سلام علیکم فرق ذکر گفتن کلامی (حرکت لب ها) با ذکر گفتن دلی (بدون کلامی) چیست؟ از لحاظ اثر ثوابش و شرعیش؟ و مثلا برای خوردن و اشامیدن ذکر بسم الله الرحمن الرحیم را میتوان دلی گفت یعنی لب ها و زبان ساکن باشند یا اینکه فاقد اثر است؟ ویا در نماز و یا پس از نماز با تشکر از شما العبد آیت الله بهجت (ره) ▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬ ✅پاسخ سلام ذکر گفتن چه در دل باشد و یا به زبان ؛ اثر خود را دارد و مستحب است اما بهترین ذکر ذکر عملی است یعنی عمل به واجبات و دوری از محرمات. اصل ذكر در واقع همان ذكر قلبى است، اينكه انسان قلباً به ياد خداوند باشد آثارش هم در اعمال انسان ظاهر مى ‏شود. وقتى كه گناهى پيش مى ‏آيد انسان با ياد خدا از آن گناه منصرف مى‏ شود. اين ذكر عملى و واقعى و درونى مى‏ باشد. يا با ياد خدا، حالت شكر و سپاس و حالت عبادت دارد. پس اصل ذكر در واقع همان ذكر قلبى و درونى مى‏ باشد و اينكه انسان به زبان ذكر مى‏ گويد در واقع مى‏ خواهد آنچه كه در قلب مى ‏باشد با زبان بيان كند. وقتى مى‏ گويد: اللّه‏ اكبر، يعنى من قلباً باور دارم كه خداوند بزرگتر از آن است كه توصيف شود. حالا آن باور قلبى را با زبان هم بيان مى ‏كنم #ذکر_زبانی #ذکر_قلبی #ذکر_عملی 🅿️ @p_ahkaam