💢 مروری کوتاه بر #نکات_تفسیری آیات سوره بقره ( آیات274 ) 🌺🍃✨🌸✨🌺🍃 🕋الَّذِينَ يُنْفِقُونَ أَمْوالَهُمْ بِاللَّيْلِ وَ النَّهارِ سِرًّا وَ عَلانِيَةً فَلَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَ لا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَ لا هُمْ يَحْزَنُونَ‌ «274» 💎❤️كسانى كه اموال خود را در شب وروز، پنهان وآشكارا انفاق مى‌كنند، اجر وپاداش آنان نزد پروردگارشان است و نه ترسى براى آنهاست و نه غمگين مى‌شوند. ☘💠نکته ها💠☘ 🔷در تفاسير صافى، مجمع‌البيان، قرطبى و كبير فخررازى آمده كه اين آيه در شأن حضرت على عليه السلام نازل شده است. هنگامى كه آن حضرت فقط چهار درهم ذخيره داشت، يك درهم را در روز، يك درهم را در شب، سومين آنرا مخفيانه، و چهارمين درهم را آشكارا در راه خدا انفاق نمود. 🔷البته وعده‌ى اين آيه، شامل همه كسانى مى‌شود كه اينگونه عمل كنند. چنين افرادى نه از فقر و تنگدستى بيم دارند، چون به وعده‌هاى خداوند ايمان داشته و به او توكّل مى‌كنند، و نه بخاطر انفاق، اندوهگين مى‌شوند، چون به رضايت الهى و آثار اخروى انفاق توجّه دارند. 🔷شايد دليل آنكه «ليل» بر «نهار» ويا «سر» بر «علانية» مقدّم شده است، آن باشد كه انفاق‌هاى پنهانى در دل شب ارزش بيشترى دارد. «1» 🔷اين آيه به منزله‌ى جمع‌بندى چهارده آيه گذشته است كه درباره انفاق بحث مى‌كرد. موضوعى كه هيچ موردى در قرآن اينگونه مفصّل بحث نشده است. آثار انفاق بر كسى پوشيده نيست، از جمله: تعديل ثروت وكم شدن اختلافات طبقاتى، ايجاد محبّت، شكوفايى روح سخاوت و بالاتر از همه قرب به خداوند. 🔷انفاق، علاوه بر انفاق مال و ثروت، شامل انفاقِ علم، آبرو و مقام نيز مى‌شود. كلمه‌ى انفاق، در لغت به معناى پر كردن گودال و در اصطلاح، به معناى پر كردن و بر طرف نمودن كمبودهاى مالى است. 🔷يادآورى اين نكته لازم است كه توجّه اسلام به مسئله انفاق، به معناى گداپرورى و رواج‌ تكدّى‌گرى نيست. زيرا در بسيارى از روايات، از كسانى كه بدون داشتن نياز، از ديگران درخواست كمك مى‌كنند، مذمّت شده واز سوى ديگر بهترين نوع انفاق، در اختيار قراردادن ابزار كار به جاى پول دادن، معرفى شده است. 📚«1». تفسير مراغى. 📚جلد 1 - صفحه 435 🔰🔰پیام ها🔰🔰 🔶1- داشتن روحيّه‌ى انفاق و سخاوت مهم است، نه يكى دو بار انفاق آنهم از روى ترحّم. «يُنْفِقُونَ» فعل مضارع بر استمرار دلالت دارد. 🔶2- تعيين نشدن اجر الهى، نشانه‌ى گستردگى آن است. «أَجْرُهُمْ» 🔶3- وعده‌هاى الهى، بهترين مشوّق انسان در كارهاى نيك است. «فَلَهُمْ أَجْرُهُمْ» 🔶4- آرامش و امنيّت، از بركات انفاق است. «لا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَ لا هُمْ يَحْزَنُونَ» ------------------------------------------------- 📚 برگرفته از تفسیرنور #تفسیر #سوره_بقره ╭━═━✨❀🌸❀✨━═━╮ @QURAN_SOUND114 ╰━═━✨❀🌸❀✨━═━╯

⬇️⬇️⬇️ 🔷امام صادق عليه السلام علّت تكرار آيات ربا را آماده سازى ثروتمندان براى كار خير و صدقات مى‌داند و مى‌فرمايد: چون از يكسو «ربا» حرام است و از طرف ديگر كنز و انباشتن ثروت به صورت راكد نيز است، پس چاره‌اى براى ثروتمندان جز انفاق و يا كارهاى توليدى مفيد باقى نمى‌ماند. «7» همچنان كه درباره‌ى علّت تحريم ربا گفته‌اند: رباخوارى مانع جريان پول در مسير توليد و كارهاى عام المنفعه است و به جاى تلاش و فكر و بازو، فقط از سود پول بهره‌گيرى مى‌شود، لذا ربا تحريم شده است. از امام صادق عليه السلام روايت شده است كه فرمودند: «لو كان الربا حلالا لترك الناس التجارات» اگر ربا حلال بود، مردم كسب و كار را رها مى‌كردند. «1» و از امام رضا عليه السلام نيز روايت شده است كه فرمودند: اگر ربا شيوع پيدا كند راه قرض دادن بسته مى‌شود. «2» ضمناً چون احتمال در دام ربا افتادن در امور اقتصادى زياد است، در حديث مى‌خوانيم: «من اتّجر بغير فقه فقد ارتطم فى‌الربا» «3» هركس بدون دانش و آگاهى از مسائل فقهى تجارت وارد تجارت شود، گرفتار ربا مى‌شود. 📚«1». تفسير الميزان، ذيل آيه. 📚«2». وسائل، ج 12، ص 429. 📚«3». كافى، ج 5، ص 147. 📚«4». كنز العمّال، ج 4، ص 104. 