🌟معرفی #پایان نامه# 🌟
🌟تحلیل تاریخی روایی نامگذاری سوره های قرآن🌟
پایاننامه . دولتی - سایر دستگاههای اجرایی - دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم - دانشکده علوم قرآنی تهران . 1390 . کارشناسی ارشد
موضوع: علوم انسانی > علوم قرآنی
استاد راهنما: مجید معارف | استاد مشاور: زهره اخوان مقدم | دانشجو: حامد مرادی
چکیده: مبحث« أسماء السور» یکی از زیر مجموعههای علوم قرآنی است که مورد توجه مفسران و اندیشمندان علوم قرآنی بوده و احادیث فراوانی در این زمینه در کتب حدیثی شیعه و اهل سنت نقل شده است. این موضوع با مباحث علوم قرآنی دیگری چون مکی و مدنی بودن سورهها، فضایل سورهها و اسباب نزول سورهها ارتباط نزدیکی دارد. با گذری بر صدو چهارده سوره قرآن در مییابیم که هر یک از این سورهها با نام خود از دیگر سورهها متمایز شدهاند و برخی از سورهها علاوه بر نام اصلی، به چند نام فرعی دیگر نیز شناخته شدهاند. به نظر میرسد که نامگذاری سورهها از همان ابتدای نزول سورهها در دورهی مکی وجود داشته است. حال پرسشهایی در این زمینه وجود دارد که این پژوهش درصدد پاسخگویی به آن است، پرسشهایی از قبیل اینکه نامگذاری سورهها توقیفی است یا اجتهادی؟ دلایل قائلان به توقیفی یا اجتهادی بودن نام سورهها چیست؟ نظر قائلان به تفصیل در این باره چیست؟ آیا این نامها در مصاحف عثمانی مکتوب شدند؟ و آیا رابطهای میان نام سورهها با غرض آنها وجود دارد؟ به نظر میرسد نامگذاری سورهها به طور نسبی اجتهادی باشد، بدین معنا که علاوه بر وجود نامهای توقیفی سورهها، نامهایی دیگری از سوی صحابه و اندیشمندان مسلمان ذکر شده است. از نظر خاستگاه وحیانی، نام سورهها تابع نص قرآن کریم میباشد و پیامبر(ص) بنیانگذار نامگذاری سورهها است. احتمالاً سبب اختلاف نظر علما در مقولهی توقیف یا اجتهاد نام سورهها، وجود مبانی مختلف در پذیرش آنها و روایات متنوع در این باره است. قائلان به توقیفی بودن أسماء السور اهتمام پیامبر(ص) به تسمیهی سورهها، اهمیت نامگذاری آنها، وجود روایات متنوع در این باره و... را از دلایل خود برشمردهاند. در مقابل، قائلان به اجتهادکثرت استعمال نام سورهها، تصادفی بودن انتخاب نام برخی از سورهها و روایتهای حاکی از عدم تسمیه را برای اثبات نظر خود بیان کردهاند. قائلان به تفصیل در این باره دو نظر متفاوت را ارائه دادهاند، نظر اول بر این است که تعداد مشخصی از سورهها توسط پیامبر(ص) نامگذاری شده و مابقی توسط صحابه و تابعان صورت گرفته است. نظر دوم که این پژوهش درصدد اثبات آنست بر این باور است که برای هر یک از سورهها حداقل یک نام توقیفی از سوی معصوم صادر شده، و نامهای دیگر حاصل از استنباط صحابه، تابعان و علمای اسلامی است. احتمال میرود که در هنگام توحید مصاحف، صحابه نام سورهها را در ابتدای آنها کتابت نکرده باشند و این عمل را بر اساس روایات موجود مکروه میدانستند. گاهی برای برخی از سورهها در کلام معصومین(علیهم السلام) ، صحابه و تابعان اوصافی ذکر شده که عظمت و اهمیت آنها را میرساند. در این پژوهش تسامحاً روایات وارده از معصومین(علیهم السلام) را که به بیان ویژگیهایی سورهها میپردازد به عنوان نام توقیفی سوره قلمداد کردهایم. در مورد ارتباط میان نام سورهها با غرض آنها به نظر میرسد رابطه ظریفی میان نام توقیفی و مشهور سوره با غرض اصلی آن وجود داشته باشد؛ زیرا روشمندی و گزینش نامی که با محور اصلی سوره هماهنگ باشد مورد توجه شارع بوده است. برای یافتن این ارتباط، ابتدا باید به غرض اصلی سوره پی برد تا بتوان رابطهی میان نام سوره با غرض آن را کشف نمود. کلید واژه: قرآن، سوره، توقیفی، اجتهادی، نامگذاری، اغراض، اهداف
#قرآن
#سوره
#توقیفی
#اجتهادی
لینک پایان نامه:https://ganj.irandoc.ac.ir/articles/529668
🆔 @ostadmaaref