✅ #روزبرگ_شیعه بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ السَّلاَمُ عَلَى مَهْدِيِّ الْأُمَمِ وَ جَامِعِ الْكَلِم موضوع امروز: «#خیام_نیشابوری، اعجوبه‌ علم و هنر ایران» ✍️ مناسبت روز: امروز طبق تقویم شمسی، روز بزرگداشت #خیام نیشابوری است؛ غیاث‌الدین ابوالفتح عمر بن ابراهیم نیشابوری از بزرگ‌ترین و مشهورترین شعرا و دانشمندان تاریخ ایران بعد از اسلام است؛ هرچند او به عنوان شاعری بزرگ معروف شده، اما بنا بر شهادت مورخین و آثار به جا مانده از او، «خیام» دانشمند، متفكر، حكيم، فقیه، فیلسوف، ریاضی‌دان و منجمی بزرگ بوده که در علوم بسیاری همچون: قرآن، حديث، تاريخ و طب نیز سرآمد زمان خود بوده است، به‌گونه‌ای که برخی مورخین او را «همه‌چیزدان» و «اعجوبه علم و هنر ایران» نامیده‌اند؛ از این شاعر و دانشمند مسلمان ایرانی که خود را شاگرد شیخ‌الرئیس ابوعلی سینا معرفی نموده، علاوه بر اشعار و رباعیات پرمعنا، آثار ارزشمندی در علوم فلسفه، ریاضی و نجوم به زبان‌های عربی و فارسی برجای مانده است که هر یک نمایانگر علم و دانش عمیق او در علوم مختلف زمان خویش است؛ همچنین تقویم امروز ایران، برگرفته از محاسباتی نجومی است که خیام، در زمان جلال الدین ملک شاه سلجوقی انجام داده، لذا به نام «تقویم جلالی» معروف شده است. هرچند بعضی از مورخین به دلیل برخی از ابیات و اشعار عارفانه و عاشقانه خیام و همچنین گرایش او به فلسفه (که در آن زمان، اهل‌سنت به‌شدت با آن مخالف بوده‌اند)، خیام را شاعری لاقيد معرفی کرده‌اند، اما با بررسی دقیق تاریخ و ابعاد مختلف این دانشمند چندوجهی و كثيرالاطراف، می‌توان اثبات کرد که «خیام» دانشمند و شاعری متدین و عالمی معتقد به حكومت اسلامی بوده که در «رساله فی الكون و التكليف»، بر این موضوع تأکید نموده است؛ اگر چه در رابطه با شیعه یا سنی بودن خیام سخنی نوشته نشده، اما عالم بزرگ شیعی معاصر با وی، «ابوالحسن بیهقی» در «تتمه صوان‌الحكمة»، استاد خود «خیام نیشابوری» را، «حجة‌الحق» و «تالی‌تِلوِ ابن‌سینا» دانسته و از داماد او، محمد بغدادی نقل مى‌كند كه خیام در آخرين روز حيات، مشغول مطالعه بخش الهیات کتاب شفای ابن‌سینا بود، که ناگهان سر خود را از كتاب برداشت و رو به من کرد و گفت، جماعت را بخوان تا وصيت كنم! و پس از وصيت، نماز گزارد و سر به سجده گذاشت و گفت: «اللهم انی عرفتک علی مبلغ امکانی فاغفرلی فان معرفتی ایاک وسیلتی ‏الیک»: «خدايا می‌دانی كه من تو را به اندازه‌ای كه در وُسعم بود شناختم، پس مرا بیامرز، زیرا همین معرفتم نسبت به تو وسیله (نجات) من است سوی تو» و در همان حال سجده، جان به جان‌آفرين تسليم كرد. پیكر این اندیشمند بزرگ مسلمان، در جوار آرامگاه امامزاده محمد محروق (١) در نیشابور به خاك سپرده شد و آثار غنی و پربار او هنوز پس از گذشت قرن‌ها، راهگشای دانش‌پژوهان و ادیبان و ریاضی‌دانان و منجمین ایران و جهان است. ✍️ دیوان شعر این شاعر مسلمان ایرانی نیز پر از معانی پرمغز و پند و اندرز است که سخن امروز را با دو بیت از اشعار او به پایان می‌بریم: «اسرار ازل را، نه تو دانی و نه من/ وین حرف معما، نه تو خوانی و نه من هست از پس پرده گفتگوی من و تو/ چون پرده برافتد، نه تو مانی و نه من» (📚 برداشتی از کتاب «حکیم عمر خیام» از مجموعه کتاب‌های آفرینندگان فرهنگ و تمدن اسلام و بوم ایران، نوشته دکتر علی اکبر ولایتی) -------------------------------- (١): اما اگر گذرتان به مقبره زیبای خیام در نیشابور افتاده باشد، حتماً از فیض زیارت «امامزاده عظیم‌الشأن سید محمد محروق» نیز بهره‌مند شده‌اید، ایشان نوه‌ی حضرت «زيد بن علی (ع)» و یکی از شجاع‌ترین نوادگان حضرت زین‌العابدین (ع) است که در قیامی که بر علیه حکومت جور وقت در خراسان می‌نماید توسط دشمنان اهل‌بیت عصمت و طهارت (ع) به شهید رسیده و پیکر پاکشان را مانند جد گرامیشان حضرت زید (ع) به آتش می‌کشند و خاکستر ایشان را در محل کنونی دفن می‌نمایند، لذا به ایشان لقب «محروق» داده‌اند. طبق روایات معتبر، #امامزاده_محروق در سال دویست هجری قمری به شهادت رسیده‌اند و زمانی که امام رضا (ع) به دستور مأمون، عازم خراسان بوده‌اند، به آرامگاه این امامزاده عظیم‌الشأن رفته و ایشان را زیارت می‌کنند؛ که نشان از تأیید شخصیت و مقام معنوی آن حضرت بوده و به همین دلیل این مکان مقدس، به‌عنوان یکی از مهمترین قدمگاه‌های متبرک رضوی در نیشابور نیز به شمار می‌رود. از نسل و ذریه این امام‌زاده بسیار با کرامت و مجرب، علماء و شخصیت‌های بزرگی همچون میرزا سیداحمد مجتهد ساوجی و علامه سید مرتضی عسکری به وجود آمدند که خدمات ارزشمندی به جهان اسلام و تشیع نموده‌اند و برخی دیگر از این نسل گرامی، هنوز هم در حال خدمت به اسلام و مسلمین هستند. https://eitaa.com/ROOZBARG