☑️ آثار منتشر شده به زبان فارسی درباره اسماعیلیان ✍️ محسن حسام مظاهری ✔برای مطالعه درباره‌ی تاریخ، عقاید و خصوصیات اسماعیلیه و شیعیان اسماعیلی، در منابع فارسی، می‌توان گفت مهم‌ترین آثار منتشرشده متعلق است به دکتر فرهاد دفتری؛ پژوهشگر ایرانی ـ بریتانیایی متولد ۱۳۱۷ که بیش از سه دهه از عمر خود را صرف تحقیق و نوشتن درباره‌ی اسماعیلیان کرده است. وی سال‌ها در مؤسسه مطالعات اسماعیلی لندن به تحقیق و تدریس مشغول بوده و ریاست آن را برعهده داشته است. اغلب کتاب‌های وی درباره‌ی اسماعیلیان به فارسی ترجمه و منتشر شده است. ✔البته باید توجه داشت که آثار دفتری، درعین ارزشمندی و غنای علمی، اما درهرحال روایتی از درون اسماعیلیه است و با توجه به انتساب وی به مؤسسه مطالعات اسماعیلی و حمایت و پشتیبانی آقاخان چهارم از وی می‌توان گفت روایت او به نوعی روایت رسمی اسماعیلیه محسوب می‌شود. ✔همچنین آثار دفتری عمدتاً ناظر به تاریخ،‌ اعتقادات، امامان و سنت‌های اسماعیلیان است و ابعاد دیگر کمتر مورد توجه وی بوده است. این میان، کتاب تاریخ معاصر اسماعیلیان: تداوم و تحول در جماعتی مسلمان متفاوت است و به ابعاد جامعه‌شناختی و مردم‌شناختی توجه کرده است. ✔به‌رغم جایگاه برجسته‌ی ایران و زبان فارسی در تاریخ و فرهنگ اسماعیلیه، اما به‌جز آثار دکتر دفتری، منابع قابل اعتنا به زبان فارسی که مستقلا درباره‌ی اسماعیلیان باشند، چندان پرشمار نیست و اغلب آن‌ها هم ترجمه است. گزیده‌ای از این منابع را برای پیشنهاد به علاقه‌مندان در تصویر آورده‌ام. 🆔@pajoohesh_dini

☑️رحیم آقاخان، پنجاهمین امام اسماعیلیه ✔شاهزاده رحیم الحسینی (آقاخان پنجم) به‌عنوان پنجاهمین امام اسماعیلیان نزاری منصوب شد. طبق اعلام رسانه‌های شبکه‌ی آقاخان، در روز درگذشت آقاخان چهارم، بنا بر وصیت وی ، فرزند ارشدش به‌عنوان جانشین او و پنجاهمین امام اسماعیلیان تعیین شد. در اطلاعیه‌ی رسمی بنیاد آقاخان آمده است: «امام جدید، وارث رهبری معنوی و نهادی جامعه اسماعیلیه است... و این جامعه با از دست دادن ۴۹ امام محبوب خویش،‌ اینک چشم به شاهزاده رحیم آقاخان پنجم دارد تا آن‌ها را به عصری جدید هدایت کند». ✔امام جدید، متولد ۱۹۷۱ میلادی (۱۳۵۰ شمسی) است و اینک ۵۴ سال سن دارد. او در زمان امامت پدر خود، از فعالان مؤسسه مطالعات اسماعیلی بوده و در شبکه‌ی توسعه‌ی آقاخان (AKDN) ریاست کمیته‌ی محیط زیست و اقلیم را برعهده داشته است. 📎 پیوست: تصویر رحیم آقاخان به همراه همسر و فرزندانش 🆔@pajoohesh_dini

