📌تبلیغ؛ علم یا مهارت؟ 🔻این نقیصه باید به‌عنوان یک کمبود مهم و اساسی مورد توجه نظام آموزشی و پژوهشی حوزه قرار گیرد امروزه تا از تبلیغ در حوزه‌های علمیه سخن به میان می‌آید، ابعاد مهارتی که نقش بسیار اندکی در تأثیرگذاری بر مخاطبان و تربیت عمیق آنها دارد به ذهن عموم اهالی حوزه می‌رسد. درحالی‌که تبلیغِ یک حقیقت، بیشتر وابسته به حقانیت آن است و این تبلیغ باطل است که بیشتر وابسته به مهارت‌های تبلیغی و قدرت تزئینی مبلّغ باطل است. همچنان که به فرمودۀ خداوند متعال این ابلیس است که در مقام تبلیغ باطل مجبور به تزیین است. معنای اینکه خداوند ایمان را در قلب مؤمنان تزیین می‌کند، تجلی زیبایی حقیقی ایمان توسط خداوند است، نه تزیین تقلبی آن؛ این زیبایی متناسب با زیبایی‌های فطری روح انسانی است که توسط خداوند در اوج زیبایی و زیباپسند آفریده شده است. در واقع خداوند پرده از زیبایی ایمان برمی‌دارد، نه آنکه آن را علی‌رغم نازیبا بودن زیبا جلوه دهد. و این همان کاری است که یک مبلّغ دین نیز باید انجام دهد. ذوق و هنر مبلّغ باید اولاً در خدمت درک و ثانیاً نشان دادن زیبایی دین باشد؛ و الا دین نیازی به تزیین ندارد. توجه به تبلیغ از حیث محتوایی (نه مهارتی) امری است که در حوزه‌های علمیه مغفول بوده و تاکنون مورد اهتمام نبوده است. این نقیصه باید به‌عنوان یک کمبود مهم و اساسی مورد توجه نظام آموزشی و پژوهشی حوزه قرار گیرد. حوزه باید بتواند علم لازم برای «تأمین محتوای تبلیغ» که مبتنی بر «علم ایجاد انگیزه» است، را تولید کرده و در اختیار مبلغین قرار دهد. 📗گزیده‌هایی از کتاب «حلقۀ مفقوده در تولید علم در حوزه‌های علمیه» اثر علیرضا پناهیان 👈 #گزیده ۱ #حلقه_مفقوده 💠 کانال حجت الاسلام پناهیان 🆔 @panahiian_org

📌روش ارزیابی موفقیت فعالیت‌های تبلیغی، یکی از مشکلات اساسی در حوزۀ تبلیغ است در بسیاری از موارد دیده می‌شود که موفقیت یک فعالیت تبلیغی، بیشتر به ذوق و هنر مبلّغ و توانمندی مهارتی او نسبت داده می‌شود؛ درحالی‌که حقیقت آن است که موفقیت و تأثیر عمیق، به‌جا و ماندگارِ یک فعالیت تبلیغی، بیشتر به محتوا و حکمت جاری در متن پیام بستگی دارد. البته نحوۀ ارزیابی میزان موفقیت فعالیت‌های تبلیغی یکی از مشکلات اساسی در حوزۀ تبلیغ است که مع‌الأسف به‌هیچ‌وجه عالمانه نیست. به‌گونه‌ای که افراد مختلف نوعاً بر اساس أمارات، سلایق شخصی و برخی آثار سطحی به ارزیابی میزان موفقیت یک سخنرانی یا هر نوع فعالیت تبلیغی می‌پردازند. درحالی‌که ارزیابی میزان موفقیت، نه به میزان سرگرم و یا علاقه‌مند کردن مخاطب است و نه به آثار گذرا و بعضاً تک‌بعدی یک تبلیغ. اما بسیاری از تصورات دربارۀ موفقیت یک سخنرانی، ناشی از رؤیت چنین شاخصه‌هایی است. اگر ارزیابی‌های دقیقی در این زمینه صورت گیرد، متوجه خواهیم شد که ناکامی‌ها و آثار سوء برخی از محتواهای تبلیغی بسیار بیشتر از مقدار موفقیت آنهاست. 📗بخشی از کتاب «حلقۀ مفقوده در تولید علم در حوزه‌های علمیه» اثر علیرضا پناهیان 👈 #گزیده ۲ #حلقه_مفقوده @Hawzah_Panahian 💠 کانال حجت الاسلام پناهیان 🆔 @panahiian_org

📌چرا آموخته‌های طلاب در دوران تحصیل، اکثراً در مقام تبلیغ به کار نمی‌آید؟ «تبلیغ» در حوزه‌های علمیه اساساً از عقبۀ آموزشی و پژوهشی قابل اعتنایی برخوردار نیست و به‌جز تلاش‌های علمی و آموزشی در رشتۀ تخصصی تبلیغ که بخش اندکی از طلاب را در برمی‌گیرد، عموم طلاب با بسیاری از آموزش‌های محتوایی مربوط به تبلیغ هیچ‌گاه آشنا نمی‌شوند. اینکه آنچه طلاب محترم آموزش می‌بینند اکثراً در مقام تبلیغ به‌کار نمی‌آید و آنچه در تبلیغ معارف دینی لازم است، معمولاً در طول مدت تحصیل طلاب محترم فرا گرفته نمی‌شود، امری است که ریشه در برنامۀ آموزشی ناقص حوزه دارد و اصلاح آن، ابتدائاً نیازمند تولید دانش و سپس تدبیر عالمانه است. 📗بخشی از کتاب «حلقۀ مفقوده در تولید علم در حوزه‌های علمیه» اثر علیرضا پناهیان 👈 #گزیده ۳ #حلقه_مفقوده @Hawzah_Panahian 💠 کانال حجت الاسلام پناهیان 🆔 @panahiian_org

