eitaa logo
کانال رسمی دکتر مجید معارف
684 دنبال‌کننده
253 عکس
39 ویدیو
229 فایل
استاد تمام دانشکده الهیات دانشگاه تهران سردبیر فصلنامه علمی پژوهشی «پژوهش دینی» ارتباط با ادمین و ارسال سوالات @hafeze2
مشاهده در ایتا
دانلود
🌟معرفی نامه# 🌟 🌟بررسی سیره فردی و اجتماعی حضرت فاطمه زهرا(سلام الله علیها)🌟 پایان‌نامه . غیر دولتی - مؤسسه‌های آموزش عالی غیردولتی‌ـ‌غیرانتفاعی - دانشکده اصول الدین - دانشکده الهیات و معارف اسلامی . 1395 . کارشناسی ارشد استاد راهنما: مجید معارف | استاد مشاور: ملیحه سادات سیدرضا | دانشجو: علی آبک اهمیت و ضرورت سعادتمندی انسان و جامعه انسانی و رضایت خداوند متعال به اندازه ای است که اسلام ناب محمدی برای پاسخ گویی به نیاز انسان ها و رساندن به این سعادت، الگوهای تربیتی و نمونه های عینی کمال را معرفی کرده است. معصومین(علیهم السلام)و از جمله حضرت فاطمه زهراء(سلام الله علیها)نمونه ای از این الگوها و به تعبیر قرآن "اسوه"ها می باشند که رفتار و سیره عملی آن ها مورد پسند و قبول خداوند و منطبق با فطرت انسان بوده و با اطمینان می توان از آن پیروی نمود. ضرورت داشتن الگوهای موفق در زندگی ، انسان را به پژوهش در زندگی آن ها وادار کرده و آنچه در این الگوگیری و تأسی به اخلاق اولیاء الهی کارساز است آشنایی به جزئیات صفات و رفتارآن بزرگواران است که در کتاب های حدیث و سیره نمونه های رفتاری و عملی آن ها به صورت جزئی و ریز آمده است؛ هر چند گروهی معتقدند که به طور کلی اخلاق و معیارهای خوب و بداخلاقی نسبی است و به همین دلیل نمی توان رفتارهای یک فرد را الگو قرارداد،زیرا باتوجه به شرایط زمان و مکان این رفتار ها خوب یا بد می شود و نمی توان به آن تکیه کرد؛ اما به یقین می توان گفت که اصول اولیه اخلاقی، برخواسته از فطرت است و به هیچ وجه نسبی نیست و به همین دلیل می توان از سیره عملی الگو ها بهره برد. با بررسی سیره حضرت زهرا(سلام الله علیها)در زندگی فردی ،خانوادگی،اجتماعی و سیاسی و نگاهی اجمالی به دوران کوتاه زندگی با برکت آن حضرت راهکارهایی عینی را می توان مشاهده کرد که با بهره گیری از آن ها در زندگی فردی و اجتماعی می توان بخشی از سعادت واقعی را در زندگی دنیایی و آخرتی بدست آورده و الگوپذیری از سیره عملی آن حضرت در بعد فردی و اجتماعی را نمایان کرده تا چراغ راهی برای جویندگان به سعادت باشد. کلید واژه ها: سعادت، اسوه ها و الگوهای تربیتی، حدیث و سیره ،اصول اولیه اخلاقی، الگوپذیری، زندگی فردی و اجتماعی ها و الگوهای تربیتی و سیره اولیه اخلاقی لینک پایان نامه:http://ganj.irandoc.ac.ir/articles/941990 🆔 @ostadmaaref
