24 ذیالحجه مصادف با روز مباهله است. مفسران و محدثان شیعه و سنی تصریح کردهاند که آیه مباهله (آیه 61 آلعمران) در حق اهلبیت پیامبر(ص) نازل شده است و پیامبر کسانی را که همراه خود به میعادگاه برد، فرزندانش (حسن و حسین) و دخترش (فاطمه) و علی علیهمالسلام بودند. بر این اساس منظور از أَبْنَاءَنَا در آیه مدنظر، حسن و حسین هستند، همانطور که منظور از نسائنا فاطمه، و منظور از أَنفُسَنَا علی(ع) است. (تفسیر نمونه، ج2، ص 44؛ المیزان، ج3 - 4 ، ص 223).
روز بیستوچهارم [ذیالحجه] روزی است که رسول خدا صلیاللهعلیهوآله با نصارای نَجران مباهله کرد و پیش از مباهله عبا بر دوش مبارک گرفت و حضرت امیرالمؤمنین و فاطمه و حسن و حسین علیهمالسلام را زیر عبا جا داد و گفت: پروردگارا هر پیامبری را اهلبیتی بوده که مخصوصترین خلق نسبت به او بودند، خدایا اینان اهلبیت من هستند، از ایشان شک و گناه را برطرف کن و پاک کن ایشان را پاک کردنی کامل، پس جبرائیل نازل شد و آیه تطهیر را در شأن ایشان فرود آورد.
آنگاه رسول خدا صلیاللهعلیهوآله آن چهار بزرگوار را برای مباهله به بیرون برد، چون نگاه نصاری بر ایشان افتاد و حقیقت آن حضرت و آثار نزول عذاب را مشاهده کردند، جرأت بر مباهله را از دست داده و استدعای مصالحه و قبول جزیه کردند.
در این روز حضرت امیرالمؤمنین علیهالسلام در حال رکوع انگشتر خود را به سائل داد و آیه «إِنَّمٰا وَلِیُّکُمُ اللّٰهُ وَ رَسُولُهُ..» در شأن آن حضرت نازل شد. در هر صورت این روز دارای شرافت بسیاری است . و در آن چند عمل وارد است:
#اوّل:غسل.
#دوّم:روزه گرفتن.
#سوّم:خواندن دو رکعت نماز که در وقت و کیفیت و ثواب مانند «نماز روز عید غدیر» است و اینکه «آیتالکرسی» در نماز مباهله باید تا «هُمْ فِیهٰا خٰالِدُونَ» خوانده شود.
#چهارم:خواندن دعای مباهله که شبیه به دعای سحر ماه رمضان است و شیخ طوسی و سید ابن طاووس نقل کردهاند، اما بین روایات آن دو بزرگوار اختلاف زیادی است و من روایت شیخ طوسی را در کتاب «مصباح» برگزیدهام که فرموده است: دعای روز مباهله همراه با فضیلت آن، از حضرت صادق علیهالسلام روایت شده و آن دعا این است:
اللّٰهُمَّ إِنِّى أَسْأَلُکَ مِنْ بَهائِکَ بِأَبْهاهُ وَکُلُّ بَهائِکَ بَهِیٌّ، اللّٰهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ بِبَهائِکَ کُلِّهِ. اللّٰهُمَّ إِنِّى أَسْأَلُکَ مِنْ جَلالِکَ بِأَجَلِّهِ وَکُلُّ جَلالِکَ جَلیل.........
#پنجم:.دعایی که شیخ طوسی و سید ابن طاووس پس از دو رکعت نماز و «هفتاد مرتبه» استغفار، روایت کردهاند بخواند. اول آن دعا «الْحَمْدُ لِلّٰهِ رَبِّ الْعالَمِینَ» است. در این روز دادن صدقه به تهیدستان به خاطر پیروی از مولای همه مردان و زنان با ایمان و زیارت آن حضرت، شایسته است و مناسبتر «زیارت جامعه» است.
🔰 سه نكته درباره عدول از نماز جماعت
🔹1. عدول از نماز جماعت به فرادى در حال #ضرورت به اتفاق همه مراجع، در #تمام بخشهاى نماز جايز است.
اما در غير حال ضرورت و يا در صورتى كه از #اول نماز چنين نيتى داشته باشد مورد اختلاف است، بعضى از مراجع همچون امام خمينى (ره) جايز دانستهاند و برخى جايز نمىدانند. (1)
🔹2. اگر مأموم در بين نماز جماعت، نيت فرادى كند، #نمىتواند دوباره نيت خود را به جماعت برگرداند. (2)
🔹3. اگر مأموم به واسطه عذرى #بعد از حمد و سوره امام نيت فرادى كند، لازم نيست حمد و سوره را بخواند، ولى اگر #پيش از تمام شدن حمد و سوره نيت فرادى كند، بايد مقدارى را كه امام نخوانده، بخواند. (3)
----------------
1. عروة الوثقى، ج 1، صلاة الجماعة، م 16.
2. توضيح المسائل مراجع، م 1425.
3. همان، م 1424.
📚 احكام دو دقيقه اى ؛ ج1 ؛ ص56
💢 حجة الاسلام محمود اکبری