📌متأسفانه در کارهای فقهی در حوزه، بسیاری از جزئیات سبک زندگی به‌عنوان «منطقة الفراغ» مورد بی‌اعتنایی قرار گرفته است متأسفانه بسیاری از جزئیات سبک زندگی به‌عنوان «منطقة الفراغ» مورد بی‌اعتنایی قرار گرفته است. درحالی‌که دیگران به‌شدت در حال برنامه‌ریزی برای سبک زندگی مردم هستند، ما بیشتر تماشاگر از دست رفتن فرصت‌ها در سبک زندگی هستیم. واقعیت آن است که تأثیرات فراوانی که مردم از سبک زندگی غلط غربی می‌پذیرند، به‌مرور موجب «عدم تحمل دین و دینداری» و «از بین رفتن بستر فهم و درک بخشی از حقایق دین» می‌شود. 📗بخشی از کتاب «حلقۀ مفقوده در تولید علم در حوزه‌های علمیه» اثر علیرضا پناهیان 👈 #گزیده ۴ #حلقه_مفقوده @Hawzah_Panahian 💠 کانال حجت الاسلام پناهیان 🆔 @panahiian_org

📌چرا آموزش‌های اعتقادی معمولاً تأثیر چندانی در انگیزه‌سازی برای دینداری ندارند؟ با آنکه این معارف(مربوط به تحکیم اعتقادات) بعضاً به‌گونه‌ای غیرمستقیم به‌منظور تغذیۀ فکری مؤمنان و تحکیم پایه‌های اعتقادی و تربیت روحی ایشان تولید می‌شوند، اما معمولاً به ‌صورتی طراحی، بسته‌بندی و ارائه نمی‌شوند که دقیقاً متناسب با نحوۀ تأثیرپذیری انواع مخاطبان و منطبق با یک نظام تربیتی حساب‌شده باشند. به همین جهت این‌گونه محصولات علمی معمولاً در مخاطبانِ معارف دینی تأثیر چندانی از نظر روحی و انگیزه‌سازی برای دینداری ندارند، و به دلایل مختلف غالباً با نیاز مصرف‌کنندگان نهایی معارف دینی تناسبی پیدا نمی‌کنند. 📗بخشی از کتاب «حلقۀ مفقوده در تولید علم در حوزه‌های علمیه» اثر علیرضا پناهیان 👈 #گزیده ۵ #حلقه_مفقوده @Hawzah_Panahian 💠 کانال حجت الاسلام پناهیان 🆔 @panahiian_org

📌چرا بسیاری از شبهات حتی با پاسخ دادن هم برطرف نمی‌شود؟ بسیاری از شبهات حتی با پاسخ دادن به آنها نیز برطرف نمی‌شوند. چون در بسیاری از اوقات شبهه صرفاً یک علامت است؛ یعنی مشکل اصلی مخاطب چیز دیگری است که خودش هم متوجه آن نیست. یا اگر متوجه است، به دلیلی از اظهار و بیان آن خودداری می‌کند. 📗بخشی از کتاب «حلقۀ مفقوده در تولید علم در حوزه‌های علمیه» اثر علیرضا پناهیان 👈 #گزیده ۶ #حلقه_مفقوده @Hawzah_Panahian 💠 کانال حجت الاسلام پناهیان 🆔 @panahiian_org

📌حلقۀ مفقوده در تولید علم در حوزه‌های علمیه چیست؟ در حوز‌ه‌های علمیه دو نوع فعالیت علمی به‌ خوبی صورت می‌گیرد. فعالیت نخست، تولید «علم برای عمل» است. این فعالیت بیشتر در جریان فقه به معنای خاصّ کلمه صورت می‌گیرد. آنچه در این بخش تولید می‌شود، با هدف بیرون آوردن مکلّفین از حیرت در مقام عمل است و صرفاً برای کسانی به‌عنوان برنامه‌ای عملی قابلیت ارائه و کارایی دارد که خودشان نوعاً از ایمان و انگیزۀ کافی برخوردار ‌باشند... دومین فعالیت علمی که در حوزه‌های علمیه دیده می‌شود، تولید علومی است که شاید بتوانیم آن را «تولید علم برای علم» بدانیم. این نوع فعالیت، به‌منظور تغذیۀ میدان اندیشه صورت می‌گیرد و با توجه به آنچه که در بازار علوم نظری می‌گذرد، بیشتر به‌منظور صیانت از حصون دین در مقابل تعرّض‌هایی است که در این عرصه صورت می‌گیرد... علی‌رغم وجود فعالیت نسبتاً گسترده در دو حوزه‌ای که به آنها اشاره شد، عرصۀ مهم دیگری نیز وجود دارد که مغفول واقع شده و کمتر در آن تولید علم صورت می‌گیرد و یا اصلاً توجهی به آن نمی‌شود و آن «تولید علم برای ایجاد انگیزۀ عمل» در فرد و جامعه است. گویی تصور می‌شود پدید آمدن انگیزه برای عمل نیاز به تلاش علمی خاصی ندارد و خودبه‌خود در اثر هر نوع آگاهی پدید می‌آید. 📗بخشی از کتاب «حلقۀ مفقوده در تولید علم در حوزه‌های علمیه» اثر علیرضا پناهیان 👈 #گزیده ۷ #حلقه_مفقوده @Hawzah_Panahian 💠 کانال حجت الاسلام پناهیان 🆔 @panahiian_org