#سوال 💠 منظور از «خصوص سبب» و «عموم لفظ» در بحث اسباب النزول چيست؟ 👇👇👇 🆔 @ostadmaaref

#پاسخ 💠 مقصود از «خصوص سبب» همان سؤال يا واقعه اى است كه موجب نزول آيه يا آياتى از قرآن شده است و منظور از «عموم لفظ» آن است كه برخى از آيات گرچه درباره حادثه خاصى نازل شده، اما در قالب الفاظ و تعابير عام نازل شده است. ♦️ به عنوان مثال در آيه: «وَيْلٌ لِكُلِّ هُمَزَةٍ لُمَزَةٍ الَّذِي جَمَعَ مالًا وَ عَدَّدَهُ» آيه در جهت نفرين بر اميّة بن خلف كه رسول خدا (صلی الله علیه و آله) را مورد آزار قرار داد، نازل شده (حادثه خاص). ♦️ اما لفظ الّذى لفظى عام است و اين نفرين شامل هر مسخره كننده و آزار كننده ديگر نيز مى شود. 🆔 @ostadmaaref

✅ اما اگر بخواهیم به صورت جزئی‌تر جواب دهیم باید بگوییم که برخی از عهدها در قرآن روشن است مانند «اَلَمْ اَعْهَدْ إِلَیْکُمْ یَا بَنِی آدَمَ اَنْ لَا تَعْبُدُوا الشَّیْطَانَ إِنَّهُ لَکُمْ عَدُوٌّ مُبِینٌ»، یا در سوره بقره که خدای متعال در آیات 74 تا 83 میثاق خود با بنی اسرائیل را بیان کرده است. ✅ علاوه بر مباحث پیش گفته این بحث نیز از اهمیت برخوردار است که باید ببینیم که شکستن این عهدها چه پیامدهایی می‌تواند داشته باشد. امام حسین(ع) زمانی که از مدینه به سمت مکه می‌آیند در نامه به محمد بن حنفیه از فلسفه حرکت و قیام خود پرده‌بردای می‌کنند و می‌گویند که من به خاطر دنیا و قدرت حرکت نکردم، من می‌خواهم امر به معروف و نهی از منکر کنم، یعنی ایشان فلسفه حرکت خود را که شعارهای قرآنی است بیان می‌کند و به قرآن عمل می‌کند و می‌گوید می‌خواهم کتاب خدا را احیا کنم که «وَ اَشْهَدُ اَنَّکَ وَفَیْتَ بِعَهْدِ اللهِ» و در ادامه نیز دارد که «وَ جاهَدْتَ فی سَبیلِهِ حَتّی اَتیکَ الْیَقینُ». ✅ عبارت «وَ جاهَدْتَ فی سَبیلِهِ حَتّی اَتیکَ الْیَقینُ» نیز از باب بدل جزء از کل است، یکی از معاهده‌ها این است که خدا از مومنان پیمان گرفته است و امام حسین(ع) مصداق کسی است که دین خدا را یاری کرده و خدا هم باید از او یاد کند، در ایام زندگی امام دو شخصیت داریم که علیه یزید خروج کردند، یکی امام حسین(ع) است و یکی هم عبدالله بن زبیر است که عبدالله چهره منفور است، هیچ دلی را نیز نلرزانده و اشکی هم جاری نکرده است، اما امام حسین(ع) به مثابه «وَ رَفَعْنَا لَکَ ذِکْرَکَ» هستند. ✅ تک تک این عهدها را اگر روی شخصیت امام حسین(ع) پیاده کنیم، معلوم می‌شود که امام حسین(ع) در آنها موفق شده و فواید قیام او در احیای سنت جدش جواب داده است و بعد از 1400 سال، سال به سال مراسم امام(ع) با شکوه‌تر برگزار می‌شود که برای مسلمانان و دیگران الهام بخش است. ✅ در زیارت عاشورا و یا در زیارات اربعین ما مواردی از لعن داریم، شنیده شده که شیعه گاهی به خاطر این مسئله نقد می‌شود، اما باید توجه داشت که لعن نیز خاستگاه قرآنی دارد. از جمله گروه‌هایی که مشمول لعن در قرآن کریم هستند تارکان امر به معروف و نهی از منکر و نقض کنندگان عهد و پیمان هستند و حسین بن علی(ع) نیز با کسانی جنگید که عهد و پیمان الهی را زیر پا گذاشته بودند، لذا این لعن‌ها درست بوده و دارای منطق قرآنی هستند. 🌺 لطفا برای دسترسی به مطلب فوق روی لینک زیر کلیک نمایید. ➡️ http://b2n.ir/37945 ➡️ mehrnews.com/news/4427244 ☘ اللّهُمَّ صَلّ عَلَی محَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجّل فَرَجَهُم ☘ 🆔 @ostadmaaref 🌸💦🌸💦🌸💦🌸💦🌸💦🌸💦