📚«5». وسائل، ج 12، ص 430. 📚«6». تفسير درالمنثور، ج 2، ص 102. 📚«7». وسائل، ج 12، ص 423. 📚جلد 1 - صفحه 438 💢 آثار ربا: ✔️گرفتن پول اضافى، بدون انجام كارى مفيد و يا مشاركت در توليد، نوعى ظلم و اجحاف است كه موجب پيدايش دشمنى و قساوت مى‌شود. ✔️ربا دهنده به جهت بدهى‌هاى تصاعدى، گاهى ورشكست و مجبور به قبول انواع ذلّت‌ها و اسارت‌ها مى‌شود. «4» ✔️ربا، تعادل جامعه را بهم زده و موجب تقسيم جامعه به دو قطب مستكبر و مستضعف مى‌شود. «5» ✔️با توجّه به اين آثار تخريبى، نه تنها در شريعت اسلام، بلكه در تمام اديان آسمانى ربا تحريم شده است. ✔️امّا برخى به بهانه‌هايى مى‌خواهند ربا را توجيه كنند و به دنبال راه فرار هستند. كلاه شرعى ساختن، همانند حيله يهود براى گرفتن ماهى در روز شنبه كه در آيات قبل ماجراى آن بيان شد، نوعى بازى بيش نيست و قرآن از اين گونه بازى‌ها انتقاد كرده است. ✔️ربا، آثار تخريبى خود را دارد هرچند كه جوامع انسانى آن را در سيستم اقتصادى خودپذيرفته باشند. علّت پيشرفت جوامع غربى، توجّه به علم و صنعت است، نه اينكه رباخوارى موجب ترقّى آنها شده باشد. 🔰🔰پیام ها🔰🔰 🔶1- رباخواران، از تعادل روحى و روانى برخوردار نيستند و جامعه را نيز از تعادل‌ اقتصادى خارج مى‌سازند. «كَما يَقُومُ الَّذِي يَتَخَبَّطُهُ الشَّيْطانُ» 📚«1». وسائل، ج 12، ص 424 و بحار، ج 103، ص 119. 📚«2». الحياة، ج 4، ص 334. 📚«3». نهج‌البلاغه، قصار 447. 📚«4». تفسير مراغى، ذيل آيه. 📚«5». تفسير الميزان. 📚جلد 1 - صفحه 439 🔶2- تشبيه بيع حلال به رباى حرام، نشانه‌ى عدم تعادل فكرى آنان است. «يَتَخَبَّطُهُ الشَّيْطانُ ... بِأَنَّهُمْ قالُوا إِنَّمَا الْبَيْعُ مِثْلُ الرِّبا» 🔶3- توجيه گناه، راه را براى انجام گناه باز مى‌كند. «إِنَّمَا الْبَيْعُ مِثْلُ الرِّبا» 🔶4- تا قبل از ابلاغ تكيف، مسئوليّتى نيست. «فَمَنْ جاءَهُ مَوْعِظَةٌ مِنْ رَبِّهِ» 🔶5- احكام الهى، در جهت پند وتربيت مردم است. «جاءَهُ مَوْعِظَةٌ مِنْ رَبِّهِ» 🔶6- قانون امروز، شامل گذشته افراد نمى‌شود. «فَلَهُ ما سَلَفَ» 🔶7- از گناه ناآگاهان اغماض مى‌شود، ولى از آگاهانِ مغرض و مُصرّ هرگز. «وَ مَنْ عادَ فَأُولئِكَ أَصْحابُ النَّارِ» ------------------------------------------------- 📚 برگرفته از تفسیرنور #تفسیر #سوره_بقره ╭━═━✨❀🌸❀✨━═━╮ @QURAN_SOUND114 ╰━═━✨❀🌸❀✨━═━╯

💢 مروری کوتاه بر #نکات_تفسیری آیات سوره بقره ( آیات276 ) 🌺🍃✨🌸✨🌺🍃 🕋يَمْحَقُ اللَّهُ الرِّبا وَ يُرْبِي الصَّدَقاتِ وَ اللَّهُ لا يُحِبُّ كُلَّ كَفَّارٍ أَثِيمٍ‌«276» 🌈 خداوند ربا را نابود مى‌كند، ولى صدقات را افزايش مى‌دهد و خداوند هيچ انسان ناسپاس وكافرِ گنهكارى را دوست نمى‌دارد. ☘💠نکته ها💠☘ 🔷كلمه‌ى «محق» به معناى نقصان تدريجى است و مُحاق به ماه گفته مى‌شود كه نورش در شبهاى آخر آنچنان كاهش يافته كه ديده نمى‌شود. و در مقابل، «ربا» به معنى رشد تدريجى است. 🔷اين آيه يادآور مى‌شود كه هرچند رباخوار به قصد انباشت ثروت، از ديگران ربا مى‌گيرد، ولى خداوند بركت و آثار خوبى كه بايد ازدياد مال داشته باشد از ربا مى‌گيرد. لازم نيست خود مال رَبَوى از بين برود، بلكه اهدافى كه از افزايش ثروت در نظر است از بين مى‌رود. در نظام رَبَوى، سعادت، محبّت و امنيّت نيست و چه بسيار ثروتمندانى كه از سرمايه خود، هيچ نوع راحتى و آرامش و يا محبوبيّتى بدست نمى‌آورند، ولى در نظامى كه در آن انفاق، صدقه و قرض‌الحسنه رايج باشد، آن جامعه از بركات زيادى برخوردار است. در آن نظام، فقرا مأيوس نبوده و اغنيا در فكر تكاثر نيستند. محرومان به فكر انتقام و سرقت، و اغنيا نگران حراست‌ و حفاظت اموال خود نمى‌باشند و جامعه از يك تعادل نسبى همراه با الفت و رحمت و تفاهم و امنيّت برخوردار خواهد بود. در تفسير كبير فخررازى آمده است: وقتى رباخوار، عواطف و عدالت انسانى را در خود محو كند، خود و اموالش مورد نفرين فقرا قرار مى‌گيرد و كينه و انتقام و توطئه سرقت هر لحظه او را تهديد مى‌كند و اين نمونه‌اى از آن نابودى است كه در آيه مطرح شده است. 