📌متن شبهه👇 #2532
اينكه كعبه از سنگ و چوب ساخته شده بدين معنا نيست كه ما هم بت میپرستيم و كعبه بت ماست؟ این برای من سؤال شده است. (فوق لیسانس مدیریت دولتی / گلستان)
📌پاسخ به شبهه👇
https://chat.whatsapp.com/FnoFSKh6cJJFbIPVB13Riv
این سؤال به اشکال متفاوت مطرح شده و پاسخ آن نیز در همین پایگاه درج شده است، اما نظر به کثرت رواج آن در اذهان عمومی، مجدداً و از منظر دیگری پاسخ داده میشود.
الف – همیشه در مقابل این گونه سؤالات و یا حتی شبهاتی که به ذهن خطور میکند، ابتدا جوانب آن را مرور نمایید. مثلاً با خود بگویید: "حالا اگر از سنگ و چوب ساخته نشده بود، مثلاً از نور ساخته شده بود، پرستش آن شرک و بتپرستی نبود؟ و حال آن که پرستش هر چیزی یا کسی به جز الله جلّ جلاله، شرک است.
ب – بعد از خود بپرسید: "آیا ما کعبه را میپرستیم؟" بدیهی است که اگر کسی کعبه را إله، معبود و رب خود بداند و آن را [یا هر چیز دیگری] را بپرستد، شرک است. از ذهن خود سؤال کنید که معنای "قبله" یعنی إله و معبود، یا یعنی نقطهی جهت و سمت و سو؟ آیا وقتی خداوند متعال به ملائک فرمود: به آدم سجده کنید، و او را قبله قرار داد، یعنی برای خودش شریک قرار داد؟!
ج – دقت شود که قبله قرار گرفتن کعبهی معظمه، یعنی جهت و سمت و سوی عبادالرحمن، در برخی از عبادات واجب، مثل نماز یا حج، به سمت واحدی باشد. به امر خدا و برای خدا بدان سمت بایستند، بدان سمت رکوع و سجود کنند و به دور آن طواف کنند. وگرنه در تمامی این عبادات نیز هدف، قصد و مقصود به هیچ وجه قبله نیست، چنان چه در همه عبادات واجب و مستحب، قصد همان نیت "قربة الی الله" است و غیر از آن هر چه باشد، مصداق شرک است و سبب بطلان عمل میگردد.
د – دقت کنیم که عالَم ماده و حیات مادی، نشانهها و آیات مادی نیز لازم دارد. بدن حضرت آدم علیهالسلام، از خاک و گِل خلق شد و سپس قبله قرار گرفت – بیت المقدس و کعبه نیز از خاک و آب (گِل) درست شدند و قبله قرار گرفتند – تمامی مساجد که به آنها نیز "بیت الله" اطلاق میگردد، از همین مصالح ساخته شدهاند – انبیاء، اوصیا و اولیای الهی نیز همه بدنی مادی داشتند که از خاک و آب خلق شده بودند، اما دستور داده شد که آنها قبله قرار گیرند، اسوه قرار گیرند، وسیله رشد و قرب الهی قرار دهید و جهتتان به سمت آنان باشد و از آنها تبعیت نمایید.
ﻫ – خداوند متعال دل و قلب را نیز "بیت الله" قرار داد – کعبه را نیز اولین خانه برای عبادت موحدانش قرار داد و فرمود:
«إِنَّ أَوَّلَ بَيْتٍ وُضِعَ لِلنَّاسِ لَلَّذِي بِبَكَّةَ مُبَارَكًا وَهُدًى لِّلْعَالَمِينَ» (آلعمران، 96)
ترجمه: به يقين نخستين خانهاى كه براى (عبادت) مردم نهاده شده همان است كه در بكّه (مكّه مكرمه) است كه پر خير و بركت و وسيله هدايت براى جهانيان است.
و سپس امر نمود تا این خانه از هر گونه شرک و آلودگی تطهیر شود، برای عبادت و نماز بندگان من:
«وَإِذْ جَعَلْنَا الْبَيْتَ مَثَابَةً لِّلنَّاسِ وَأَمْناً وَاتَّخِذُواْ مِن مَّقَامِ إِبْرَاهِيمَ مُصَلًّى وَعَهِدْنَا إِلَى إِبْرَاهِيمَ وَإِسْمَاعِيلَ أَن طَهِّرَا بَيْتِيَ لِلطَّائِفِينَ وَالْعَاكِفِينَ وَالرُّكَّعِ السُّجُودِ» (البقره، 125)
ترجمه: و آنگاه كه كعبه را محل اجتماع و جايگاه امن مردم قرار داديم و [گفتيم]: مقام ابراهيم را محل نماز قرار دهيد، و به ابراهيم و اسماعيل سفارش كرديم كه خانه مرا براى كسانى كه براى طواف و اعتكاف و نماز مىآيند پاكيزه كنيد.
و – همین که به قلب یا کعبه یا مسجد و یا هر کجا که باید مکان یاد خدا، ذکر خدا، عبادت خدا باشد، "بیت = خانه" اطلاق میشود، یعنی یک مکان و محل است، نه هدف. بیتردید "خانه" با "صاحبخانه" متفاوت است. پس اگر رو به سوی خانهای کردند و یا به خانهای وارد شدند، برای زیارت و لقای صاحبخانه، دیگر شرک نیست. از این رو وقتی میفرماید به حضرت ابراهیم علیه السلام دستور دادیم که "مکان بیت" را عمارت و تطهیر کند، فوری میفرماید برای عبادت بندگان و دور شدن آنها از شرک، برای طواف و نیز جهت رکوع و سجود (نماز):
«وَإِذْ بَوَّأْنَا لِإِبْرَاهِيمَ مَكَانَ الْبَيْتِ أَن لَّا تُشْرِكْ بِي شَيْئًا وَطَهِّرْ بَيْتِيَ لِلطَّائِفِينَ وَالْقَائِمِينَ وَالرُّكَّعِ السُّجُودِ» (الحج، 26)
ترجمه: و چون براى ابراهيم جايگاه كعبه را آماده كرديم [گفتيم: در اين كانون توحيد] چيزى را شريك من نكن، و خانهام را براى طواف كنندگان و قيام كنندگان [به عبادت] و ركوع كنندگان و سجده كنندگان پاك دار.
نتیجه:
پس چه قبله و بیت الله درونی، که "قلب" باشد و چه قبله و بیت الله برونی که "کعبه معظمه" باشد، محل، مکان، سمت و سوی عبادت عبد برای مولایش میباشند و نه معبود او. کسی کعبه را نمیپرستد که بت او شود و شرک محسوب گردد.
از این رو، در نمازی که به لحاظ فیزیکی و بدن در جهت قبله اقامه میشود، شرط قبول نیت "قربة الی الله" است