🍃🌸 بسم الله الرحمن الرحیم 🌸🍃 💠 گزارشی از سخنرانی دکتر معارف در نشست هم‌اندیشی «اربعین تجلی‌گاه آموزه‌های قرآن» ♦️ چهارشنبه ۱۸ مهر ۱۳۹۷ ✅ دو زیارت اربعین داریم که یکی از آنها ماثور و دیگری غیر ماثور است، ضمن این‌که این دو زیارت منابع نسبتا تاریخی و قدیمی دارند و چیزی که در تحقیقات مد نظر بنده است، این‌که زیارات باید منابعی در عهد متقدم داشته باشند و حاوی سند نیز باشند که زیارت معروف اربعین این ویژگی‌ها را دارد. ✅ علامه مجلسی در جلد 98 بحار الانوار بابی را به نام «باب زیارة الاربعین» اختصاص داده است که با روایت معروف علامات پنج‌گانه مومن شروع می‌شود. اما در مورد زیارت غیر ماثور باید بگویم که این زیارت از جابربن عبدالله نقل شده و روی این روایت که در یکی از کتاب‌های سید بن طاووس گزارش شده مانور چندانی نخواهم داد و فقط در این مورد یک جمله از این زیارت نامه را تحلیل می‌کنم. ✅ در یکی از فرازها این عبارت را دارد که «اشهد انک تسمع الکلام و ترد الجواب»، در واقع جابر این معرفت را دارد که امام حسین(ع) را به عنوان امام حی می‌داند که سلام را می‌شنود و حتی جواب می‌دهد که البته ممکن است در ظاهر انسان این جواب را نشنود، اما در زیارت نامه امام رضا(ع) وارد شده است که وقتی لذت مناجات در دل مومن وارد می‌شود در واقع همان پاسخ ائمه(ع) به مومن است و پشتوانه قرآنی این نقل نیز دو آیه «وَلا تَحسَبَنَّ الَّذینَ قُتِلوا فی سَبیلِ اللَّهِ اَمواتًا بَل اَحیاءٌ عِندَ رَبِّهِم یُرزَقونَ» و «وَلَا تَقُولُوا لِمَن یُقْتَلُ فِی سَبِیلِ اللَّهِ اَمْوَات بَلْ اَحْیَاءٌ وَلَکِن لَّا تَشْعُرُونَ» هستند. ✅ این زیارت را علامه مجلسی با نقل از تهذیب شیخ طوسی و در جلد 6 بحار الانوار آورده است و سند این نقل نیز به صفوان بن مهران می‌رسد که می‌گوید امام صادق(ع) به من گفت که وقتی ساعاتی از روز گذشت و هنگام ظهر شد این سلام را بگو که «اَلسَّلامُ عَلی وَلِیِّ اللهِ وَ حَبیبِهِ، اَلسَّلامُ عَلی خَلیلِ اللهِ وَ نَجیبِهِ اَلسَّلامُ عَلی صَفِیِّ اللهِ وَابْنِ صَفِیِّهِ، اَلسَّلامُ عَلیَ الْحُسَیْنِ الْمَظْلُومِ الشَّهیدِ ....» و الی آخر. وی تصریح کرد: این زیارت حاوی چهار فراز مهم است، از این چهار فراز فرازهای اول و سوم مجموعه‌ای از سلام‌ها است و فرازهای دوم و چهارم نیز حاوی یک رشته از شهادت‌ها است، این سلام‌ها نیز دربردارنده بعضی از ویژگی‌های اخلاقی و اعتقادی