📃 گزیده جلسه | سلوک اجتماعی - جلسه دوم (قسمت اول)
▫️دومین جلسه درس سلوک اجتماعی (فصل اول از معنویت دینی) چهارشنبه ۱ شهریورماه ۱۴۰۲ برگزار شده است که خلاصه‌ای از مطالب ایراد شده توسط حضرت استاد یزدان‌پناه به شرح ذیل است؛
✍️ بحث این جلسه حول دو مقدمه است؛ یکی چیستی سلوک و دیگری نسبت سلوک با اخلاق.
و در جلسات بعد حول سلوک اجتماعی بحث می‌کنیم.
۱. تعریف اول از سلوک: حذف قیود و تعلقات برای رسیدن به خدا
- ما در ابتدا در عالم، علم خدا بودیم، پشت سر هم نزول کردیم و از عالمی به عالم دیگر پایین آمدیم؛ قرآن کریم می‌فرماید: «إِنْ مِنْ شَيْ‌ءٍ إِلَّا عِنْدَنا خَزائِنُهُ.»
در هر عالمی که پایین آمدیم، قیدِ آن عالم را به خودمان گرفتیم. از عرش به کرسی و سپس هفت آسمان و سپس اینجا. هرچند این نزول‌ها برای سیر کمالی ما لازم بود، اما بالآخره ما را مقید کرد.
ما وقتی رسیدیم به این عالم، یک کار دیگر کردیم. آن هم این بود که با گناهان و تعلقات و تعشقات، برای خودمان قید اضافه کردیم. قیود اول تکوینی بود؛ اما این‌ها قیود خودخواسته‌اند.
- یک شاخص برای آنکه بفهمیم به چیزی دل بدهیم یا نه، بعضی آقایان معیار خوبی دارند و آن اینکه هر چیزی که تا لب گور با تو هست و پس از آن با تو نیست، به آن زیاد فکر نکن! مهم نیست! انانیت‌ها، شهوت‌ها، شهرت‌ها و... همه تا لحظه مرگ است. دیگر با تو نیست. لذا آن‌ها را باید کنار گذاشت.
- سؤالی که اینجا مطرح است اینکه تعلقات چگونه ما را از سلوک باز می‌دارند؟
اهل سلوک می‌گویند، تعلق باعث می‌شود مثلا در حین ذکر، یک صورت برایم ایجاد می‌شود؛ آن صورت توجه من را از ذکر باز می‌دارد. بعضا یک گناه باعث می‌شود، آدم چند ماه را از دست بدهد. تعلقات و تعشقات انسان را هزار و یک پاره می‌کند. ما می‌توانیم هزار و یک کار کنیم؛ اما همّ ما واحد باشد. همانطور که یک نفر هزار و یک کار می‌کند برای شهرت، می‌شود ما هم هزار و یک کار کنیم برای رضای خدا.
- سلوک یعنی حذف تعلقات. دعای حقیقی یک روش خوب برای حذف این تعلقات است. قدر دعا را بدانیم. حذف قیود می‌کند. وقت بگذاریم و دعا کنیم!
۲. دور و دراز بودن حذف تعلقات در سلوک
- سلوک به طاهر کار سختی است. امیرالمومنین علیه‌السلام هم آه می‌کشند. می‌گویند بُعد طریق است، طولانی بودن سفر است.
اما خود امیرالمومنین علیه‌السلام می‌فرمایند:
«اتق الله بعض التقى و إن قل، و اجعل بينک و بين الله سترا و إن رق»
اگر کم می‌توانی، کمی این کار را بکن. اصلا نگو آب که از سر گذشت چه یک وجب چه صد وجب!
بعضی اساتید به برخی این‌گونه دستور می‌دهند که اگر در خانه خشمگین می‌شوی، اگر ده بار می‌شوی، لااقل یکی‌اش را کوتاه بیا و خشم نکن. مثلا اگر حسد به دلت آمد به زبانت نیاور. اگر به گوشه چشم نرسد که طعنه بزند، آن معفو و بخشیده‌شده است. این تعبیر روایت است.
اصل راه را بفهمیم؛ بعد حالا لنگان لنگان برویم.
سرّ این هم این است که اگر ولو کمی در این راه باشی، یعنی شما یک نقطه نورانی فطرت داری که نجاتت خواهد داد.
یعنی اصلا یک نقطه کم نیست. یک نقطه نورانی در فطرت، تو را نجات خواهد داد.
پس این تعریف از سلوک با ادبیات تطهیر و تزکیه گره می‌خورد.
#سلوک_اجتماعی
#استاد_یزدان_پناه
#گزیده_جلسه
💠 کانال استاد یزدان‌پناه
https://eitaa.com/ostad_yazdanpanah
