eitaa logo
رادیو فکرت
1.6هزار دنبال‌کننده
529 عکس
124 ویدیو
18 فایل
ا💢 #فکرت محلی برای اندیشیدن 🔻نگاهی عمیق به: 🔸 فرهنگ و هنر 🔹 سیاست و جامعه 🔸 دین و فلسفه www.Fekrat.net 📮شبکه‌های اجتماعی: 💠 https://zil.ink/fekratnet ایمیل: @gmail.com" rel="nofollow" target="_blank">radiopadcast@gmail.com 📩 ارتباط با سردبیر:
مشاهده در ایتا
دانلود
❇️ روشنگری چیست؟ 🔹در این بیان چنان که مشهود است،سرشت اندیشه روشنگری به برخورداری آدمیان از استقلال فکر و قوه فهم و توانایی در داوری امور و مسائل معنی یافت و تعبیر شد. 🔹 جسارت معنوی ، اخلاقی و مدنی بیان چنین رهنمودی توسط کانت، همچون نماد جان و روح نقّاد روشنگری و مدرنیته به شمار آمد و از آن پس شیوه ای نوین در تفکر و نگرش انسان نو به جهان را پپدید آورد و تداوم بخشید. •┈┈┈┈┈••✾••┈┈┈┈┈• ♻️آدرس کانال 🆔https://eitaa.com/Roshanye_Vagheeyat
لطفا در ایتا مطلب را دنبال کنید
مشاهده در پیام رسان ایتا
🎧 صوت نشست تبیین مبانی اندیشه اسلامی ✅ موضوع: معرفت دینی نظام مند آری یاخیر؟ 🎙حجت الاسلام و المسلمين دكتر الهی راد ♻️آدرس کانال 🆔https://eitaa.com/Roshanye_Vagheeyat
📖 ✍️ استاد یزدانپناه ▪️بخش سوم ⏺ چالش در فلسفۀ اسلامی مشایی 🔺 فلسفه اسلامی مشایی به‌رغم استحکام مبانی، به‌دلیل برخی خلل‌های روش‌شناختی و هستی شناختی، بستر را برای هجوم مخالفان فراهم ساخت. به‌کارگیری انحصاری کاوش‌های استدلالی، آن هم تنها به شیوۀ منطق ارسطویی از حیث روش‌شناختی و طرحِ آرایی خاص در مباحثی از مبدأ تا معاد؛ همچون علم واجب تعالی به جزئیات، فاعلیت بعید یا قریب حق تعالی، حدوث یا قدم عالم، معاد جسمانی یا روحانی، زوال یا بقای نفوس ساذجه و مسائلی دیگر از حیث هستی شناختی، به‌تدریج اعتراض مخالفان فلسفه را برانگیختند. 🔺ازیک‌سو، اصحاب حدیث و طرف‌داران علوم نقلی که بیشتر در قالب گروه‌های کلامی ظهور یافته بودند، حملاتی گسترده بر پیکر فلسفه مشایی اسلامی وارد کردند و از سوی دیگر، باطن‌گرایان اسلامی، عارفان و صوفیان، هم روش‌های عقلی را به باد انتقادهای تندِ خود گرفتند و هم طرح هستی شناختی فسلفی را معیوب دانستند و هم دین‌پژوهی تأویل گرایانه عقل افراطی را به چالش کشیدند. 🔺 نمونه‌های کاملی از این هجوم‌ها را می‌توان در آثار فخرالدین رازی (م604ق) در میان گرایش‌های کلامی و ابوحامدغزالی (م505ق)در وادی تصوف و عرفان مشاهده کرد. سیر مخالفت با فلسفه تا بدان‌جا است که گویا در قرن ششم و اوائل قرن هفتم -به‌رغم تلاش‌های ابن‌رشد اندلسی (م 595ق)- دیگر رمقی برای ادامه حیات فلسفه مشایی اسلامی باقی نماند و همه حوزه‌های فکری-فرهنگی اسلامی، میان دو گرایش کلامی و عرفانی تقسیم شده‌ بود. همین امر سبب شد بیشتر شرق شناسان اروپایی و کسانی که به‌درستی از سیر تحولات اندیشه عقلی اسلامی آگاهی ندارند، این دوره را دوران پایان فلسفه اسلامی شمارند و مرگ فلسفه را با مرگ ابن‌رشد همراه پندارند. ⏺ عوامل بقای فلسفه در میان مسلمانان 🔺 در این میان دو عامل موجب استمرار و تقویت حیات تعقّلی و اندیشه‌های فلسفی در میان مسلمانان شد 1️⃣عامل درون فلسفی 🔺 ازاین دو عامل یکی به خود فلسفه و دیگری به فلسفه ورزان و فیلسوفان اسلامی مربوط بود. آنچه درون فلسفه، به بقای آن انجامید، قوّت‌ها و استحکام مباحث فلسفی و روش تعقلیِ منطقی بود؛ به‌تدریج روشن شد ایرادهایی که به‌ویژه گرایش‌های مختلف کلامی بر فلسفه وارد کردند، بی‌مبنا بوده و مباحث فلسفی و حکمی، دقت و عمق بسیار بالایی دارد. 