💠 علم نجات بخش
🔹 بعضی از مطالب را قرآن كریم به صورت مَثل بیان می كند كه همان مطلب پیچیده اساسی كه بزرگانی باید درباره آن بحث كنند، #در_دسترس_فهم همه باشد، بنابراین همه قرآن به استثنای آن اوجش كه علیّ حكیم است در دسترس همه است. این «امثال» برای دو هدف است: یكی اینكه دست كوته دستان را می گیرد و بالا می برد؛ یكی اینكه آن مطالب بلند را پایین می آورد تا دامن آن مطالب اوج‌گرفته، هم سطح دستِ بالا آمده اوساط مردم بشود تا اینها بفهمند؛ خاصیت مَثل زدن همین است.
🔹 فرمود ما این مَثل‌ها را می زنیم اما این مَثل ها نردبان است. كسی می تواند از این نردبان بالا برود و به جایی برسد که از آن به بعد می تواند به مقصد برسد كه عالِم باشد. معلوم می شود #علم_نردبان_است، وقتی انسان عالِم شد كم كم این نردبان را می گیرد و بالا می رود، وقتی بالا رفت می شود عاقل اما هنوز به مقصد نرسید، وقتی عاقل شد ایمان می آورد و به مقصد رسیده است. فرمود: ﴿وَتِلْكَ الْأَمْثَالُ نَضْرِبُهَا لِلنَّاسِ﴾ ما برای همه مثل می زنیم اما ﴿وَمَا یعْقِلُهَا إِلَّا الْعَالِمُونَ﴾؛ این نردبانی است كه ما ایجاد می كنیم و كسی نمی تواند بالای نردبان برود مگر اینکه دست و پا داشته باشد؛ #علم_حوزه_و_دانشگاه به منزله این نردبان است.
🔹 علم، زمینه است (یك)؛ عقل، به مقصد رسیدن را نزدیك می كند (دو)؛ وقتی انسان عاقل شد، عقل «مَا عُبِدَ بِهِ الرَّحْمَنُ وَ اکْتُسِبَ بِهِ الْجِنَانُ» (سه)، آن گاه عاقل، ایمان می آورد، برای اینكه این چراغ است این نور است هیچ مانعی هم ندارد. كار #عقل_نظری همان علم است یعنی انسان می‌خواهد بفهمد، البته ممكن است انسان بفهمد بعد ایمان نیاورد ولی این فهمیدن, بالا رفتن از نردبان است تا انسان عاقل بشود؛ نه عقل نظری, بلکه #عقل_عملی كه «مَا عُبِدَ بِهِ الرَّحْمَنُ وَ اکْتُسِبَ بِهِ الْجِنَانُ»، آن وقت دیگر راحت است. هیچ عاقلی به جهنم نمی رود؛ عالِم به جهنم می رود ولی عاقل به جهنم نمی رود.
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
📚 سوره مبارکه عنکبوت جلسه 11
تاریخ: 1391/09/26
🔰 @p_eteghadi 🔰
💠 عقل عملی
▫️ در كتاب شریف تحف العقول آمده است که وجود مبارك امام باقر (سلام الله علیه) به جابر بن یزید جعفی فرمود: «واعلَمْ بأنّكَ لا تكونُ لنا وَلِیا حتّى لَوِ اجتَمعَ علَیكَ أهلُ مِصرِكَ وقالوا : إنّكَ رجُلُ سَوءٍ لَم یحزُنْكَ ذلكَ»؛ فرمودند انسان عاقل و خردمداری باش كه اگر همه مردم شهر گفتند تو آدم بدی هستی، وقتی معیاری داشته باشی، این حرف مردم در تو اثر نمی كند، چه اینكه اگر بد بودی و عده ای از تو تعریف بیجا كردند، حرف مردم در تو اثر نمی كند. این، #معیار_معرفتی می خواهد.