📚جلد 1 - صفحه 440 🔰🔰پیام ها🔰🔰 🔶1- به رشد ظاهرى ثروت خيره نشويد، نظام اقتصادى بر اساس ربا روبه نابودى است. «يَمْحَقُ اللَّهُ الرِّبا» 🔶2- نابود كردن مال ربوى، از سنّت‌هاى الهى است. «يَمْحَقُ اللَّهُ الرِّبا» فعل مضارع نشانه‌ى استمرار است. 🔶3- رواج صدقه وزكات، سبب رشد واستوارى اقتصاد است. «يُرْبِي الصَّدَقاتِ» 🔶4- رباخوار، از رحمت و محبّت الهى محروم است. «وَ اللَّهُ لا يُحِبُّ كُلَّ كَفَّارٍ أَثِيمٍ» 🔶5- رباخوار، بسيار ناسپاس و گنهكار است. او با گرفتن ربا خود را ضامن مردم، زندگى خود را حرام، عباداتش را باطل، و حرص و طمع قساوت را بر خود حاكم مى‌گرداند. «كَفَّارٍ أَثِيمٍ» ------------------------------------------------- 📚 برگرفته از تفسیرنور #تفسیر #سوره_بقره ╭━═━✨❀🌸❀✨━═━╮ @QURAN_SOUND114 ╰━═━✨❀🌸❀✨━═━╯

💢 مروری کوتاه بر #نکات_تفسیری آیات سوره بقره ( آیات277 ) 🌺🍃✨🌸✨🌺🍃 🕋 إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ وَ أَقامُوا الصَّلاةَ وَ آتَوُا الزَّكاةَ لَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَ لا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَ لا هُمْ يَحْزَنُونَ‌«277» ☘🌼همانا كسانى كه ايمان آورده و كارهاى نيكو انجام داده‌اند و نماز برپا داشته و زكات پرداخته‌اند، پاداششان نزد پروردگارشان (محفوظ) است و نه ترسى بر آنهاست و نه غمگين مى‌شوند. ☘💠نکته ها💠☘ 🔷اين آيه، برابر رباخواران كه «كفّار اثيم» هستند، سيماى مؤمنان را ترسيم مى‌كند كه عمل صالح انجام داده و نماز را بر پاى مى‌دارند و زكات پرداخت مى‌كنند. تا اشاره به اين باشد كه‌ زمينه‌ى برچيده شدن ربا در جامعه، توجّه به ايمان وعمل صالح واحياى نماز وزكات است. 📚جلد 1 - صفحه 441 💠مردم چهار گروهند: ✔️1. گروهى ايمان آورده و عمل صالح انجام مى‌دهند كه اينان «مؤمنانند». ✔️2. گروهى، نه ايمان آورده ونه كار شايسته انجام مى‌دهند كه اينان «كافرانند». ✔️3. گروهى ايمان دارند، ولى عمل صالح ندارند كه اينان «فاسقانند». ✔️4. گروهى ايمان ندارند، ولى اظهار ايمان مى‌كنند و در ظاهر كار نيك انجام مى‌دهند كه اينان «منافقانند». 🔷اگر رباخواران از خدا و مردم بريده‌اند، امّا در مقابل، كسانى هستند كه اهل ايمان و عمل صالح بوده و از طريق نماز، با خداوند مرتبط مى‌باشند و با پرداخت زكات با مردم پيوند دارند. 🔰🔰پیام ها🔰🔰 🔶1- اسلام در كنار مسائل عبادى وفردى، به مسائل اقتصادى ومردمى نيز توجّه دارد. نماز وزكات در كنار هم مطرحند. «أَقامُوا الصَّلاةَ وَ آتَوُا الزَّكاةَ» 🔶2- ذكر نماز وزكات بعد از عمل صالح، نشانه آن است كه در ميان كارهاى شايسته حساب اين دو جداست. «عَمِلُوا الصَّالِحاتِ وَ أَقامُوا الصَّلاةَ وَ آتَوُا الزَّكاةَ» 🔶3- تشويق نيكوكاران بدنبال تهديد بدكاران، يك اصل تربيتى است. «لَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ» 🔶4- هوشمند كسى است كه در محاسبات، تنها به موجودى امروز كه در دست دارد ننگرد، بلكه به آينده وذخيره‌هايى كه نزد خداوند است توجّه داشته باشد. «عِنْدَ رَبِّهِمْ» 🔶5- پروردگار، به مؤمنانى كه اهل عمل صالح ونماز وزكاتند، نظر ويژه‌اى دارد. كلمه‌ «رَبِّهِمْ» اشاره به لطف خاصّ اوست. 🔶6- وعده‌هاى الهى، انگيزه‌ى عمل صالح است. «لَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ» 🔶7- امنيّت وآرامش واقعى، در سايه‌ى ايمان وعمل صالح وپيوند با خدا ومردم‌ است. «لا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَ لا هُمْ يَحْزَنُونَ» 📚جلد 1 - صفحه 442 🔶8- عوامل آرامش، ايمان، عمل صالح، نماز وزكات است. «آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ وَ أَقامُوا الصَّلاةَ وَ آتَوُا الزَّكاةَ ... لا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَ لا هُمْ يَحْزَنُونَ» ------------------------------------------------- 📚 برگرفته از تفسیرنور #تفسیر #سوره_بقره ╭━═━✨❀🌸❀✨━═━╮ @QURAN_SOUND114 ╰━═━✨❀🌸❀✨━═━╯