امام هستند. ✅ در یکی از فقرات این زیارت نامه آمده است که «وَ اَشْهَدُ اَنَّ اللهَ مُنْجِزٌ ما وَعَدَکَ وَ مُهْلِکٌ مَنْ خَذَلَکَ» و در ادامه نیز دارد که «وَ اَشْهَدُ اَنَّکَ وَفَیْتَ بِعَهْدِ اللهِ وَ جاهَدْتَ فی سَبیلِهِ حَتّی اَتیکَ الْیَقینُ» که در اینجا صحبت از دو عهد به میان آمده است، یکی عهدی که امام حسین(ع) در ارتباط با خدا وفا کرده است و یکی هم بحث وعده‌هایی است که خدا در مورد امام حسین(ع) دارد و خدا نیز به وعده‌های خودش عمل کرده است. ✅ گویا یک عهدی را خداوند نسبت به امام(ع) دارد و یک عهد نیز امام(ع) نسبت به خداوند، اما در ابتدا باید ببینیم که به طور کلی خداوند چه عهدهایی بر گردن انسان دارد، وقتی که در قرآن وارد می‌شوید، در موارد متعددی صحبت از یکسری قراردادهای دو جانبه است که بین انسان و خدا مطرح شده است. قراردادهایی که در مورادی از آنها خداوند می‌تواند روی آنها مطالبه داشته باشد، اخطار بدهد و یا مواخذه کند، این قراردادها در برخی از آیات نسبت به همه انسان‌ها عام است، مانند «اَلَمْ اَعْهَدْ إِلَیْکُمْ یَا بَنِی آدَمَ اَنْ لَا تَعْبُدُوا الشَّیْطَانَ إِنَّهُ لَکُمْ عَدُوٌّ مُبِینٌ»، گاهی هم این قراردادها به صورت خاص هستند و طایفه‌ای از انسان‌ها را در بر‌می‌گیرند، مانند بنی اسرائیل که مظهر امت برگزیده‌ای بودند. ✅ صورت برخی از این قراردادها این طور هستند، مثلا خداوند می‌فرماید «فَاذْکُرُونِی اَذْکُرْکُمْ»، مرا یاد کنید تا شما را یاد کنم، یا اینکه آیات دیگری از قبیل «وَ اَوْفُوا بِعَهْدِی اُوفِ بِعَهْدِکُمْ»؛ «إِنْ تَنْصُرُوا اللَّهَ یَنْصُرْکُمْ وَ یُثَبِّتْ اَقْدامَکُمْ» و «إِنَّ اللَّهَ اشتَرى مِنَ المُؤمِنینَ اَنفُسَهُم وَاَموالَهُم بِاَنَّ لَهُمُ الجَنَّةَ» در قرآن داریم. ✅ اینها رشته قراردادهایی است که بین خدا و انسان برقرار شده است، همچنین در سوره مبارکه حج آمده است که «اُذِنَ لِلَّذِینَ یُقاتَلُونَ بِاَنَّهُمْ ظُلِمُوا وَ إِنَّ اللَّهَ عَلى‌ نَصْرِهِمْ لَقَدِیرٌ» که حکایت از حمایت خداوند دارد، با این مرور مشخص می‌شود که خداوند یک رشته عهدهایی را با ما دارد، اما اگر بخواهیم به این سؤال که عهدهای خدا با انسان چیست به صورت کلان جواب دهیم باید به روایت امام صادق(ع) اشاره کنم که فرمود «القرآن عهد الله الی خلقه»، یعنی پیامبر(ص) قرآن را آورد و کل قرآن که دارای اوامر و نواهی است، عهد خداوند با ما است.

