#غلط_مشهور
🔷🔹بحث #جانبازی شمر! در صفین خبر عجیبی است که این روزها می شنویم! بحثی که به دنبال خود این هشدار را هم دارد که"آنچه شمر را شمر کرد اخلاقش بود و بپرهیزید ای شیعیان که مبادا شما هم شمر بشوید!"
برخی روایتی را گواه می آورند که شمر در جنگ صفین ضربه ای به صورتش خورده است و جانباز! شده است.
◀️ پاسخ:
1⃣ به صورت جزم عنوان مقدس جانبازی از شمر منتفی است. البته مشارکت او در جنگ صفین قابل کتمان نیست و همچنین سرگذشت شمر پس از جنگ صفین تا پایان عمرش روشن و خالی از ابهام است و کسی در دشمنی او با خدا و اهل بیت تردیدی ندارد.
2⃣ سرگذشت شمر از ابتدای ولادت تا قبل از جنگ صفین نیز روشن است. اینکه او از قبیله هوازن بود که پدرش و قبیله اش تا به جنگ با مسلمانان و تحمل شکست در آن نرسیدند مسلمان نشدند. نسب او و حرام زادگی اش هم که در تاریخ و در کلام امام حسین آمده است.
3⃣ قطعا او در جنگ صفین حضور داشته است. همراه با قبیله اش هوازن و تیره اش بنی ضباب. اما مورخین علت حضورش را نه نصرت امام که پیروی از سنت قبیله گرایی دانسته اند. چرا که او در آن هنگام از بزرگان قبیله نبوده و تاریخ می گوید وی به دنبال تصمیم بزرگان قبیله مبنی بر حضور در جنگ صفین، مانند سایر مردان قبیله این کار را و لو قلبا دوست نمی داشت، پذیرفت.
🔸البته از کلام خود شمر و عملکردش بعد از عاشورا نیز می توان فهمید حضورش در صفین از باب قاعده " الأمر لمن غلب" (پیروی از پیروز جنگ ها) بوده است که اتفاقا قاعده ایست اموی.
🔸شمر در توجیه کشتن امام حسین علیه السلام می گوید: " طاعت امیر بر ما واجب است و اگر اطاعت نمی کردیم از شتر آب کش پست تر بودیم."
🔸شاهد دیگر اعتقاد وی به قاعده الأمر لمن غلب، نامه ایست که وی پس از حاکمیت بنی زبیر به مصعب بن زبیر می نویسد که در آن خطاب نامه را به امیر مصعب بن زبیر قرار می دهد و مفادش آمادگی برای خدمت در رکاب امیر است.
🔸هم چنین شاهد دیگر، بیعت وی پس از جنگ صفین با معاویه است. حال آنکه سپاه مولا بعد از صفین دو گروه شدند گروهی وفادار به مولا و گروهی خوارج که هم زمان به مولا و معاویه معترض بودند؛ اما شمر راه سومی را در پیش گرفت و با معاویه بیعت کرد و همواره هم به این بیعت با " امیر غالب " باقی ماند. تا جایی که وقتی زیاد بن ابیه از جانب معاویه مامور شد تا شیعیان مولا را بکشد شمر در کوفه علیه شیعیان استشهاد جمع می کرد و برای وی می فرستاد. (از جمله استشهادی علیه "حجر بن عدی" از شیعیان امیرالمومنین)
🔸پس وی در زمره امویان کوفه است و روشن است که امویان از لحاظ اعتقادی عثمانی بوده اند و عثمانی ها نه تنها اعتقادی به ولایت مولا ندارند بلکه مولا را مسلمان نیز نمی دانستند.
4⃣ اما روایت طبری و نصر بن مزاحم از شمشیر خوردن صورت شمر در جنگ صفین نیز قابل استناد نیست.
زیرا اولا روایت طبری مستقل نیست و همان روایت نصر بن مزاحم است و حتی خود او به نقل از کتاب وقعه صفین گزارش کرده است.
🔸تنها خبر نصر بن مزاحم در وقعه صفین می ماند که "خبر واحد" است. می دانیم که خبر واحد برای آنکه حجت باشد باید از طریق شخص "ثقه" نقل شده باشد.
🔸در حالی که دو خبر واحد نصر بن مزاحم یکی از طریق عمر سعد نقل شده است! و دیگری از طریق شخصی به نام صلت بن زهیر .
🔸صلت بن زهیر دو مشکل دارد؛ ۱-اینکه حتی در نام او میان علمای رجالی اهل سنت مثل ذهبی اختلاف است که آیا صلت بن زهیر است یا عمر بن صلت.
۲-از او تنها دو روایت نقل شده است؛ یکی حدیث جانبازی شمر و دیگری حدیثی از عمر بن خطاب در باب شرایط قاضی! هم چنین در شرح حال او آمده است که شاگرد یکی از غلامان خانه زاد عمر بن خطاب بوده است!
🔸وه که راوی خبر واحد جانبازی شمر اشخاصی هستند که یکی در کارنامه اش نوکری یزید را کرده است و دیگری نوکری خاندان عمر را.
🔸با این وجود اولا حدیث نصر بن مزاحم در باب جانبازی شمر نمی تواند حجت باشد.
ثانیا به فرض در باب عمل به خبر واحد آنقدر اغماض کنیم که حتی به وثاقت فرد هم اصرار نداشته باشیم حضور شمر در صفین و حتی شمشیر خوردنش نه از باب علی دوستی که از باب اطاعت امیر غالب و اطاعت فرمان رییس قبیله بوده است.
به علاوه از کجای آنچه گذشت دلدادگی شمر به مولا برداشت می شود؟
🔶🔸آنچه شمر را شمر کرد، اخلاق شمر نبود، کینه و عداوتش با اهل بیت بود.
اینکه جاهلانه ادعا شود که گناه شمر را شیعیان بزرگ کرده اند تا گناه خود را بپوشانند ، ظلمی است آشکار!
🔹اینکه با بی دانشی ادعا شود لعنت بر شمر در زیارت عاشورا یعنی لعنت بر اخلاق شمر! هم از آن ادعاهای بی پایه است. به راستی آیا مشکل شمر در اخلاقش بود یا در عداوت با خدا و "امام ناشناسی" او!؟ و آیا اهل بیت نمی توانستند به جای لعن او اخلاق او را لعن کنند!؟
چه اصراری است بر اثبات دوستی پیشین دشمنان اهل بیت با ایشان!؟
✍🏼 معماریان