🔱 از خطاهای رایج استناددهی که هنگام نوشتن یک مقاله علمی باید از آنها اجتناب کرد
✔️ توجه نکردن به دستورالعمل نویسندگان یکی از مهمترین خطاهای ارجاع به منابع آن است که نویسندگان یک مقاله به دستورالعمل نویسندگان نشریه مورد نظر در حیطه نحوه ارجاعات به منابع، توجه نمی نمایند.
✔️ استفاده بیشتر یا کمتر از حد معمول از منابع گاهی نویسندگان به هنگام نوشتن مقاله خود از تعداد کافی منابع استفاده نمیکنند یا بیش از حد معمول و یا کمتر از آن، به منابع در ارتباط با موضوع تحقیق خود استناد میکنند.
✔️ استفاده از منابع قدیمی اشکال دیگری که نویسندگان مقاله های علمی ممکن است دچار آن شوند ، استفاده از منابع قدیمی است. هر چند به هنگام پرداختن به سابقه موضوع مورد تحقیق میتوان به منابع قدیمی تر استناد کرد، اما در سایر قسمتهای مقاله استفاده از منابع معتبر و روزآمد توصیه شده است.
✔️استفاده بیش از اندازه از منابع خاکستری یکی دیگر از اشتباهات به هنگام استناد به منبعی، استفاده بیش از اندازه منابعی میباشد که اصطلاحاً به منابع خاکستری (Gray references) نامی هستند. این منابع منابعی هستند که پروسه و فرآیند دیگر منابع معتبر را طی نکرده اند بعنوان مثال میتوان اشاره ای داشت بر صفحات اینترنتی، پایاننامهها، چکیدهی مقالههای ارائه شده در همایشهای علمی و مقالاتی میباشند که در روزنامهها یا نشریات با اعتبار کم به چاپ رسیدهاند.
✔️نقل قول ناقص یا اشتباه از منبع مورد نظر اشکال دیگری کههنگام استناد به منابع رخ میدهد و تشخیص آن از سایر مشکلات نامبرده سخت تر میباشد، آن است که گاهی ، نویسندهموضوعی را به طور ناقص با حتی اشتباه از منبعی نقل مینماید. علت این امر آن است که معمولاً نویسنده، منبع مورد نظر را به دقت مطالعه نکرده و از همین رو برداشت ناقص و یا اشتباهی را از منبع مورد نظر خودشان گزارش مینمایند.
✔️ و بالاخره، یکی دیگر از خطاهای شایع به هنگام استناد به منابع، عدم همخوانی بین شماره منبع در متن و شماره منبع در فهرست منابع میباشد خطای شایع دیگر نیز استناد به شماره منبعی در متن است که این منبع در فهرست منابع ذکر نشده است. اینگونه اشتباهات به این علت است که به هنگام تهیه یک مقاله، معمولاً متن مقاله چندین بار دستخوش تغییر و بازنویسی میگردد که در این تغییرات ممکن است شماره منابع در متن تغییر کرده و یا به طور اتفاقی مشخصات کامل منبعی از فهرست منابع حذف گردد.
#پژوهشکده_فلسفه_وکلام
کانال رسمی پژوهشکده فلسفه و کلام
https://eitaa.com/philtheo
📜تأملاتی درباره قُدسی شدن جایگاه مرجعیت در شیعه (قسمت اول)
🔻مهدی مسائلی در کانال تلگرامی خود نوشت:
🔹مرجعیت تقلید در شیعه مقامی علمی است ولی در نگاه بعضی از شیعیان مرجعیت مقامی قُدسی و معنوی تلقی میشود. در نگاهِ قُدسی به مرجع تقلید، او برترین فرد از جهت کمالات معنوی بعد از ائمه(ع) است، و سایر مردم جایگاه معنوی فروتری نسبت به او دارند. دراینباره نکاتی به ذهن بنده میرسند که شاید مرتب و منظم نباشند، ولی بیارتباط با هم نیستند:
🔹1. نگاهِ قدسی به مرجعیت موجب میشود سخن او در هر علم و فنی، با برداشت تعبدیِ مقلّدان همراه شود و نظراتِ مخالف او، باطل و خلاف شریعت تلقی شوند. به دیگر سخن، فقیه با کسب تخصص در علم فقه و کسب عنوان مرجعیت، در همهی علوم و فنون ممتاز میشود؛ تمامی رشتهها و تخصصهای دیگر دینی همچون اخلاق، اعتقادات، تاریخ، تفسیر و... به چنگ او میافتد و نظرش بر متخصصین همهی این علوم برتری مییابد. بر این اساس تخصص در فقه همراه با کسب عنوان مرجع تقلید و بدون این عنوان، یک دنیا با هم توفیر دارند.
