🔺سوره بقره_1: ویژگی دیگر منافقین؛ #دروغ و #خدعه 🔹آیه 8 بقره: «وَمِنَ النَّاسِ مَنْ يَقُولُ آمَنَّا بِاللَّهِ وَبِالْيَوْمِ الْآخِرِ وَمَا هُمْ بِمُؤْمِنِينَ: و گروهی از مردم-که اهل نفاق‌اند-می‌گویند: ما به خدا و روز قیامت ایمان آوردیم در حالی که آنان مومن نیستند.» اغلب مفسرین این آیه را حمل بر #منافقین کردند. 🔹یکی از اوصاف منافقین #دروغ_گفتن است لذا حرفهای آنها قابل اعتماد نیست و نباید به آنها دل خوش کرد و حساب باز کرد. این افراد حقائق را #وارونه جلوه می‌دهند و در ادّعای مومن بودن خود، کاذب هستند. معمولا ادّعای کذب این افراد یا معلول ضعف و ترسِ از دست دادن مصالح و منافعشان است و یا معلول تصمیم و قصد خرابکارانه‌ای است که در صدد اجرای آن هستند و برای اینکه از گزند جبهه حقّ در امان باشند، خود را مومن معرفّی می‌کنند. 🔹آیه 9 بقره: «يُخَادِعُونَ اللَّهَ وَالَّذِينَ آمَنُوا وَمَا يَخْدَعُونَ إِلَّا أَنْفُسَهُمْ وَمَا يَشْعُرُونَ: به گمان باطلشان می‌خواهند خدا و اهل ایمان را فریب دهند، در حالی که جز خودشان را فریب نمی‌دهند، ولی این حقیقت را درک نمی‌کنند. 🔹این افراد معمولا انسانهای فریبکار و خدعه‌گر هستند. معمولا اشخاص فریبکار، خود را #زیرک، #توانمند و #فهمیده‌تر از دیگران می‌دانند، و به تعبیری احساس کاذب دارند که یک سر و گردن از دیگران بالاترند و می‌توانند دیگران را سرکار گذاشته و سر درگم کنند. در حالی که قرآن کریم می‌فرماید: «و ما یَخدَعُونَ الاّ اَنفُسَهُم: اینها در واقع خود را فریب می‌دهند و خود سر کار هستند. 🔹«وَ ما یَشعُروُن» یعنی منافقین این واقعیت را درک نمی‌کنند چون التفات و شعور کافی برای درک حقیقت ندارند و اگر تحلیل و فهم صحیحی داشتند، اینطور فکر نمی‌کردند. این افراد که زمینه دروغ و غرور و احساس برتری بر دیگران دارند و حس می‌کنند که عقل و شعور بیشتر از دیگران دارند، معمولا دچار انحراف شده و مورد استفاده دشمن قرار می‌گیرند. #نفاق_در_قرآن 🆔 @ostad_hashemi

🔺سوره بقره_2: معنای #خُدعه و نسبت آن با #منافقین 🔹#خدعه و #خدیعه از استتار و مخفی‌شدن، سرچشمه می‌گیرد و لذا در لغت عرب به محلّ خواب حیوانات و حتّی انسان "مخدع" می‌گویند چون نوعا بیشترین حالت غفلت از اطراف، در حال استراحت و خوابیدن است و این بهترین فرصت است برای تعرّض دشمن. از سوی دیگر این محل می‌تواند به عنوان محلّ استتار و مخفی باشد تا فرد از چشم دشمن محفوظ بماند. کانّه با این عمل، دشمن فریب می‌خورد و به او آسیب نمی‌رساند. 🔹با توجه به این ریشه معلوم می‌شود که چرا قرآن کریم به #منافق عنوان "خدعه‌گر" اطلاق می‌کند؟ بعید نیست نکته شباهت این است که تحرکّات و برنامه‌های واقعی منافقین، توسّط آنها استتار شده است و نوعا کار آنها زیر زمینی است و مکشوف نیست و برای فریب طرف مقابل یک سری تحرکّات و برنامه‌های #ظاهری به نمایش می‌گذارند که موجب #اغوای جبهه حقّ و انحراف نظرات دیگران از برنامه‌های واقعی‌شان می‌شود. 🔹همچنین بعید نیست که تعبیر قرآنی (یخادعون الله و رسوله) اشاره به این باشد که برنامه‌ها و تحرکّات منافقین هم در بُعد #عقیدتی و هم در بُعد #حکومتی و #سیاسی است. 🔹معلوم می‌شود که جایگاه #خدعه خیلی پیچیده‌تر از یک #دروغ صرف است. در خدعه موضوعاتی از قبیل #نفوذ_منافقین به عنوان افراد متدیّن و مومن در مراکز گوناگون جبهه حقّ مطرح است که به جمع‌آوری اطلّاعات خاص و محرمانه می‌پردازند تا از آنها سوء استفاده کنند، ثبات جامعه را بر هم بزنند و جبهه حق را گرفتار #محاسبات_اشتباه کنند. #نفاق_در_قرآن 🆔 @ostad_hashemi

🔺سوره بقره_۳: #ریشه‌های مرض قلبیِ #منافقین 🔹در کتب لغت، لفظ #خُدعه مربوط به هرگونه رفتار فریبنده‌ای است که به دنبال آسیب‌ و ضربه‌ به طرف مقابل است اما قرآن کریم آن را به عنوان وصف بارز #اهل_نفاق معرّفی می‌کند. 🔹مفسّرین در مورد (یُخادِعوُن) گفته‌اند استفاده از صیغه (یفاعل) برای نشان‌دادن #مداومت منافقین بر رفتار خدعه‌آمیز است و اینکه این افراد از این رفتار خود دست نمی‌کشند. 🔹آیه بعد می‌فرماید: "فی قُلوبِهم #مرضٌ فَزادَهُمُ اللهُ مرضا وَ لهُم عذاب الیم بما کانوا یَکذبون": در دل آنان مرض است پس خدا به دلیل نفاقشان، بر بیماری‌شان می‌افزاید و برای آنان به جهت اینکه همواره دروغ می‌گویند، عذابی دردناک است. 🔹شاید قرآن کریم با این بیان در صدد اشاره به یک #عامل_درونی در این افراد است که منشا این رفتارها می‌باشد و آن اینکه منافقین گرفتار بیماری روحی و روانی هستند، قلب آنها #آلوده است، روانشان آرام نیست لذا عقل و ادراک‌شان دچار آسیب شده و نمی‌توانند صحیح فکر کنند و تصمیم بگیرند. 🔹حال ممکن است ریشه این مرض، #کینه و یا #جهل و یا علاوه بر آنها، #هوای_نفسانی باشد که تمام وجودشان اسیر آن شده است. هرچه باشد، یک حالت #دوگانگی در شخصیت منافقین ایجاد کرده و آنها را به سمت این رفتارهای منافقانه سوق می‌دهد. 🔹البته خدای متعال در برابر #لجاجتی  که این افراد در مقابل #جبهه_حقّ دارند می‌فرماید: "فَزادَهُمُ اللهُ مرضا" یعنی نه تنها #رحمت_الهی از آنها برگردانده شده بلکه درد و رنجی که در اثر مرض قلبی دارند، بیشتر هم می‌شود. #نفاق_در_قرآن 🆔 @ostad_hashemi