🌟معرفی نامه# 🌟 🌟نقد و بررسی اسرائیلیات در قصص الانبیاء درباره چهار پیامبر حضرت شعیب (ع) ، حضرت موسی (ع) ، حضرت یوشع (ع) ، حضرت یونس (ع) با توجه به تفاسیر الدرامنثور و نوراثقلین🌟 پایان‌نامه . غیر دولتی - مؤسسه‌های آموزش عالی غیردولتی‌ـ‌غیرانتفاعی - دانشکده اصول الدین . 1384 . کارشناسی ارشد موضوع: علوم انسانی > علوم قرآن و حدیث استاد راهنما: ولی‌الله تقی‌‌پورفر | استاد مشاور: مجید معارف | دانشجو: فهیمه کلیاسی اصفهانی رساله حاضر یژوهشى است پیرامون نقد و بررسى إسرائیلیات در قصص الأنبیاء، و در آن نوعى از اسرائیلیات مورد بررسى قرار مى گیرد که علاوه بر ایجاد تصوراتى نامأنوس با پندارهای دینى، به هتک حرمت انبیاء پرداخته است و مروجین آن، براى اشاعه مطالب ساختگى خود، از هیچ تلاشى فروگذار نکرده اند، همان گونه که مستحضرید، مسلمانان جهت دانستن مطالبى که در قرآن مجید به صورت مختصر ذکر شده بود " به اهل کتاب مراجعه مى کرده اند وایشان، به ویژه یهودیان پیوسته در راه تعلیم فرهنگ تورات دست نبشته خود از هر روزنه ای وارد مى شدند و یکى از طرق ایشان، وارونه نمودن حقایق دینى در سرگذشت انبیاء بوده است که با گفتاری قصه وار توأم بود و از سوئى علماء اسلام به علت عدم اصطکاک این گونه مسائل با احکام قراَن، با این موضوع با ملایمت و گذرا برخورد نموده که این روش مقابله، راه را برای ورود اسرائیلیات ریز و درشت باز نمود و صد دریغا که این فاجعه، علاوه بر تفاسیر اهل سنت، گریبانگیر تفاسیر شیعه نیز گردید و طولى نکشید که قصاص اهل کتاب، به ویژه یهودیان (تازه مسلمان) به صورت گسترده دست به اشاعه مطالبى ضد و نقیض دربارهء پیامبران زدند و اَنچه نباید مى شد، انجام یذیرفت و اکنون در عصر حاضر با کتب تفسیری و قصص، مملو از اراجیف و بافته های عاملین این امر مواجه هستیم و لذا نمى بایست دست بردست نهاده و اجازهء حضور بیش از این به موارد ذکر شده بدهیم و این پایان نامه تلاشى کوچک در این راه است، و در طى فصول اَن به ذکر نمونه هائى از این موارد، پرداخته شده است که انشاء اللّه نتایج حاصل از این تحقیق و بررسى بتواند ما را در راه شناخت حقایق قراَنى یارى نماید. لازم به ذکر است که در بخش نخست این پایان نامه به ذکرچگونگى شکل گیری إسرائیلیات در چهار فصل مى یردازد. ها یهود لینک پایان نامه:http://ganj.irandoc.ac.ir/articles/112307 🆔 @ostadmaaref
🌟معرفی نامه# 🌟 🌟مقایسه روش شناسی تفسیر المیزان با تفسیر تسنیم🌟 پایان‌نامه . دولتی - سایر دستگاه‌های اجرایی - دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم - دانشکده علوم قرآنی تهران . 1387 . کارشناسی ارشد موضوع: علوم انسانی > تفسیر قرآن مجید استاد راهنما: عیسی متقی زاده | استاد مشاور: مجید معارف | دانشجو: خدیجه زینی وند نژاد چکیده ندارد. 30 صفحه اولیه ین پایان نامه را از لینک زیر می توانید دانلود کنید. لینک پایان نامه:http://ganj.irandoc.ac.ir/articles/480957 🆔 @ostadmaaref
🌟معرفی نامه# 🌟 🌟بررسی تاریخی حقوق متقابل معلولان و حکومت از هجرت تا پایان عصر خلفای راشدین🌟 پایان‌نامه . 1383 . کارشناسی ارشد موضوع: علوم انسانی > تاریخ استاد راهنما: علی‌محمد ولوی | استاد مشاور: مجید معارف | دانشجو: هما بدر چکیده ندارد. 30 صفحه اولیه ین پایان نامه را از لینک زیر می توانید دانلود کنید. لینک پایان نامه: http://ganj.irandoc.ac.ir/articles/55359 🆔 @ostadmaaref
تحقیق و بررسی موضوعی حدیث قدسی لوح حضرت زهرا علیها السلام.pdf
