این خانم که مغازه فروش سوغاتی در نزدیکی شهر موستار دارد آمد پیشم و گفت شما فلسطینی هستید؟ گفتم نه ایرانی هستم و با خوشحالی اشاره کرد به گل نمادین سربرنیتسا که روی سینه‌ام نصب کرده بودم. یک برچسب به او هدیه دادم که رویش به بوسنیایی نوشته بود: دیروز سربرنیتسا و امروز غزه و دو هدیه دیگر هم از بچه‌های نهضت مکتب اسلامی که به یاد غزه ساخته بودند دادم به بچه‌هایش. او هم یک مگمنت از مسجد همان منطقه هدیه داد. رفتم ولی بعد برگشتم حیفم آمد چیزی ازش نخرم، یاد امین رضایی افتادم که دنبال چیزی می‌گشت که این خانم داشت. از یک دستفروش دیگر هم قیمت کرده بودم، چهار یورو بود. قیمت را که پرسیدم آقا اول گفت چهار یورو ولی بعدش بلافاصله خانمش چیزی گفت و دوباره آقا قیمت را اصلاح کرد ۳ یورو. اینها هم مرام تخفیف دارند😊 #فلسطین #بوسنی #سفر پاورقی‌ها | حمید اسماعیل‌زاده @pavaraqiha

اینجا تکیه بلاگای در نزدیکی شهر موستار بوسنی و هرزگوین است. «تکیه» هم شبیه «خانقاه» هست هم نیست. از آن جهت شبیه خانقاه هست که محلی‌ست برای ذکر و عبادت و میزبانی از مهمانان و مخصوصا خلوت. و از آن جهت بی‌شباهت است چون اسم درویش بین ما ایرانی‌ها آلوده شده است به انحرافات و کج‌روی‌هایی. اینجا بیش از ۵۰۰ سال است که در دل این کوه، پژواک نام امیرالمومنین علی بن ابی طالب علیه‌السلام شنیده می‌شود. #بوسنی #سفر #امام_علی_علیه_السلام پاورقی‌ها | حمید اسماعیل‌زاده @pavaraqiha

🔹 عجب تمثیلی است این که علی مولود کعبه است. یعنی باطن قبله را در امام پیدا کن، اما ظاهرگرایان از کعبه نیز تنها سنگ‌هایش را می‌پرستند. تمامیت دین به امامت است، اما امام تنها مانده و فرزندان امیه از کرسی خلافت انسان کامل تختی برای پادشاهی خود ساخته‌اند. نیم قرنی بیش از حجه‌الوداع و شهادت آخرین رسول خدا نگذشته، آتش جاهلیت که در زیر خاکستر ظواهر پنهان مانده بود بار دیگر زبانه کشید و جنات بهشتی لا اله الا الله را در خود سوزاند. 🔹 جسم بی‌روح جمعه و جماعت همه آن چیزی بود که از حقیقت دین بر جای مانده بود، اگر چه امام جماعت این مساجد «ولید»، برادر مادری خلیفه سوم باشد که از جانب وی حاکم کوفه بود؛ بامدادان مست به مسجد رود و نماز صبح را سه رکعت بخواند و سپس به مردم بگوید: «اگر می‌خواهید رکعتی چند نیز بر آن بیفزایم.» 🔹 اما عدالت که باطن شریعت است و زمین و زمان بدان پا برجاست، گوشه انزوا گرفته باشد، نه عجب اگر در شهر کوران خورشید را دشنام دهند و تاریکی را پرستش کنند. 🔹فتح خون 🔹شهید سید مرتضی آوینی پاورقی‌ها | حمید اسماعیل‌زاده @pavaraqiha

♨️ امروز روز پنجم سفر من به بوسنی است، 🔻خلاصه سفرم تا امروز: ✔️ اربعین ۱۰۴۱ مرز ریمدان (پاکستان) بودم که تصمیم گرفتم عازم مارش میرا شوم. ✔️ با وجود موانع این سفر، بالاخره در ۱۳ تیر ۱۴۰۳ یا ۴ جولای ۲۰۲۴ از فرودگاه امام خمینی رحمة الله علیه سفرم شروع شد. ✔️ از تهران به استانبول و بعد به سارایوو پایتخت بوسنی. از ایران پرواز مستقیم به بوسنی نیست. ✔️ در بوسنی هم تا امروز چندین نقطه را بازدید کردیم که فقط اسم شهرها را می‌نویسیم، سارایوو، تراونیک، بلاگلای، موستار. ✔️ و نیمه شب فردا هم راهی منطقه سربرنیتسا می‌شوم برای شرکت در پیاده‌روی ۳ روزه مارش‌میرا. ✔️ امروز برخلاف روزهای گذشته برنامه‌ها خیلی فشرده نیست و میخواهم قبل از رفتن در جاده مرگ، از ماجراهای عجیب، دیدنی، شیرین و حتی تلخ آن بنویسم. ✔️ کانال پاورقی را دنبال کنید تا در جریان سفرنامه من به بوسنی و هرزگوین باشید، پاورقی را به دیگران هم معرفی کنید: #بوسنی #سفر پاورقی‌ها | حمید اسماعیل‌زاده @pavaraqiha