#قاب_تصویر 🆔 @ostadmaaref

#قاب_تصویر 🆔 @ostadmaaref

🆔 @ostadmaaref

نقد تاریخی داستان اجرای حد قذف توسط پیامبر(صلی الله علیه و آله) در رویداد افک با توجه به گزارشات قرآن #آیات_افک #مصداق_آیات_افک #آیه_قذف #عصمت_پیامبر #حد_قذف #عایشه #ماریه 🆔 @ostadmaaref

💠 توصیه دکتر معارف به فراگیری علوم حدیث قبل از ورود به کتب حدیثی 🆔 @ostadmaaref

💢سخنرانی علمی «حوزه‌ها و مکاتب حدیثی شیعه در دوره متقدمان» 👤دکتر مجید معارف 📆دوشنبه ۹۷/۰۸/۲۱ ⏰ساعت ۱۰ الی ۱۲ 📌آمفی تئاتر دانشکده 🆔 @ae_quran_tehran 🆔 @ostadmaaref

💠 پیشوای محدثان 🔸 تألیف دکتر مجید معارف ♦️ بخش اول 🆔 @ostadmaaref

#سوال 💠 نظر شما درباره ایام محسنیه چیست؟ آیا ادله و شواهدی مبنی بر توصیه ائمه -علیهم السلام- بر عزاداری دهه اول ماه ربیع الاول وجود دارد؟ 👇👇👇 🆔 @ostadmaaref

#پاسخ 💠 خیر. ادله وشواهد معتبری در این زمینه وجود ندارد و کلا دامن زدن به این مباحث آن هم در فضای تقیه آمیزی که ائمه علیهم السلام در آن بسر می بردند و نیز مایل به عدم اختلاف بین مسلمانان بوده اند صلاح نبوده است. 🆔 @ostadmaaref

💠 پیشوای محدثان 🔸 تألیف دکتر مجید معارف ♦️ بخش دوم 🆔 @ostadmaaref

#سوال 💠 علت صلح امام حسن مجتبی -علیه السلام- با معاویه چه بود؟ 👇👇👇 🆔 @ostadmaaref

#پاسخ 💠 علت صلح امام حسن -علیه السلام- با معاویه صلاح اندیشی امام -علیه السلام- جهت حفظ امنیت شیعیان و جلوگیری از خونریزی بین مسلمانان بوده است؛ آن هم وقتی که اکثر سپاه امام به وسیله معاویه تطمیع شدند و از اردوی امام حسن -علیه السلام- جدا شده وبه معاویه پیوستند. ✅ حتی امام -علیه السلام- در مدائن مورد سوء قصد قرار گرفت و زخمی شد. ✅ در این شرایط صلح امام حسن -علیه السلام- و واگذاری خلافت به معاویه و تعهد معاویه به عدم تعیین جانشین برای خود و واگذاری خلافت به امام حسن -علیه السلام- در صورت وفات، یک پیروزی برای امام به شمار می آمد؛ هرچند که معاویه به این تعهدات پشت پا زد. 🆔 @ostadmaaref

🆔 @ostadmaaref

💠 جدیدترین شماره «مشرق موعود» منتشر شد... 📆 ۲۹ آبان ۱۳۹۷ ✅ در این شماره از مجله ی مشرق موعود مقاله ای با عنوان «بررسی سندی ـ فقه الحدیثی احادیث «رایات سود» و حضور مهدی موعود در سپاه خراسانی در منابع اهل سنت» به قلم «مجید معارف و فرشاد منائی نگارش و چاپ شده است. 🆔 @ostadmaaref

💠 برگی از مقاله جدید التألیف دکتر مجید معارف و فرشاد منائی ♦️ چکيده: ❇️ روايات متعددي در منابع روايي اهل سنت، وجود دارد كه برخي اتفاقاتي كه پيش از ظهور مهدي موعود -عجل الله تعالی فرجه الشریف- رخ می دهد را بيان مي كند و وقايعی كه در آستانه ظهور اتفاق می افتد را تبيين مي كند. ذيل همين دست روايات، لازم است به تعدادي از روايات كه معروف به روايات «رايات سود» (پرچم های سياه) هستند توجه شود. ❇️ در برخي از احاديث «رايات سود» مطلبي بدين مضمون آمده است كه «پرچم های سياهی از جانب خراسان خارج می شوند كه وقتی اين پرچم ها را ديديد به سمت آنها بشتابيد زيرا خليفه خدا، مهدی در آن سپاه است». اين دسته از احاديث بين خراسانی، كه اندكي پيش از ظهور مهدي موعود از ناحيه خراسان، خروج می كند، با مهدی موعود -عجل الله تعالی فرجه الشریف- كه از مكه خروج می كند، خلط كرده اند و ممكن است اين شبهه را القا كند كه مهدی موعود -عجل الله تعالی فرجه الشریف- در سپاه خراسانی است و از جانب خراسان ظهور می كند. ❇️ پس از بررسی رجالی اين روايات، مشخص می شود كه اين دسته از روايات از نظر سندی، فاقد اعتبار لازم هستند و نمی توانند مورد قبول واقع شوند و بر فرض تسامح نسبت به ضعف سندی اين روايات، اشكالات متعدد فقه الحديثی نيز بر اين احاديث وارد است كه از جمله اين اشكالات فقه الحديثی می توان به وجود احاديث صحيح السند دال بر ظهور و خروج مهدی موعود -عجل الله تعالی فرجه الشریف- از مكه مكرمه، وجود قسمتی محذوف در متن احاديث «رايات سود» و احتمال وقوع تصحيف در متن حديث، نقش مقدماتی و بسترسازی قيام خراسانی برای مهيا كردن شرايط حكومت مهدی موعود-عجل الله تعالی فرجه الشریف- و تصريح علمای اهل سنت به منفك و جدا بودن قيام خراسانی با خروج مهدی موعود-عجل الله تعالی فرجه الشریف- اشاره كرد. ✅ با توجه به اين مطالب، نتيجه نهايی بدين صورت حاصل می شود كه احاديثی كه دلالت دارد كه مهدی موعود -عجل الله تعالی فرجه الشریف- در سپاه خراسانی است و از ناحيه خراسان خروج می كند، از نظر سندی و فقه الحديثی قابل اعتماد نيستند و نمی توان به اين احاديث استدلال كرد و آنها را برای ارائه مطلب در زمينه مهدويت، مستند دانست. 🆔 @ostadmaaref

