#فلسفه_تاریخ و #تفکر_تاریخی، هرچند بی‌سابقه نبود، اما بعد از هگل، بسیار جدی‌تر شد؛ به خصوص از جهت اهمیت این علم، در ایجاد یک جامعه، و بررسی روندهای تحول در جامعه، و #تمدن‌سازی، که همگی باید مبتنی بر فهم تاریخ، و روندهای تاریخی، و نحوه‌ی تحول اطوار تاریخی باشد. شهید مطهری، در سال ۵۶ و ۵۷، در جلسه با فضلای حوزه‌ی علمیه قم، می‌فرمایند: «ما فکر کردیم که مسائل را به مناسبتِ ألأهمُّ فالأهم از نظر #احتیاجات_روز، مقدم بداریم نه از نظر اهمیت خود مسئله. اگر از نظر اهمیت خود موضوع بخواهد باشد، بحث «خدا در قرآن» مقدم بر بحثهاى دیگر است، بحث «معاد در قرآن» بحث فوق‌‌العاده مهمى است که بعد از آن باید مطرح شود، بحث «نبوت و نبى در قرآن» باز از مسائل خیلى مهم است، و مسائل دیگر. ولى از نظر اهمیت به معناى آنچه که بیشتر مورد #نیاز است، فکر کردیم که مسئله «جامعه و تاریخ در قرآن» را مقدم بداریم چون #الآن [یعنی حدود ۴۲ سال پیش! 😱 ]خیلى مورد احتیاج است. بنابراین بحث آینده ما این بحث خواهد بود: «جامعه در قرآن» و «تاریخ در قرآن» که دو بحث است، هر دو را هم تحت یک عنوان مى‌‌توانیم بیان کنیم: جامعه و تاریخ در قرآن. » (جامعه و تاریخ در قرآن، شهید مطهری، چاپ #اول سال #۹۶!!! ص۱۵) البته بحث فلسفه تاریخ بر اساس مبانی مختلف هستی‌شناسانه صورت‌های مختلفی به خود می گیرد و طرح هگل تنها یکی از انواع ممکنِ طرح مسئله است! شهید مطهری در همین کتاب از ص۲۲۱ به بعد، چند کتاب مختلف را در زمینه جامعه و تاریخ معرفی می کند؛ اما بعد از ایشان در بین فلاسفه شیعه این بحث پیگیری نشد! خود ایشان علاوه بر کتاب مذکور (که نا تمام ماند، و بحثی ناقص را به نمایش می‌گذارد!) کتابی چهار جلدی به نام فلسفه تاریخ دارند که البته آن هم به سبک گفتگو، و در حال تولید است، و نظریه منسجمی ندارد! شاید خلاصه‌ترین و منظم‌ترین کتاب ایشان، جلد ۵ مقدمه‌ای بر جهان‌بینی اسلامی با نام «جامعه و تاریخ» باشد. آقای دکتر نجفی نیز، کتابی با نام «فلسفه تحول تاریخ» دارند که به نظرات شهید مطهری و ابن خلدون، هم پرداخته‌اند. بعد از ایشان متفکر شیعی، با فکر فلسفی، که به مباحث #تفکر_تاریخی و #فلسفه_تاریخ توجه ویژه کرده باشد، استاد #طاهرزاده است! البته متأسفانه ایشان روحیه تدوین مدون همچون شهید مطهری ندارد! و تفکر تاریخی، روحی است که در در کتب مختلف ایشان در زمینه مباحث اجتماعی، منتشر است! برای آشنایی با نظر ایشان من چند جمله‌ای را که توسط یکی از کاربران سایت ایشان نوشته شده و مورد تایید ایشان است، به عنوان خلاصه مباحث ایشان، اما صرفاً به عنوان #آشنایی، خدمت دوستان عرضه می‌کنم. 👇