حکمت 43 نهج البلاغه: وصف یاری شایسته الگوهاى انسانى (فضائل اخلاقى يكى از ياران) (تاريخى، تربيتى): در ياد يكى از ياران، «خبّاب بن أرت»(1) فرمود: خدا خبّاب بن أرت را رحمت كند، با رغبت مسلمان شد، و از روى فرمانبردارى هجرت كرد، و با قناعت زندگى گذراند، و از خدا راضى بود، و مجاهد زندگى كرد. ______________________________ (1). خبّاب پسر أرت، از مسلمانان صدر اسلام است كه در مكّه آسيب فراوان ديد تا آنجا كه مشركين پشت او را داغ كردند، در جنگ صفّين در ركاب امير المؤمنين عليه السّلام بود و در سال 37 هجرى در كوفه در گذشت. ◇◇◇◇◇◇◇ @Qassed www.qassed.ir

حکمت 44 نهج البلاغه: خوشا به حال اینان ارزش آخرت گرايى (اخلاقى): و درود خدا بر او، فرمود: خوشا به حال كسى كه به ياد معاد باشد، براى حسابرسى قيامت كار كند، با قناعت زندگى كند، و از خدا راضى باشد. ◇◇◇◇◇◇◇ @Qassed www.qassed.ir

خطبه 232 نهج البلاغه: دقت در مصرف بیت المال (عبد الله بن زمعة(1) از ياران امام بود و درخواست مالى داشت، در جوابش فرمود): احتياط در مصرف بيت المال: اين اموال كه مى بينى نه مال من و نه از آن توست، غنيمتى گرد آمده از مسلمانان است كه با شمشيرهاى خود به دست آوردند، اگر تو در جهاد همراهشان بودى، سهمى چونان سهم آنان داشتى، و گر نه دسترنج آنان خوراك ديگران نخواهد بود. ____________________________ (1). عبد اللّه ابن زمعه كسى است كه پدر و عمو و برادرش در جنگ بدر به دست مسلمانان كشته شدند، جدّ او أسود، رسول خدا را فراوان آزار مى‏ داد، اما او از شيعيان امام على عليه السّلام شد و فكر مى‏ كرد در تقسيم بيت المال به او بيشتر توجّه مى‏ شود. امّا پاسخ قاطع امام او را بيدار كرد. ◇◇◇◇◇◇◇ @Qassed www.qassed.ir

نامه 66 نهج البلاغه: همّ و غمّت آخرت باشد نه دنیا (نامه به عبد الله بن عباس، اين نامه به گونه ديگرى نيز آمده است). ضرورت واقع بينى: پس از ياد خدا و درود همانا انسان از به دست آوردن چيزى خشنود مى شود كه هرگز آن را از دست نخواهد داد، و براى چيزى اندوهناك است كه هرگز به دست نخواهد آورد، پس بهترين چيز نزد تو در دنيا، رسيدن به لذّت ها، يا انتقام گرفتن نباشد، بلكه هدف تو خاموش كردن باطل، يا زنده كردن حق باشد، تنها به توشه اى كه از پيش فرستادى خشنود باش، و بر آنچه به جاى مى گذارى حسرت خور، و همّت و تلاش خود را براى پس از مرگ قرار ده. ◇◇◇◇◇◇◇ @Qassed www.qassed.ir

حکمت 47 نهج البلاغه: معیار صداقت و شجاعت و عفت شناخت ارزش ها (اخلاقى): و درود خدا بر او، فرمود: ارزش مرد به اندازه همّت اوست، و راستگويى او به ميزان جوانمردى اش، و شجاعت او به قدر ننگى است كه احساس مى كند، و پاكدامنى او به اندازه غيرت اوست. ◇◇◇◇◇◇◇ @Qassed www.qassed.ir

حکمت 48 نهج البلاغه: دوراندیشی و تفکر، راه پیروزی راز دارى و پيروزى (اخلاقى، سياسى): و درود خدا بر او، فرمود: پيروزى در دورانديشى، و دور انديشى در به كار گيرى صحيح انديشه، و انديشه صحيح به راز دارى است. ◇◇◇◇◇◇◇ @Qassed www.qassed.ir

خطبه 104 نهج البلاغه؛ بخش اول: رهاورد بعثت پيامبر اعظم (در سال 36 هجرى وقتى امام به سوى شهر بصره حركت مى كرد در صحراى ربذه هنگامى كه برخى از حجّاج بيت اللّه نيز به سخنان آن حضرت گوش فرا مى دادند ايراد فرمود). ره آورد بعثت پيامبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم: پس از ستايش پروردگار، همانا خداوند سبحان، حضرت محمّد صلّى اللّه عليه و آله و سلّم را مبعوث فرمود، در روزگارانى كه عرب كتابى نخوانده و ادّعاى وحى و پيامبرى نداشت. پيامبر اسلام صلّى اللّه عليه و آله و سلّم با يارانش به مبارزه با مخالفان پرداخت تا آنان را به سر منزل نجات كشاند، و پيش از آن كه مرگشان فرا رسد آنان را به رستگارى رساند. با خستگان مدارا كرد، و شكسته حالان را زير بال گرفت تا همه را به راه راست هدايت فرمود، جز آنان كه راه گمراهى پيمودند و در آنها خيرى نبود. همه را نجات داد، و در جايگاه مناسب رستگارى، استقرارشان بخشيد، تا آن كه آسياب زندگى آنان به چرخش در آمد، و نيزه شان تيز شد. ◇◇◇◇◇◇◇ @Qassed www.qassed.ir

خطبه 104 نهج البلاغه؛ بخش دوم: ثبات قدم در اسلام به خدا سوگند من در دنباله آن سپاه بودم، تا باطل شكست خورد و عقب نشست، و همه رهبرى اسلام را فرمانبردار شدند. در اين راه هرگز ناتوان نشدم، و نترسيدم، و خيانت نكردم، و سستى در من راه نيافت. به خدا سوگند درون باطل را مى شكافم تا حق را از پهلويش بيرون كشم. سید رضی می گوید: (جملات برگزيده اين خطبه را در خطبه 33 نيز آورده ايم، چون در اين نقل اندك تفاوتى وجود داشت بار ديگر جداگانه آن را آورده ام). ◇◇◇◇◇◇◇ @Qassed www.qassed.ir