🌾 #کشاورزی را دریابید؛ تا دیر نشده است ✳️ بخش کشاورزی نقش مهمی در تأمین امنیت غذایی جامعه دارد. علی‌رغم اینکه تولیدات محصولات کشاورزی در 45 سال اخیر از 25 میلیون تن به 120 میلیون تن رسیده است و اکنون ایران بخش عمده‌ای از نیازهای داخلی خود را تأمین می‌کند؛ اما این بخش از چشم‌انداز روشنی از نظر متغیرهای کلان حکمرانی برخوردار نیست. ✳️ کشاورزی در ایران مردمی‌ترین بخش اقتصاد ایران است چرا که حدود 98 درصد از بهره‌برداران آن را بخش خصوصی و مردمی تشکیل می‌دهد. این بخش حدود 4/5 میلیون بهره‌بردار دارد و سهمی 13/2 درصدی از تولید ناخالص داخلی و 13/1 درصدی از اشتغال کشور را داراست. ✳️ مهم‌ترین چالش این بخش در نظر نگارنده در مقطع فعلی خروج سرمایه انسانی است به طوری که در چهار سال گذشته رشد نیروی کار بخش کشاورزی همواره منفی و به طور متوسط حدود 4- درصد بوده است. خروج بالا و ورود اندک نیروی کار باعث شده است که متوسط عمر بهره‌برداران این بخش به بالای 55 سال برسد که این خود خطری مهم برای آینده امنیت غذایی کشور است. در طول سالیان اخیر رشد ارزش افزوده يا ارزش تولیدات این بخش هم چندان مطلوب نبوده و در سال 1402 به حداقل خود یعنی 0/2 درصد رسیده است. البته در کنار این چالش مهم نفوذ پایین فناوری، رشد اندک سرمایه‌گذاری و خرد شدن زمین‌های کشاورزی نیز قابل توجه هستند. ✳️ تجربه دو دهه اخیر نشان‌دهنده آن است که نظام حکمرانی و حتی فضای نخبگی کشور اساساً زمانی نسبت به چنین موضوعاتی حساسیت نشان ‌می‌دهند که تبدیل به یک ناترازی ملی در سطح عرضه و تقاضا شده و ظرفیت راهبردی تحول به دلیل بحران به حداقل خود رسیده باشد. هوشمندی حکمرانی اقتضاء می‌کند که برخورد با چنین چالش‌هایی در مراحل اولیه و به صورت فعالانه صورت گیرد چرا که اعمال راهکار در این مراحل هزینه‌های به مراتب پایین‌تری دارد (در مورد این اصل در آینده بیشتر خواهم نوشت). ✅ به نظر می‌رسد برای حل چالش فوق‌الذکر مجموعه‌ای از اقدامات برای جذب نیروی کار به این حوزه باید انجام شود که یکی از پیشنهادات موثر تربیت و جذب بهره‌بردار و کشاورز ماهر در مقطع پیش از دانشگاه است که ظاهراً تجاربی نیز در سطح کشور داشته است. مدارس اختصاصی تربیت کشاورز یک راهکار به نسبت کم‌هزینه (به نسبت یارانه‌ها و هزینه‌های هنگفتی فعلی) و البته با تضمین اثربخشی بالا خواهد بود. #حکمرانی_کشاورزی #امنیت_غذایی 🆔 @Pishvaee_ir