1.48M
#مقاله تحقیق و بررسی موضوعی حدیث قدسی لوح حضرت زهرا علیها السلام #روایات #امامت #فاطمه #حدیث_قدسی #حدیث_لوح #نص #جابر_انصاری مجله #سفینه 🆔 @ostadmaaref
🌟معرفی نامه# 🌟 🌟نقش کعب الاحبار در تحولات سیاسی-فرهنگی صدر اسلام🌟 پایان‌نامه . 1381 . کارشناسی ارشد موضوع: علوم انسانی > تاریخ استاد راهنما: علی‌محمد ولوی | استاد مشاور: مجید معارف | دانشجو: فریبا جعفری 30 صفحه اولیه ین پایان نامه را از لینک زیر می توانید دانلود کنید. لینک پایان نامه:http://ganj.irandoc.ac.ir/articles/59322 🆔 @ostadmaaref
🌟معرفی نامه# 🌟 🌟بررسی نقش خاندان یقطین در تاریخ شیعه🌟 پایان‌نامه . دولتی - وزارت علوم، تحقیقات، و فناوری - دانشگاه الزهرا (س) . 1382 . کارشناسی ارشد استاد راهنما: علیمحمد ولوی | استاد مشاور: مجید معارف | دانشجو: فاطمه جعفرنیا یقطین 30 صفحه اولیه ین پایان نامه را از لینک زیر می توانید دانلود کنید. لینک پایان نامه:http://ganj.irandoc.ac.ir/articles/64289 🆔 @ostadmaaref
🌟معرفی نامه# 🌟 🌟نقد حدیث با تکیه بر قران (نقد قرآن محور حدیث)🌟 پایان‌نامه . 1385 . پایان نامه دکترا استاد راهنما: محمدعلی مهدوی; راد | استاد مشاور: مجید معارف . کامران ایزدی | دانشجو: مهدی احمدی چکیده به موجب برخی روایات و گزارش‌ها، نقد حدیث با قران به عنوان یک قاعده توسط پیامبر(ص)، ائمه(ع)، صحابیان و تابعان مطرح شده است. همچنین گزارش‌هایی ناظر به اعمال آن توسط برخی ائمه(ع) و صحابه دیده می‌شود. از سده دوم با آغاز دوره تدوین حدیث و دانش‌های پیرامون آن، این قاعده در دو مقام نظر و عمل، مورد توجه اندیشوران مسلمان قرار گرفت.در مقام نظر، دو دیدگاه ایجابی و انکاری پدید آمد. این دو دیدگاه با محوریت متون نامبردار به احادیث عرض شکل گرفت. امامیه و زیدیه، نگاه ایجابی و غالب اهل سنت نگاه انکاری را اختیار کردند. گویی در سده اخیر این مساله جایگاه یکی از شاخص‌های اندیشه اجتهادی در برابر سنت‌گرایی اخباری را پیدا کرده است. چه، محمد عبده، رشید رضا، احمد امین، ابوریه، سباعی و دهها عالم نقد حدیث اهل سنت به جانب اعتبارآن تمایل یافته‌اند. در مقام عمل از این قاعده چندان استقبال نشده است. این ادعا با تتبع در متون روایی و پیرامون آن معلوم می‌شود. چنان که گستره این انطباق، از سه حوزه دانش فقه، تفسیر و کلام فراتر نمی‌رود. این نحوه تعامل، ریشه در عوامل مختلف دارد که اختلاف در جایگاه سنت، زبان قران، گونه تناظر حدیث با قران در قاعده عرض و... از آن جمله است. تاخر جایگاه سنت نسبت به قران، زبان متعارف در نحوه تفهیم قران، تحریف ناپذیری قران، مخالفت قطعی در گونه تناظر قران، اثبات صدور و عدم صدور در برایند قاعده یاد شده چارچوب نظری قاعده قران محور را تشکیل می‌دهد. کلید واژه: حدیث، قرآن، نقد قرآن محور، اثبات صدور، اثبات حجیت. قرآن محور # اثبات صدور حجیت لینک پایان نامه:http://ganj.irandoc.ac.ir/articles/64462 🆔 @ostadmaaref
