به نام خدا
➖➿➖➿➖➿➖➿➖➿➖➿➖➿
◀️ #خلاصه_کرسی_خانواده_قرآنی2
💬 جلسه: هفتم
🗓 تاریخ: ۹۹/۶/۱۹
⏺ موضوع: عرصه های تربیت فرزند(تربیت فکری و قلبی)
➖➿➖➿➖➿➖➿➖➿➖➿➖➿
♦️ تربیت فکری:
خداوند در آیات بسیاری از قرآن روی تفکر و تعقل و تدبر مانور داده است. اندیشه با ذهن تفاوت دارد. در تربیت فکری میخواهیم فرزند اندیشمند و متفکر بار بیاید. دنبال یادگیری باشد، دنبال فناوری اطلاعات باشد، ذهن جستجوگری داشته باشد، اهل سوال باشد و اطلاعاتش بالا برود. نتیجه تربیت فکری این میشود که انسان، قدرت تشخیص درست را پیدا کند.
♦️ راهکارهای تربیت فکری:
1️⃣ استدلال: در کودکی فرزند قدرت استدلال ندارد و در نوجوانی این قدرت را پیدا میکند. در این شرایط، پدر و مادر باید با حوصله پاسخگوی تمام سوالات فرزند باشند. برای فرزندانی که کوچکتر هستند و قدرت استدلال ندارند، باید اصول عقاید، اصول اندیشه و مسائل فکری، بعضی مناسبتهای تاریخی و ... را با علل و عوامل آن در قالب قصه برایشان بگوییم.
2️⃣ طرح سوال و تحقیق: سوالاتی برای فرزند مطرح کنیم و از او بخواهیم پاسخ آن را بیابد. ما پرسشگر باشیم و اجازه دهیم فرزند خلاقیت به خرج بدهد. در آن صورت خودبخود اندیشمند میشود.
3️⃣ عبرتگیری: به فرزندان بیاموزیم به دنیای طبیعت که نگاه میکنند، از حوادث عبرت بگیرند.
4️⃣ تفکر در طبیعت: به فرزند مجال بدهیم تا در طبیعت سیر کند و در آیات خداوند تفکر کند و درس بگیرد. نگاه فرزند را به طبیعت فعال کنیم.
5️⃣ فعال کردن فکر فرزند: برای خلاق شدن فکر فرزند کارهای زیادی میتوان انجام داد؛ مثلا مسابقه جملهسازی، جمله را ناقص بگوییم و از او بخواهیم آن را کامل کند.
♦️ تربیت قلبی:
قلب، یکی از ابعاد آدمی است که جایگاه ایمان و تقوا است. قلب با روح فرق میکند و برای رشد ایمان، باید قلب انسان رشد کند.
♦️ راهکارهای تربیت قلبی:
1️⃣ صدقه: فرزند بخشنده بودن را یاد بگیرد.
2️⃣ مسجد: بردن فرزند در محیطهای معنوی مانند مسجد، مزار شهدا، امامزادهها و ... بسیار تاثیرگذار است.
3️⃣ وضو: فرزند را عادت بدهیم تا همیشه با وضو باشد.
4️⃣ عبادت: نقطه نقابل گناه، عبادت است که قلب را نورانی میکند. قرار دادن فرزند در محیط گناه و غیبت و تهمت و دروغ و ... قلب فرزند را تیره و سیاه میکند.
5️⃣ تلاوت قرآن: تلاوت قرآن با صدای زیبا و بلند در منزل، طوری که فرزند فقط درگیر فضای مجازی نباشد.
🆔@quranlive
به نام خدا
➖➿➖➿➖➿➖➿➖➿➖➿➖➿
◀️ #خلاصه_کرسی_خانواده_قرآنی2
💬 جلسه: هشتم
🗓 تاریخ: ۹۹/۶/۲۶
⏺ موضوع: عرصههای تربیت فرزند (تربیت فطری)
➖➿➖➿➖➿➖➿➖➿➖➿➖➿
♦️ تربیت فطری:
فطرت همان وجدان است. هر فرزندی که به دنیا میآید خداوند در وجودش فطرت را قرار داده است و این فطرت، یک فطرت توحیدی و خداگرایی است. ولی گاهی اوقات، زنگار میگیرد و باید این زنگارها زدوده شود؛ بنابراین باید از بدو تولد روی فطرت کودک کار کرد.
♦️ راهکارهای تربیت فطری:
1️⃣ مناجات و ارتباط با خدا: خواندن برخی دعاها مانند دعای کمیل، ابوحمزه و... برای جلای روح.
2️⃣ یادآوری قصههای انبیای الهی و بزرگان: قصههای قرآن برای بیدار کردن فطرتها است؛ داستان نجات حضرت یونس (علیهالسلام) از کام نهنگ، ماجرای نجات حضرت یوسف (علیهالسلام) از زندان، قصه حضرت ابراهیم (علیهالسلام) و ...
3️⃣ بلاها: بلاهای دنیا، برای بیدار کردن فطرت است؛ کرونا، قحطی، زلزله و ... . خداوند فرموده: ما بلا بر شما وارد میکنیم تا به سمت ما بیایید.
♦️ تربیت عاطفی:
انسان یک موجود عاطفی است. در بدو تولد، کودک علم ندارد، جسم او ضعیف است، ولی عاطفهاش فعال است.