🔺 افراط‌های مدعیان عرفان و تصوف و بروز انواع بدعت‌ها و سنّت‌ها و رفتارهای دور از عقل و گسترش جهالت در این توده از یک‌سو و شکل‌گیری دانش عقل‌گرا و خردپسند عرفان نظری در میان محققان عرفا از دیگر سو، جایگاه و نقش عقل را در میان فرهیختگان، به‌طور چشمگیری افزایش می‌داد. 2️⃣عاملی که به فلسفه ورزان برمی‌گشت 🔺نگاه منتقدانه، اصلاح گرایانه و تحول خواهانۀ خودِ حکیمان و فیلسوفان مسلمان بوده‌است. امتیاز ویژۀ این نگاه در مقابل انتقادهای گروه‌هایی مانند متکلمان آن بود که این نگاه هرگز به معنای نادیده گرفتن ارزش‌های موجود و بنیان‌های قویم فلسفۀ ارسطویی یونانی نبود. 🔺توجه جدّی‌تر فلسفه به آموزه‌های دینی و حرکت در جهت فهم عمیق‌تر از گزاره‌های اسلامی و مطرح کردن تحلیل‌های موافق‌تر با ظواهر شریعت و دادن خدمات گوناگون به حوزه دین‌پژوهی از یک سو و ابراز تمایلاتی به حوزه عرفان و جدیت بیشتر برای درک مبانی اساسی معرفت و سلوک از سوی دیگر، به همراه دریافت پیا‌م های اساسی فلسفه و حکمت از سوی فرزانگان حوزۀ کلام و دین‌پژوهی و عرفان، تقارب روزافزون فلسفه و عرفان و دین را سبب شدند و فلسفه را حیاتی مجدد و حرکتی تازه بخشیدند. 📚 منبع: کتاب آموزش حکمت اشراق ص 6_7 ♻️آدرس کانال 🆔https://eitaa.com/Roshanye_Vagheeyat
لطفا در ایتا مطلب را دنبال کنید
مشاهده در پیام رسان ایتا
🎧 درس‌گفتار: 💠 موضع: تبیین بیانیه گام دوم انقلاب 🔳 بخش اول 🔹بر اساس کتاب درخشش عهد قدسی و کتاب عزم راه ♻️آدرس کانال 🆔https://eitaa.com/Roshanye_Vagheeyat
16.23M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
❇️ روشنفکری در ایران 🎙دکتر موسی حقانی: رئیس مؤسسه ی مطالعات تاریخ معاصر •┈┈┈┈┈••✾••┈┈┈┈┈• ♻️آدرس کانال 🆔https://eitaa.com/Roshanye_Vagheeyat
⚡️سلسه نشست بزرگداشت علامه ذوالفنون حسن‌زاده آملی ✨بررسی اندیشه‌های فلسفی و عرفانی علامه حسن‌زاده آملی رحمةالله علیه 👤با حضور آیت الله حسن رمضانی 📆 شنبه، 10 مهر 1400؛ ساعت 16:30 https://instagram.com/fekratmedia •┈┈┈┈┈••✾••┈┈┈┈┈• 📌آدرس کانال؛ 🆔@fekrat_net
❇️ اندیشه انتقادی 🔻بدین سان اندیشه انتقادی کانت در سیر تحول سنت روشنفکری مدرن تاثیریبنیادین بر جای گذاشت و منشا تحول ژرف و گسترده معنوی دوران جدید واقع شد. 🔻تحولی که در متن آن بروز کنش انتقادی و ظهور روشنفکران (Intellectuals) در مقام منتقدان عصر نوین امکان پذیر شد. روشنفکرانی که رسالت رویارویی با چالش های زندگی واقعی یعنی در آمیختن اندیشه و عمل بر عهده آنان نهاده شد. •┈┈┈┈┈••✾••┈┈┈┈┈• ♻️آدرس کانال 🆔https://eitaa.com/Roshanye_Vagheeyat
📖 ✍️ استاد یزدانپناه ▪️بخش چهارم ⏺سیر دگرگونی فلسفه در اندیشه مسلمانان 🔺 فیلسوفان مسلمان، تحت تأثیر عواملی چند، به تدریج متوجه حکمتی برتر و فلسفه ای متعالی تر و خردورزی ای کامل تر از حکمت ارسطویی شدند. تبحّر کامل در همه ابعاد فلسفه یونانی و آشکار شدن جهات ضعف و خلل های آن، شکل گیری مستقل گرایش های عرفانی در حوزه اندیشه اسلامی و برنمودن مدلی متفاوت از هستی شناسی، وجود پاره ای از آموزه های نا هماهنگ با رنگ غالب حکمت مشایی در میان حجم انبوه واردات یونانی، مانند اثولوجیا، و از همه مهم تر، فضای فراهم آمده به برکت معارف وحیانی اسلامی، بستر را برای تحول فسلفه در اندیشه فیلسوفان مسلمان فراهم ساخت. ⬅️ابن سینا نخستین تحول خواه درون فلسفی 🔺شاید بتوان به گواهی شواهد تاریخی، نخستین رگه های روشن این نوع «گرایش تحول خواهانۀ درون گروهی» را در فیلسوف سترگ اسلامی ابن سینا جستجو کرد. 