مرحوم شیخ مفید «ره» در الارشاد در ذیل روایات عدیده در اثبات امامت موسی بن جعفر «علیه السلام» چنین نقل میکند: عَنِ اَلْفَيْضِ بْنِ اَلْمُخْتَارِ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اَللَّهِ عَلَيْهِ السَّلاَمُ خُذْ بِيَدِي مِنَ اَلنَّارِ مَنْ لَنَا بَعْدَكَ قَالَ فَدَخَلَ أَبُو إِبْرَاهِيمَ وَ هُوَ يَوْمَئِذٍ غُلاَمٌ فَقَالَ هَذَا صَاحِبُكُمْ فَتَمَسَّكْ بِهِ . فيض بن مختار حديث كند كه گفت:بامام صادق عليه السّلام عرضكردم:مرا از آتش نجات ده(و بمن خبر ده كه)پس از شما امام ما كيست‌؟گويد:اين وقت موسى بن جعفر-كه در سن كودكى بود-وارد شد فرمود: اين است امام شما،پس دامنش را بگير. و در ادامه می‌فرماید: والأخبارُ فيما ذكرْناه أَكثرُ من أَن تُحصى على ما بيّنّاه ووصفْناه. الارشاد، ج۲، ص ۲۱۶ 📌 یا مُقَلِّبَ القُلوبِ ثَبِّت قُلوبَنا عَلی دینِک... 🆔@pajoohesh_dini

با سلام خدمت پرسشگران و نقادان شیعیان اسماعیلی مذهب در بسیاری از عقاید و بیش از ۹۵ درصد در فقه با شیعه اثناعشری اشتراک دارند. بسیاری از آنان با اینکه اسماعیلی هستند اما ایران اثناعشری را ام القرای خود می دانند. بسیاری از مناطق ایران برای اسماعیلیان مقدس است. بیش از ده امام اسماعیلیان نزاری در ایران مدفونند. برخی از آنان مقلد مراجع شیعه هستند که بسیار جالب است. گرایش به شریعت مداری در بسیاری از اسماعیلیه وجود دارد. نگاه مثبت خیلی از اسماعیلیان به افکار، رویکرد و عملکرد ایران، از مسائلی است که باید به آنها توجه شود و بدون تعامل با تشکیلات آنان، استفاده از این ظرفیت ها غیر ممکن و یا بسیار مشکل است. ظرفیت اقتصادی و سیاسی و بین المللی نزاریان برای ما قابل استفاده است و شرایط آن فراهم. به نقل از یکی از اساتید در دیدار با رهبران اسماعیلی آقاخانی در شهر سلمیه سوریه، بیان می کردند ما در هر بحثی که روایت نداشته باشیم به کافی کلینی مراجعه می کنیم. فرمانیان

﷽ #هوش_مصنوعی ☑️ هوش مصنوعی Hyder.ai: نخستین مدل هوش مصنوعی آموزش‌دیده بر پایه‌ی تعالیم شیعه ✔به عنوان یک مدل پیشرفته‌ هوش مصنوعی، Hyder.ai با بهره‌گیری از منابع معتبر وگسترده‌ تعالیم شیعه توسعه یافته است. این ابزار نوآورانه قادر است به پرسش‌های مذهبی، اخلاقی و فقهی کاربران پاسخ دهد و دانش دینی را به شیوه‌ای ساده وقابل دسترس ارائه کند. ✔اما در استفاده از این هوش مصنوعی به موارد زیر دقت داشته باشید: ❗سؤالات خود را می‌توانید به فارسی مطرح کنید، اما از آن‌جا که هسته‌ی اصلی این وب‌سایت مبتنی بر مدل‌های زبانی بزرگ (مانند GPT) نیست، پاسخ‌ها به زبان انگلیسی ارائه می‌شوند. ❗برنامه‌نویس این پروژه Reza Merchant تأکید می‌کند که برای پرسش‌های فقهی، نمی‌توان به پاسخ‌های این وب‌سایت اعتماد کامل داشت. ❗مانند سایر هوش‌های مصنوعی‌، نباید خروجی‌های این مدل را به صورت قطعی و یقینی در نظر گرفت، بلکه بررسی وتأیید نهایی پاسخ‌ها بر عهده‌ی کاربر است. 🆔@pajoohesh_dini