♦️ راهکارهای تربیت عاطفی:
1️⃣ تکریم: انسان هم خودش را باید تکریم کند و هم دیگران را. نقطه مقابل تکریم آن است که انسان چه خودش و چه دیگران را تحقیر کند و پست بشمارد.
2️⃣ محبت: اگر برادران حضرت یوسف (علیهالسلام) تصمیم بر قتل یوسف گرفتند برای این بود که میگفتند: یوسف نزد پدر ما محبوبتر از ما است، پس او را میکُشیم تا پدر به ما توجه کند. نسبت به همه محبت داشته باشیم؛ زیرا اگر به انسان محبت نشود رشد نمیکند.
3️⃣ توجه: در رشد عاطفی، رابطه انسان باید همیشه با دیگران عاطفی باشد. نحوه رابطه عاطفی خیلی مهم است؛ همچنانکه حضرت یعقوب (علیهالسلام) فرزندانش را "دلبندم" خطاب میکند. تحقیر و مقایسه کردن نیز ممنوع است.
♦️ تربیت روحانی:
یکی از ابعاد انسان روح است. برای رشد روحانی چه باید کرد؟ دعا، قرآن، نماز، عبادتها، حرم و ... در بحث روح، تاثیرگذار است. امام رضا (علیهالسلام) روزی ده جزء قرآن میخواندند، در حال قرآن خواندن میخوابیدند.
🔲 احساسات سه دسته هستند:
🔺 امید:
انسان یا امیدوار است یا ناامید. انسان امیدوار رفتارهایش بسیار خوب است و به همین دلیل سعی میکنیم، همیشه امید بدهیم. امید کاذب داریم و امید صادق. امید کاذب وعده و وعید بیاساس است ولی امید واقعی دست خداوند است پس باید خودمان و فرزندانمان را به امید به خدا متصل کنیم. در قرآن هر جا انسان به بنبست میرسد خدا هست. امید خدا همراه با عمل است.
🔺 شادی:
ما باید شاد باشیم و تولید شادی نماییم. شادی کاذب داریم که تخریبکننده است؛ مانند موسیقی، مواد و ... . شادی صادق داریم که شادی دینی است؛ مثلا بخشندگی و کمک به دیگران، تولید شادی میکند. هدایت شادی میآورد. هدایت یعنی انسان، کارش را درست انجام بدهد.
🔺 محبت:
چند نکته را در محبت باید دقت کرد:
الف. اعتدال در محبت داشته باشیم؛ اگر به کسی زیاد محبت شود لوس میشود، کم هم محبت شود عقدهای میشود.
ب. عدالت در محبت داشته باشیم. اگر کسی چهار فرزند دارد، محبت او به همه مساوی باشد.
ج. به چه کسی محبت کنیم؟
🆔@quranlive
به نام خدا
➖➿➖➿➖➿➖➿➖➿➖➿➖➿
◀️ #خلاصه_کرسی_خانواده_قرآنی2
💬 جلسه: نهم
🗓 تاریخ: ۹۹/۷/۲
⏺ موضوع: ویژگیهای دوران بلوغ (قسمت اول)
➖➿➖➿➖➿➖➿➖➿➖➿➖➿
♻️ مرور جلسه قبل:
در ادامه عرصههای تربیت فرزند، بحث تربیت فطری مطرح شد. فطرت انسان، توحیدی است. اگر بخواهیم این فطرت بارور شود و رشد کند عواملی بر آن تاثیرگذار است. راهکارهاری بارور شدن فطرت سه مورد بود: مناجات، ذکر قصههای انبیای الهی، بلاها.
🔰 گفته شد که تربیت عاطفی را داریم که با تربیت روانی، احساسی و با بهداشت روانی هم از آن یاد میشود و همه یکی است. در بحث تربیت عاطفی، تکریم فرزند و تحقیر نکردن او، محبت و توجه مهم است. در حوزه احساسات، چون تربیت احساسات و عاطفی یکی است، سه نمونه از احساسات کلیدی انسان مطرح شد: امید واقعی، شادی، محبت.
🔰 تربیت روحی هم داشتیم که چون یک بُعد بسیار مهم انسان روحانی است، دعا، قرآن، حرم رفتن، مسجد بردن و معنویات بسیار تاثیر دارد.
💟 دورانهای سنی در قرآن:
زمانی که فرزند به دنیا میآید، طفل شیرخوار است. پس از آن به سن تمییز میرسد؛ یعنی سنی که خوب و بد را تشخیص میدهد و مسائل جنسی را میفهمد. در آیه ۳۱ سوره نور خداوند پس از بیان مساله حجاب میفرماید چند مورد هست که اگر زن در برابر آنها حجاب نداشت، اشکالی ندارد؛ محارم را ذکر میکند و یک مورد هم این است: اَو الطِّفل الَّذِینَ لَم یَظهَرُوا عَلَی عَورَاتِ النِّسَاء؛ کودکانی که به سن تمییز دادن خوب و بد نسبت به امیال جنسی نرسیدهاند؛ یعنی تحریک جنسی نمیشوند؛ اما اگر کودک به سن تمییز رسید، بانوان بایستی کنترل کنند و حجاب داشته باشند.