🔹2. فتوا و استدلالهای مرجع تقلید امری نافهمیدی و غیرقابل وصول برای دیگران نیست. یعنی عالمان غیرمتخصص و حتی در مواردی مردم عادی نیز میتوانند به صحت یا نادرستی استدلالهای مرجع تقلید درباره یک فتوا دست یابند. پس تفاوت مرجعِ تقلیدِ متخصص در فقه با عالمانِ غیرمتخصص چیست؟! مرجع مجتهد توانایی ارائه مبتکرانه استدلالهای فقهی، جمعبندی میان آنها و ارائه حکم شرعی را دارد، ولی عالم غیرمتخصص اگرچه توانایی فهم این استدلالها و قضاوت درباره آنها را دارد، ولی خود نمیتواند به صورت ابتکاری این استدلالها را ارائه کند.
🔹به هر حال مرجعیت عنوانی نیست که افراد با دستیابی به آن، هرحکمی را بدون استدلال قانعکننده بیان کنند، گویی که سخن آنها از کنگره عرش الهی فرود آمده است. از این جهت است که بعضی فقهای گذشته در برابر سؤالات مردم عادی نیز حکم شرعی را با تمام جزئیات استدلالی بیان میکردند.
🔹3. فتوای فقیه از آنجا که از جایگاهی علمی صادر میشود، میتواند توسط هر کسی مورد رد و مناقشه واقع شود. بر این اساس اگر سخن منتقدان غیرعلمی و بیپایه باشد، به کلام علمی و مستحکم مرجع تقلید لطمهای وارد نمیکند و خطری برای جایگاه مرجع تقلید و جامعه شیعه ندارد؛ و اگر جنبههای حقی در کلام آنها باشد، فرصتی است تا مراجع تبیین بهتری برای جامعه شیعه داشته باشند. ولی در نگاه قدسی به مرجع تقلید هرگونه اشکال و انتقاد به مرجع تقلید نوعی توهین و بیاحترامی به حساب میآید، زیرا اعتقاد معنوی مردم را تضعیف میکند و تقابلی با مقدسات آنهاست.
قسمت دوم یادداشت را این جا بخوانید:
https://eitaa.com/philtheo/1149
#پژوهشکده_فلسفه_وکلام
کانال رسمی پژوهشکده فلسفه و کلام
https://eitaa.com/philtheo
تأملاتی درباره قُدسی شدن مرجعیت در شیعه (قسمت دوم)
🔻مهدی مسائلی در کانال تلگرامی خود نوشت:
🔹4. یکی از عواملی که موجب تشدید نگاهِ قُدسی به مرجعیت شده است خلط معنایِ عرفانی، کلامی و فقهی ولایت است. معنایِ فقهی ولایت چیزی شبیه قضاوت و حکم قاضی است با این تفاوت که محدودهی حکم ولی فقیه تمام امور اجتماعی را در بر میگیرد. چنانچه بیشتر ادله ولایت فقیه نیز همراه با زمینه قضاوت و شأنِ قاضی مطرح شدهاند. همچون مقبوله عمر بن حنظله که اصل سؤال وی از امام صادق(ع) درباره این است که شیعیان در امر قضاوت باید به چه کسی مراجعه کنند؟ امام در قسمتی از پاسخ میفرمایند: «یَنْظُرانِ مَنْ کانَ مِنْکُمْ مِمَّنْ قَدْ رَوى حَدیثَنا وَ نَظَرَ فِی حَلالِنا وَ حَرامِنا وَ عَرَف أَحکامَنا فَلْیَرْضَوْا بِهِ حَکَماً فإنّی قَدْ جَعَلْتُهُ عَلَیْکُمْ حاکِماً...؛ باید نگاه کنند ببینند از شما چه کسی است که حدیث ما را روایت کرده، و در حلال و حرام ما مطالعه نموده، و صاحبنظر شده و احکام و قوانین ما را شناخته است بایستی او را به عنوان قاضی و داور بپذیرند، زیرا که من او را حاکم بر شما قرار دادهام» علما از این فراز پاسخِ امام برای اثبات ولایت فقیه بهره بردهاند که بحث آن مفصل است.