فرمان ترامپ: ابزار قدرت یا باور دینی؟ فرمان دونالد ترامپ برای ایجاد دفتر ایمان در کاخ سفید را نباید صرفاً اقدامی مذهبی دانست، بلکه این تصمیم در اصل ابزاری سیاسی برای جلب حمایت جامعه مذهبی، به‌ویژه انجیلی‌های سفیدپوست است. ترامپ، برخلاف برخی رؤسای جمهور پیشین، به هیچ وجه باور دینی عمیقی ندارد، اما (به طور خاص در این انتخابات) از دین به‌عنوان یک ابزار پوپولیستی استفاده کرده تا پایگاه اجتماعی خود را تقویت کند. در واقع، آمریکا کشوری است که دین در آن نقش مهمی در فرهنگ و جامعه دارد، اما قانون اساسی اجازه نمی‌دهد دولت از یک دین خاص حمایت کند. توکویل «یکی از مهم‌ترین متفکران قرن نوزدهم فرانسه» در قرن نوزدهم تأکید داشت که دین، عامل استواری جامعه و تمدن آمریکایی است، هرچند این سخن او به معنای ادغام دین و دولت نیست، اما نشان‌دهنده‌ی تأثیر اجتماعی دین در نظم آمریکاست. فرمان ترامپ برای ایجاد دفتر ایمان، نمونه‌ای از بهره‌برداری سیاسی از دین است. این اقدام، در ظاهر با هدف افزایش مشارکت گروه‌های مذهبی در برنامه‌های دولتی انجام شد، اما در عمل، راهی برای جذب بیشتر جامعه مسیحی آمریکا است. استفاده ابزاری از دین در سیاست، همان‌طور که تجربه‌ی تاریخی نشان می‌دهد، می‌تواند دموکراسی و پلورالیسم (تکثرگرایی مذهبی و سیاسی که اساس جامعه آمریکاست) را به چالش بکشد و باعث قطبی‌شدن بیشتر جامعه آمریکا شود. 🖌صادق نقدعلی 🆔@pajoohesh_dini

| ﷽ | #پیشنهاد_مطالعه مرحوم شهید صدر به طور قطع یکی از بزرگترین متفکران و نظریه پردازان اسلامی قرن حاضر است؛ ایشان از ابتدای شروع نهضت مرحوم امام خمینی همواره از حامیان ایشان بوده است؛ پس از پیروزی انقلاب اسلامی جمعی از علمای لبنان از ایشان راجع به ماهیت و مشروعیت جمهوری اسلامی و نهضت ملّت ایران میپرسند که ایشان طی رساله ای به ایشان پاسخ میدهند که در نوع خود، پاسخی جالب، بدیع و کاملا علمی است، این رساله در ضمن چند رساله دیگر در کتاب «الاسلام یقود الحیاة» چاپ شد که پیشنهاد میشود عزیزان به مناسبت ایام چند دقیقه ای به مطالعه این رساله ارزنده اختصاص دهند. 🆔@pajoohesh_dini

🎙صوت مناظره داغ استاد اسلامیان با استاد علیدوست ✍🏻 موضوع: بررسی نقش استقلالی عقل و مقاصد الشریعة در استنباطات فقهی 🆔@pajoohesh_dini