🌕 بلوغ جنسی:
پس از آن وارد سن بلوغ جنسی میشویم. سن بلوغ جنسی زمانی است که فرزند ما قدرت جنسی دارد و قرآن از آن به "احتلام" یاد میکند. قبل از آن خداوند متعال در سوره نور، میفرماید: "لَم یَبلُغُ الحُلُمَ" که در مورد پدر و مادر فرموده، باید کنترل کنند و اتاق خصوصی داشته باشند. کودکانی که هنوز به سن بلوغ جنسی نرسیدهاند، در سه موقع پیش از ورود به اتاق پدر و مادر باید اجازه بگیرند: قبل از نماز صبح، هنگام استراحت نیمروز و بعد از نماز عشاء. که در این سه موقع باید فرزند را کنترل کرد.
👈 پس در روابط خانوادگی، باید کودکی را که هنوز به سن بلوغ جنسی نرسیده، کنترل کرد که در این سه موقع ابتدا در بزند، سپس وارد اتاق پدر و مادر بشود. در آیه قبل، در سن تمییز فرموده بود زنان، باید کنترل کنند؛ اما در این جا که فرزند از سن تمییز گذشته و نزدیک سن بلوغ جنسی است، میفرماید، فرزندان هستند که باید کنترل کنند.
🔵 بلوغ کار:
یکی دیگر از سنین بلوغ که در قرآن مطرح شده است، سن بلوغ کار است: فَلَمَّا بَلَغَ مَعَهُ السَّعی؛ زمانی که حضرت اسماعیل (علیهالسلام) به بلوغ کار رسید، حضرت ابراهیم با اسماعیل (علیهماالسلام) شروع کرد به صحبت کردن: من در عالم خواب دیدم که سر تو را میبُرّم، فَانظُر مَاذَا تَرَی؛ بگو نظر خودت چیست؟ حضرت اسماعیل (علیهالسلام) فرمود: افعَل مَا تُومَر؛ کاری که خدا به تو دستور فرموده، انجام بده.
📖 روانشناسان میگویند، منظور از بلوغ کار، بلوغ دوره نوجوانی است. اینجا باید پدر و مادر سعی کنند فرزند را در دستاندازهای کاری بیندازند تا کار کند و ورزیده شود؛ زیرا بهترین دوران برای مهارت آموزی، دوران نوجوانی است.
🎾 بلوغ اَشُدّ:
یک بلوغ دیگر در قرآن کریم، بلوغ اَشُدّ است: لَمَّا بَلَغَ اَشُدَّهُ. اینکه انسان به رشد عقلی میرسد و خدا به او علم و حکمت میدهد.
🔴 بلوغ ازدواج:
قرآن میفرماید: و ابتَلُوا الیَتَامَی حَتَّی اِذَا بَلَغُوا النِّکَاح؛ یتیمان را آزمایش کنید تا به سن نکاح برسند، اگر رشد پیدا کرده بودند، به آنها مال بدهید. در اینجا میفرماید، بلوغ ازدواج با بلوغ اقصادی با سن رشد، هر سه با هم یکی است. یعنی زمانیکه فرزند به سن بلوغ ازدواج رسید و رشد پیدا کرد، میتواند مدیریت اقتصادی هم داشته باشد. بلوغ اقتصادی، بلوغ ازدواج و بلوغ رشد با همدیگر، یکی است.
📝 نکته:
بلوغ جنسی قبل از بلوغ ازدواج است. سن ازدواج، رشد است. سن رشد، زمان مدیریت اقتصادی فرزند است.
🔮سن تکلیف:
سن تکلیف، در دختران، ۹ سالگی و در پسران، ۱۵ سالگی است و زمانی است که باید دین را به فرزندان یاد داد. آموزش دین، قاعده و قانون دارد که چه چیزهایی را باید به فرزند آموخت.
نحوه تعامل ما در سن بلوغ این است که باید فرزند را از نظر شرعی کنترل کرد. در سوره لقمان، گامهای برخورد با فرزند را یاد میکند که چگونه با فرزند کار کنیم و چه چیزهایی را به او یاد بدهیم.
ادامه دارد ... ⬇️⬇️⬇️⬇️⬇️⬇️
🆔@quranlive
➖➿➖➿➖➿➖➿➖➿➖➿➖➿
◀️ #خلاصه_کرسی_خانواده_قرآنی2
💬 جلسه: نهم
🗓 تاریخ: ۹۹/۷/۲
⏺ موضوع: ویژگیهای دوران بلوغ (قسمت دوم)
➖➿➖➿➖➿➖➿➖➿➖➿➖➿
🔴 بلوغ کار:
دوران کار، دوران نوجوانی است. اینکه نحوه تعامل ما با نوجوان چگونه باید باشد، در داستان ابراهیم و اسماعیل (علیهماالسلام) اولین جملهای که حضرت ابراهیم میگوید، این است که من در عالم خواب چنین دیدم، دقت کن و نظرت را بگو. اجباری وجود ندارد.
✅ نتیجه اینکه:
🌐 همیشه، نوجوان را آزاد بگذاریم تا نظر خودش را ارائه بدهد. در مسائل، اخلاقی، رفتاری، دینی، اکراه و زور جواب نمیدهد.
🌐 حضرت ابراهیم (علیهالسلام) فرمود: فَانظُر مَاذَا تَرَی؛ یعنی اول دقت کن، بعد نظر بده. ناپخته نظر نده. نظر دقیق و با تامل باشد. باید فرزند در دوران نوجوانی یاد بگیرد که صاحب نظر شود؛ اما با دقت، تحقیق و پژوهش حرف بزند نه اینکه فقط حرف بزند.