🔹اما معنایِ فقهی ولایت گاهی با معنایِ عرفانی آن خلط میشود و مقامی قُدسی برای فقیه جلوهگر میکند که حتی او را دارای مقام ولایت تکوینی در عالم وجود نیز میکند. البته ممکن است ولایت فقهـی و عرفانی همزمان در یک فرد جمع میشود. ولی لازمه ولایت فقهی، ولایت عرفانی نیست. بر این اساس، اگر فقیه در موردی حکم بکند، دیگران میتوانند در نظر این حکم را خطا و اشتباه بدانند و حتی نظر خود را بیان کنند، هرچند در عمل نباید با این حکم مخالفت شود. ولی در نگاه عرفانی مخالفت فکری و نظری با فقیه یک انحراف و گناه بزرگ به شمار میآید.
🔹5. اگر مقام مرجع تقلید را مقامی علمی بدانیم، باید معنا و مفهوم القاب حوزوی همراستا با مقامهای علمی باشند. ولی این القاب بیش از آنکه رفعتِ علمی مراجع را جلوهگر کنند، به آنها شأن قُدسی میدهد.
همچون القاب «آیت الله» و «آیت الله العظمی» که بیش از آنکه با علو علمی آنها همراستا باشند، قُدسیت آنها را به مخاطب گوشزد می کند. بگذریم از واژههای تقدسمآب دیگری که بعضی بیوتِ مراجع به کار میبرند.
به کار بردن این القاب نیز هیچگونه ضابطهی دقیق و رسمی در حوزههای علیمه ندارد و موقعیت اجتماعی، شهرت، ظاهر شخصی و اهتمام شاگردان و هواداران بیشترین تأثیر را برای کاربردن این القاب برای علما دارد. البته شاید امروز نتوان دیگر این القاب را تغییر داد ولی میتوان معنای متبادر از آنها را دگرگون ساخت.
🔹6. ساختار روحانیت شیعه از بعضی جهات شبیه کلیسای کاتولیک شده است. بعضی از اندیشمندان همچون شهید مطهری بر این اعتقادند که از میان عنوانهایی که مردم برای عالمان دینی استعمال میکنند، لفظ روحانی بعد از دوران مشروطیت با الهام گرفتن از مسیحیت، در میان جامعۀ ایران متداول شد؛ زیرا جامعۀ مسیحیت معتقد بودند روح از تن و آخرت از دنیا و معنی از ظاهر جداست و عالِم دینی باید بهاصطلاح تارک دنیا باشد؛ ازایننظر، به علمای خود روحانی میگفتند.( شهیدمطهری، خاتمیت، ص۹۳. )دکتر شریعتی نیز میگوید: «من روحانیون را با علمای اسلامی یکی نمیگیرم، بلکه متضاد میبینم، در اسلام دستگاهی، طبقهای یا تیپی به نام روحانیت نداریم، این اصطلاح خیلی تازه است و مصداق آن هم نوظهور، در اسلام، عالم داریم در برابر غیرعالم، نه روحانی در برابر جسمانی.»( علی شریعتی، مجموعه آثار، شماره 20، ص 119.)