🌟معرفی نامه# 🌟 🌟وظایف کارگزاران از دیدگاه امام علی (ع)🌟 پایان‌نامه . دولتی - وزارت علوم، تحقیقات، و فناوری . وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی . غیر دولتی - مؤسسه‌های آموزش عالی غیردولتی‌ـ‌غیرانتفاعی - دانشکده اصول الدین . 1362 . کارشناسی ارشد استاد راهنما: منصور پهلوان | استاد مشاور: مجید معارف | دانشجو: زهرا فهمیده وطن دوست لینک پایان نامه:http://ganj.irandoc.ac.ir/articles/72189 🆔 @ostadmaaref
🌟معرفی نامه# 🌟 🌟نقش مردم در حکومت از دیدگاه امام علی علیه‌اسلام🌟 پایان‌نامه . غیر دولتی - مؤسسه‌های آموزش عالی غیردولتی‌ـ‌غیرانتفاعی - دانشکده اصول الدین . 1382 . کارشناسی ارشد استاد راهنما: مجید معارف | استاد مشاور: ولی‌الله نقی‌پور | دانشجو: ملیحه خودکار لینک پایان نامه: http://ganj.irandoc.ac.ir/articles/72399 🆔 @ostadmaaref
🌟معرفی نامه# 🌟 🌟ذکر و غفلت از دیدگاه قرآن و روایات🌟 پایان‌نامه . غیر دولتی - مؤسسه‌های آموزش عالی غیردولتی‌ـ‌غیرانتفاعی - دانشکده اصول الدین . وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی . 1381 . کارشناسی ارشد استاد راهنما: مجید معارف | استاد مشاور: منصور پهلوان | دانشجو: فرشته تقی زاده 30صفحه اول پایان نامه از لینک زیر قابل دانلود است. لینک پایان نامه:http://ganj.irandoc.ac.ir/articles/72410 🆔 @ostadmaaref
🌟معرفی نامه# 🌟 🌟فطری بودن دین و مشترکات ادیان الهی در قرآن و حدیث🌟 پایان‌نامه . دولتی - وزارت علوم، تحقیقات، و فناوری . وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی . غیر دولتی - مؤسسه‌های آموزش عالی غیردولتی‌ـ‌غیرانتفاعی - دانشکده اصول الدین . 1383 . کارشناسی ارشد موضوع: علوم انسانی > علوم قرآن و حدیث استاد راهنما: ولی‌الله نقی‌پورفر | استاد مشاور: مجید معارف | دانشجو: سودابه آشوری 30صفحه اول پایان نامه از لینک زیر قابل دانلود است. لینک پایان نامه:http://ganj.irandoc.ac.ir/articles/72411 🆔 @ostadmaaref
🌟معرفی نامه# 🌟 🌟موعظه و اندرز در نهج البلاغه🌟 پایان‌نامه . غیر دولتی - مؤسسه‌های آموزش عالی غیردولتی‌ـ‌غیرانتفاعی - دانشکده اصول الدین . دولتی - وزارت علوم، تحقیقات، و فناوری - دانشگاه قم . 1382 . کارشناسی ارشد استاد راهنما: منصور پهلوان | استاد مشاور: مجید معارف | دانشجو: معصومه عباسی 30صفحه اول پایان نامه از لینک زیر قابل دانلود است. لینک پایان نامه:http://ganj.irandoc.ac.ir/articles/76103 🆔 @ostadmaaref
🌟معرفی نامه# 🌟 🌟ترجمه و تحقیق مبحث نسخ و انساء در قرآن کریم از کتاب ((القرآن الکریم و روایات المدرستین)) 🌟 پایان‌نامه . دولتی - وزارت علوم، تحقیقات، و فناوری - دانشگاه قم . 1382 . کارشناسی ارشد استاد راهنما: مجید معارف | استاد مشاور: کاظم عسکری | دانشجو: ناهید ایزدی 30صفحه اول پایان نامه از لینک زیر قابل دانلود است. لینک پایان نامه:http://ganj.irandoc.ac.ir/articles/76114 🆔 @ostadmaaref
🌺🌺سوال🌺🌺 روایت زیر نشر گسترده ای در میان مردم یافته است درحالیکه فاقد سند معتبر می باشد. لطفا درباره آن توضیح فرمایید. 🆔 @ostadmaaref
