به نام خدا ➗➖➗➖➗➖➗➗➖➗➖➗➖➗ ◀️ #خلاصه_کرسی_درسهایی_از_صحیفه_‌سجادیه 💬 جلسه: هشتم 🗓 تاریخ: ۹۹/۶/۱۸ ⏺ موضوع: دعای هشتم صحیفه سجادیه ➗➖➗➖➗➖➗➗➖➗➖➗➖➗ 🔻🔻دعای هشتم صحیفه سجادیه🔻🔻 و کان من دعائه (علیه‌السلام) فی الاستعاذه من المکاره و سیئ الاخلاق و مذام الافعال ✴️ دومین اخلاق ناپسندی که در دعای هشتم صحیفه سجادیه از آن به خدا پناه می‌بریم، افروختگی غضب است: "سَوْرَةِ الْغَضَبِ" 🔸کلمات: "سَوْرَةِ" در لغت به معنای شدت و افروختگی است؛ مانند زمانی که آتش افروخته شده و زبانه می‌کشد و "الْغَضَبِ" جوش و خروشی است که در نفس آدمی ایجاد می‌شود، برای آنکه انتقام بگیرد، یا اینکه خون انسان به جوش می‌آید و باعث می‌شود که انسان یا انتقام بگیرد یا ضرر و آزاری را از خودش دور کند. 📝 نکته ۱: غضب در معنای اول، مانند حرص، مثبت و منفی ندارد و بستگی دارد انسان برای چه چیزی خشم و ایجاد می‌شود. برای همین امام کلمه "غَضَب" را با "سَوْرَةِ" به کار می‌برند: یعنی پناه می‌برم از این که غضب من از حد خودش خارج شود. 📝 نکته ۲: اینکه خداوند قوه غضب را در انسان قرار داده است نعمت الهی است که به وسیله آن انسان می‌تواند غضبناک شود؛ اما به شرط آنکه در مسیر خودش و تحت حاکمیت قوه عقل او باشد؛ مانند زمانی که به دین و ناموس انسان تعرض می‌شود و او باید غضبناک شود؛ اما جایی‌که انسان از حکم عقل خارج می‌شود، نتیجه‌اش می‌شود برافروختگی غضب و امام زین‌العابدین (علیه‌السلام) از آن به خدا پناه می‌برند. 🔸غضب در روایات: ▫️امام علی (علیه‌السلام) می‌فرمایند: ۱. اصلا ادب و خشم با یکدیگر جمع نمی‌شوند. ۲. از غضب بپرهیزید که اول آن دیوانگی و آخرش پشیمانی است. ۳. از خشم بپرهیز که لشکری از لشکریان ابلیس است. ۴. خشم و غضب، باعث فساد ایمان می‌شود. ▫️امام صادق (علیه‌السلام) می‌فرمایند: غضب، کلید هر زشتی و پلیدی است. 🔸ریشه غضب: علمای اخلاق می‌گویند: چهار صفت وجود دارد که وقتی با هم جمع می‌شود، ریشه عصبانیت و غضب است: کبر (اینکه انسان، خودش را از دیگران بالاتر بداند؛ عُجب (اینکه انسان، همه کارهای خود را زیبا ببیند)؛ حسد (اینکه انسان از موفقیت دیگران ناراحت شود)؛ کینه (اینکه انسان در وجودش نفرت از دیگران باشد). 🔸درمان غضب: قدم اول: درمان ریشه‌ها (کبر، عجب، حسد، کینه)؛ قدم دوم: فکر کردن به آثار و پیامدهای غضب؛ قدم سوم: تقویت عقل و قوه عاقله؛ قدم چهارم: پرهیز از همنیشنی با افراد عصبانی؛ قدم پنجم: بالا بردن توحید و خداشناسی. 🆔@quranlive