▫️ معیار معرفتی را عقل نظری دارد و این كار كه انسان اعمال خودش را تحت محاسبه قرار بدهد #مراقب باشد #محاسب باشد و با آن معیار بسنجد، این كار #عقل_عملی است. اینکه می فرمایند: «زِنُوا أَنْفُسَكُمْ مِنْ قَبْلِ أَنْ تُوزَنُوا»؛ قبل از اینكه شما را وزن بكنند خودتان را وزن بكنید؛ «حاسِبوا أنْفُسَكُم قَبلَ أنْ تُحاسَبوا»؛ «مَوْتُو اَ قَبْلَ اَنْ تَمُوتُوا»؛ قبل از اینكه مرگ طبیعی فرا برسد #مرگ_اختیاری داشته باشید و با موت ارادی بمیرد، همه اینها رهبری ها و هدایت های این ذوات قدسی است نسبت به عقل عملی.
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
📚 خیارات جلسه 292
تاریخ: 1390/10/07
🔰 @p_eteghadi 🔰
💠 ورطه عصیان
🔹 عمل طالح و #گناه دو كار می كند: یكی اینكه علاقه نسبت به اعمال صالح را كم می كند و دستِ این شخص را نسبت به گناهان بازتر می كند مِیلش را بازتر می كند و دیگر اینكه چركی است روی #صحنه_دل در بخش عقل عملی؛ یعنی آینه دل را چركین می كند، دیگر این آینه جایی را نشان نمی دهد.
🔹 تعبیر قرآن كریم نسبت به عمل طالح و سیئه این است كه ﴿كَلَّا بَلْ رَانَ عَلَی قُلُوبِهِم﴾؛ «رین» همان چرك است، خب اگر روی آینه دل, چرك و غبار بنشیند كه جایی را مشاهده نمی كند. این #عقل_عملی كه نمی خواهد بفهمد، می خواهد ببیند, دیدن بالأخره یك بصیرت درونی می طلبد. فرمود این رین است این چرك است (یك) و در بخش دیگر فرمود: ﴿أَفَلاَ یتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ أَمْ عَلَی قُلُوبٍ أَقْفَالُهَا﴾ (دو)؛ اینها چرا درباره قرآن تدبّر نمی كنند یا اینکه دلشان قفل است. گناه, قفلی است بر درِ دل، این دل می شود بسته، آن وقت چیزی در آن نفوذ نمی كند.
#آیت_الله_جوادی_آملی
📚 سوره مبارکه احزاب جلسه 13
تاریخ: 1392/02/07
🔰 @p_eteghadi 🔰
💠 ورطه عصیان
🔹 عمل طالح و #گناه دو كار می كند: یكی اینكه علاقه نسبت به اعمال صالح را كم می كند و دستِ این شخص را نسبت به گناهان بازتر می كند مِیلش را بازتر می كند و دیگر اینكه چركی است روی #صحنه_دل در بخش عقل عملی؛ یعنی آینه دل را چركین می كند، دیگر این آینه جایی را نشان نمی دهد.
🔹 تعبیر قرآن كریم نسبت به عمل طالح و سیئه این است كه ﴿كَلَّا بَلْ رَانَ عَلَی قُلُوبِهِم﴾؛ «رین» همان چرك است، خب اگر روی آینه دل, چرك و غبار بنشیند كه جایی را مشاهده نمی كند. این #عقل_عملی كه نمی خواهد بفهمد، می خواهد ببیند, دیدن بالأخره یك بصیرت درونی می طلبد. فرمود این رین است این چرك است (یك) و در بخش دیگر فرمود: ﴿أَفَلاَ یتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ أَمْ عَلَی قُلُوبٍ أَقْفَالُهَا﴾ (دو)؛ اینها چرا درباره قرآن تدبّر نمی كنند یا اینکه دلشان قفل است. گناه, قفلی است بر درِ دل، این دل می شود بسته، آن وقت چیزی در آن نفوذ نمی كند.
#آیت_الله_جوادی_آملی
📚 سوره مبارکه احزاب جلسه 13
تاریخ: 1392/02/07
🔰 @p_eteghadi 🔰