♨️ شنبه رسیدیم به موستار، شهید سید محمد حسین نواب که از طلاب قم بوده و به عنوان خبرنگار کیهان در جنگ بوسنی حضور داشته است در موستار به شهادت رسیده و یادمانی هم برای او ساخته شده است. در یکی از سفرهایش به شهر موستار، کروات‌ها وقتی متوجه می‌شوند که پول زیادی همراه شهید هست ابتدا پول‌هایش را می‌دزدند و سپس از پشت به او تیراندازی می‌کنند. جنازه شهید را هم بدون اینکه به کسی خیر بدهند دفن می‌کنند. این صحنه را یکی از اهالی منطقه می‌بیند و در تماس تلفنی به اقوامش ماجرا را می‌گوید و بالاخره پس از اینکه نبش قبر می‌کنند متوجه می‌شوند که شهید نواب است. پیکر مطهر این شهید به قم منتقل و در گلزار شهدای قم به خاک سپرده شد. 🔻خاطره‌ای به نقل از سایت شهید رسول حیدری: یک قضیه خیلی زیبا در سفر آخر ایشان (شهید نواب) در سال ۷۳ اتّفاق افتاد. زمانی که قبل از سفر، برای خداحافظی خدمت مقام معظّم رهبری رفته بود، بعد از فرودگاه به من زنگ زد و گفت: «وقتی رفتم خدمت آقا، آقا فرمودند که سلام من را به اصحاب سیّدالشهداء برسان. نمی دانم منظور حضرت آقا چیه؟ آیا رزمندگانی که در بوسنی می جنگند را اصحاب سیّدالشهداء می دانند یا چیز دیگری است؟» سفر آخر ایشان بود و دیگر برنگشت. #بوسنی #سفر پاورقی‌ها | حمید اسماعیل‌زاده @pavaraqiha

موستار شهر تاریخی و زیباییست و پل تاریخی آن متعلق به حکومت عثمانی است که نمادی از مسلمانان قلمداد می‌شود. دشمن در زمان جنگ چندین گلوله توپ به این پل شلیک کرد تا پل فرو بریزد و روحیه بوشنیاک‌ها(مسلمانان بوسنی) تضعیف شود. البته بعد از صلح دیتون، به کمک سازمان ملل! این پل بازسازی شد. بچه‌های گروه ما پرچم بزرگی از فلسطین را آماده کرده بودند تا در حمایت از مردم غزه از روی پل آویزان کنیم. با یکی از اعضای فدراسیون شنای بوسنی که آنجا مستقر هستند هم هم هماهنگ شد تا هنگام آویختن پرچم شیرجه بزند، البته با گرفتن ۵۰‌ یورو که فکر کنم ۱۰ یورو هم تخفیف داد. کار به بهترین شکل ممکن انجام شد. هنوز دوستان رسانه‌ای گروه مشغول این بودند که کار کی تدوین شود چه جوری منتشر شود در کدام شبکه و ماهواره پخش شود که به گوشمان رسید در تمام شبکه‌های اجتماعی بوسنی و بعد دیگر کشورها این خبر مثل توپ صدا کرده است. همانطور که پرچم را از بالای پل نگه داشته بودم پیرزنی آمد کنارم و مشغول فیلم گرفتن شد و به پهنای صورت اشک می‌ریخت. هنگام شعار دادن، مسلمان و غیر مسلمان همراهی می‌کرد. #بوسنی #سفر #غزه #فلسطین #موستار پاورقی‌ها | حمید اسماعیل‌زاده @pavaraqiha

🔻شعر عربی این کلیپ با ترجمه‌اش: جينا نعيدكن... بالعيد بنسألكن ليش ما في عنا... لا أعياد ولا زينة؟ يا عالم أرضي محروقة... أرضي حرية مسروقة سمانا عم تحلم... وبتسأل الأيام: وين الشمس الحلوة... ورفوف الحمام؟ يا عالم أرضي محروقة... أرضي حرية مسروقة أرضي زغيرة... متلي زغيرة ردولا السلام... وأعطونا الطفولة أعطونا الطفولة... عطونا الطفولة ... عطونا الطفولة ... اعطونا .. اعطونا .. أعطونا السلام ما آمدیم با شما جشن بگیریم در این تعطیلات از شما می‌پرسیم چرا ما هیچ جشن و تزئیناتی نداریم؟ آی مردم، سرزمینم سوخته است در سرزمینم آزادی ربوده شده است آسمان ما رویا می‌بینید و روزهایی را می‌خواهد که… آزادی ربوده شده… سرزمین من کوچک است مثل من کوچک است به ما صلح بدهید و کودکی‌مان را به ما بازگردانید کودکی‌مان را به ما بازگردانید به ما صلح دهید... پاورقی‌ها | حمید اسماعیل‌زاده @pavaraqiha