به نام خدا ➗➖➗➖➗➖➗➗➖➗➖➗➖➗ ◀️#خلاصه_کرسی_درسهایی_از_صحیفه_‌سجادیه 💬 جلسه: نهم 🗓 تاریخ: ۹۹/۶/۲۵ ⏺ موضوع: دعای هشتم صحیفه سجادیه ➗➖➗➖➗➖➗➗➖➗➖➗➖➗ 🔻🔻دعای هشتم صحیفه سجادیه🔻🔻 وَ كَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَيْهِ‌السَّلَامُ فِي الاِسْتِعَاذَةِ مِنَ الْمَكَارِهِ وَ سَيِّيَ الْأَخْلَاقِ وَ مَذَامِّ الْأَفْعَالِ ✴️ سومین اخلاق ناپسندی که در دعای هشتم صحیفه سجادیه از آن به خدا پناه می‌بریم، غلبه حسد است: "غَلَبَةِ الْحَسَدِ". 🔸واژگان: "غلبه" در لغت به معنای چیره شدن است. در اینجا امام می‌فرمایند: خدایا من از مستولی شدن صفت حسد به تو پناه می‌برم. و در اصطلاح، بزرگان اخلاق، "حسد" چنین معنا می‌کنند: حسد آنست که انسان نعمت و رشد دیگران را ناپسند بداند و آرزو کند این نعمت از آنها زائل شود. در لغت، گفته‌اند "حسد" از "حسدل" گرفته شده به معنای "کَنه" (حشره کوچکی که به بدن حیوانات می‌چسبد و خون می‌مکد.) حسد وقتی به جان انسان می‌افتد، شرافت و ایمان و هستی او را می‌مکد و از بین می‌برد. 📝 نکته: حضرت در اینجا، از غلبه حسد پناه برده‌اند نه از خود حسد؛ زیرا اصل حسادت در وجود همه هست؛ اما زمانی‌ که ابراز شود و جنبه عملی پیدا کند، خطرناک است. 🔸ریشه حسد: حسادت طفل نامشروع دو صفت زشت است: حرص و بخل. انسان حریص و طمعکار نه تنها همه چیز را برای خودش می‌خواهد؛ بلکه از دیگران هم مانع می‌شود. ریشه بسیاری از رذایل اخلاقی از ضعف توحید ماست. ضعف توحیدی سبب می‌شود انسان حسود خدا را نبیند و خودبین شود. اگر باور کنم که اولا، خدا بر اساس رحمت و حکمت خودش در این دنیا نعمت‌ها را تقسیم کرده است؛ و ثانیا، خزانه‌های رحمت خدا وسیع است و می‌تواند آنچه به دیگران داده است به من هم بدهد، در آن صورت حسد ایجاد نمی‌شود. 🔸پیامدهای حسد: 1⃣ حسود آرامش ندارد: "لاَ رَاحَهَ لِحَسُودِِ". انسانهای حسود همیشه افسرده و پریشان و درگیر مشکلات روحی هستند. در اثر حسادت، حتی مشکلات جسمی نیز، ایجاد می‌شود: "صِحَّهُ الجَسَدِ مِن قِلَّهِ الحَسَدِ" (نهج‌ البلاغه، حکمت ۲۵۶)؛ هر مقدار حسادت کمتر، سلامتی جسمی بیشتر. 2⃣ حسادت با ایمان جمع نمی‌شود: "اِنَّ الحَسَدَ یَاکُلُ الاِیمَان کَمَا تَاکُلُ النَّار الحَطَبَ"؛ حسادت ایمان را از بین می‌برد همچنان‌که آتش هیزم را می‌خورد. 3⃣ از نظر اجتماعی، انسانهای حسود با حق و حقیقت مبارزه می‌کنند. قرآن کریم درباره اهل کتاب می‌فرماید: "وَدَّ کَثِیرُ مِن اَهلِ الکِتَابِ لَو یَرُدُّونَکُم مِن بَعدِ اِیمَانِکُم کُفَّارًا حَسَدًا مِن عِندِ اَنفُسِهِم" (سوره بقره، آیه ۱۰۹): بسیاری از اهل کتاب، به خاطر حسادتی که در دل خود دارند، آرزو دارند که شما بعد از اینکه ایمان در زندگی‌تان آمده، از ایمانتان برگردید. 4⃣ دست آلوده کردن به بسیاری از بزه‌ها و آلودگی‌های اجتماعی: حسود برای از بین بردن موفقیت دیگران، همه تلاش خود را می‌کند که او را به زمین بزند حتی به قیمت قتل او؛ مانند قتل هابیل به دست قابیل به سبب حسادت. 5⃣ شرّخواهی: شرّ و حسادت، پیوندی تنگاتنگ دارند. انسان حسود دائم دنبال شرّ و بدی است. 6⃣ دوری از رشد و شکوفایی: حسود، هم خودش را از رشد و شکوفایی باز می‌دارد و هم مانع رشد و پیشرفت دیگران می‌شود. 🆔@quranlive