🌺🌺سوال🌺🌺 آیا اگر سند روایت در متون روایی نباشه، میشود به آن مجعول گفت؟ ☘☘پاسخ☘☘ جعل حدیث از قرن ۵ در شیعه وسنی متوقف شده است واز قرن ۶ هر حدیثی حتی احادیث مجعول باید در منبعی آدرس داده شود وگرنه مشکوک به جعل جدید میشود که البته جزء نوادر است چون همانطور که گفتم با ختم تدوین حدیث در قرن ۵ آن هم در شیعه وسنی کمترین ارزش علمی در نقل حدیث ارجاع ان به یک منبع میشود اگر فرض جعل جدید را منتفی بدانیم ومنبعی هم برای حدیث منسوب به امام پیدا نکنیم حتما در نقل این جمله از امام ( ع) سهو وخطایی رخ داده است. 🆔 @ostadmaaref
☘☘پاسخ☘☘ باسلام اسلام در مسئله گناه وعدم اشاعه آن بسیار حساس است ومایل است به هیچ عنوان باب اقرار به گناه ونقل گناهان دیگر باب نشود وبه عکس حسن ظن به توبه باب شود وتبلیغ گردد لذا حدیث یاد شده با این مبنا نمی تواند غلط باشد ومشابه آن حدیثی داریم از امام هفتم که می فرماید اگر ۵۰ نفر در باره کسی شهادت به فسقی دادند وان کس تکذیب کرد تو ان ۵۰ نفر را تکذیب کن (سوره نور ذیل ایات اولیه از جمله مساله افک) اما در مورد جعل این حدیث قاعده کلی در جعلی دانستن یک حدیث حصول علم به جعل است نه گمانه زنی به صرف گمانه زنی حدیث ضعیف ونامعتبر خواهد شد نه لزوما مجعول علم به جعل هم زمانی حاصل میشود که جای هیچ احتمالی در توجیه حدیث باقی نماند از نظر مضمونی برای من علم به جعل حاصل نشده چون این مضمون در راستای اموزه های اسلام است اما تا مادام که منبع وسند معتبری برای آن پیدا نشود استناد به ان را جایز نمی دانم. 🆔 @ostadmaaref
🌺🌺سوال🌺🌺 با عرض سلام و وقت بخیر استاد عزیز لطفا اگر امکان داره محبت کنید نظرتون رو راجع به مسأله (دلایل کم توجهی اندیشمندان به اعجاز معارفي قرآن در برابر اعجاز بیانی) را مطرح بفرمائید. واگر مقاله یا کتابی در ارتباط با این موضوع می شناسید معرفی کنید. با کمال تشکر و سپاس🙏 @ostadmaaref
☘☘پاسخ☘☘ دو کتاب تفسیر المیزان علامه طباطبایی والبیان آیت الله خویی منابع مهمی جهت اعجاز معارفی یا اعجاز تشریعی قرآن هستند مرحوم آیت الله معرفت هم در کتاب علوم قرانی خود ونیز در کتاب التمهید جلد۶ به این بعد از اعجاز قران پرداخته اند جناب اقای مهدوی راد نیز درمبحث اعجاز کتاب علوم قرانی ( اثر مشترک ما) که بتازگی توسط انتشارات سمت منتشر شده درصفحه۱۵۲ ذیل تیر اعجاز تشریعی چندین منبع مهم از اثار معاصران را معرفی کرده اند در گذشته این وجه از اعجاز کمتر مورد توجه بوده اما در عصر حاضر از توجه خوبی برخوردار شده است 🆔 @ostadmaaref
🌺🌺سوال🌺🌺 با سلام و عرض ادب در ارتباط با بحث رابطه ناگسست اعجاز با عدم تحریف قرآن، محبت کنيد لطفا کیفیت تأثیر گذاری تحریف به زیاده بر اعجاز قرآن کریم رو بیان کنید. با تشکر @ostadmaaref
☘☘پاسخ☘☘ اگر قران تحریف شده باشد از کتاب الهی بودن وحجیت ساقط میشود ودر حد یک اثر بشری تنزل موقعیت پیدا می کند در این صورت دیگر ازجهت فصاحت وبلاغت وسایر وجوه ویژگی اعجاز ندارد وبه خداوند نیز به طور کامل قابل انتساب نخواهد بود چون دست بشر بر ان اثر گذاشته است پس بحث اعجاز وتحریف ناپذیری باهم تاثیر وتاثر متقابل دارند در این زمینه لطفا به کتاب جدید التالیف علوم قرانی که بنده باتفاق اقایان مهدوی راد ونجارزادگان تالیف کرده ایم ذیل مباحث اعجاز وتحریف ناپذیری مراجعه فرمایید 🆔 @ostadmaaref
