بسمه تعالی
گزارشی از سمینار «بررسی طرح کیفیات ذهنی»
پژوهشکده فلسفه و کلام اسلامی، گروه فلسفه
1397/09/07
سمینار «بررسی طرح کیفیات ذهنی» در تاریخ 1397/09/07 در پژوهشکده فلسفه و کلام اسلامی و به همت گروه فلسفه برگزار شد. در این سمینار که با حضور یکی از مؤلفان پروژه، جناب آقای دکتر یاسر پوراسماعیل، نمایندگان ریاست محترم پژوهشگاه و معاونت محترم پژوهشی آقایان سید حسین میرخلیلی و سید محمد میری و نیز با حضور جمعی از علاقه‌مندان برگزار گردید، آقای دکتر پوراسماعیل در خصوص این طرح توضیحاتی ارائه دادند.
این طرح را به صورت مشترک آقایان دکتر پوراسماعیل و دکتر همتی مقدم عهده‌دار شده‌اند و تاکنون در حدود 90 درصد آن به انجام رسیده است. آقای پوراسماعیل در خصوص موضوع مورد تحقیق در این پروژه گفتند: ما به طور روزمره انواع بسیاری از احساسات و تجربه‌ها را از سر می‌گذرانیم؛ از ادراکات گرفته تا احساسات بدنی و عواطف؛ براي مثال، شیء قرمزی را مي‌بينم (ادراک دیداری)، انگشتان خود را روي كاغذ سنباده مي‌كشم (ادراک بساوایی)، بوی عطر را استشمام می‌کنم (ادراک بویایی)، دردی را در انگشت خود احساس مي‌كنم (احساس بدنی)، و احساس خشم می‌کنم (عاطفه). در هر يك از اين موارد، من فاعل حالتي ذهني با خصلت پدیداریِ كاملاً متمايزي هستم. خصلت پدیداریِ یک حالت ذهنی همان چیزی است که از آن با عنوان كيفيت یا حس و حالِ از سرگذراندن آن حالت براي من، نام برده می‌شود.
فيلسوفان گاهی این قبیل خصلت‌های پدیداری تجربه را «qualia» (كه مفرد آن «quale» است)، یعنی «کیفیات ذهنی» می‌نامند. این کاربرد به معنای حداقلی واژۀ «کیفیات ذهنی» اشاره می‌کند؛ یعنی جنبه‌هايی از حیات ذهنی ما که به نحو درون‌نگرانه و پديداري در دسترس ما قرار دارند. کیفیات ذهنی در معنای حداقلی اموری شهودی‌اند که باید تبیینی از آنها ارائه دهیم؛ برای مثال، مطابق با واقع‌گرایی مستقیم، کیفیات ذهنی به صورت روابطی با ویژگی‌های اشیای بیرونی تبیین می‌شوند.
وی در ادامه در خصوص ارتباط این مبحث با مبحث ادراک در فلسفه اسلامی و نیز فیلسوفانی که به این مبحث پرداخته‌اند نیز اشاره کردند و گفتند تاکنون بخش غربی طرح به اتمام رسیده و در ادامه خواهند کوشید مبانی این مبحث را در فلسفه اسلامی تبیین کنند. از میان فیلسوفان مسلمان ابن سینا و ملاصدرا بیشتر از دیگران به این موضوع پرداخته‌اند که در این طرح در نظر است آرای این دو متفکر اسلامی به صورت تطبیقی با نظریه‌های متفکران غربی بررسی گردد.
در پایان ایشان به سؤالات حاضران در جلسه در خصوص مووضعات طرح خود توضیحاتی دادند و اظهار امیدواری کردند این طرح را تا پایان سال جاری به طور کامل تحویل گروه فلسفه دهند.
#سمینار_علمی|#یاسر_پور_اسماعیل|#کیفیات_ذهنی
پايگاه اطلاع رساني پژوهشکده فلسفه و کلام
http://phil.theo.isca.ac.ir/
کانال رسمي پژوهشکده فلسفه و کلام
https://eitaa.com/philtheo
#سمینار_علمی|#یاسر_پور_اسماعیل|#کیفیات_ذهنی
پايگاه اطلاع رساني پژوهشکده فلسفه و کلام
http://phil.theo.isca.ac.ir/
کانال رسمي پژوهشکده فلسفه و کلام
https://eitaa.com/philtheo
#سمینار_علمی|#یاسر_پور_اسماعیل|#کیفیات_ذهنی
پايگاه اطلاع رساني پژوهشکده فلسفه و کلام
http://phil.theo.isca.ac.ir/
کانال رسمي پژوهشکده فلسفه و کلام
https://eitaa.com/philtheo
#سمینار_علمی|#یاسر_پور_اسماعیل|#کیفیات_ذهنی
پايگاه اطلاع رساني پژوهشکده فلسفه و کلام
http://phil.theo.isca.ac.ir/
کانال رسمي پژوهشکده فلسفه و کلام
https://eitaa.com/philtheo