| ﷽ | خلاصه ای از مناظره: 🎙استاد اسلامیان ابتدا توضیح دادند که استاد علیدوست احکام شریعت را به دو دسته تقسیم می‌کنند: احکام مکشوف (که دلیل عام یا خاصی در شریعت برای آن‌ها وجود دارد) و احکام غیر مکشوف (که دلیل مشخصی در شریعت برای آن‌ها نیست). استاد علیدوست بر این باورند که در مورد احکام غیر مکشوف، عقل می‌تواند مصالح و مفاسد آن‌ها را درک کند و عقل به‌عنوان یک سند مستقل در استنباط احکام شرعی عمل می‌کند. ایشان برای اثبات این دیدگاه به ادله‌ عقلی و نقلی اشاره کردند. اما استاد اسلامیان در پاسخ می‌گویند که این ادله قابل خدشه است. ایشان معتقدند که در قرآن تنها در مسائل عبرتی و اعتقادی از عقل سخن گفته شده است و در هیچ‌کجا قرآن عقل را برای شناخت احکام شرعی به کار نبرده است. به‌عنوان مثال، در روایت «إِيَّاكَ أُثِيبُ وَإِيَّاكَ أُعَاقِبُ‌»، خطاب به عقل، منظور این نیست که عقل می‌تواند مصالح احکام را بفهمد، بلکه این جمله به معنای این است که خداوند دیوانه را مجازات نخواهد کرد. همچنین ایشان استدلال به روایت «وَعَرَفُوا بِهِ الْحَسَنَ مِنَ الْقَبِيحِ» برای اثبات استقلال عقل در کشف احکام را نیز نادرست می‌دانند، زیرا در ذیل روایت امام علی (ع) تصریح کرده‌اند که عقل نمی‌تواند به احکام برسد. 🎙استاد علیدوست در پاسخ به این نقدها گفتند که دیدگاه ایشان مبتنی بر قاعده ملازمه است که در آن احکام شریعت به طور طبیعی با مصالح و مفاسد مرتبط‌اند و عقل می‌تواند در شناخت این ارتباطات نقش داشته باشد. ایشان تأکید کردند که حتی اگر ادله عقلی مورد خدشه قرار گیرد، اصل دلیلیت عقل نباید زیر سوال برود. همچنین اشاره کردند که در میان علما، تنها سه نفر (شیخ انصاری، محقق اصفهانی و محقق خویی) به استدلال عقل در مسائل فقهی اشکال کرده‌اند، اما همین افراد در مواردی از عقل برای استنباط احکام استفاده کرده‌اند. ایشان قاعده ملازمه را مورد تایید بسیاری از فقیهان دانسته و معتقدند که در موارد تعارض، عقل قطعی حتی بر نصوص هم مقدم است. برای مثال، ایشان به نظر علامه حلی اشاره کردند که عقل را در موارد تعارض مقدم می‌دانست. استاد اسلامیان اما تأکید کردند که بسیاری از مواردی که استاد علیدوست به آنها اشاره می‌کنند، مربوط به مقامات امتثال و تزاحم است، نه کشف حکم شرع از عقل. ایشان معتقدند که استدلال‌های استاد علیدوست در مورد استفاده از عقل در مواردی چون «تجمیع ظنون» نادرست است و این موضوعات در کتب استاد علیدوست به‌طور صریح مطرح نشده‌اند. استاد اسلامیان همچنین بیان کردند که نظر محقق اصفهانی و محقق خویی در این زمینه به هیچ‌وجه به استقلال عقل در کشف احکام بر نمی‌گردد، بلکه به بحث امتثال و اجرا مربوط می‌شود. در نهایت، استاد اسلامیان از استاد علیدوست خواستند که به‌طور دقیق به سوالات ابتدایی و اشکالات مطرح‌شده پاسخ دهند و استدلال‌هایشان را بر اساس منابع معتبر و بدون تحمیل برداشت‌های شخصی بر آیات و روایات ارائه کنند. ایشان در ادامه فرمودند مخاطبان می‌توانند با بررسی ادله طرفین، خودشان حق را تشخیص دهند. 🆔@pajoohesh_dini