قسمت اول این یاداشت را اینجا بخوانید:
https://eitaa.com/philtheo/1148
#پژوهشکده_فلسفه_وکلام
کانال رسمی پژوهشکده فلسفه و کلام
https://eitaa.com/philtheo
✳️چکیده مقالات همایش تصوف (متن+ صوت) در پایگاه اینترنتی پژوهشکده فلسفه و کلام
http://yon.ir/eDxi1
#همایش_تصوف|#پژوهشکده_فلسفه_وکلام
#پژوهشکده_فلسفه_وکلام
♈️کانال رسمی پژوهشکده فلسفه و کلام
https://eitaa.com/philtheo
✳️از فلسفه تحریم تا تحریم فلسفه
♈️مسعود صادقی
فلسفه نمیتواند دستکم در برابر رنجها و شرور دستساز بشر بیتفاوت باشد. البته راه بیتفاوت نماندن، مصاحبه کردن و نامه نگاشتن نیست. مواضع فلسفه در تحلیل هرچیز از جمله تحریم باید با زبان فلسفه بیان شود؛ یعنی با اسلوبی فلسفی و نه صرفاً از زبان فیلسوفان اما با بیانی سیاسی و غیرفلسفی.
مسعود صادقی (پژوهشگر فلسفه و استادیار دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه)
مسعود صادقی (پژوهشگر فلسفه و استادیار دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه)
فیلسوفان اخلاق غربی دههها است که مثالهای مباحث خود را عمدتاً از میان جنایات نازیها علیه یهودیان انتخاب میکنند. کتابهای آنها پر است از اشارات گوناگون به جنایات یهودستیزانه هیتلر. ما چه میکنیم؟ سالها است تحریم شدیم اما دریغ از اشارتی به آن! چرا؟ آیا میخواهیم سیاست زده نباشیم؟ آیا تحریم یک مسئله سیاسی میان دو رقیب یا دشمن است؟ کاش اینگونه میبود. تحریم آمده تا مردم را خسته و شکسته کند و نهایتاً آنها را از بهبود اوضاع ناامید گرداند. نتیجه آن چه خواهد بود؟ اصلاح؟ خیر. نتیجه انقلاب و شورش مردمی خواهد بود که از فرط گرسنگی عصیان خواهند کرد.
اکنون مسئولیت فلسفه چیست جز تحلیل پدیدههایی چون تحریم؟ این مسئله تأثیراتی ملموس و انضمامی دارد ولی دلایلی کاملاً انتزاعی. چه از این بهتر برای یک فیلسوف. فلسفه تحریم را یک ایرانی بهتر میفهمد و بهتر میتواند تحلیل کند.
دیگران ما را تحریم کردهاند و ما اندیشیدن به تحریم را! نتیجه چنین روندی فاصله گرفتن هرچه بیشتر فلسفه و اصحاب آن از واقعیت است. اگر فلسفه، تفلسف در باب رنجهای حقیقی را تحریم کند مردم نیز فلسفه را عملاً تحریم خواهند کرد و سرنوشت جامعه دستخوش تغییر خواهد شد.
اگر خواجه نصیرالدین طوسی و دیگران چیزی در تحلیل حمله مغول مینوشتند اکنون سرنوشت ما این نبود. شاید زمانه آنها چنین اقتضا نمیکرده اما دوران ما قطعاً هم اجازه میدهد و هم اقتضا میکند. دست روی دست نگذاریم. فیلسوفانه بنویسیم و بگوییم در باب تحریم. زبان فلسفه جهانیتر است از زبان سیاست.
#پژوهشکده_فلسفه_وکلام
♈️کانال رسمی پژوهشکده فلسفه و کلام
https://eitaa.com/philtheo
#پژوهشکده_فلسفه_وکلام
♈️کانال رسمی پژوهشکده فلسفه و کلام
https://eitaa.com/philtheo
#پژوهشکده_فلسفه_وکلام
♈️کانال رسمی پژوهشکده فلسفه و کلام
https://eitaa.com/philtheo
برگزاری دورههای آموزشی کلامی در سال تحصلیلی 97-98
دوره های آموزشی «خارج کلام - قواعد کلامی (قاعده لطف)» ، «نقد الحاد مدرن» ،«تاریخ علم کلام (مدرسه مدینه)» و «زبان تخصصی کلام و فلسفه دین» به همت اعضای انجمن کلام اسلامی حوزه برگزار می شود.