🔺 وی وجود حکمتی برتر را گوشزد کرد و در پاره ای از آثارش، تصمیم قلبی خود را برای پی ریزی چنین حکمتی بروز داد. ⬅️علت عدم نگارش کتاب فلسفه مشرقیه بوعلی 🔺ابن سینا در ارائه افکار تازه اش بسیار محتاطانه عمل کرد. ⬅️ سهروردی آغازگر حقیقی فلسفه مستقل اسلامی 🔺 آنچه سهروردی را در این زمینه از ابن سینا ممتاز می سازد، به گونه ای که به جای ابن سینا، باید او را آغازگر حقیقی و اصلی حکمت مستقل اسلامی و شرقی بدانیم، چند امر است: 1️⃣خود را به رعایت احتیاط هایی از نوع ابن سینا ملزم نمی بیند 2️⃣توفیق او در نشان دادن طرحی از حکمت شرقی 3️⃣ایجاد تحول در روش فلسفی 🔺وی به خوبی می دانست تحوّل اساسی، نخست باید روش فلسفی دگرگون سازد. البته مهم آن است که وی این تحوّل روشی را از موضعی درست آغاز کرده است؛ همان موضعی که پیشینیان وی به ویژه ابن سینا آن را نشان داده بود. 4️⃣زندگی سلوکی و حیات عارفانه شیخ اشراق 📚 منبع: کتاب آموزش حکمت اشراق ص 7_11 ♻️آدرس کانال 🆔https://eitaa.com/Roshanye_Vagheeyat
توحید ربوی در قرآن.pdf
404.4K
📚 💠 مقاله: «توحید ربوبی در قرآن و الزامات سیاسی آن» ✍️ محمد_عابدی عضو هیأت علمی گروه قرآن پژوهی پژوهشگاه 📑چکیده: 🔹وحید_ربوبی از اصلی‌ترین اعتقادات قرآنی است که بروندادهای تأثیرگذاری در نوع پاسخ به مسائل سیاسی دارد. 🔹 مسئله اصلی تحقیق این است که اعتقاد به وحدانیت ربوبی- به‌ویژه در بُعد تشریعی- موجد چه پاسخ‌های متفاوتی- نسبت به مبانی غیر توحیدی- به مسائل سیاسی است؟ تأکید فرضیه تحقیق بر این است که پاسخ‌های مبتنی بر این اعتقاد به وحدانیت ربوبی به مسائل سیاسی تمایزات معناداری نسبت به پاسخ‌های مبتنی بر عدم چنین اعتقادی دارند. 🗒 منتشر شده در فصلنامه شماره ۹۸ ♻️آدرس کانال 🆔https://eitaa.com/Roshanye_Vagheeyat
17.04M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
❇️ جنایات جریان تقی‌زاده 🎙دکتر موسی حقانی: رئیس مؤسسه ی مطالعات تاریخ معاصر •┈┈┈┈┈••✾••┈┈┈┈┈• ♻️آدرس کانال 🆔https://eitaa.com/Roshanye_Vagheeyat
📖 ✍️ استاد یزدان‌ پناه ▪️بخش پنجم 2️⃣ زندگی علمی و سلوکی سهروردی 🔺شهاب الدین یحیی بن حبش بن امیرک سهروردی در سال 549ق، در سهرورد زنجان چشم بر جهان گشود. وی تحصیلات آغازین خود را نزد مجدالدین جیلی گذراند و سپس تحصیلات تکمیلی خود را در اصفهان نزد ظهیرالدین فارسی به پایان برد. پیش از بیست سالگی، دورۀ تحصیل او به پایان رسید و پس از این زمان، وی حکیمی مشایی بود که به گفته خود به شدت از مبانی حکمت مشاییان دفاع کرد. 🔺 پس از این دوره، به سبب پیش زمینه های ذاتی اش، به سیر و سلوک روی آورد و به ریاضت ها و مجاهدت های دشوارِ دور از تصور پرداخت و به تدریج، با دست دادن برخی مکاشفه ها و مشاهده های روحانی، به بطلان یا نقص بسیاری از مبانی و مباحث حکمت مشایی معتقد شد. 🔺 هرچند از این زمان می گذرد، حجم تجربه های عارفانه او افزایش می یابد تا آنجا که استعداد لازم برای دریافت انبوهی از معارف شهودی متراکم را در یک کشف معنوی به دست می آورد. این همان لحظه ای است که خود به عنوان «روزی عجیب» از آن یاد می کند که دمندۀ قدسی، همۀ آن معارف مندمج را به یکباره بر وی القا می کند؛ هرچند تقریر و تحریر آنها به سبب وجود موانع بسیار که لازمۀ سفرهای سلوکی او بوده است، چندین ماه به طول می انجامد. سهروردی در نهایت، مکتب اشراقی و حکمت نوری خود را در 39 سالگی در مهم ترین کتابش « حکمة الشراق » عرضه کرد. 🔺 مهم ترین شاخصه حیات علمی سهروردی همراهی خردورزی و سلوک و شهود است. 🔺 سهروردی بیشتر عمر خود را در سفرها می گذراند و یکی از اهداف مهم او در این سفرها یافتن مشارک مطّلع بود. می خواست بداند آیا کس دیگری نیز مکاشفاتی مانند او داشته است. وی در سال 579ق، بنا به نقل ابن ابی اصیبعه، به سوی حلب، سفر کرد. حاکم حلب در آن زمان ظاهرالدین ،پسر صلاح الدین ایوبی بود. 