به نام خدا ➗➖➗➖➗➖➗➗➖➗➖➗➖➗ ◀️#خلاصه_کرسی_درسهایی_از_صحیفه_‌سجادیه 💬 جلسه: دهم 🗓 تاریخ: ۹۹/۷/۱ ⏺ موضوع: دعای هشتم صحیفه سجادیه ➗➖➗➖➗➖➗➗➖➗➖➗➖➗ ♻️ صفت‌های سه‌گانه‌ای که در جلسات قبل مطرح شد، در واقع اُمّهات و اصول رذایل اخلاقی هستند که بسیاری از صفات زشت، ریشه در این سه صفت دارد: حرص، غضب، حسد. امام (علیه‌السلام) در ادامه چند ویژگی‌‌ را مطرح می‌کنند که بنا بر قول شارحان صحیفه، در واقع درمان و جبران سه صفت قبل می‌باشد: صبر، قناعت، خوی خوش. ✴️ چهارمین صفت ناپسندی که امام سجاد (علیه‌السلام) در این دعا از آن به خدا پناه می‌برند، ضعف صبر است: "ضَعْفِ الصَّبْرِ". 🔴 معنای ضعف: در ادبیات عربی دو کلمه را داریم: "ضَعْفِ" به فتح ضاد و "ضُعْفِ" به ضم ضاد. زمانی‌که عرب "ضَعْفِ" را به کار می‌برد به معنای سستی در عقل و روح و روان است. اما "ضُعْفِ" به معنای ناتوانی و سستی در جسم است. در این دعا، امام سجاد (علیه‌السلام) کلمه ضَعْفِ" را به کار برده‌اند که به معنای سستی در روح و روان است. 🔴 معنای صبر: 🌐 معنای لغوی: در لغت، کلمه "صَبر" به معنای حبس و مهار کردن است. وقتی حیوانی را مهار کرده و نگه می‌دارند تا از چریدن و علف خوردن او جلوگیری کنند عرب می‌گوید: صَبَرتُ الدَّابَّه: من این حیوان حبس کرده و نگه می‌دارم و به او اجازه چریدن نمی‌دهم. 🔰 تعبیر دیگری که معنای صبر از آن فهمیده می‌شود، زمانی که امام سجاد (علیه‌السلام) در مجلس اموی خود را معرفی می‌کنند، چنین می‌فرمایند: اَنَا اِبنُ مَن قُتِلَ صَبراً؛ من فرزند آقایی هستم که او را به "قتل صبر" کشتند. ❓قتل صبر، چه نوع قتلی است؟ می‌گویند یکی از رفتارهای زشت عرب جاهلی این بود که از سر تفریح، حیوانی را به بند می‌کشیدند و هدف تیر قرار می‌دادند، به شکل زشتی آن حیوان را در وسط قرار داده، ضرباتی می‌زدند و می‌کشتند. 🌐 معنای اصطلاحی: اما در اصطلاح اخلاقی، صبر را اینگونه معنا می‌کنند: صبر، مهارتی در وجود انسان است، یک ملکه و توانمندی. بر خلاف آنچه ما تصور می‌کنیم که صبر یک صفت اخلاقی است، اصلا صبر، یک توانمندی است؛ مهارتی در وجود انسان که او می‌تواند به وسیله آن سرکشی‌ها، زیاده‌خواهی‌ها و جست و خیزهای نفس خود را مهار کند. 