حاشیه ای بر مناظره اخیر: ۱_ فارغ از حواشی که پیرامون این مناظره پدید آمد، یکی از نقاط مثبت جدی این مناظره آن بود که طرفین به شکل صریح انتقادات وارد به افکار یکدیگر را مطرح کرده و از دیگری طلب پاسخ میکردند، بر خلاف مناظره های معمول حوزوی که نوعا با تعارفات مرسوم برگزار شده و طرفین صرفا به بیان ادعّاهای خود میپردازند. ۲_ یکی از ادعا های بزرگان حوزه در ایام انقلاب اسلامی این بود که تراث اسلامی که از سلف صالح ما به ما رسیده است توانایی اداره تمامی شئون اجتماع را دارد (هر چند قائل بودند باید در ساحت هایی از این علوم اصلاح و ارتقاء صورت گیرد) شاید بتوان یکی از نمونه های بارز این تفکر را در بیان امام خمینی «رحمة الله علیه» دید که درباره علم فقه (معنی الاخص) فرموده است :«فقه، تئوری واقعی و کامل اداره انسان از گهواره تا گور است» . همین تفکّر موجب شد تا فقهایی که در ابتدای انقلاب وارد در فضای ساختار ها و نظامات جدید شدند دست به اقداماتی در راستای ارتقاء دستگاه فقاهت بزنند؛ مسائلی از قبیل تاثیر زمان و مکان در اجتهاد، تاثیرعقل در استنباط، فقه نظامات اسلامی و... از قبیل همین اقدامات است، هر چند بحث در اینگونه مسائل تا رسیدن به نقطه مطلوب بسیار جای کار دارد لکن نفس قدم گذاشتن در این وادی در جهت پویایی فقه به جهت توانایی مدیریت تحوّلات اجتماعی امری مبارک است. یکی از همین مسائلی که هم از جهت پویایی فقه و هم از جهت مقبولیت فقه در چندین سال اخیر بسیار مورد مباحثه و مناقشه قرار گرفته است، نقش استقلالی عقل در استنباط است؛ از افرادی که در دهه اخیر چندین تالیف در این زمینه داشته اند و تقریبا شخص اصلی گفتمان «مقاصدالشریعة و استقلال عقل در استنباط» بوده اند، حضرت آیت الله علیدوست است، دو تالیف مهم استاد در این زمینه کتاب ها «فقه و عقل» و «فقه و مصلحت» در همین زمینه و با رویکرد و ادبیات کاملا حوزوی نوشته شده است، ایشان در این دو اثر ضمن سعی بر اثبات مدعّیات خویش همواره دغدغه حجیت این مباحث را نیز داشته و در این راستا هم مطالبی دارند، فارغ از درستی یا نادرستی مباحث ایشان، مسئله اینجاست که دغدغه ایشان «کارا» نمودن فقه در حل مسائل معاصر است، جا دارد عزیزانی که منتقد این مباحث و دغدغه مند فقه شیعه هستند، خودشان در این راستا قدم برداشته و در کنار نقد های عالمانه خویش به ارائه راهکاری هایی برای عملی شدن فقه در های ساختار های جدید بپردازند. 🖌صادق نقدعلی 🆔@pajoohesh_dini

⭕️ اسلام نوسانتارا؛ ماهی پرورشی غرب در برکه‌ی اندونزی نشانه‌های ورود یک آفت عقیدتی 👤 نویسنده: مصطفی محمدی ✂️برش‌هایی از متن: در برهه‌ی یک ساله‌ی اخیر، اندونزی شاهد حضور شخصیت‌های برجسته دینی همچون پاپ فرانسیس و شیخ الازهر بود. ضمن آن‌که مقامات مختلف دینی و سیاسی کشورهای عربستان، امارات و مصر به این کشور آسیای شرقی رفته‌ و پیوسته از یک قرائت نوظهور به نام «اسلام نوسانتارا» حمایت حماسی کرده‌اند. سیر روند ظهور و راهبرد کلامی این مسلک که رویارویی با اسلام سیاسی به شمار می‌رود دایره‌ی گمان استعماری بودن این پروژه را پر رنگ‌تر از سابق می‌کند. اگر یک کشور تصمیم بگیرد تعریف خود از اسلام را در مرزهایش اجرا کند امر ناآشنایی نیست. اما این‌که پروژه‌ای که برای بافت اجتماعی اندونزی طراحی شده بود تغییر در نقشه‌ی راه خود ایجاد کند و سعی در صدور آن به مرکز پیدایش اسلام کند تامل برانگیز است. نکته‌ی مهم اینجاست که چگونه و از چه طریقی صدور این اسلام ساختگی به منطقه خاورمیانه امکان‌پذیر شده است؟ 🔗 ادامه مطلب: syaaq.com/34120 🆔@pajoohesh_dini

﷽ 📆هفتم اسفند سال شصت و هفت؛ سالروز تسلیم پاسخ گورباچف به نامه امام خمینی (ره) توسط شواردنادزه است. پاسخ امام: به ایشان بگویید که من می‌خواستم جلوی شما یک فضای بزرگتری باز کنم... 🆔@pajoohesh_dini