🌐 در اینجا حضرت اسماعیل (علیهالسلام) یک جوابی دارد: افعَل مَا تُومَر؛ آنچه به آن مامور شدهای انجام بده. معلوم میشود، حضرت اسماعیل (علیهالسلام) یقین دارد دستور پدر، حرف شخصی پدر نیست، بلکه حرف خداست.
⛔️ برخی پدر و مادرها حرفهای سلیقه خودشان را میگویند. پدر و مادرهایی که ناخودآگاه در تربیت فرزند، سلیقه شخصی خودشان را اعمال میکنند، یا فرزندشان را مستبد و دیکتاتور بار میآورند یا کسی بار میآورند که هر که هر چه گفت، میگوید چشم، و قدرت اراده ندارد؛ دیکتاتور یا نوکر. ولی اگر پدر و مادر، حرف خدا را بزنند و بر توحید، تکیه کنند، فرزند میپذیرد و آسیب روانی هم برای او ندارد.
📝 نکته دیگر آنکه:
پدر و مادر باید در زندگی مومن و توحیدی باشند تا الگوی فرزندشان بشوند. پدر و مادر توحیدی، رفتارهایشان همه بر اساس ایمان به خداست و فرزند را به سمت خدای متعال سوق میدهند.
🗂 در قرآن کریم، گاهی قصهها و قضایایی مطرح میشود و به نوع سن فرزند هم اشاره میکند؛ مثلا در داستان حضرت یوسف (علیهالسلام) وقتی او را در چاه انداختند و مامور آب کاروان او را از چاه بیرون آورد، گفت: یَا بُشرَی هَذَا غُلَام؛ مژده، من یک بچه پیدا کردم. در زبان عربی، "غلام" به کسی میگویند که نوجوان است.
در اینجا نحوه تعامل حضرت یعقوب (علیهالسلام) با یوسف (علیهالسلام)؛ یعنی نحوه تعامل یک پدر با نوجوان و مدیریتی که حضرت یعقوب (علیهالسلام) بر فرزندانش دارد، متناسب با دوران نوجوانی است.
وقتی یوسف (علیهالسلام) خواب دید و برای پدر تعریف کرد، پدر این خواب را تعبیر کرد و اول به او هشدار داد که به برادرانت نگو، بعد هم فرمود خداوند تو را برمیگزیند.
🌕 پس در دوران نوجوانی:
۱. باید به استعدادهای فرزند دقت کرد. اگر گفت خواب دیدم که سوار ماه شدم بپذیریم.
۲. به فرزند توجه کنیم.
۳. رابطه عاطفی داشته باشیم (یَا بُنَیّ: دلبندم).
۴. طوری برخورد کنیم که رابطه برادری، خواهری بین تمام فرزندان، حفظ شود. همانگونه که یعقوب (علیهالسلام) فرمود: به برادرانت خوابت را نگو و از لفظ "برادر" استفاده کرد.
۵. بعد از اینکه فرزند را هشدار داد، میگوید آینده تو اینگونه است: خداوند تو را بر میگزیند و ... .
۶. بعد برادران میگویند ما فردا یوسف را با خودمان میبریم و روی نیازهای برادر انگشت میگذارند و میگویند: یَرتَع وَ یَلعَب؛ بازی کند؛ در اینجا اینکه حضرت یعقوب (علیهالسلام) چگونه برخورد میکند این یک دوره کلیدی برای تعامل با نوجوان است.
💢 یا مثلا در مورد حضرت ابراهیم (علیهالسلام)، قرآن میفرماید: ابراهیم و اسماعیل با همدیگر خانه کعبه را ساختند. ما هم از این اصل مشارکت باید استفاده کنیم؛ یعنی اگر پدر و مادر نوچوان یا جوانی مانند اسماعیل دارند در همه کارها او را مشارکت بدهند.
💢 در مورد اصحاب کهف که سنشان بالا است، میفرماید: اِنَّهُم فِتیَهُ؛ آنها جوانمرد بودند.
💢 در مورد داستان حضرت موسی و خضر میفرماید: یَتِیمَینِ غُلَامَینِ؛ یتیم کسی است که هنوز به سن بلوغ نرسیده و میگوید گنج را پنهان میکنیم که بعدها دستشان بیفتد؛ یعنی همان مساله اقتصادی که مدیریت مالی را دست کودک نابالغ ندهی.
🔵 بلوغ کامل:
اَربَعِینَ سَنَه: چهل سالگی هم سن بلوغ کامل است که مرد بزرگی است و خودش باید برود دنبال تربیت فرزند.
📚 تکلیف:
فرق دوران بلوغ را باسایردوران های سنی کودک ازمنظرآیات قرآن بیان کنید
╭┅┅┅┅❀🍃🖤🍃❀┅┅┅┅╮
🆔 @quranlive
╰┅┅┅┅❀🍃🖤🍃❀┅┅┅┅╯
به نام خدا
➖➿➖➿➖➿➖➿➖➿➖➿➖➿
◀️ #خلاصه_کرسی_خانواده_قرآنی2
💬 جلسه: دهم
🗓 تاریخ: ۹۹/۷/۹
⏺ موضوع: ویژگیهای آموزش دینی (قسمت ۱)
➖➿➖➿➖➿➖➿➖➿➖➿➖➿
🗂 بحث امروز درباره آموزش دین است؛ یعنی چگونه دین را به فرزندان خود یاد بدهیم؟
زمانی که بحث آموزش مطرح میشود باید ببینیم که:
۱. منظور از دین چیست؟
۲. آموزش به چه معناست؟
۳. از چه شیوههایی میتوان برای آموزش دین استفاده کرد؟
🌕 منظور از دین:
معارف اسلام سه دسته است: اصول عقاید، اخلاق و رفتار. منظور از اصول عقاید همان باورها است. اخلاق، ملکاتی که در وجود انسان است و معمولا عاملی برای رفتار است؛ مثلا سخاوت در مقابل بخل، شجاعت در مقابل ترس و ... ، و رفتار همان مسائل فقهی است که در رسالههای توضیح المسائل دیده میشود.