🌐 معنای عرفی: در رفتارهای عملی جامعه، صبر را به "نشستن" معنا می‌کنند: بنشینم و صبر پیشه گیرم. یعنی صبر مفهومی است که از آن یک برداشت انفعال‌گونه می‌شود، در حالیکه صبری که قرآن معرفی می‌کند، انفعال نیست؛ حرکت و پویایی است ♦️عبارات زیبای قران درباره صابران 🔅 إِنَّمَا يُوَفَّى الصَّابِرُونَ أَجْرَهُم بِغَيْرِ حِسَابٍ (زمر، ۱۰): صابران اجر بی‌پایان خدا را به طور کامل دریافت می‌کنند. 🔅 أُولَٰئِكَ يُؤْتَوْنَ أَجْرَهُم مَّرَّتَيْنِ بِمَا صَبَرُوا (قصص، ۵۴): صابران، به دلیل صبر و شکیبایی که دارند دو مرتبه پاداش دریافت می‌کنند. 🔅 أُولَٰئِكَ يُجْزَوْنَ الْغُرْفَةَ بِمَا صَبَرُوا (فرقان، ۷۵): در پاداش عبادالرحمن می‌فرماید: آنان به پاداش رفیعی می‌رسند به خاطر صبرشان. 🔅 وَ اصْبِرْ وَ مَا صَبْرُكَ إِلَّا بِاللَّهِ (نحل، ۱۲۷): به پیامبرش دستور می‌فرماید که صبر کن و صبر تو نباید باشد مگر به خدا. 🔅 وَ لِرَبِّكَ فَاصْبِرْ (مدثر، ۷): برای پروردگارت صبر و شکیبایی کن. 🔅 وَ اصْبِرْ عَلَىٰ مَا أَصَابَكَ إِنَّ ذَٰلِكَ مِنْ عَزْمِ الْأُمُورِ (لقمان، ۱۷): ای پیامبر، به خاطر آنچه از دشمنانت می‌رسد صبر کن که این شکیبایی قطعا از کارهای لازم و قعطی است. حوزه های مختلف صبر علمای اخلاق، صبر را "اُمُّ المحاسن" می‌دانند؛ یعنی تمام صفات اخلاقی به نوعی به صبر برمی‌گردد. 💢 صبر و عفت: مثلا یکی از صفات اخلاقی عفت است که به صبر برمی‌گردد. عفیف به کسی می‌گویند که نفسش را در مقابل شهوات نفسانی مهار می‌کند. مانند صبر عفیفانه حضرت یوسف (علیه‌السلام) در مقابل زلیخا ... . 💢 صبر و حرص: اینکه در مسائل اقتصادی، انسان وجود خود را در برابر حرص نگه دارد که به صبر برمی‌گردد که انسان با صبوری کردن در قبال دنیا شرف و دین خود را نفروشد. 💢 صبر و شجاعت: شجاعت در برابر دشمن جلوه‌ای از صبر در میدان نبرد و در مواجهه با دشمن است. ♦️پایان صبر: صبر، خودش سختی‌هایی دارد؛ اما میوه صبر شیرینی است و پایان صبر همیشه پیروزی است. امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) می‌فرمایند: لاَ يَعْدَمُ الصَّبُورُ الظَّفَرَ وَ إِنْ طَالَ بِهِ الزَّمَانُ (نهج البلاغه، حکمت ۱۵۳)؛ اگرچه روزگار برای انسان سخت می‌گذرد؛ اما پایان کار برای کسانی که بر سختی‌های روزگار صبر می‌کنند ظفر و پیروزی است. خداوند هم می‌فرماید: وَ بَشِّرِ الصَّابِرِینَ (بقره، ۱۵۵) ای پیامبر، به صابرین بشارت بده که پایان کار، پایان شیرینی است و پیروزی است. ادامه دارد ... ⬇️⬇️⬇️⬇️⬇️⬇️ 🆔@quranlive