🔺به تدریج سهروردی با طرح دیدگاه های حکمی و فلسفی جدید خود _ که بر سطحی نگران گران می آمد _ و به دلیل فائق آمدن او بر آنان در بحث ها و مناظره ها و شاید هم به دلیل مذهبش، مورد بغض و کینه این علما قرار گرفت و شکایت او را نزد مَلِک ظاهرالدین برد؛ اما وی به دلیل عنایت ویژه اش به شیخ اشراق به شکایت آنان وقعی ننهاد. از همین رو، آن علما به گمان خویش، از بیم آنکه شیخ اشراق موجب گمراهی ظاهرالدین شود، نامه ای بر ضد او به صلاح الدین، پدر ظاهرالدین می نویسند و او نیز حکم قتل شیخ را صادر می کند و سهروردی در دیار غربت و پس از نزدیک به یک دهه سکونت در حلب، در همان جا به قتل می رسد و به «شیخ مقتول» شهره شد. 📚 منبع: کتاب آموزش حکمت اشراق ص 11_15 ♻️آدرس کانال 🆔https://eitaa.com/Roshanye_Vagheeyat
لطفا در ایتا مطلب را دنبال کنید
مشاهده در پیام رسان ایتا
🎧درس‌های اجتهاد و تقلید 🎙احمدحسین شریفی 🔶پیش‌نیازهای علمی اجتهاد و نظریه‌پردازی دینی 🔷درس بیست و سوم: ویژگی‌های نظریه‌پردازان دینی؛ بخش اول ♻️آدرس کانال 🆔https://eitaa.com/Roshanye_Vagheeyat
لطفا در ایتا مطلب را دنبال کنید
مشاهده در پیام رسان ایتا
🎧درس‌های اجتهاد و تقلید 🎙احمدحسین شریفی 🔶پیش‌نیازهای علمی اجتهاد و نظریه‌پردازی دینی 🔷درس بیست و سوم: ویژگی‌های نظریه‌پردازان دینی؛ بخش دوم ♻️آدرس کانال 🆔https://eitaa.com/Roshanye_Vagheeyat
📖 ✍️ استاد یزدانپناه ▪️بخش ششم ⏺ جوهره فلسفه اشراق 🔺 هر مکتب جدید و مستقل فلسفی، ویژگی هایی دارد که آن را از مکتب های دیگر فلسفی ممتاز می سازد. چه عوامل بنیادین و فراگیری در فلسفه اشراق وجود دارند که این فلسفه را به عنوان یک مکتب مستقل فلسفی معرفی می کنند؟ 🔺 شیخ اشراق در عصری به سر می برد که از سویی، ضعف های گستردۀ محتوایی در فلسفه مشاء آشکار شده بود و از سویی دیگر، پدیده چشم گیری مانند عرفان و تصوف، روش دیگری برای رسیدن به واقع عرضه کرده است. ⏺سه جهت تحول در حکمت اشراق 🔺 در چنین فضائی سهروردی در می یافت برای تأیید و تقویت فلسفه، باید دستگاه جدیدی عرضه کند که افزون بر عاری بودن از ضعف های فلسفۀ مشاء، از روش عرفانی نیز بهره گیرد؛ در عین حال که به خودی خود از هویت نیرومند فلسفی نیز برخوردار باشد. به همین دلیل، شیخ اشراق برای رسیدن به این مقصود، نظام فلسفی خود را در سه جهت متحول ساخت: 1️⃣روش فلسفی 🔺 رویۀ استدلالی بحثی، از روش ذوقی و شهودی نیز بهره گرفت و مباحث فلسفی را از این دو پایگاه پیگری کرد و به نتیجه رساند. 2️⃣جهت محتوایی «حکمت نوری» 🔺 محتوای فلسفۀ اشراقی آنچنان با محتوای فلسفۀ مشا متفاوت است که گویی انسان با محتوای کاملا جدید رو به روست. وی در مقابل ساختار حکمت مشاء، حکمت نوری را بنیان گذاشت و نگرش جدیدی به هستی عرضه کرد. 3️⃣علم النفس اشراقی 🔺 علم النفس اشراقی به کلی با علم النفس مشائی متفاوت است. نفس مشایی، دارای قوای متعدد و حواس پنج گانه است و نهایت مقصد او، علم حصولی به کلیات از طریق قوه عاقله است که این قوه، حقیقت اصلی او را تشکیل می دهد؛ ولی نگاه سهروردی چنین نیست. 🔺 ویژگی اصلی علم النفس اشراقی آن است که نفس را پرتوی از عالم می شمارد که از آن عالم، به عالم ظلمانی مادی تابیده و از سویی از موطن اصلی خود دور شده است و اکنون نیز میل وطن دارد. علم النفس اشراقی حلقۀ واسطی میان روش و محتوای فلسفه و نظام نوری سهروردی باشد. این سه ممیزه در فلسفه اشراق، در عین آنکه سه عنصرند، در ارتباط پیچیده و عمیقی با یکدیگر قرار دارند. ❇️ تحول اساسی در روش فلسفی 🔘همراهی عقل و شهود در روش فلسفی 🔺در نگاه سهروردی، هر کدام از روش های شهودی محض و استدلالی صرف _ با ترجیح روش شهودی محض _ می تواند راهی به سوی واقع باشد؛ اما هیچ یک از آن دو به تنهایی، کامل و بی نقص نیست؛ زیرا اگر کسی از طریق سلوک و ذوق به مشاهدۀ حقایق بپردازد، ولی قدرت عقلانی لازم را برای تحلیل مشاهدات و مکشوفات خود نداشته باشد، چه بسا در مقام تحلیل و جمع بندی و برخی استنتاج ها دچار خطا شود. 