♻️ رابطه آنها به این صورت است که:
تمام رفتارهای ما معلول اخلاق است؛ مثلا انسانی که سخاوتمند است، انفاق هم میکند. انسان شجاع، از خودش شجاعت نشان میدهد و انسان ترسو رفتارهای خوبی ندارد. یا وقتی کسی را دوست داریم، نوع رفتار ما با او به گونه خاصی است؛ و زمانیکه از کسی کینه داشته باشیم، نحوه رفتار ما هم با او فرق میکند.
تمام اخلاقها معلول باورهای ما هستند؛ یعنی اگر بخواهیم یک اخلاق را درست کنیم، باید اول باورها را در وجود فرزند ایجاد کنیم.
پس اصول اعتقادات عاملی برای اخلاق است و اخلاق، عاملی برای رفتار.
🎾 نحوه آموزش اصول دین به فرزندان:
اصول اعتقادات مربوط به عقل است و یک بحث اندیشهای است. فرزندان دو دستهاند: فرزندانی که به سن استدلالهای عقلی رسیدهاند؛ و فرزندانی که به سن استدلالهای عقلی نرسیدهاند؛
💢 برای فرزندانی که به بلوغ عقلی رسیدهاند، چون مبنای اصول عقاید، عقل است، باید تک تک اصول اعتقادی را برای آنها با استدلال و به صورت عقلانی اثبات کرد؛ وجود خدا، عدالت خدا، معاد و ... همه باید برای آنها اثبات شود.
💢 اما فرزندانی که هنوز به سن استدلالهای عقلی نرسیدهاند؛ مثلا برای فرزند ۷، ۶، ۵ یا ۴ ساله خود، قصههای مربوط به اعتقادات و باورها را بازگو کنیم یا بازیها را بر همین اساس بچینیم؛ به عنوان مثال از نعمتهای خدا قصه بسازیم یا قصهای که در آن استجابت دعا وجود دارد یا زندگینامه و تاریخ اهل بیت (علیهمالسلام) را برای او تعریف کنیم.
🔰در حیطه اخلاق، باز هم آموزش برای کوچکترها میتواند در قالب قصه، بازی و تمثیل باشد؛ مثلا داستانهایی از شجاعت اهل بیت را برای او بازگو کنیم تا بداند شجاعت یعنی چه؟! داستانهایی درباره تواضع، درباره صبر و ... .
🔰اما در مورد فقه و رفتارشناسی روشهای گوناگونی وجود دارد. مثلا برای آموزش نماز به استدلال، نیازی نداریم و راههای گوناگونی داریم.
🔴 اصول دین:
برخی اصول دین را ۳ یا ۵ مورد میدانند؛ ولی ما معتقدیم اصول دین بیشتر از ۵ مورد است.
🕋 اصل اول؛ توحید: در بحث توحید زیرمجموعههای زیادی داریم: وجود خدا، سنتهای الهی (در قرآن کریم بیش از ۲۰۰ سنت الهی داریم؛ مانند هدایت، نعمت، استجابت دعا، نجات دادن، ریزش برکات و ...)، صفات خدا و ... ؛
🕌 اصل دوم؛ رسالت و امامت: پیامبرشناسی، رسالت پیامبر، ویژگیهای پیامبر، چرا پیامبر و امام آمد؟ امام کیست؟ وظیفه امام چیست؟ وظیفه ما در مقابل امام چیست؟ و ... ؛
🏜 اصل سوم؛ معاد: اصل معاد را میتوان در قالب تمثیل گفت، آن هم با محوریت قانون جزا. فرزند باید بداند که در قیامت، جزا مطرح است. البته برای کوچکترها که میترسند، میتوان ابتدا بهشت را گفت؛ ولی برای فرزندانی که بالغ شدهاند، باید به صورت استدلالی، آیات معاد را گفت. معاد را برای بچههای کوچک در قالب قصه و تمثیل، و برای بزرگترها با استدلال بگوییم؛
🧠 اصل چهارم؛ انسانشناسی: انسان کیست؟ انسان، خلیفهالله است و باید برای فرزند توضیح بدهیم که خلیفهالله بودن یعنی چه؟ اینکه انسان قابلیت رشد معنوی دارد یعنی چه؟ ابعاد انسان را برای او توضیح بدهیم؛
📖 اصل پنجم؛ قرآن: ایمان به قرآن و کتابشناسی را برای فرزندمان توضیح بدهیم. قرآن کتاب علمی و کتاب هدایت است نه کتاب داستان و رُمان؛
🕊 اصل ششم؛ ملائکه شناسی: ایمان به ملائکه، شناخت نقش ملائکه در زندگی ما و ... ؛
🛤 اصل هفتم؛ هدفشناسی: از همان ابتدا باید به فرزند یاد بدهیم که هدف او از زندگی چیست؟ آیا دنبال دنیاست یا آخرت؟
🚥اصل هشتم؛ معیارشناسی: معیارهای ارزشی در جامعه؛
📝 نکته در بحث اخلاق:
امام صادق (علیهالسلام) در روایت جنود عقل و جهل، هفتاد مورد از اخلاق را مطرح کردهاند؛ مثلا شکر در مقابل کفران، سخاوت در مقابل بخل و ... که باید برای فرزند توضیح داده شود.