ذوالفقار (ذوالفكار) اسم يكى از گروههاى نظامى بوشنياک (مسلمانان بوسنى) است كه در جنگ عمليات انجام می‌دادند. اينجا نزديک شهر موستار منطقه Počitelj يادمان شهداى اين گروه است و روی یادمان این شهدا نماد شمشیر ذوالفقار حک شده است. #بوسنی #سفر #امیرالمومنین پاورقی‌ها | حمید اسماعیل‌زاده @pavaraqiha

🇵🇸 بازارهای سنتی در کوچه‌های شهر موستار که پرچم فلسطین هم می‌فروشند. #بوسنی #سفر #فلسطین #غزه پاورقی‌ها | حمید اسماعیل‌زاده @pavaraqiha

محل استقرار ما هتل هالیدی است که در زمان یوگسلاوی سابق (۱۹۸۴ م) برای بازی‌های المپیک ساخته شده است. امروز این عکس را در گوشه‌ای از هتل دیدم! هیلاری کلینتون! نمی‌دانم مربوط به چه سالی است ولی زیر لب مورد عنایت قرارش دادم و به صلح دیتون و مسببانش لعنت فرستادم. البته آمریکا در جنگ بوسنی بدش نمی‌آمد که صربستان را تضعیف کند که چون نیاز به توضیح دارد بماند برای بعداً. #بوسنی #سفر #آمریکا پاورقی‌ها | حمید اسماعیل‌زاده @pavaraqiha

♨️ شهر سارایوو پایتخت بوسنی در زمان جنگ تحت محاصره بود، طبق آمار ۱۶۰۱ کودک در سارایو کشته (شهید) شدند که خیلی از کودکان با ضرب مستقیم گلوله تک‌تیرانداز به شهادت می‌رسیدند. اسامی این کودکان و سنشان را در پارک نصب کرده اند و در سراسر پارک سنگ قبرهایی هم هست که ابتدا فکر میکردم سنگ قبر کودکان است چون بر خلاف سنگ قبرهای دیگر شهر بلند و مرتفع نیستند ولی بعد متوجه شدم اینها قبرهایی با قدمت بیش از ۱۰۰ سال هستند. من اسم کودک یک ساله هم در میان لیست شهدا دیدم. هرساله دانش‌آموزان مدارس سارایوو در ۵ می به عنوان یادبود این جنایت در این پارک جمع می‌شوند و در یکی از سال‌های گذشته، دقیقا به تعداد ۱۶۰۱ دانش‌آموز در این مراسم شرکت کرده بودند. گفته شده هر تک تیراندازی توانایی این کار را نداشته و کسانی که این کار را قبول می‌کرده‌اند هزینه بالایی می‌گرفته‌اند. ----------------------------------------- تیرانداز، سفیدی گلوی کودک را که دید، تیرش را رها کرد تا تیری که گفته می‌شود سه شعبه بوده است را به گلوی نازک و لطیف کودک شیرخوار بزند، چه نسبت نابرابری است میان تیر و گلوی کودک. السلام علی الطفل الرضیع #بوسنی #سفر #محرم پاورقی‌ها | حمید اسماعیل‌زاده @pavaraqiha

با نرم‌افزار ایتا اینجا به مشکل خوردم و هیچ‌چیزی آپلود نمی‌شود، عکس و فیلم‌ها را بعدا می‌گذارم.

♨️ امروز یکشنبه وقتی از مسجد غازی خسروبیگ برمی‌گشتم مجسمه‌ای را دیدم. 🔹 مجسمه‌ای که دو دستش را کنار دهانش گرفته و فریاد می‌زند. من قبل از اینکه بدانم این مجسمه نماد چیست اضطرابش را می‌فهمیدم. مجسمه در مرکز شهرستان سارایوو در همان پارکیست که یادمان شهادت ۱۶۰۱ کودک در سارایوا است. 🔹اسم مجسمه «نرمین بیا» است. سربازان صرب وقتی مردانی را به اسارت می‌گیرند متوجه مردی می‌شوند که پسرش را در جنگل گم کرده است. صرب‌ها به پدر می‌گویند که پسرت را صدا بزن شما در امن و امان هستید پدر هم با تمام توان شروع می‌کند به صدا زدن پسرش: نرمینه نرمینه اما پسر وقتی پیدا می‌شود همراه با پدرش توسط سربازان صرب به شهادت میرسند. در سال ۲۰۰۸ توسط تیم تفحص در یک گور دسته جمعی نرمینه و پدرش شناسایی و پیدا شدند. ---------------------- اما در کربلا: هوا که تاریک می‌شد پیدا کردن بچه‌ها برای زینب سخت بود او باید تک تک دختران و پسران قافله را دور هم جمع می‌کرد تا شب تنها در بیابان نباشند. اما نقل است دخترکی ۳ ساله در بین قاقله نبوده و وقتی او را می‌یابند که کار از کار گذشته و کنار بوته خاری پناه گرفته و به شهادت رسیده است. #بوسنی #سفر #محرم پاورقی‌ها | حمید اسماعیل‌زاده @pavaraqiha