🌺🌺سوال🌺🌺 سلام جوانی چندین مرتبه درباره وجود خداوند و لزوم پرستش بحث هایی داشته و من نتوانستم قانعش کنم می گوید روح فعل و انفعالات مغز است خواب حاصل پردازش مغز است اگر ما شخص مرده ای را به خواب ببینیم نه این که روحش زنده است بلکه مغز با توجه به آرشیوی که از وی دارد برای او چهره تصور می کند. می گوید می توان بدون خدا زندگی کرد. اصلا وجود خدا چه لزومی دارد وخدا ساخته و پرداخته ذهن ماست شاید دخترکی در یک کره دیگر برای سرگرمی مارا درست کرده و او خدای ماست ودیگر حرفهای عجیب و غریبی که نمیدانم از کجا سرچشمه گرفته است. @ostadmaaref
☘☘پاسخ☘☘ اثبات وجود خدا در گرو وجود یا عدم وجود روح نیست که با انکار ان وجود خدا کاملا زیر سوال رود برای اثبات خدا یک رشته دلایل وجود دارد که برخی فلسفی وبرخی فطری ووجدانی هستند مهمترین دلیل عقلی بر وجود خداوند استفاده از اصل علیت در نظام هستی ونفی احتمال خلقت تصادفی در جهان است انسان موجودی عالم باشعور صاحب اراده وانتخاب وآگاهی است راستی این صفات وکمالات را از کجا آورده ایا اینها قابل انتساب به ماده فاقد شعور است انسان یاد این شعر می افتد که : ذات نا یافته از هستی بخش کی تواند که شود هستی بخش قران کریم جهت درک خدا مارا به مطالعه در شگفتیهای عالم وشگفتیهای وجود خودمان که بعید است تصادفی پیدا شده باشند فرا میخواند 🆔 @ostadmaaref
در آغاز راهیم... (گفتگویی قدیمی با استاد مجید معارف در خصوص ویژگی های مطالعات حدیثی بعد از انقلاب جمهوری اسلامی ایران).pdf
183.6K
#مصاحبه در آغاز راهیم... (گفتگویی قدیمی با استاد مجید معارف در خصوص ویژگی های مطالعات حدیثی بعد از انقلاب جمهوری اسلامی ایران) #روایات #مطالعات_حدیثی #حدیث_پژوهی مجله #کتاب_ماه_دین 🆔 @ostadmaaref
در گفت‌وگوی « قدس» با دکتر « مجید معارف» تبیین شد؛ 🌺سیره سیاسی امام رضا(ع)؛ الگوی پیوند میان دولت و مردم🌺 🌺دکتر مجید معارف🌺 🌺ملیحه پژمان: امروز دوم شهریورماه، برابر با نهم ذی‌القعده و یکی از روزهای دهه کرامت، به عنوان «محبت اهل بیت(ع)؛ ... 🌺 نقطه پیوند دولت و مردم» نامگذاری شده است. چنین شعاری از این جهت برای امروز انتخاب شده که ایران شیعه به برکت حضور قدسی ثامن الحجج(ع)، پرچمدار الگوپذیری از سیره معصومین(ع) است، ضمن اینکه در سیره ارزشمند رضوی به دلیل مساله ولایتعهدی ایشان، پیوند ویژه‌ای میان مردم و حکومت برقرار شده بود، پیوندی که حتی مأمون نیز از آن هراس داشت و آن را نکته‌ای برای تزلزل پایه‌های حکومت خود می‌دانست. برای واکاوی سیره سیاسی امام رضا(ع) و چگونگی توسعه پیوند میان مردم و دولت، گفت و گو کرده‌ایم با دکتر مجید معارف، استاد دانشگاه و کارشناس تاریخ و معارف اسلامی که در ادامه می‌خوانید. 🌺 جناب دکتر معارف! سیره سیاسی امام رضا(ع) چگونه بود و ایشان از چه راهبردهایی برای دفع دسیسه‌های مأمون بهره بردند؟ همان‌طور که می‌دانید امام هشتم(ع) به عالم آل محمد(ص) شهرت دارند، از این روی که احاطه ایشان بر علوم مختلف عصر خویش، راه را بر توطئه‌ها و دسیسه‌های مأمون سد می‌کرد. ضمن این که علم و دانش حضرت، در رفتار و گفتار و اخلاق ایشان تجلی داشت. وقتی به بررسی شرایط جامعه آن روز و بروز حوادث، تنشها و مخالفتهای مردم مسلمان می‌پردازیم، با افکار و نیات خلیفه عباسی برای کنترل جوامع اسلامی و همسو کردن مردم با حکومت وقت روبه‌رو می‌شویم که در نهایت خودکامگی و سلطه جویی دنبال می‌شد. در چنین شرایطی مردم جایگاهی در حاکمیت نداشتند و پیوندی هم به لحاظ عاطفی میان آنها و نیروهای حاکمیتی وجود نداشت. اما دوران کوتاهی که ولایتعهدی از سوی مأمون به امام رضا(ع) تحمیل شد، دورانی است که حضرت برای تجلی پیوند میان مردم و امامت تلاش کردند. اگرچه نظارت شدید مامون بر امام هشتم(ع) اعمال می‌شد، اما آن حضرت با دانش ارزشمند سیاسی الهی خویش، افراد مورد اعتماد خود را در بسترهای گوناگون حکومت قرار دادند تا برخی از لایه‌های حاکمیتی از استبداد صرف خارج شود. 🌺 اشاره کردید به تلاش ثامن الحجج(ع) برای ایجاد پیوند میان حکومت و مردم، تدابیر آن امام همام در این زمینه چه بود؟ یکی از زوایای مواضع امام رضا(ع)، تدبیر و دوراندیشی سیاسی بوده که در گفتار و اخلاق سیاسی ایشان به روشنی مشهود است. درایت و اتخاذ مواضعی بسیار عالمانه برای تنویر افکار عمومی اعم از قوم و عشیره خود، خواص جامعه و عموم مردم از نکات برجسته دوران امامت امام رضا(ع) است، از سوی دیگر مواضعی برگرفته از حکمت در برابر سیاستهای شیطانی و مکرآمیز حاکم وقت (مأمون) از احاطه امام به اوضاع جامعه و همچنین بهره مندی ایشان از علوم و فنون لازم در مواجهه با ناهنجاری‌های اجتماعی و حکومتی حکایت دارد. نکته دیگر اینکه منطق راهگشای حضرت رضا(ع) برای هدایت افکار عمومی و کلام رسای ایشان برای ایجاد جامعه‌ای همسو و همصدا با قرآن و عترت و اخلاق ، نشان از تلاش حضرت برای توسعه فرهنگ دینی و ایجاد پیوند میان مردم و امامت دارد. 🌺 امام رضا(ع) با اینکه در بدنه حاکمیت حضور داشتند، به روشنگری افکار عمومی در زمینه فسادهای دربار می‌پرداختند، آن حضرت در طرح این مواضع چه اهدافی داشتند؟ پرسش خوبی است، زیرا امام معصوم به عنوان حجت خدا حتی اگر در بدنه حاکمیتی هم حضور داشته باشد باز هم مواضع انتقادی خود را به عمال حکومتی دارد، بنابراین طرح انتقادهای کوبنده نسبت به مأمون موجب گرایش بیشتر مردم نسبت به آن امام همام می‌شد، آن حضرت با تاکید بر اینکه حکومت اسلامی باید مبتنی بر عدالت طراحی شود، دیدگاه‌های منفعت طلبانه مامون و عمال حکومتی وی را نقد می‌کردند و تاکید داشتند اگر حاکمان خود را از مردم جدا بدانند، اولین ضربه‌های مهلک را بر پایه‌های حاکمیتی خواهند زد. بنابراین از هر موضع و دیدگاهی برای ایجاد پیوند میان مردم استفاده می‌کردند. 🌺ایشان در هنگام پذیرش ولایتعهدی و حضور در دستگاه حکومت نامشروع مأمون با استفاده از چه تدبیری پیوند میان خود و مردم را حفظ کردند؟