به نام خدا ➗➖➗➖➗➖➗➗➖➗➖➗➖➗ ◀️#خلاصه_کرسی_درسهایی_از_صحیفه_‌سجادیه 💬 جلسه: یازدهم 🗓 تاریخ: ۹۹/۷/۱۵ ⏺ موضوع: دعای هشتم صحیفه سجادیه ➗➖➗➖➗➖➗➗➖➗➖➗➖➗ ✴️ ششمین صفت ناپسندی که امام سجاد (علیه‌السلام) در دعای هشتم از آن به خدا پناه می‌برند، سختی ودشواری خلق است: شکاسه الخلق 📝معنای شکاسه الخلق 🔺شکاسه به معنای صعوبت ،درشتی و سختی است. 🔺خلق به ضمه لام جمع خلق هست وبه معنای حالات درونی انسان می باشد که اخلاق هم به همین معناهست . امام می فرمایندخدایا من ازدرشتخویی به توپناه می برم . شکاسه همان خشونت و درمقابل آن کلمه لینت می باشد. ▫️لینت به معنای نرمش و لطافت که از مهمترین ویژگی های پیامبر(ص)نیز بود. البته نرمش و لطافت هم درصحبت کردن پیامبر بودوهم درچهره ایشان. کلام و حرکات ایشان سراسرملاطفت ودور ازتندی بود. ▫️این مجموع لطافت ونرمش پیامبر(ص) را خداوند درایه ۴ سوره مبارکه قلم اینچنین توصیف می کند: وانک لعلی خلق عظیم .ای پیامبربدرستی که توبرخلق عظیم استوار هستی. ▫️خداوند نفرمودفیک خلق عظیم: درتوخلق عظیمی است بلکه فرمود «علی » که این استعلا و برتری را می رساند. شما تسلط و استیلای براخلاق داری. ✴️هفتمین صفت ناپسندی که امام سجاد (علیه‌السلام) در این دعااز آن به خدا پناه می‌برند، پافشاری و الحاح شهوت است:الحاح الشهوه خدایا من به تو پناه می برم از اینکه شهوت من ،میل ها وخواسته های من فراوان باشد واصرار برامیال نفسانی خودم داشته باشم. 📝معنای الحاح الشهوه ♦️کلمه الحاح از ریشه الح به معنای اصرارو پافشاری است .الح المطر زمانیکه باران پیوسته وپشت سرهم ببارد. وقتی کسی دریک خواسته ای اصرار می ورزد این کلمه بکارمیرود.در اداب دعا امده که اصرار و الحاح بر دعا داشته باشید. ♦️شهوه به معنای کشش و میل انسان به آن چیزی که دوست دارد، می باشد. شهوت یک قوه ای است که خداوندجزء ضروریات وجود انسان قرار داده ومثل غضب اگر نباشد حیات و بقای انسان تامین نمیشود. انچه ضرر می زنداین است که انسان تمام همت خودش را مصروف کندبرای اینکه به هرقیمتی به امیال وخواسته هایش برسد. واز حوزه عقل و شرع خارج گردد. ✴️هشتمین صفت ناپسندی که امام سجاد (علیه‌السلام) در این دعااز آن به خدا پناه می‌برند، مالکیت حمیت است: ملکه الحمیه 📝معنای ملکه الحمیه 🔸حمیه: از ریشه حمی به معنای گرمای شدید،جوشش گرفته شده و حمیه به معنای جوشش و داغی است. خدایا من به توپناه می برم از اینکه جوشش و داغی تعصب و غیرت، در وجود من بر من، حکمران و مالک من بشود. 🔆انواع حمیت: حمیت مثبت: زمانی است که انسان جوشش و حالتی در وجودش ایجاد شود که از دین، آبرو و ناموس خودش دفاع کند. حمیت مذموم: حمیت و عصبیتی که صاحبش به سبب آن گنهکاربشمار می آیدو انسان، بدهای قوم خودش را از نیکان قوم های دیگر بهتر بداند . 🌟ریشه این عصبیت ابلیس است. ✴️نهمین صفت ناپسندی که امام سجاد (علیه‌السلام) در این دعااز آن به خدا پناه می‌برند، تبعیت از هوای نفس است: متابعه الهوی 📝معنای متابعه الهوی 💠متابعه: پی چیزی را درست و دقیق گرفتن وپا جای پای کسی گذاشتن است. در اطاعت، موافقت فقط درگفتاراست ولی تبعیت، موافقت کامل درگفتار و رفتاروعمل می باشد. 