💠 پیشوای محدثان 🔸 تألیف دکتر مجید معارف ♦️ بخش سوم (پایانی) 🆔 @ostadmaaref

💠 عدم اجتهاد پيامبر در تشريع ♦️ بر گرفته از مقاله ی بررسی و نقد مبانی قرآنی احمد صبحی منصور (در انحصار منبعيت قرآن با تأكيد بر كتاب ...)، صص 25-26. ✅ در روايات شيعه، باب تفويض دين به رسول خدا (صلی الله علیه و آله) وارد شده كه از نقش پيامبر در تشريع دين در سايه تأديب الهی حكايت دارد؛ به عنوان مثال، كلينی به اسناد خود از امام صادق (علیه السلام) چنين نقل می كند: «خداوند پيغمبرش را نيكو تربيت كرد و چون تربيت او را تكميل نمود، فرمود: (وَ إِنَّكَ لَعَلى خُلُقٍ عَظيم) (القلم: 4). ✅ سپس امر دين و امت را به او واگذار فرمود تا سياست بندگانش را به عهده گيرد و فرمود: (وَ ما آتاكُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَ ما نَهاكُمْ عَنْهُ فَانْتَهُوا وَ اتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ شَديدُ الْعِقاب) (الحشر: 7). خدای عزّوجلّ نمازهای پنجگانه را در ده ركعت وا جب ساخت و رسول خدا (صلی الله علیه و آله) هفت ركعت بدان افزود و نمازهـای يوميه در هفده ركعت واجب گشت» (كلينی، بی تا، ص9). در ادامه اين حديث، به موارد ديگری از تشريعات نبوی اشاره می كند. ✅ مصطفی سباعی نيز از صاحب نظران اهل سنت درباره سه نقش سنت، يعنی تأكيد (تقرير)، تفسير (تبيين)، و توسيع (ما دلّ علی حكمٍ سكت عنه القرآن ) چنين آورده است: «ميان علما در وجود اين سه قسم در سنت اختلافی نيست؛ تنها اختلافشان در قسم سوم سنت است كه آيا سنت در اين موارد مستقلا می تواند احكام جديدی را ارائه كند يا ناگزير بايد آنچه در سنت آمده، به گونه ای هر چند با تأويل از لابه لای آيات قرآن قابل استخراج باشد؟ برخی (شاطبی) نظر دوم را برگزيده اند، اما جمهور و اكثر صاحب نظران به ديدگاه نخست معتقدند؛ «يعنی سنت می تواند مستقلاً بيانگر احكام باشد » (سباعی، 2007، ص 415). سباعی سپس ادلّه قائلين به استقلال سنت را ارائه می دهد كه از جمله آنها عصمت پيامبر اكرم (صلی الله علیه و آله) است (همان:418). ✅ افزون بر اين، اگر قرآن خود پاسخگوی همه نيازها بود و تنها منبع دين شناخت محسوب می شد، معنا نداشت خداوند متعال، هنگام منازعات جزئی و فكری، مردم را به مراجعه به خدا و رسول ملزم كند (نصيری، 1386، ص 308): (فَإِنْ تَنازَعْتُمْ في شَيْءٍ فَرُدُّوهُ إِلَى اللَّهِ وَ الرَّسُولِ) (النساء: 59). بنا به تفسير حضرت امير(علیه السلام)، بازگرداندن منازعات به خداوند به معنای لزوم مراجعه به قرآن و بازگرداندن به رسول به معنای مراجعه به سنت است (نهج البلاغه، خطبه 125) 🔸 با در نظر گرفتن آيات حصر رسالت در تبليغ، در كنار توضيحات مذكور و نيز بررسی سياقی آيات حصر، می يابيم كه حصر در اين آيات، حصر اضافی است و خداوند در پاسخ به پندار باطل مشركان، مبني بر اينكه اگر محمد(صلی الله علیه و آله) رسول خداست كاری كند كه آنها جبراً موحد شوند؛ و نيز برای تسليت به پيامبر (صلی الله علیه و آله) در برابر تكذيب كفار؛ مسئوليت رسالت را به تبليغ منحصر می كند (طباطبايی، 1417، ج: 12 239). 🆔 @ostadmaaref