برای توضیح اخلاق به فرزند، فقط این نیست که بگوییم شجاعت وجود دارد؛ بلکه باید بررسی کنیم و اگر خواستیم در وجود فرزندمان نهادینه شود، باید از اصول اعتقادات شروع کنیم.
ادامه دارد ... ⬇️⬇️⬇️⬇️⬇️⬇️
🆔@quranlive
به نام خدا
➖➿➖➿➖➿➖➿➖➿➖➿➖➿
◀️ #خلاصه_کرسی_خانواده_قرآنی2
💬 جلسه: دهم
🗓 تاریخ: ۹۹/۷/۹
⏺ موضوع: ویژگیهای آموزش دینی (قسمت ۲)
➖➿➖➿➖➿➖➿➖➿➖➿➖➿
🔵 شیوههای آموزش:
🖼 قصه: دین را در قالب قصه به فرزند آموزش بدهیم.
🌽 تمثیل: در قرآن کریم، ۱۲۰ مورد، تمثیل داریم؛ به عنوان نمونه: "مَثَلُ الَّذِینَ یُنفِقُونَ اَموَالَهُم ..." : کسانی که اموال خود را در راه خدا انفاق میکنند مانند دانهای که میکارند، هفتصد برابر میشود.
🔬 استفاده از وسایل کمک آموزشی: حضرت ابراهیم (علیهالسلام) بتها را شکست و تبر را بر دوش بت بزرگ گذاشت و فرمود: "بَل فَعَلَهُ کَبِیرهم ..." . آنها به خودشان آمدند و گفتند: بتها که کاری نمیتواند بکند.
🎯 بازی: در قالب انواع بازی، بسیاری از معارف دینی را میتوان گفت.
🎨 نقاشی: روایت داریم، فردی از پیامبر اکرم (صلیاللهعلیهوآله) پرسید: صراط مستقیم چیست؟ پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) یک خط صاف کشیدند و چندین خط کج در کنار آن و فرمودند: خط راست، صراط مستقیم است و خطهای کنار، غیر مستقیم.
🏆 مسابقه: در قدیم مسائل دینی در قالب معما مطرح میشد و بسیار اثرگذار بود.
🎬 تئاتر: در قالب تئاتر، میشود بسیاری از معارف دینی را آموزش داد.
⁉️ پرسش و پاسخ: اجازه بدهیم فرزندان مان سوال بپرسند و ما جواب بدهیم یا ما بپرسیم و آنها جواب بدهند. روح سوال را در فرزند ایجاد کنیم.
📩 نامه: مثلا مادر، نامهای به فرزندش بنویسد و برخی مسائل دینی را به او آموزش بدهد.
💥 لطیفه: فرزندان ما شادی و لطیفه را بسیار دوست دارند.
📸 هنر: فیلم، عکس، کلیپ، انیمیشن که بچهها خیلی دوست دارند و دشمن از این ابزارها استفاده میکند. سامری، گوسالهای طلایی ساخت که: "لَهُ خُوَار"؛ وقتی باد میآمد صدای گاو میداد. با همین گوساله، مردم را مشرک کرد. ما باید از این هنر برای مومن کردن مردم استفاده کنیم.
📋 شعر: شعرها را بچهها حفظ میکنند و یاد میگیرند.
📟 تدریس عملی: اینکه فرزندان در معرض رفتارهای دینی قرار بگیرند؛ مثلا به عیادت بیمار برویم تا فرزند تحت تاثیر قرار بگیرد.
🔍 تدریس مشاهدهای: یعنی ما انجام بدهیم تا ببیند و یاد بگیرد. مثلا من نماز میخوانم، وضو میگیرم، به خانه کسی میروم و سلام و احوالپرسی میکنم، تو نگاه کن و انجام بده تا یاد بگیری.
🛶 تمرین: فرزندان تمرین کنند و ما نگاه کنیم و اشکالات آنها را بگیریم.
🔴 شیوههای خداوند در آموزش معاد:
خداوند برای آموزش معاد به بندگان، ۶ روش دارد:
1⃣ وقتی حضرت ابراهیم (علیهالسلام) جنازهای را دید که نیمی در خشکی و نیمی در دریا بود، از خدا پرسید چگونه میخواهی در قیامت آن را جمع کنی؟ خداوند فرمود: مگر ایمان نداری؟ حضرت فرمود: چرا، ولی میخواهم مطمئن شوم. خداوند فرمود: چند پرنده را قطعه قطعه کن، سر کوه بگذار و صدایشان بزن تا ببینی چگونه زنده میشوند.
2⃣ حضرت عُزیر (علیهالسلام) به روستایی رسید که همه مرده بودند و پرسید چگونه آنها را زنده میکنی؟ خوابید و پس از ۱۰۰ سال که خدا او را زنده کرد، فرمود: به الاغ خود نگاه کن تا ببینی چگونه زنده میشود. ما اینگونه مردگان را زنده میکنیم.
3⃣ در یک جا خداوند میفرماید: همین که ما عیسی (علیهالسلام) را بدون پدر متولد کردیم، معلوم است میتوانیم در قیامت، شما را از خاک زنده کنیم.