💢 مروری کوتاه بر #نکات_تفسیری آیات سوره بقره ( آیات278 ) 🌺🍃✨🌸✨🌺🍃 🕋 يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ ذَرُوا ما بَقِيَ مِنَ الرِّبا إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ‌ «278» 🍃💎اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد! تقواى الهى پيشه كنيد و آنچه را از (مطالبات) ربا باقى مانده است، رها كنيد، اگر ايمان داريد. ☘💠نکته ها💠☘ 🔷در آيات قبل به مفاسد ربا اشاره شد كه ربا فرد وجامعه را از تعادل خارج و آشفته مى‌كند؛ «يَتَخَبَّطُهُ الشَّيْطانُ» وروشن شد كه ربا در حقيقت كم شدن است، نه زياد شدن؛ «يَمْحَقُ اللَّهُ الرِّبا» اكنون نهى از ربا را صريحاً بيان مى‌كند. «ذَرُوا ما بَقِيَ مِنَ الرِّبا» 🔷در تفاسيرِ مجمع البيان، الميزان و مراغى نقل شده است كه وقتى آيه تحريم ربا نازل شد، برخى از صحابه همانند خالدبن وليد، عباس وعثمان، از مردم مقدارى طلب از بابت ربا داشتند، آنها در مورد طلبكارى خود، از پيامبر صلى الله عليه و آله كسب تكليف كردند و آيه فوق نازل شد. 🔷پيامبر صلى الله عليه و آله بعد از نزول اين آيه فرمود: عباس، عموى من نيز حقّ مطالبه ربا ندارد و قبل از همه، بايد خويشان من دست از ربا بردارند. همچنان كه در طى خطبه‌اى فرمود: «و كل ربا فى الجاهلية موضوع تحت قدمى هاتين و اول ربا اضع ربا العباس» تمام رباهاى مقرّر در دوره جاهليّت را زير پاى مى‌اندازم و از همه پيشتر رباهايى كه براى عباس است. «1» 🔰🔰پیام ها🔰🔰 🔶1- رباخوارى، از عادات زمان جاهليّت بود كه مسلمانان صدر اسلام نيز به آن آلوده بودند. «يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا ... ذَرُوا» 📚«1». تفسير فى ظلال القرآن. 📚جلد 1 - صفحه 443 🔶2- تقوا، مرحله بالاترى از ايمان است. «يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ» 🔶3- رباخوار، مالك بهره نمى‌شود واسلام سود رَبَوى را به رسميّت نمى‌شناسد. «ذَرُوا ما بَقِيَ مِنَ الرِّبا» 🔶4- لازمه‌ى ايمان وتقوا، صرف نظر كردن از مال حرام است. «إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ» ------------------------------------------------- 📚 برگرفته از تفسیرنور #تفسیر #سوره_بقره ╭━═━✨❀🌸❀✨━═━╮ @QURAN_SOUND114 ╰━═━✨❀🌸❀✨━═━╯

💢 مروری کوتاه بر #نکات_تفسیری آیات سوره بقره ( آیات279 ) 🌺🍃✨🌸✨🌺🍃 🕋 فَإِنْ لَمْ تَفْعَلُوا فَأْذَنُوا بِحَرْبٍ مِنَ اللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ إِنْ تُبْتُمْ فَلَكُمْ رُؤُسُ أَمْوالِكُمْ لا تَظْلِمُونَ وَ لا تُظْلَمُونَ‌«279» ❤️🍃پس اگر چنين نكرديد، (بدانيد كه) اعلان جنگ با خدا و رسولش داده‌ايد و اگر توبه كنيد، (اصل) سرمايه‌هاى شما از آنِ خودتان است. (ودر اين صورت) نه ستم مى‌كنيد و نه بر شما ستم مى‌شود. 💠☘نکته ها☘💠 🔷در اسلام، نه اجازه ربا وبهره‌كشى واستثمار داده شده و نه اموال مردم يك‌جانبه مصادره مى‌گردد. در بعضى نظام‌ها، مالكيّت ملغى وتمام اموال را از صاحبانشان مى‌گيرند و در برخى ديگر، استثمار و بهره‌كشى و ربا، به هر شكلى آزاد است. 🔰🔰پیام ها🔰🔰 🔶1- رباخوار، محارب با خداست. او بايد بداند كه در اين جنگ، در يك طرف او قرار دارد و در طرف ديگر، خداوند جبّار. «فَأْذَنُوا بِحَرْبٍ مِنَ اللَّهِ» 🔶2- رباخوارى، گناه كبيره است. چون اعلام جنگ با خداوند است. «بِحَرْبٍ مِنَ اللَّهِ» 🔶3- رباخوار، گمان نكند با مردم محروم طرف است، بلكه خداوند به حمايت از محرومان برخاسته و از حقّ آنان دفاع مى‌كند. «بِحَرْبٍ مِنَ اللَّهِ» 🔶4- براى محاربين با خدا نيز راه توبه باز است. «بِحَرْبٍ مِنَ اللَّهِ ... وَ إِنْ تُبْتُمْ» 🔶5- رباخوار، تنها مالك اصل مال است، نه بهره آن. «فَلَكُمْ رُؤُسُ أَمْوالِكُمْ» 🔶6- براى نجات محرومان، اصل مالكيّت مردم را ناديده نگيريد ومالكيّت‌ خصوصى در اقتصاد اسلامى پذيرفته شده است. «فَلَكُمْ رُؤُسُ أَمْوالِكُمْ» 📚جلد 1 - صفحه 444 🔶7- سلطه پذيرى و سلطه گرى هر دو محكوم است، نه ظلم ببينيد و نه ظلم روا داريد. «لا تَظْلِمُونَ وَ لا تُظْلَمُونَ» 🔶8- انتقام ممنوع است. به رباخوار توبه كننده نيز نبايد ظلم شود. «فَلَكُمْ رُؤُسُ أَمْوالِكُمْ لا تَظْلِمُونَ وَ لا تُظْلَمُونَ» 🔶9- به توبه كنندگان، نبايد بخاطر خلاف‌كارى‌هاى پيشين ظلمى شود. سرزنش كسانى كه قبلًا خلاف‌كار بوده‌اند ممنوع است. «فَإِنْ تُبْتُمْ ... لا تَظْلِمُونَ وَ لا تُظْلَمُونَ» 🔶10- استقرار عدالت اقتصادى، از وظايف حكومت اسلامى است. «لا تَظْلِمُونَ وَ لا تُظْلَمُونَ» ------------------------------------------------- 📚 برگرفته از تفسیرنور #تفسیر #سوره_بقره ╭━═━✨❀🌸❀✨━═━╮ @QURAN_SOUND114 ╰━═━✨❀🌸❀✨━═━╯