🔺از سویی دیگر، اگر کسی تنها به یافته های ذهنی خود اعتماد کند و پیوسته به تشکیل صغرا و کبرا بپردازد و با تقسیم بندی های عقلی در مسیر کشف واقع گام بردارد، افزون بر آنکه چه بسا در مسیر فکری اش دچار اشتباه شده و از واقع دور شود که دیگر از نظر علمی اعتباری ندارد، در مواردی نیز که با واقع مطابقت دارد، تنها به پرتوی ضعیف از حقایق نفس الامری خواهد رسید. 🔺به اعتقاد سهروردی اگر هر دو روش با هم به کار روند، اتقان کار فلسفی را صد چندان می کند و درجۀ واقع نمایی حکمت را به سطحی از قوت می رساند که شبهه ای در آن راه نیابد. 📚 منبع: کتاب آموزش حکمت اشراق ص 16_18 ♻️آدرس کانال 🆔https://eitaa.com/Roshanye_Vagheeyat
18.94M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
❇️دستورالعمل‌های تقی زاده 🎙دکتر موسی حقانی: رئیس موسسه مطالعات تاریخ معاصر •┈┈┈┈┈••✾••┈┈┈┈┈• ♻️آدرس کانال 🆔https://eitaa.com/Roshanye_Vagheeyat
🔺به همت رسانه اندیشه و آگاهی فکرت: 🔸فراخوان مقاله و یادداشت با موضوع «بررسی رویکردهای حکمی و هنری در سینما» (جهت اطلاع از محورها و موضوعات فراخوان، اینجا کلیک کنید.) ❇️ پیش از ارسال مطلب، نکات زیر را مدنظر قرار دهید: 1. پیش از ارسال و انتخاب عنوان حتماً موضوع انتخاب شده و مورد نظر را به آیدی @MRN691 در ایتا یا تلگرام اطلاع بدهید. 2. خردورزی در ویرایش و اصلاح مطالب آزاد است، اما چنانچه میزان ویرایش بیش از حد متعارف باشد، به اطلاع صاحب اثر خواهد رسید. 3. تعداد کلمات مطالب ارسالی حداقل 2000کلمه و حداکثر 5000 کلمه باشد. 4. آثاری که قبل از نگارش عنوان را با هماهنگی آیدی @MRN691 انتخاب کرده باشند و مطالب آن‌ها تولیدی همراه با رعایت اصول ویراستاری باشد مبلغی تحت عنوان به آن‌ها پرداخت خواهد شد. 5. به همراه ارسال فایل مقالات نام و نام خانوادگی، کد ملی، سطح تحصیلات، رشته تخصصی، شماره تماس و شماره کارت بانکی ارسال شود. 📌آدرس کانال؛ 🆔@fekrat_net
📖 ✍️ استاد یزدانپناه ▪️بخش هفتم ⏺ عدم تعارض عقل و شهود (بحث و ذوق) 🔺برخی گمان می کنند راه عقل نه تنها از راه شهود جداست، بلکه در پاره ای موارد با یکدیگر متعارض اند و نتایج تناقض آمیز به بار می آورند. چنین گمانی بی تردید نادرست است. قواعد عقلی و منطقی به لحاظ کلیت ذاتی خود هیچ گونه تخصیصی ندارد و در همه عالم موجود وممکن و مفروض جاری و محکم اند. 🔺 از همین رو حکما و عرفای اسلامی، هر دو راه عقلی و شهودی را برای کشف واقع معتبر می دانند و بر این باورند که نه تنها هیچ تناقضی میان آنها نیست، بلکه معاضد یکدیگر و پشتیبان همدیگرند. ممکن است عقل حقیقتی را به طور مستقل در نیابد، اما در وادی کشف و شهود هیچ امری وجود ندارد که عقل آن را محال شمرده، آن را نقض کند. معاضدت و مساعدت عقل و شهود تا بدان پایه برای اهل کشف مسجّل و قطعی شده که به تدریج عقل و احکام آن به منزلۀ میزانی برای کشف و شهود مطرح شده اند. 