♻️تطورات معنای عقل 🔸"..برای عقل، معانی و #اصطلاحات مختلفی وجود دارد که هر یک از آنها ناظر بر یکی از ابعاد، مراتب و لایه های عقل است و از جمله آنها عبارتند از: 🔸1- عقل ابزاری: جهت‌گیری #اصلی عقلانیت ابزاری تسلط آدمی بر طبیعت است. فرانسیس بیکن با رویکرد به این معنا در کتاب «نو ارغنون» گفت که دانایی، #توانایی است. ماکس وبر رفتارهای انسان غربی را که متأثر از غلبه عقلانیت ابزاری است،‌کنش‌های عقلانی معطوف به هدف می‌داند، یعنی رفتارهایی که متوجه هدف‌های دنیوی قابل دسترسی است... 🔸2- عقل متافیزیکی: به شناسایی احکام اصل هستی می‌پردازد. احکام متافیزیکی با آنکه مقید به عالم طبیعت نیستند، ‌اغلب بر اشیای طبیعی نیز صادقند. 🔸3-عقل عملی: این عقل در قبال عقل نظری است و موضوعات آن غیر از موضوعات عقل نظری است. عقل #عملی درباره #هستی ‌هایی بحث می‌کند که بر اساس اراده انسانی تکوین می‌یابد. 🔸.4- عقل نظری: عقل نظری درباره هستی‌هایی سخن می‌گوید که #خارج از حوزه اراده انسان تحقق دارند؛ این معنای از عقل، اعم از عقل متافیزیکی و عقل متافیزیکی، بخشی از عقل نظری است... 🔸5- عقل مفهومی: عقل #مفهومی ، معنایی اعم از آگاهی و #دانش عقل #نظری و عملی دارد. خصوصیت اصلی عقل مفهومی، این است که با وساطت مفاهیم ذهنی به شناخت موضوعات محل #بحث خود می‌پردازد.. 🔸.6- عقل شهودی: این عقل بدون وساطت مفاهیم ذهنی به شهود حقایق کلی و فراگیر نایل می‌شود. عقل شهودی به یک اعتبار در قبال عقل #مفهومی و به اعتبار دیگر در قبال شهودهای حسی، دون عقلی و یا #شهود های #عرفانی ، فراعقلی است..." 🔻جهت تفصیل #مباحث منابع ذیل معرفی می گردد: 📃مقاله " از عقل قدسی تا عقل ابزاری" نوشته حمید پارسانیا 📃 مقاله " نقدِ نقد - در پرتو ایضاح مفهومی نظریۀ علم دینی آیت الله جوادی آملی " نوشته حمید پارسانیا 📘کتاب "روش شناسی انتقادی حکمت صدرایی" نوشته حمید پارسانیا 📕کتاب "علم و فلسفه" نوشته حمید پارسانیا 📗کتاب "ما و علوم انسانی 4" مجموعه #نشست های دومین دوره مقدماتی طرح ملی گفتمان نخبگان علوم انسانی #علم #عقل #اسلام #مدرن #تطورات_علم #تطورات_عقل #عقل_ابزاری #عقل_عملی #عقل_شهودی #عقل_مفهومی #عقل_نظری #عقل_متافیزیکی #پارسانیا #حمید_پارسانیا #دانشگاه_تهران

✅ حکمت دانش اجتماعی مسلمین #استاد_حمید_پارسانیا 🔰 #دانش_اجتماعی_مسلمین نوعی دیگر از جامعه‌شناسی با سطحی بالاتر است، در عین حال انکار متافیزیک نیست و از طرفی واژه دانش به صورت حکیمانه و مقطعی و با توجه به شرایط انتخاب شده است. دانش اجتماعی مسلمین دانشی است برای اینکه معنای دیگری از علم را بازخوانی می کند. معنایی از علم توسط دانش اجتماعی مسلمین مطرح و بازخوانی می شود که درباره عقل است. دانش اجتماعی مسلمین فرار از فضای غالبی است که دیگر کلمات را آلوده کرده است و به آنها هویت مدرن بخشیده است. 🌐 هدف دانش اجتماعی مسلمین علم متناسب با فرهنگ و هستی شناسی جهان اسلام است نه علم اروپایی. در واقع این علم تناسب با حوزه فرهنگ اسلامی، تفکر و حکمت دارد که آنها را دوباره معنا کند. چراکه در حال حاضر سلطه علم اروپائی و مدرن اجازه دیدن آن را نمی دهد؛ اگر عینک مفاهیم #مدرن را از زاویه ذهنیت جامعه مدرن علمی برداریم در واقع ظرفیت های سنت خود را در این راستا کشف خواهیم کرد. حکمت دانش اجتماعی مسلمین همین است که به بازخوانی ظرفیت های اساسی علمی در سنت اسلامی بپردازد. 🔅 دانش اجتماعی مسلمین در برخورد با قرائت مدرن و #پست_مدرن در صورت می تواند به علم دینی و مقدس دست یابد که نقد خود را از محدوده تعریف پوزیتیویستی علم خارج کند و مفروضات و یا بنیان های پنهان اندیشه های پست مدرن را نیز به چالش کشد. متفکرین دنیای اسلام از دیرباز از سنگرهای عقلانی و وحیانی علم نیز دفاع کرده اند و بر این اساس زمینه های تکوین علم تجربی و حسی را نیز هموار ساخته اند. پذیرش #وحی و مرجعیت علمی آن موجب شده است تا در حاشیه وحی نوعی از نقل که مبتنی بر وحی است نیز به حوزه #عقلانیت_اسلامی وارد شده و بخش گسترده ای از دانش های نقلی را پدید آورد، بدون آنکه در هویت علمی این دسته از معارف نیز تردید شود. 📝 متفکرین مسلمان در جهت احیای #علم_دینی ضمن به چالش کشاندن مبانی و اصول معرفتی دنیای مدرن خصوصا آن دسته از مبانی عامی که به صورت آشکار یا پنهان مورد قبول فلسفه های پست مدرن نیز قرار گرفته، باید پاسخگوی نقدها و چالش هایی نیز باشند که از ناحیه متفکرین غربی متوجه مبانی معرفت و علم دینی شده است. دانش اجتماعی مسلمین در چنین عرصه ای، بعد منطقی و جنبه نظری مسئله را تأمین می کند و سنگرهای علمی فرهنگ و تمدن اسلامی را استحکام می بخشد. 💠 به کانال "دانش اجتماعی مسلمین" بپیوندید 🆔 @DaneshMoslemin