💢 مروری کوتاه بر #نکات_تفسیری آیات سوره بقره ( آیات280 ) 🌺🍃✨🌸✨🌺🍃 🕋 وَ إِنْ كانَ ذُو عُسْرَةٍ فَنَظِرَةٌ إِلى‌ مَيْسَرَةٍ وَ أَنْ تَصَدَّقُوا خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُون َ‌«280» 🌼🌺واگر (بدهكار) تنگ‌دست بود، او را تا هنگام توانايى مهلت دهيد و (در صورتى كه واقعاً توان پرداخت ندارد،) اگر ببخشيد براى شما بهتر است، اگر (نتايج آنرا) بدانيد. ☘💠نکته ها💠☘ 🔷هر چند در اين آيه سفارش شده كه به بدهكار مهلت داده شود، ولى نبايد بدهكار از اين موضوع سوء استفاده كند. لذا اگر بدون عذر در پرداخت بدهى خود تأخير كند، گناهكار است. 🔷در حديث آمده است: براى كسانى كه بدون عذر، بدهى خود را نمى‌پردازند، گناهِ دزد نوشته مى‌شود. همچنان كه براى مهلت دهندگان، پاداشى چون پاداش شهيدان ثبت مى‌شود. به هر روزى كه به بدهكار مهلت داده شود، پاداش صدقه همان مبلغ براى طلبكار ثبت مى‌شود. «1» 💢گذشت از بدهكار نادار، براى شما بهتر است، زيرا: ✔️الف: شايد فردا براى خود شما نيز اين صحنه پيش آيد. 📚«1». تفسير برهان. 📚جلد 1 - صفحه 445 ✔️ب: مال فراموش مى‌شود، ولى بخشيدن به نادار هرگز فراموش نمى‌شود. ✔️ ج: كسب رضايت دل محروم و رضاى خالق، از كسب درآمد بمراتب بهتر است. 🔷در احكام فقهى آمده است: زندانى كردن بدهكار معذور، ممنوع است و در مواردى كه شخص بدهكار واقعاً مالى نداشته باشد كه بدهى خود راپرداخت كند، وظيفه‌ى حكومت اسلامى است كه بدهى او را بپردازد. 🔰🔰پیام ها🔰🔰 🔶1- اسلام، حامى مستضعفان است. «وَ إِنْ كانَ ذُو عُسْرَةٍ» 🔶2- نه تنها ربا نگيريد، بلكه در گرفتن رأس المال و اصل سرمايه نيز مدارا كنيد. «فَنَظِرَةٌ إِلى‌ مَيْسَرَةٍ» 🔶3- اصل در زمان‌بندى براى بازپرداخت، توان بدهكار است. «فَنَظِرَةٌ إِلى‌ مَيْسَرَةٍ» 🔶4- اجبار بدهكارى كه توانايى پرداخت دارد، مانعى ندارد. «إِنْ كانَ ذُو عُسْرَةٍ فَنَظِرَةٌ» 🔶5- بخشيدن بدهكار فقير، صدقه است. «وَ أَنْ تَصَدَّقُوا خَيْرٌ لَكُمْ» 🔶6- نظام حقوقى و اقتصادى اسلام، با نظام اخلاقى آن پيوند دارد. گرچه بازپس‌گيرى وام حقّ است، ولى مهلت دادن وبخشيدنِ بدهكار بايد مراعات شود. «فَنَظِرَةٌ ... تَصَدَّقُوا» 🔶7- محدوديّت انسان وثروت دوستى او نمى‌گذارد كه انسان به حقيقت ارزشها و كمالات پى‌ببرد. «إِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ» ------------------------------------------------- 📚 برگرفته از تفسیرنور #تفسیر #سوره_بقره ╭━═━✨❀🌸❀✨━═━╮ @QURAN_SOUND114 ╰━═━✨❀🌸❀✨━═━╯

💢 مروری کوتاه بر #نکات_تفسیری آیات سوره بقره ( آیات281 ) 🌺🍃✨🌸✨🌺🍃 🕋 وَ اتَّقُوا يَوْماً تُرْجَعُونَ فِيهِ إِلَى اللَّهِ ثُمَّ تُوَفَّى كُلُّ نَفْسٍ ما كَسَبَتْ وَ هُمْ لا يُظْلَمُونَ‌ «281» 🌈 و پروا كنيد از روزى كه در آن به پيشگاه خداوند بازگردانده مى‌شويد و سپس هركس (جزاى) آنچه را كسب كرده، بدون كم وكاست داده مى‌شود و به آنان ستمى نمى‌رود. 📚جلد 1 - صفحه 446 ☘💠نکته ها💠☘ 🔷اين آيه به منزله‌ى جمع‌بندى و هشدار عمومى در پايان آيات ربا است. در تفاسيرى همچون كشّاف، الميزان، مجمع البيان، كبير فخر رازى و برهان آمده است كه اين آيه، آخرين آيه‌اى بوده كه بر رسول خدا صلى الله عليه و آله نازل شده، ولى به دستور پيامبر صلى الله عليه و آله در اينجا قرار گرفته است. 🔰🔰پیام ها🔰🔰 🔶1- قيامت، روز مهمى است. تنوين كلمه‌ «يَوْماً» اشاره به عظمت آن روز دارد. 