🔺شیخ اشراق نیز در طرح روش تألیفی در فلسفه ورزی، بر همین باور است که عقل و شهود به ساحت های یکدیگر راه دارند و هیچ یک ضد دیگری و مناقض آن نیست. اگر شهود به گونه ای بود که با مبانی عقلی سازگار نبود، یا عقل آن را محال می دانست، باید در مسئله درنگ شود؛ یا شهود، یا گزارش از آن دچار اشکال است، یا مقدمات عقلی در نقطه ای مخدوش اند. باید به تحقیق و تأمل نشست، یا به تکرار شهود پرداخت تا نقص فرایند یادشده آشکار شود. ⏺توضیحی در مورد عبارات ضد عقل عارفان 🔺با این حال، همه میدانیم در طول تاریخ، عارفان اهل کشف به مقابله جدی با خردورزی عقل مداری پرداخته اند. برخی نتوانسته اند این دو نوع رویکرد عارفان درباره عقل را کنارهم معنا کنند. 1️⃣نقد عقل تاریخی 🔺وقتی نیک می اندیشیم و بر همه ابعاد ماجرا توجه کرده و کلمات اهل معرفت را در این باره بازخوانی می کنیم، می بینیم اول، نقد اهل شهود، بر عقل و عقل مداریِ تاریخی است؛ یعنی عقل موجود در زمان ایشان که عقل مشایی و کلامی اعتزالی بود، با اعتراض و انکار مواجه است. 2️⃣نقد عقل آغشته به وهم 🔺دوم، عرفا عقل آغشته به وهم را که با اوهام و تخیل ها در هم آمیخته است (عقل جزئی) را قبول نداشته و نقد می کنند و إلّا عقل سلیم و عقل منوّر به نورانیت قلب، مورد تأئید و قبول ایشان است. 3️⃣مخالفت با تأویل های خلاف ظاهر خردگرایان 🔺سوم، اهل کشف، تأویل های مخالفِ ظاهر خردگرایان فلسفی و کلامی را که به دست کشیدن از ظواهر بسیاری از آموزه های دینی منجر می شده، نکوهش کرده اند، اما عقلِ منوّر، به نورانیت شرع مورد تأیید عارفانِ اهل کشف و شهود است. 4️⃣ضعف ذاتی معرفت عقلی نسبت به معرفت شهودی 🔺چهارم، بسیاری از نقدهای اهل معرفت بر عقل و عقل گرایی به جهت آن است که معرفت عقلانی معرفت ضعیفی است و مشکلاتی به همراه دارد که این ضعف ها و مشکلات در معرفت حضوریِ شهودی وجود ندارند. از همین رو، پس از آنکه صدرالمتألهین هماهنگی و هم ساحتی شهود و عقل و دین را به اثبات رساند، عرفایِ پس از وی نه تنها این نوع خردورزی را قبول کردند، بلکه یکی از بهترین راه های رسیدن به مباحث عرفانی را آثار ملاصدرا دانستند. 📚 منبع: کتاب آموزش حکمت اشراق ص 19_22 ♻️آدرس کانال 🆔https://eitaa.com/Roshanye_Vagheeyat
لطفا در ایتا مطلب را دنبال کنید
مشاهده در پیام رسان ایتا
🎧 بازسازیِ انقلابیِ ساختارِ فرهنگی 💠 دکتر مهدی جمشیدی ◾️تحلیلِ سخنانِ اخیرِ آیت‌الله خامنه‌ای(۱۴۰۰/۰۶/۰۸) ‌ ♻️آدرس کانال 🆔https://eitaa.com/Roshanye_Vagheeyat
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
⛔️ نماد روشنفکری واداده 🎙دکتر موسی حقانی؛ استاد دانشگاه و رئیس مؤسسه ی مطالعات تاریخ معاصر •┈┈┈┈┈••✾••┈┈┈┈┈• ♻️آدرس کانال 🆔https://eitaa.com/Roshanye_Vagheeyat
📖 ✍️ استاد یزدانپناه ▪️بخش هشتم ⏺ تبیین جایگاه منطقی شهود 🔘 برگشت همه بدیهیات به اولیات و مشاهدات 🔺در منطق کلاسیک همۀ بدیهیات شش گانه در نهایت به دو نوع می رسند؛ اولیات و محسوسات که نام دیگر آن مشاهَدات است؛ زیرا دیگر اقسام بدیهی_فطریات، مجرّبات، حدسیات و متواترات، به دلیل اشتمال آنها بر دو جزء مشاهده و قیاسِ خفی یا آشکار، به اولیات و محسوسات بازمی گردند. 🔘فلسفه فقط مبتنی بر اولیات 🔺محسوسات و مشاهدات از دایرۀ علوم و برهانی کنار گذاشته می شوند؛ زیرا محصول ادراک حسّی، علم جزئی است و علم جزئی نه کاسب است و نه مکتسب و در نتیجه در علوم عقلی و برهانی کاربردی نخواهد داشت. بدین ترتیب، آنچه در دستگاه منطقی ارسطویی تکیه گاه همۀ معارف به شمار می آید، تنها و تنها اولیات است. البته در منطق کلاسیک، اساساً سخن از کشف و شهود نیست و تنها مشاهدات حسّی مورد توجه بوده اند که آن نیز به جهت ناکارایی در علوم برهانی، کنار گذاشته شده است. 