💠 سلسله نشست های علمی نقد و بررسی «نظریه رؤیای رسولانه» 👤با حضور دکتر مجید معارف 📆دوشنبه 97.09.12 ⏰ساعت ۱۰ الی ۱۲ 📌دانشکده الهیات و معارف اسلامی-ساختمان 3-تالار شهید مدنی 🆔 @ostadmaaref

#پیوست 💠 بخش مورد استناد دکتر معارف در پاسخ به سؤال اخیر با عنوان غرائب لفظی در روایات. 🆔 @ostadmaaref

فایل صوتی جلسه زیر 💠 سلسله نشست های علمی نقد و بررسی «نظریه رؤیای رسولانه» 👤با حضور دکتر مجید معارف 📆دوشنبه 97.09.12 ⏰ساعت ۱۰ الی ۱۲ 📌دانشکده الهیات و معارف اسلامی-ساختمان 3-تالار شهید مدنی 🆔 @ostadmaaref

🍃🌸 بسم الله الرحمن الرحیم 🌸🍃 💠 گزارشی از سخنرانی دکتر معارف در نشست «نقد و بررسی نظریه رؤیاهای رسولانه» ♦️ دوشنبه 12 آذر ۱۳۹۷ ✅ در بررسی یک نظریه، اگر بخواهیم به صورت روشمند عمل کنیم چهار مطلب باید مورد توجه قرار گیرد؛ این موارد عبارتند از خاستگاه پیدایش یک نظریه، مبانی نظریه، روش اثبات نظریه و پیامدهای آن؛ یعنی یک نظریه را با توجه به این چهار قسمت می‌توانیم بررسی کنیم تا یک تحلیل علمی صورت گیرد. ✅ در مورد دو قسمت خاستگاه این نظریه و نقدهای وارد بر آن صحبت خواهم کرد. در مورد خاستگاه پیدایش این نظریه، یعنی رؤیاانگاری وحی آقای سروش می‌گویند در مقام فهم و تفسیر قرآن، دو گفتمان رایج وجود دارد؛ یکی ظاهرگرایی که معمولاً این گفتمان توسط اخباریون و اهل حدیث مطرح بوده که هیچ متشابهی را در قرآن برنمی‌تافتند و بسیاری از آیات با میل به ظاهرگرایی ترجمه می‌شده است. ✅ سروش در مقابل این گفتمان، گفتمان دیگری را معرفی می‌کنند که چالش‌های خود را دارد؛ نه تنها از فهم عمیق آیات بازمی‌دارد بلکه اگر در مورد آن‌ها سؤال کنیم سرکوب هم می‌شویم. این گفتمان دوم تأویل‌گرایی است که ویژه متکلمان و معتزلی‌هاست. آن‌ها وقتی به آیات متشابه برخورد می‌کردند تسلیم معنای ظاهری نمی‌شدند و مجبور به تأویل بودند. در واقع آن‌ها راه را برای تشبیه و … در آیات قرآن باز می‌کردند و ظاهرگرایی راه را به جمودگرایی باز می‌کردند؛ سروش معتقد است که چون این دو گفتمان عاجز از تبیین هستند باید گفتمان تعبیرگرایی داشته باشیم. ✅ این نظر برای زمانی است که قرآن خواب‌نامه بشود. یعنی حضرت رسول(صلی الله علیه و آله) راوی یکسری رؤیا است و در رؤیا چیز‌هایی دیده و بازگو می‌کند که به نام قرآن نوشته می‌شود. در این زمان معبّری هم می‌تواند آن را تبیین کند لذا این مطالب خاستگاه پیدایش نظریه رؤیا‌های رسولانه است. خاستگاه پیدایش این نظریه تنگنا‌های گفتمان‌های رایج در فهم قرآن است. ✅ می‌خواهم بگویم که در کار‌های عالمان مسلمان در مورد برخی از این چالش‌هایی که سروش مطرح می‌کند دیدگاه‌هایی وجود دارد؛ مثلاً عالمانی داریم که