4⃣ نمونه چهارم خداوند میفرماید: ما اصحاب کهف را بیدار کردیم تا مردم بدانند قیامتی هست.
5⃣ خدا مثال میزند به اینکه وقتی باران میبارد، زمین دوباره زنده میشود. قیامت هم همینطور است، مانند زنده شدن گیاهان.
6⃣ شیوه ششم استدلال بر قیامت است که خیلی جاها خداوند در قرآن استدلال میکند که قیامت هست.
📝 نکته تکمیلی:
روایتی از امام رضا (علیهالسلام) است که فرمودهاند: اوقات شبانهروز خود را چهار قسمت کنید: عبادت، کار، دور هم نشستن، تفریح، سرگرمی و شادی حلال، که اصل بر تفریح است. اگر شادی و سرگرمی حلال را بگیرید، عبادت و کار و همنشینی هم تعطیل خواهد شد.
در آموزش مسائل دین به دلیل حساسیت آن، سعی کنیم دین را با جذابیت، به فرزندانمان بیاموزیم. شیوه آموزشیمان نیز همراه با شادی، تفریح و سرگرمی باشد.
📚 تکلیف:
خدای تعالی در قرآن کریم از شیوههای فراوانی برای آموزش مسائل دینی استفاده کرده است؛ مثلا زمانیکه قابیل، هابیل را کشت، نمیدانست با جنازه او چه کند، خداوند به او آموزش داد که چگونه برادرش را دفن کند. فکر کنید و بگویید که در کنار این آموزش، خداوند چه اصولی را به قابیل یاد داد؟
╭┅❀🍃🖤🍃❀┅╮
🆔 @quranlive
╰┅❀🍃🖤🍃❀┅╯
به نام خدا
➖➿➖➿➖➿➖➿➖➿➖➿➖➿
◀️ #خلاصه_کرسی_خانواده_قرآنی2
💬 جلسه: یازدهم
🗓 تاریخ: ۹۹/۷/۱۶
⏺ موضوع: پرورش مذهبی کودک ( قسمت اول)
➖➿➖➿➖➿➖➿➖➿➖➿➖➿
🌻 چند سوال کلیدی:
۱_چرا با وجود چندین دهه کار فرهنگی ، کار فرهنگی جواب نمی دهد؟
۲_چرا آموزش های دینی منجر به تربیت دینی نمیشود؟
۳_افزایش اطلاعات دینی آیا تاثیر در رفتار دینی دارد؟
۵_چرا آموزش ها و اطلاعات دینی در تربیت فرزندمان تاثیری ندارد؟
دادن اطلاعات دینی زیاد ارتباطی با تربیت ندارد.
بالا بردن سطح اطلاعات دینی و آموزهای دینی باعث تربیت دینی بچه ها نمی شود.
💠 در این جلسه ده شیوه ی پرورش مذهبی بیان میشود ، به عنوان یک کار پژوهشی دو شیوه و مدل تربیتی دیگر که در قرآن کریم آمده است را پژوهش و استخراج نمائید .
🔶آیه ۲ سوره جمعه
هُوَ الَّذِي بَعَثَ فِي الْأُمِّيِّينَ رَسُولًا مِنْهُمْ يَتْلُو عَلَيْهِمْ آيَاتِهِ وَيُزَكِّيهِمْ وَيُعَلِّمُهُمُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَإِنْ كَانُوا مِنْ قَبْلُ لَفِي ضَلَالٍ مُبِينٍ
اوست خدایی که میان عرب امّی پیغمبری بزرگوار از همان مردم برانگیخت که بر آنان آیات وحی خدا تلاوت میکند و آنها را پاک میسازد و شریعت و احکام کتاب و حکمت الهی میآموزد و همانا پیش از این همه اینها در ورطه جهالت و گمراهی آشکار بودند.
🔸با توجه به آیه ۲سوره جمعه ، پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم موظف به انجام سه کار می باشند:
۱_تلاوت آیات الهی
۲_تزکیه نفس
۳_تعلیم دین و حکمت
برخی از مفسرین میگویند: کتاب یعنی دین و حکمت یعنی اندیشه.
پیامبر آمده اند تا دو مطلب را به مردم آموزش دهند.
۱_ تعلیم دین ( چگونی نماز، روزه، زکات ، حسادت بد است ،در مقابل حسادت غبطه خوب است و ...)
۲_ تعلیم حکمت و اندیشه
برخی از انسانها دین دارند ولی اندیشه ندارند و نتیجه آن میشود فردی خرافاتی ، دین دار بی عقل.
برخی از انسانها اندیشه دارند ولی دین ندارند و نتیجه آن میشود سکولار و...تبدیل میشوند به انسانهایی که اندیشه های آنان مبتنی بر دین نیست.
دین و اندیشه باید همراه با هم باشند.
باید به فرزندمان دین را همراه با اندیشه به او یاد دهیم .
فرزندمان را باید متدین متفکر تربیت کنیم نه متدین خرافاتی.
🔸یزکیهم به چه معناست؟
یکی از رسالت های پیامبر تزکیه ی اخلاقی است.
تزکیه یعنی پرورش ، رسالت اصلی پدر و مادر تزکیه فرزند است ، تزکیه مهمتر از تربیت است چون در تزکیه هم تربیت است و هم پاکی.
