🔻وَ إِذْ قَالَت طَّائِفَةٌ مِّنْهُمْ يَا أَهْلَ يَثْرِبَ لَا مُقَامَ لَكُمْ فَارْجِعُوا/ احزاب ۱۳ 🔹شهر مدینه قبل از هجرت پیامبر اکرم(ص)، "یثرب" نام داشت(به معنای زمین پایین و پست) اما با هجرت پیامبر(ص) به آنجا، "مدینه‌" نامیده شد و ایشان فرمود دیگر کسی نام یثرب را برای این شهر به کار نبرد. 🔹اما در جنگ احزاب که شرایط سخت شد، برخی از #منافقین به اهل مدینه(انصار) گفتند: ای #اهل_یثرب، شما هیچ‌کاره‌اید، اینجا جای شما نیست، برگردید، این جنگ ربطی به شما ندارد بلکه مربوط به پیامبر(ص) و مهاجرین است. 🔹در واقع منافقین اهل مدینه را به دوران قبل از اسلام و دوران جاهلیت ارجاع دادند و یک دو قطبی اساسی در بین مسلمین ایجاد کردند لذا اوضاع در لشکر اسلام بسیار شکننده شد. #نفاق_در_قرآن 🆔 @ostad_hashemi

🔺 پیروزی چند جانبه مسلمانان در جنگ احزاب 🔹با رشادتهای حضرت علی(ع) و صبر مومنین، جنگ احزاب به پیروزی چند منظوره برای مسلمانان تبدیل شد و مشرکین و احزاب شکست بسیار بزرگ متحمل شده و ذلت فوق‌العاده‌ای پیدا کردند. 🔹علاوه بر آن به دلیل خیانت و پیمان‌شکنی یهودیان بنی‌قریظه و همکاری آنان با مشرکین در جنگ علیه مسلمین، فرصت بسیار مناسبی فراهم شد که حکومت اسلامی با آنها نیز تسویه حساب کند. 🔹این یهودیان در مدینه دائما در حال آزار و اذیت مسلمانان بودند که در جنگ احزاب به امر خداوند با آنها برخورد شد؛ زنان و فرزندانشان اسیر شدند و مردان جنگی آنها کشته شدند. نحوه برخورد با یهودیان را «سعدبن معاذ» حکم کرد که برخی #منافقین چون با یهودیان ارتباط داشتند تلاش کردند در حکم ایشان تشکیک کنند که پیامبر اکرم(ص) با آنها برخورد کرد. #نفاق_در_قرآن 🆔 @ostad_hashemi

🔺همه انبیاء با پدیده نفاق مواجه بودند 🔻سُنَّةَ ٱللَّهِ فِي ٱلَّذِينَ خَلَوۡاْ مِن قَبل وَ لَن تَجِدَ لِسُنَّةِ ٱللَّهِ تبدیلاً/ احزاب آیه 62 🔹مسائلی که پیامبر اکرم(ص) با جریان نفاق داشت، سیر طبیعی عالم است چون سنّت الهی است و تخلف‌ناپذیر است لذا همه انبیاء الهی با چالش #منافقین مواجه بودند و این مساله برای همه مصلحین و اولیاء الهی که در آینده می‌آیند، وجود خواهد داشت. 🔹روش برخورد با پدیده نفاق را آیات قبل سوره احزاب بیان می‌کنند که گذشت. 🔻يَسْأَلُكَ النَّاسُ عَنِ السَّاعَةِ ۖ قُلْ إِنَّمَا عِلْمُهَا عِنْدَ اللَّهِ ۚ وَمَا يُدْرِيكَ لَعَلَّ السَّاعَةَ تَكُونُ قَرِيبًا/ احزاب ۶۳ 🔹"الناس" در این آیه نشان می‌دهد که این افراد بی‌ایمان بودند چون قیامت را مسخره می‌کردند. این احتمال قابل قبول است. 🔹احتمال دوم این است که بخشی از این "الناس" مومنین بودند که می‌خواستند بدانند قیامت چه روزی است تا برای آن آماده شوند. پیامبر(ص) می‌فرمود علم آن نزد خداست. خداوند می‌خواهد ایمان از روی اختیار باشد و این ارزش دارد، وگرنه اگر کسی بداند قیامت به زودی اتفاق می‌افتد، اجبارا مومن می‌شود نه اختیارا. #نفاق_در_قرآن 🆔 @ostad_hashemi