🔶2- ربا گرفتن و رسيدن به دنيا، ساده و زودگذر است، آنچه ابدى وباقى است، قيامت است. «وَ اتَّقُوا يَوْماً» 🔶3- تقوا و ياد قيامت، قوى‌ترين عامل براى دور شدن از ربا وساير محرّمات است. «وَ اتَّقُوا يَوْماً تُرْجَعُونَ فِيهِ» 🔶4- ضامن اجراى نظام اقتصادى اسلام، ايمان و تقواى مردم است. «وَ اتَّقُوا يَوْماً» 🔶5- در معاملات اين جهان، امكان كم و كاست هست، ولى در معامله با خداوند هيچ گونه كم و كاستى نيست. «تُوَفَّى كُلُّ نَفْسٍ ما كَسَبَتْ» 🔶6- ملاك جزا و پاداش، عمل است، نه آرزو. «ما كَسَبَتْ» 🔶7- نگران انفاق و ترك سود رباهاى خود نباشيد، از اعمال نيك شما اندكى كاسته نمى‌شود. «تُوَفَّى كُلُّ نَفْسٍ ... لا يُظْلَمُونَ» 📚تفسير نور(10جلدى)، ج‌1، ص: 447 ------------------------------------------------- 📚 برگرفته از تفسیرنور #تفسیر #سوره_بقره ╭━═━✨❀🌸❀✨━═━╮ @QURAN_SOUND114 ╰━═━✨❀🌸❀✨━═━╯

💢 مروری کوتاه بر #نکات_تفسیری آیات سوره بقره ( آیات283 ) 🌺🍃✨🌸✨🌺🍃 🕋 وَ إِنْ كُنْتُمْ عَلى‌ سَفَرٍ وَ لَمْ تَجِدُوا كاتِباً فَرِهانٌ مَقْبُوضَةٌ فَإِنْ أَمِنَ بَعْضُكُمْ بَعْضاً فَلْيُؤَدِّ الَّذِي اؤْتُمِنَ أَمانَتَهُ وَ لْيَتَّقِ اللَّهَ رَبَّهُ وَ لا تَكْتُمُوا الشَّهادَةَ وَ مَنْ يَكْتُمْها فَإِنَّهُ آثِمٌ قَلْبُهُ وَ اللَّهُ بِما تَعْمَلُونَ عَلِيمٌ‌«283» 🌼🌸و اگر در سفر بوديد و نويسنده‌اى نيافتيد، وثيقه‌اى بگيريد و اگر به يكديگر اطمينان داشتيد (وثيقه لازم نيست.) پس كسى كه امين شمرده شده، امانت (و بدهى خود را بموقع) بپردازد و از خدايى كه پروردگار اوست پروا كند. و شهادت را كتمان نكنيد و هر كس آنرا كتمان كند، پس بى‌شك قلبش گناهكار است و خداوند به آنچه انجام مى‌دهيد داناست. ☘💠نکته ها💠☘ 🔷هرگاه براى تنظيم سند بدهى نويسنده‌اى نبود، مى‌توان از بدهكار گرو و وثيقه گرفت، خواه در سفر باشيم يا نباشيم. بنابراين جمله‌ى‌ «إِنْ كُنْتُمْ عَلى‌ سَفَرٍ» براى آن است كه معمولًا در سفرها انسان با كمبودها برخورد مى‌كند. نظير جمله‌ى‌ «إِذا حَضَرَ أَحَدَكُمُ الْمَوْتُ حِينَ الْوَصِيَّةِ» يعنى هنگامى كه مرگ به سراغ شما آمد وصيّت كنيد. با اينكه مى‌دانيم وصيّت مخصوص زمان مرگ نيست، لكن آخرين فرصت آن، زمان فرا رسيدن مرگ است. 🔰🔰پیام ها🔰🔰 🔶1- شرط وثيقه، بدست گرفتن و در اختيار بودن است. «مقبوضة» «1» 🔶2- كار از محكم‌كارى عيب نمى‌كند، در برابر طلب، وثيقه بگيريد. «فَرِهانٌ مَقْبُوضَةٌ» 🔶3- جايگاه افراد در احكام تفاوت دارد. براى ناشناس رهن وبراى افراد مطمئن ‌بدون رهن. «فَرِهانٌ مَقْبُوضَةٌ فَإِنْ أَمِنَ ...» 🍃«1». امام باقر عليه السلام فرمود: «لا رهن الا مقبوضة» رهن، بدون قبض نمى‌شود. تهذيب، ج 7، ص 176. 📚جلد 1 - صفحه 453 🔶4- نگذاريد اعتمادها و اطمينان‌ها در معاملات سلب شود. «فَإِنْ أَمِنَ بَعْضُكُمْ بَعْضاً فَلْيُؤَدِّ الَّذِي اؤْتُمِنَ» فلسفه رهن گرفتن، اطمينان است كه اگر بدون آن اطمينان بود، رهن گرفتن ضرورتى ندارد. 🔶5- افراد آگاه به حقوق مردم، در برابر مظلومان مسئولند. «وَ لا تَكْتُمُوا الشَّهادَةَ» 🔶6- آنجا كه بيان حقّ لازم است، سكوت حرام است. «وَ مَنْ يَكْتُمْها فَإِنَّهُ آثِمٌ قَلْبُهُ» 🔶7- انحراف درونى، سبب انحراف بيرونى مى‌شود. قلب گناهكار، عامل كتمان گواهى مى‌شود. «و لم يكتمها فانه آثم قلبه» 🔶8- ايمان به اينكه خداوند همه كارهاى ما را مى‌داند، سبب پيدايش تقوا وبيان حقايق است. «وَ اللَّهُ بِما تَعْمَلُونَ عَلِيمٌ» ------------------------------------------------- 📚 برگرفته از تفسیرنور #تفسیر #سوره_بقره ╭━═━✨❀🌸❀✨━═━╮ @QURAN_SOUND114 ╰━═━✨❀🌸❀✨━═━╯

💢 مروری کوتاه بر #نکات_تفسیری آیات سوره بقره ( آیات284 ) 🌺🍃✨🌸✨🌺🍃 🕋 لِلَّهِ ما فِي السَّماواتِ وَ ما فِي الْأَرْضِ وَ إِنْ تُبْدُوا ما فِي أَنْفُسِكُمْ أَوْ تُخْفُوهُ يُحاسِبْكُمْ بِهِ اللَّهُ فَيَغْفِرُ لِمَنْ يَشاءُ وَ يُعَذِّبُ مَنْ يَشاءُ وَ اللَّهُ عَلى‌ كُلِّ شَيْ‌ءٍ قَدِير ٌ«284» 🌀🍥آنچه در آسمان‌ها و آنچه در زمين است، تنها از آنِ خداست. (بنابراين) اگر آنچه را در دل داريد آشكار سازيد يا پنهان داريد، خداوند شما را طبق آن محاسبه مى‌كند. پس هر كه را بخواهد (وشايستگى داشته باشد) مى‌بخشد و هر كه را بخواهد (ومستحقّ باشد) مجازات مى‌كند و خداوند بر هرچيزى تواناست. 