🔘شیخ اشراق و ورود شهود قلبی به فلسفه 🔺در چنین فضائی، شیخ اشراق راه جدیدی گشود و مدعی شد مسیر را برای ورود علم حضوری در دستگاه منطقی گشوده است و و در کنار اولیات، شهود قلبی را به عنوان روش صائب و راهی کامل در علوم عقلی مطرح ساخت. 🔺سهروردی معتقد است در همه مواردی که عقل استدلالی از مبدأ اولیات آغاز می کند و به نتایجی فلسفی می رسد، شهود قلبی نیز نه تنها کارایی دارد، بلکه با مزیّتی برتر و درجه خطای کمتر نتایجی یقینی و برهانی به دست می دهد. 🔺سهروردی، مجهولات را به سه قسم تقسیم کرده می گوید: قسمی از مجهولات با تنبیه و اخطار روشن می شود و به استدلال و فکر نیاز ندارد. این قسم همان بدیهیات است. نیز قسم دیگری از مجهولات از راه شهودات قلبی صاحبان کشف آشکار می شود. این قسم نیز نیازمند استدلال نیست و فقط قسم سوم است که از هیچ یک از دو قسم پیشین نیست، به استدلال نیازمند است و باید با تنظیم مقدماتی که به بدیهیات می انجامد، روشن شود. 🔘شهود حکمای بزرگ به سان اولیات 🔺در حقیقت سهروردی در بیان خود، شهود حکمای بزرگ را در کنار اولّیات قرار داده و در برابر مشاء که تنها اولیّات را عمده و اساس برای فلسفه قرار می داد، شهودات قلبی را نیز مطرح کرد. وی مشاهدات را از حسّ ظاهر و حسّ باطن عام تر، و شهودات قلبی را نیز جزء مشاهدات دانسته است. 🔺پس می توان حرکت سهروردی را در این باب، حرکتی در برابر منطق رسمی مشایی دانست که در دو نکته مهم از مشاء فاصله گرفت: نخست، اعم دانستن مشاهدات به گونه ای که شامل شهود قلبی شوند. دوم، برشمردن شهود قلبی به سان اولیّات، به عنوان بنیاد و پایه فلسفه. 🔘استفاده گسترده فلسفه های مبتنی بر منطق ارسطویی از علوم شهودی و حضوری با وجود نفی آن 🔺قابل توجه این است که در فلسفه های متعارف که بر منطق ارسطویی ابتنا دارند، با اینکه در بخش منطق به صراحت از بی اعتباری مشاهدات سخن می گویند، و همه علوم را در نهایت مبتنی بر اولیات می دانند، ولی به صورتی گسترده از علوم شهودی، تجربی و حضوری استفاده می کنند. موارد فراوانی از این نوع استفاده را می توان در بحث وجود ذهنی، اثبات دو نوع علم حضوری و حصولی، مباحث نفس و اثبات تجرد آن، مباحث قوه و فعل و حرکت جست و جو کرد. 🔘تأثیرهای جانبی شهود قلبی بر فلسفه ورزی 🔺شهود قلبی افزون بر آنکه می تواند پایه علوم برهانی قرار گیرد، تأثیرهای جانبی دیگری بر فلسفه و فلسفه ورزی نیز می تواند داشته باشد؛ زیرا شهود قلبی موجب تلطیف سرّ انسان می شود و زمینه را برای توجه به امور ظریف و پنهان آماده می سازد. 🔺آنگاه این لطافت سرّ قلبی موجب لطافت عقلی در انسان می شود و عقل منوّر به نور کشف و شهود می شود و مسائل فلسفی، به ویژه امور پیچیدۀ مربوط به عوالم ملکوتی را به خوبی درک می کند. در همین راستا یکی از مسائلی که سبب رشد و تعالی ملاصدرا شد و خود او نیز به آن اذعان داشت، داشتن مقام شهود بود. 📚 منبع: کتاب آموزش حکمت اشراق ص 23_25 ♻️آدرس کانال 🆔https://eitaa.com/Roshanye_Vagheeyat
لطفا در ایتا مطلب را دنبال کنید
مشاهده در پیام رسان ایتا
🎧 دین و علم ❇️در تاریخ ما، دین و علم در کنار هم بوده‌اند ♻️آدرس کانال 🆔https://eitaa.com/Roshanye_Vagheeyat
❇️روشنفکر کیست؟ 🔹عنوان معانی و مبانی روشنفکری خود دلالت می‌کند که معنای واحدی درباره روشنفکری وجود ندارد. مراد از روشنفکری نیز همان لفظی است که در زبان فارسی به کار برده می‌شود؛ 🔹 یعنی ما در زبان فارسی ظاهراً برای این لفظ یک معنای مشترکی در عرف گفت و گو نداریم. •┈┈┈┈┈••✾••┈┈┈┈┈• ♻️آدرس کانال 🆔https://eitaa.com/Roshanye_Vagheeyat
❇️نشست الهیات و هوش مصنوعی 🔻جلسه اول: آشنایی با دانش هوش مصنوعی و نقاط تلاقی آن با الهیات 🔻جلسه دوم: هوش مصنوعی و پدیده آگاهی 🔻جلسه سوم: هشو مصنوعی و دین 🔻چلسه چهارم: خداباوری و هوش مصنوعی ♻️آدرس کانال 🆔https://eitaa.com/Roshanye_Vagheeyat