🔸تفاوت تزکیه با تربیت
زمانی که گلی را در گلدان میکاریم و به آن آب و کود میدهیم و جلوی نور میگذاریم میشود تربیت ، اما زمانی که علاوه بر این کارها شاخه های اضافی گل را حرس کنیم با حرس کردن گل را تمیز میکنیم و گل رشد میکند این میشود تزکیه .
پدر و مادر به دنبال تربیت استعدادها و تعلیم فرزندشان هستند اما به تزکیه فرزند که موجب رشد روحی و معنوی او میشود توجه ای ندارند.
تربیت متعلق به استعدادها است اما تزکیه متعلق به نفس و روح فرزند است.
🔸خداوند در آیه ۷و۸ و۹سوره شمس می فرماید:
وَ نَفْسٍ وَ ما سَوَّاها «7» فَأَلْهَمَها فُجُورَها وَ تَقْواها «8»
«7» به نفس سوگند و آنكه آن را سامان داد. «8» پس پليدىها و پاكىهايش را به او الهام كرد.
قَدْ أَفْلَحَ مَنْ زَكَّاها «9»
«9» به راستى رستگار شد، آن كس كه نفس خود را تزكيه
تربیت باید در کنار تزکیه نفس باشد.
ادامه دارد ... ⬇️⬇️⬇️⬇️⬇️⬇️
🆔@quranlive
به نام خدا
➖➿➖➿➖➿➖➿➖➿➖➿➖➿
◀️ #خلاصه_کرسی_خانواده_قرآنی2
💬 جلسه: یازدهم
🗓 تاریخ: ۹۹/۷/۱۶
⏺ موضوع: پرورش مذهبی کودک ( قسمت دوم)
➖➿➖➿➖➿➖➿➖➿➖➿➖➿
💠 اگر تزکیه را به معنای پرورش مذهبی بگیریم باید به دنبال پرورش مذهبی فرزندمان باشیم
🔶راهکارهای پرورش مذهبی فرزندان
۱_بستر سازی معنوی
راه های بستر سازی معنوی
🔸دوران بارداری
خداوند در قرآن( آیات ۳۵سوره آل عمران) از دوران بارداری مادر حضرت مریم صحبت میکند :
«۳۵» إِذْ قالَتِ امْرَأَتُ عِمْرانَ رَبِّ إِنِّي نَذَرْتُ لَكَ ما فِي بَطْنِي مُحَرَّراً
(بياد آور) هنگامى كه همسر عمران گفت: پروردگارا! همانا من نذر كردهام آنچه را در رحم دارم، براى تو آزاد باشد.
دوران بارداری مادر بسیارمهم است . رفتار های مادر بر نفس و روح بچه تاثیر میگذارد .
🔸نام گذاری فرزند
آیه ۳۶ سوره آل عمران
«۳۶»إِنِّي سَمَّيْتُها مَرْيَمَ
و من نامش را مريم ناميدم (مریم به معنای پاکدامن است)
اسم تاثیر روانی بر روی بچه دارد. اگر نام کودک را از بین اسامی ائمه علیهم السلام انتخاب کنیم بر روی رفتار او در بزرگسالی تاثیر دارد، غیر مستقیم از آنها الگو میگیرد و بر روی شخصیت او تأثیر میگذارد.
🔸 اذان و اقامه در بدو تولد
🔸 برداشتن کام بچه با تربت کربلا
🔸 توجه به مسائل معنوی
با توجه به آیه۳۶ سوره آل عمران، مادر حضرت مریم به پیشگاه خداوند دعا میکند
إِنِّي أُعِيذُها بِكَ وَ ذُرِّيَّتَها مِنَ الشَّيْطانِ الرَّجِیم
من او و فرزندانش را از (شرّ) شيطان رانده شده، در پناه تو قرار مىدهم.
🔸پخش صوت قرآن در منزل
با آیه۳۴سوره احزاب که خطاب به همسران پیامبر است ، خانه باید پر از آیات الهی و حکمت باشد.
🔸دائم الوضو بودن
هنگام شیردهی ، پخت غذا و...
۲_رفتن به اماکن مذهبی و زیارت گاه ها و مساجد
۳_تولید و ساخت خاطرات مذهبی برای کودکان
مانند رنگ دینی زدن به خاطرات مذهبی (جشن میلاد ائمه اطهار علیهم السلام را در منزل خود بگیریم)
۴_تعظیم شعائرالهی
بزرگ داشت مراسمات مذهبی و احترام گذاشتن به آنان
۵_الگو دهی و تاثیر پذیری از الگوها
الگوهای اسلامی را به فرزندمان معرفی کنیم و سعی کنیم بین الگوها و فرزندمان پیوند عاطفی ایجاد کنیم.
۶_شیرین سازی مسائل مذهبی برای کودکان
مانند مسائل حجاب روزه نماز
۷_ایجاد طرح سوال کنیم در ذهن کودکان
از کودک سوال کنیم و از بخواهیم برای رسیدن به جواب پژوهش کند
۸_ بچه ها را در مناسبت های مذهب شرکت دهیم
مانند نماز جماعت ها ، اعتکاف و...
۹_نمادهای مذهبی
۱۰_بیان قصص مذهبی برای کودکان
قصص قرآن ، اهل بیت علیهم السلام ، شهداء
تماشای فیلم های مذهبی
╭┅❀🍃🖤🍃❀┅╮
🆔 @quranlive
╰┅❀🍃🖤🍃❀┅╯