💠♻️نکته ها♻️💠 🔷علامه طباطبائى در تفسير الميزان مى‌فرمايد: حالات قلبى انسان دو نوع است: گاهى خطور است كه بدون اختيار چيزى به ذهن مى‌آيد و انسان هيچ گونه تصميمى بر آن نمى‌گيرد كه آن خطور گناه نيست، چون به دست ما نيست. 🔷امّا آن حالات روحى كه سرچشمه‌ى اعمال بد انسان مى‌شود و در عمق روان ما پايگاه دارد، مورد مؤاخذه قرار مى‌گيرد. 📚جلد 1 - صفحه 454 🔷ممكن است مراد آيه از كيفر حالات باطنى انسان، گناهانى باشد كه ذاتاً جنبه درونى دارد و عمل قلب است، مانند كفر و كتمان حقّ، نه مواردى كه مقدّمه گناه بيرونى است. 🔷انسان، در برابر روحيّات، حالات و انگيزه‌هايش مسئول است و اين مطلب مكرّر در قرآن آمده است. از آن جمله: 🕋«يُؤاخِذُكُمْ بِما كَسَبَتْ قُلُوبُكُمْ» «1» 🍃خداوند شما را به آنچه دلهاى شما كسب نموده است مؤاخذه مى‌كند. 🕋«فَإِنَّهُ آثِمٌ قَلْبُهُ» «2» 🍃براستى كه كتمان كننده، دل او گناهكار است. 🕋«إِنَّ السَّمْعَ وَ الْبَصَرَ وَ الْفُؤادَ كُلُّ أُولئِكَ كانَ عَنْهُ مَسْؤُلًا» «3» 🍃همانا گوش و چشم و دل، هر كدام مورد سؤال هستند. 🕋«إِنَّ الَّذِينَ يُحِبُّونَ أَنْ تَشِيعَ الْفاحِشَةُ فِي الَّذِينَ آمَنُوا لَهُمْ عَذابٌ أَلِيمٌ فِي الدُّنْيا وَ الْآخِرَةِ» «4» 🍃علاقه قبلى به شيوع گناه و فساد در ميان مؤمنان، سبب عذاب دنيا و آخرت است. 🔷حضرت على عليه السلام مى‌فرمايند: مردم بر اساس افكار ونيّات خود مجازات مى‌شوند. «5» 🔰🔰پیام ها🔰🔰 🔶1- خداوند، هم مالك مطلق است؛ «لِلَّهِ ما فِي السَّماواتِ وَ ما فِي الْأَرْضِ» و هم عالم مطلق؛ «إِنْ تُبْدُوا ... أَوْ تُخْفُوهُ» و هم قادر مطلق. «وَ اللَّهُ عَلى‌ كُلِّ شَيْ‌ءٍ قَدِيرٌ» 🔶2- از كوزه همان برون تراود كه در اوست. اعمال انسان‌ها نشانگر طرز تفكّر و اعتقادات درونى آنهاست. «تُبْدُوا ما فِي أَنْفُسِكُمْ» 🔶3- مربّى بايد مردم را ميان بيم واميد نگه دارد. «يغفر، يعذب» 📖«1». بقره، 225. 📖«2». بقره، 283. 📖«3». اسراء، 36. 📖«4». نور، 19. 📚«5». نهج‌البلاغه، خطبه‌ى 75. 📚تفسير نور(10جلدى)، ج‌1، ص: 455 ------------------------------------------------- 📚 برگرفته از تفسیرنور #تفسیر #سوره_بقره ╭━═━✨❀🌸❀✨━═━╮ @QURAN_SOUND114 ╰━═━✨❀🌸❀✨━═━╯

💢 مروری کوتاه بر #نکات_تفسیری آیات سوره بقره ( آیات285 ) 🌺🍃✨🌸✨🌺🍃 🕋 آمَنَ الرَّسُولُ بِما أُنْزِلَ إِلَيْهِ مِنْ رَبِّهِ وَ الْمُؤْمِنُونَ كُلٌّ آمَنَ بِاللَّهِ وَ مَلائِكَتِهِ وَ كُتُبِهِ وَ رُسُلِهِ لا نُفَرِّقُ بَيْنَ أَحَدٍ مِنْ رُسُلِهِ وَ قالُوا سَمِعْنا وَ أَطَعْنا غُفْرانَكَ رَبَّنا وَ إِلَيْكَ الْمَصِيرُ«285» 💎🍃پيامبر به آنچه از سوى پروردگارش بر او نازل شده ايمان دارد و همه مؤمنان (نيز) به خدا و فرشتگان و كتاب‌ها (ى آسمانى) و فرستادگانش ايمان دارند (و مى‌گويند:) ما ميان هيچ يك از پيامبران او فرق نمى‌گذاريم (و به همگى ايمان داريم) و گفتند: ما (نداى حقّ را) شنيديم و اطاعت كرديم، پروردگارا! آمرزش تو را (خواهانيم) و بازگشت (ما) به سوى توست. ☘💠نکته ها💠☘ 🔷در اين آيه اصول دين (توحيد، نبوّت، معاد) بيان شده و در آيه بعد، آمادگى انسان براى انجام تكاليف الهى و درخواست رحمت و مغفرت از خدا مطرح مى‌شود. لذا در حديث آمده است كه اين آيه و آيه بعد ارزش خاصّى دارند و تلاوت آن دو همانند گنج است. 🔷تكريم پيامبر لازم است و حساب رسول اللّه صلى الله عليه و آله از ديگران جداست. لذا در اين آيه ابتدا نام رسول خدا و ايمان او آمد و سپس نام مؤمنان و عقايد آنان. 🔰🔰پیام ها🔰🔰 🔶1- تبلور مكتب در رهبر است. «آمَنَ الرَّسُولُ بِما أُنْزِلَ إِلَيْهِ» 🔶2- مبلّغان دينى بايد به آنچه دعوت مى‌كنند، باور داشته باشند. «آمَنَ الرَّسُولُ ...» 🔶3- نزول كتب آسمانى، براى پرورش وتربيت انسان‌هاست. «مِنْ رَبِّهِ» 🔶4- ايمان به همه انبيا لازم است، چون تمام انبيا يك هدف دارند. «كُتُبِهِ وَ رُسُلِهِ» 🔶5- زمينه‌ى دريافت مغفرت الهى، ايمان وعمل است. «سَمِعْنا وَ أَطَعْنا غُفْرانَكَ رَبَّنا» 🔶6- در كنار ايمان و عمل، باز هم بايد چشم اميد به رحمت و غفران الهى داشت. «سَمِعْنا وَ أَطَعْنا غُفْرانَكَ رَبَّنا» 🔶7- بخشش، از شئون ربوبيّت وزمينه‌ى پرورش است. «غُفْرانَكَ رَبَّنا» 📚تفسير نور(10جلدى)، ج‌1، ص: 456 ------------------------------------------------- 📚 برگرفته از تفسیرنور #تفسیر #سوره_بقره ╭━═━✨❀🌸❀✨━═━╮ @QURAN_SOUND114 ╰━═━✨❀🌸❀✨━═━╯