سعی در جمع آیاتی دارند که بیان‌گر نزول دفعی و تدریجی هستند؛ برای نمونه برخی می‌گویند که نزول دفعی نداریم تا اینکه به این سناریوی از قبل تعیین شده و جبر مطلق نرسند؛ مانند شیخ مفید که قائل به نزول دفعی نبود. ✅ برخی نیز می‌گفتند که قرآن دو نحوه وجودی دارد، یکی کلی که صورت‌بندی لفظی است و عبارتی ندارد و کلیاتی از حقایق است و یکی نیز نزول تدریجی. آیات دفعی را حمل بر نزول کلیات می‌کردند و آیات بیان‌گر نزول تدریجی را حمل بر حسب حوادث می‌کردند. این‌ها راه‌حل‌هایی است که در کتب علوم قرآنی از ناحیه عالمان ارائه شده و بعضاً هم معقول است. معتقدم زمانی نظریه سروش می‌تواند درست باشد و مدعی حل این چالش‌ها باشد که همه نظریه‌ها را دیده باشد. با همین ادعا برخورد علمی می‌شود و آدم‌ها می‌روند و می‌بینند که چطور به این غوامض پاسخ داده شده است. مسئله دیگر اینکه بگوییم فقط دو گفتمان داریم، اما آیا گفتمان‌های سومی نداریم که بگوید اصل بر حجیت ظواهر است مگر اینکه قرائن عقلی و نقلی مانع شود و بتوانیم جا‌هایی را تاویل کنیم؟ ✅ آقای سروش در گفتمان رؤیا‌های رسولانه تلاش دارد که رسول خدا(صلی الله علیه و آله) را از حد قابلیت گیرنده تبدیل به عنصری فعال و اثرگذار کند؛ از این رو به نظر وی پیامبر(صلی الله علیه و آله) در شکل‌دهی و صورت‌بندی وحی کمک می‌کند. در این صورت باید بدانیم نسبت پیامبر(صلی الله علیه و آله) با خدا چیست؟ و آیا شخصیت او در حد یک عارف تنزل می‌یابد که بعد به دنبال رحلت ایشان عالمان دیگر او را ادامه دهند؟ این نظریه نباید ابهاماتی را ایجاد کند، البته ایشان می‌گویند که پیامبر(صلی الله علیه و آله) ختم عمری کردند نه پیامی و بلاغی. ✅ تمام عالمان مسلمان این اختلافات را دیده‌اند اما آن‌ها به این اختلافات پاسخ داده‌اند. سروش می‌گوید که سوره‌های مکی محصول دوران ابتدای وحی است که رسول خدا(صلی الله علیه و آله) هنوز تجربه قوی در ارائه صور خیال نداشت و کوتاه حرف می‌زد و دچار لکنت می‌شد و بعد با تجربه قوی‌تر توانست با عبارت طولانی‌تری خیالات دوران رؤیا را بیان کند. اما علمای مسلمان می‌گویند در مکه قرآن به عنوان معجزه ارائه شد و در سوره‌های مکی عنصر اعجاز نمایان‌تر است و در این آیات کلیات عقاید بیان می‌شود. اما سوره‌های مدنی مربوط به تشکیل حکومت است، قانون را می‌گوید و جامعه‌شناسی را مطرح می‌کند. این مواجهه عالمان مسلمان با اختلافات سوره‌های مکی و مدنی است. 🌺 لطفا برای دسترسی به مطلب فوق روی لینک زیر کلیک نمایید. ➡️ http://iqna.ir/fa/news/3769235 ☘ اللّهُمَّ صَلّ عَلَی محَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجّل فَرَجَهُم ☘ 🆔 @ostadmaaref 🌸💦🌸💦🌸💦🌸💦🌸💦🌸💦