🌐کلمه هوی در لغت به معنای سقوط است. در اصطلاح امیال و کششهای نفس که انسان را از جایگاه انسانی ساقط می کند. شرافت انسان به عقلانیت است اماعاملی که عقل رابه اسارت می اورد هوای نفس هست. 📚تکلیف: درکدامیک از خطبه های نهج البلاغه امام علی علیه السلام ابلیس را اینگونه معرفی می کند:« امام المتعصبین و سلف المستکبرین الذی وضع اساس العصبیه ╭┅❀🍃🖤🍃❀┅╮ 🆔 @quranlive ╰┅❀🍃🖤🍃❀┅╯

به نام خدا ➗➖➗➖➗➖➗➗➖➗➖➗➖➗ ◀️#خلاصه_کرسی_درسهایی_از_صحیفه_‌سجادیه 💬 جلسه: دوازدهم 🗓 تاریخ: ۹۹/۷/۲۲ ⏺ موضوع: دعای هشتم صحیفه سجادیه ➗➖➗➖➗➖➗➗➖➗➖➗➖➗ ✴️ مروری بر جلسات قبل در یازده جلسه قبل بیان شد که امام سجاد علیه السلام از برخی صفات ناشایست به خدا پناه بردند ، صفاتی مانند حرص ، افروختگی غضب ، حسد ، ضعف صبر ، کمی قناعت ، درشت خوئی ، پافشاری در شهوت ، حکم رانی در عصبیت ، در این جلسه ۶ صفت ناشایست دیگر که حضرت از آنها به خدا پناه می برد را می خوانیم. ⁦1️⃣⁩ وَ مُتَابَعَةِ الْهَوَى ‏و پیروی هوای نفس ‏خدایا به تو پناه میبرم از پیروی هوای نفس ‏🔅متابعت یعنی کسی از چیزی دقیق پیروی کند و پا در جای پای کسی بگذارد 🔅تفاوت تبعیت با اطاعت اطاعت عام است و هم شامل قول می‌شود و هم شامل فعل. تبعیت فقط در مرحله ی عمل است و جلوه بیرونی دارد. 🔅الْهَوَى به معنای سقوط است به معنای امیال و کشش های درونی انسان نیز می باشد( امیال و کشش هایی که سبب سقوط شخصیت انسان می شود) ⁦2️⃣⁩وَ مُخَالَفَةِ الْهُدَى 🔸و مخالفت کردن با هدایت خدا الْهُدَى یعنی هدایت 🔅هدایت یعنی مسیر شکوفائی هر پدیده ای در خلقت و رسیدن او به قله نهایی 🔅هدایت دو نوع است: ۱_هدایت درونی ، که غریزی و فطری و عقلانی است ۲_هدایت بیرونی ، که منظور وحی و تنزیل و کتاب آسمانی و پیامبران الهی می باشند بر اساس این دو هدایت ، بستری برای انسان فراهم میشود که از هدایت درونی متمایل به هدایت درونی میشود و توانمندی های او شکوفا می‌شود و در مسیر درست قرار میگیرد. اگر انسان در این مسیر قرار نگیرد به کج راه ضلالت میرود. ⁦3️⃣⁩وَ سِنَةِ الْغَفْلَةِ 🔸خواب غفلت 🔅سِنَةِ با کسر سین یعنی چرت زدن ( خواب سبک قبل از خواب سنگین) 🔅سنَةِ با فتح سین یعنی سال 🔅غفلت یعنی به دلیل ناآگاهی و عدم توجه انسان چیزی از ذهن او خارج شود. حضرت میفرمایند خدایا من از یک لحظه و یک دم به تو پناه میبرم که مبادا چرت غافلانه مرا فرا بگیرد و از یاد تو غافل شوم. سِنَةِ یکی از دلایل مخالفت با هدایت خداست، یه لحظه غفلت انسان را از هدایت خدا دور میکند. ادامه دارد⁦⬇️⁩⁦⬇️⁩⁦⬇️⁩⁦⬇️⁩