💢 مروری کوتاه بر #نکات_تفسیری آیات سوره بقره ( آیات286 ) 🌺🍃✨🌸✨🌺🍃 🕋 لا يُكَلِّفُ اللَّهُ نَفْساً إِلَّا وُسْعَها لَها ما كَسَبَتْ وَ عَلَيْها مَا اكْتَسَبَتْ رَبَّنا لا تُؤاخِذْنا إِنْ نَسِينا أَوْ أَخْطَأْنا رَبَّنا وَ لا تَحْمِلْ عَلَيْنا إِصْراً كَما حَمَلْتَهُ عَلَى الَّذِينَ مِنْ قَبْلِنا رَبَّنا وَ لا تُحَمِّلْنا ما لا طاقَةَ لَنا بِهِ وَ اعْفُ عَنَّا وَ اغْفِرْ لَنا وَ ارْحَمْنا أَنْتَ مَوْلانا فَانْصُرْنا عَلَى الْقَوْمِ الْكافِرِينَ‌«286» 🌼🍃خداوند هيچ كس را جز به اندازه توانايى‌اش تكليف نمى‌كند، هركس آنچه از كارها (ى نيك) انجام دهد به سود خود انجام داده و آنچه از كارها (ى بد) كسب كرده به ضرر خود كسب كرده است. (مؤمنان مى‌گويند:) پروردگارا! اگر (در انجام تكاليف چيزى را) فراموش يا خطا نموديم، ما را مؤاخذه مكن. پرودگارا! تكليف سنگين بر ما قرار مده، آن چنان كه (به خاطر گناه و طغيان) بر كسانى كه پيش از ما بودند قرار دادى. پروردگارا! آنچه را (ازمجازات) كه طاقت تحمل آنرا نداريم، بر ما مقرّر نكن و از ما درگذر و ما را بيامرز و در رحمت خود قرارده، تو مولى و سرپرست مايى، پس ما را بر گروه كافران پيروز گردان. ☘💠نکته ها💠☘ 🔷گاهى منشا فراموشى، سهل انگارى خود انسان است كه قابل مؤاخذه مى‌باشد. چنانكه خداوند مى‌فرمايد: «كَذلِكَ أَتَتْكَ آياتُنا فَنَسِيتَها وَ كَذلِكَ الْيَوْمَ تُنْسى‌» «1» آن چنانكه آيات ما بر تو آمد و تو آنها را فراموش كردى، همان‌گونه امروز نيز تو به فراموشى سپرده مى‌شوى. لذا در اين آيه از فراموش‌كارى در كنار خطاكارى، طلب آمرزش مى‌شود. در ضمن از مجازات‌هاى سنگين كه در اثر طغيان و فساد امّت‌هاى پيشين بر آنها تحميل شد، درخواست عفو مى‌شود. 🔷در اين آيه انسان تمام مراحل لطف را از خداوند مى‌خواهد: مرحله اوّل عفو است كه محو آثار گناه و عقاب است. مرحله دوّم مغفرت و محو آثار گناه از روح است و مرحله سوّم بهره‌گيرى از رحمت پروردگار و پيروزى بر كافران مى‌باشد. 📖«1». طه، 126. 📚جلد 1 - صفحه 457 🔷«لا يُكَلِّفُ اللَّهُ نَفْساً إِلَّا وُسْعَها» در آيات ديگر نيز فرموده است: «ما جَعَلَ عَلَيْكُمْ فِي الدِّينِ مِنْ حَرَجٍ» «1» و «يُرِيدُ اللَّهُ بِكُمُ الْيُسْرَ» «2» پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله نيز فرموده است: من به دين آسان و سهل مبعوث شده‌ام. «3» 🔰🔰پیام ها🔰🔰 🔶1- تكاليف الهى، بيش از توان انسان نيست. «لا يُكَلِّفُ اللَّهُ نَفْساً إِلَّا وُسْعَها» اسلام، دينِ آسانى است، نه سخت‌گيرى. 🔶2- اعمال ما آثارى دارد كه بازتابش به خود ما برمى‌گردد. «لَها ما كَسَبَتْ وَ عَلَيْها مَا ...» 🔶3- انسان، آزاد و صاحب اختيار است. «لَها ما كَسَبَتْ» 🔶4- انجام يا ترك دستورات الهى، سود وضررش براى خود ماست. «لَها ... عَلَيْها» 🔶5- كسانى كه مى‌گويند: «سَمِعْنا وَ أَطَعْنا» وسراپا عادل ومتّقى هستند، بازهم از خطا ونسيان‌هاى خود نگرانند ودعا مى‌كنند. «إِنْ نَسِينا أَوْ أَخْطَأْنا» 🔶6- به تاريخ گذشتگان وحوادث تلخ آنان بنگريم تا درس عبرت گرفته وبه خدا پناه ببريم. «كَما حَمَلْتَهُ عَلَى الَّذِينَ مِنْ قَبْلِنا» 🔶7- آداب دعا آن است كه ابتدا به ضعف خود اقرار كنيم؛ «لا طاقَةَ لَنا» سپس به عظمت خداوند گواهى دهيم؛ «أَنْتَ مَوْلانا» آنگاه خواست خود را مطرح كنيم. «وَ اعْفُ عَنَّا وَ اغْفِرْ لَنا وَ ارْحَمْنا» 🔶8- پيروزى اسلام بر كفر، خواسته دائمى مؤمنان است. «فَانْصُرْنا عَلَى الْقَوْمِ الْكافِرِينَ» «والحمدللّه ربّ العالمين» 📖«1». حج، 78. 📖«2». بقره، 185. 📚«3». «بعثنى بالحنيفية السهلة السمحة» بحار، ج 22، ص 263. ------------------------------------------------- 📚 برگرفته از تفسیرنور #تفسیر #سوره_بقره ╭━═━✨❀🌸❀✨━═━╮ @QURAN_SOUND114 ╰━═━✨❀🌸❀✨━═━╯