❇️ اولین کنفرانس ملی شناختی از دیدگاه حکما و اندیشمندان اسلامی 💠اولین ملی علوم شناختی از دیدگاه حکما و اندیشمندان اسلامی در تاریخ ۱۵ بهمن ۱۴۰۰ توسط دانشگاه صنعتی مالک اشتر،انجمن علمی قرآن و تحول علوم ایران در شهر تهران برگزار خواهد شد. 📝 اطلاعات تکمیلی در پوستر👆👆 ♻️آدرس کانال 🆔https://eitaa.com/Roshanye_Vagheeyat
📖 ✍️ استاد یزدانپناه ▪️بخش نهم ⏺ تأثیر روش شهودی در اندیشۀ فلسفی 🔺 برخی می پندارند ترکیب ذوق و بحث، به عنوان یک روش فلسفی در تلقّی حقایق، ترکیبی ناهمگون و طریقی ناصواب است و ثمره تلاش افرادی همچون سهروردی و به ویژه ملاصدرا، درهم آمیختن مقولات متعدد و به هم ریختن نظم منطقی مباحث است. انصاف این است که این پندار سطحی و نادرست است؛ زیرا افزون بر آنچه در قسمت پیشین به عنوان تلطیف سرّ ارائه شد، تأثیر همراهی مکاشفه و علم حضوری به حقایق هستی، در فراهم آمدن علم حصولی و فلسفی برتر، هرگز قابل انکار و اغماض نیست. 🔺 دریافت های شهودی ، افزون بر «جهت دهی به مباحث حصولی فلسفی»، «طرح مسائل و زوایای جدید»، «خطایابی های دقیق در فرایند بحث و استدلال»، «کشف حد وسط ها و تبیین راهکارهای عقلی قوی تر» و ...، یکی از دغدغه های اساسی در دانش های حصولی، یعنی همان « حل مسئله مطابقت با واقع، یعنی اطمینان یابی در مطابقت علوم حصولی با واقعیت» را به بهترین وجه سامان می دهد. 🔺 سهروردی در ارائه روش تألیفی خود، به تأثیر اخیر توجه کامل دارد. وی بر این باور است که فیلسوف باید افزون بر اصول بحثی، چنان قدرت روحی ای داشته باشد که بارها به عوالم دیگر سفر کرده، تا بدانجا که ملکۀ خلع بدن را در خود فراهم آورده باشد.چنین کسی به هنگام روی آوردن شکّ و شبهه ای در مباحث استدلالی، با مراجعه به صحنۀ واقعیت و کشف عینی عوالم ملکوتی و تأمل دوباره در آنها، می تواند شک خود را برطرف سازد و با تطبیق دادن های پیاپیِ دانش حصولی خود با دریافت های شهودی، ریشه خطا را بخشکاند و درصد اطمینان را فزونی بخشد. ⏺ تحول در مفهوم فیلسوف و حکیم 🔺 از منظر سهروردی، حقیقتِ حکمت رسیدن به واقع است؛ بنابراین، کسانی که تنها در جنبۀ بحثی مانده و به واقعیت دست نیافته اند، تنها متفلسف اند، نه فیلسوف. فیلسوف کسی است که به واقع برسد، اگر چه راه استدلال را نپیموده باشد. از این رو، عارفان حقیقی از نگاه سهروردی حکیمان واقعی اند و نام حکیم تنها بر کسی شایسته است که به مقام ذوقی دست یافته باشد. 🔺به همین سبب سهروردی به طالبان حقیقت پیشنهاد می کند روش ترکیبی میان درس و سلوک را برگزینند؛ با این توضیح که نخست به مقداری از «علم تعلیمی» در حدی متعارف و معمول بپردازند و سپس « علم تجردی اتصالی شهودی» را وجهه همّت خود قرار دهند تا آنکه در سلک حکیمان درآیند. ⏺ اعتماد بر مکاشفه های اهل کشف 🔺سهروردی راه را برای آنان که خود اهل کشف نیستند، باز می داند تا با یک واسطه بتوانند از روش تألیفی (بحثی_کشفی) در مباحث فلسفی بهره مند شوند. راهی که وی پیش رو می نهد «اعتماد غیر مکاشفان بر کشف مکاشفان» است؛ زیرا هرچند علوم شهودی و حضوری در آغاز تنها برای شخص عالِم و مشاهد، حجیت و اعتبار دارد، پس از آنکه گزارش از آن به حدّ تواتر برسد، حجیت و اعتبار عمومی می یابد و برای همگان قابل استفادۀ علمی می شود. 🔺در پی شیخ اشراق، ملاصدرا نیز اعتماد به کشف مکاشفان را وقتی به حدّ تواتر برسد برای غیر مکاشفان معتبر دانسته است. 📚 منبع: کتاب آموزش حکمت اشراق ص 26_29 ♻️آدرس کانال 🆔https://eitaa.com/Roshanye_Vagheeyat