✳️کلاس «خارج کلام (قواعد کلامی - قاعده لطف)» با حضور استاد دکتر رضا برنجکار روزهای شنبه و یکشنبه ؛ یک ساعت به اذان مغرب از تاریخ 14 مهرماه ، برای برادران و خواهران در سالن کنفرانس انجمن های علمی حوزه برگزار می شود.
♈️کلاس «نقد الحاد مدرن" با حضور استاد دکتر حمیدرضا شاکرین روزهای چهارشنبه ؛ ساعت 16 از تاریخ 18مهر ماه ، برای برادران و خواهران در سالن کنفرانس انجمن های علمی حوزه برگزار می شود.
✳️کلاس «تاریخ علم کلام - مدرسه مدینه» از سوی انجمن کلام اسلامی با حضور استاد دکتر محمدتقی سبحانی روزهای سه شنبه ؛ ساعت 7:30 صبح از تاریخ 17 مهرماه، برای برادران و خواهران در بنیاد فرهنگی امامت برگزار می شود.
♈️کلاس«زبان تخصصی کلام و فلسفه دین» با حضور استاد دکتر محمد جاودان روزهای شنبه ؛ ساعت 16 از تاریخ 14 مهرماه، برای برادران و خواهران در دانشگاه ادیان و مذاهب برگزار می شود.
✳️آدرس محل های برگزاری:
انجمن های علمی حوزه: بلوار جمهوری اسلامی، کوچه 2، فرعی اول سمت چپ، ساختمان انجمن های علمی حوزه، طبقه اول، سالن کنفرانس
بنیاد فرهنگی امامت: بلوار معلم، کوچه10، خیابان شهیدین، بنیاد فرهنگی امامت، سالن تخصصی علامه امینی
دانشگاه ادیان و مذاهب: پردیسان، بلوار شهید مولوی، دانشگاه ادیان و مذاهب، سالن کتابخانه، سالن کنفرانس شهید بهشتی
علاقه مندان جهت ثبت نام و حضور در کلاس ها، مشخصات (نام، نام خانوادگی، نام پدر، کد ملی، عنوان درس) را به سامانه پیامکی 30007227007705 ارسال نمائید.
حضور برای عموم آزاد است.
#پژوهشکده_فلسفه_وکلام
♈️کانال رسمی پژوهشکده فلسفه و کلام
https://eitaa.com/philtheo
⁉️ کار علمی یا خم رنگرزی؟
واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی در اقدامی عجیب اعلام کرده است که حکم استخدامی برخی از اعضای جدید هیئت علمی، از جمله در رشتههای علوم انسانی و فلسفه، فقط به شرطی تمدید خواهد شد که در طول یک سال فعالیت خود، علاوه بر وظیفهی تدریس ۱۴ واحد، انتشار دو مقالهی علمی- پژوهشی و یک مقالهی آیاسسی، یک کتاب تألیفی در رشتهی خود، دو کارگاه تخصصی و همکاری مؤثر در دانشکده است.
❇️ ظاهراً کسانی که برای استادان تازهوارد در این دانشگاه چنین شروطی گذاشتهاند خود در آموزش دانشگاهی و پژوهش علمی تازهوارد و بیسابقهاند یا فعالیت و مراتب علمیشان را با الگوی پرثمر «بساز/ بنداز-بفروشی» به دست آوردهاند، وگرنه نیمنگاهی به نحوهی فکر و عمل استادان و متفکران تأثیرگذار در جهان و ایران نشان میدهد که برآورده شدن این شروط به صورت مطلوب در طول یک سال ناممکن است.
❇️ فهم علت وضعیت آشفتهی نشریات علمی، حجم تقلب و کتابسازی در آنها و کیفیت پایین آموزش و تحصیل در ایران با بررسی تصور و درک این مسئولان ارشد دانشگاه از «تدریس»، «مقالهی علمی»، «تألیف کتاب»، «کارگاه تخصصی» و اصولاً «دانشگاه» به بهترین شکل حاصل میشود.
✅ فلسفهسنج از پژوهشگران آموزش عالی دعوت میکند تصور مدیران واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد را از نهاد علم و کار علمی، از یک سو، و خم رنگرزی، از سوی دیگر، به طور جدی بررسی کنند تا ببینند آیا از نظر آنان اصولاً تفاوتی بین این دو مقوله وجود دارد یا نه. در صورتی که واقعاً از نظر آنان تفاوتی بین این دو مقوله وجود داشته باشد، احتمالاً تنها راه باقیمانده برای هضم علت وضع این شروط این است که حکم کنیم مدیران واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد، در درون محیط دانشگاهی، در حال به سخره گرفتن علم و فعالیت علمیاند.
#پژوهشکده_فلسفه_وکلام
♈️کانال رسمی پژوهشکده فلسفه و کلام
https://eitaa.com/philtheo
📚
🔴علم امام در باور شیعیان نخستین
سید عبدالحمید ابطحی
کتاب حاضر توسط انتشارات بنیاد امامت قم منتشر شده است
#پژوهشکده_فلسفه_وکلام
♈️کانال رسمی پژوهشکده فلسفه و کلام
https://eitaa.com/philtheo
♈️سخنرانی رضا بابایی با عنوان «دین و دینداری در جهان معاصر»
✳️در دینشناسی دو مسیر وجود دارد: مسیر نخست، حرکت از دین به سوی انسان و جامعه است و مسیر دوم از از انسان و جامعه به سوی دین. در مسیر اول، ما در متون دینی و ادبیات و تاریخ دین، گشتوگذار میکنیم و متناسب با ماهیت فرهنگی و زاویۀ دید خود، سرشار از باورها، فتاوا، اولویتها، حساسیتها و دغدغههایی خاص میشویم و سپس آنها را به انسان و جامعه عرضه و گاه دیکته میکنیم. این مسیر، راهی است که دینشناسی سنتی حوزوی و الازهری تا کنون پیموده است. راه و روش دوم این است که نخست یا همزمان، در انسان و رنجهای او بنگریم و کاستیهای دردآور جامعه را ببینیم و سپس به سراغ دین برویم تا برای آن دردها و رنجها درمانی بیابیم. این دو مسیر، دو گونه دستگاه الهیاتی و دو گونه نظام عقیدتی با اولویتها و حساسیتهای خاص خود پدید میآورد؛ بهویژه در قلمرو شریعت.
✅در نظام عقیدتی و فتواسازی اول، دین مسئولیتی در برابر انسان و جامعه ندارد بلکه تعهد او به فهمی است که از راه مطالعۀ متون یافته و همان را حکم خدا میشمارد. مسیر دوم میکوشد که باری از دوش انسان بردارد و گرهی از کار فروبستۀ او بگشاید و تعهد به خدا را در خدمت به انسان در این دنیای سرشار از درد و رنج و ناکامی میبیند.
✅جهان معاصر، به دلیل تفاوتهای بنیادین و مفهومی با جهان سنت، نهاد دین را به معنای نخست، چندان پذیرا نیست. دین و هنر و فلسفه و علوم انسانی در جهان معاصر، آن اندازه که در کاستن از دردها و رنجهای انسان معاصر توفیق دارد، از امکان حضور نهادینه و ساختارمند برخوردار است؛ وگرنه باید به حیات گلخانهای و در ییلاقات روستایی بسنده کند. بهراحتی نیز میتوان نشان داد که روش و سیرۀ انبیایی، پیوستگی بیشتری با مسیر دوم دارد تا مسیر نخست.
#پژوهشکده_فلسفه_وکلام
#رضا_بابایی
♈️کانال رسمی پژوهشکده فلسفه و کلام
https://eitaa.com/philtheo