7⃣ فلسفه_دین ✍️ استاد حامد ساجدی ⭕️ گوهر دین در قرآن (1) 📎 چرا التزام به شريعت❓ ✅ یکی از مباحث مهم در فلسفه دین، بحث گوهر دین است. در این بحث مسأله این است که گوهر تدین و آن بخش از تدین که ارزش ذاتی دارد چیست؟ اگر دیانت ما چه ویژگی داشته باشد ارزشمند است؟ هسته اصلی دیانت که اعمال و مناسک ظاهری وابسته به آن است چیست؟ ✅ در این زمینه اقوال متعددی مطرح است. برای مثال برخي از اندیشمندان غربی اخلاقی زیستن را گوهر دین می دانند. کانت و هگل از جمله سردمداران این دیدگاه هستند و برخی متفکران داخلی مانند آقای ملکیان نیز این دیدگاه را تأیید می کنند. در این رویکرد دین حقیقی همان اخلاق است. به گفته کانت و هگل اگر غایت دین صرفاً پرستش خداوند باشد و اصلاح اخلاقی در آن مغفول واقع شود، انسان گرفتار گمراهی دینی یا دین دروغین می شود. در این دیدگاه نماز و مناسک دینی که اعمالی فراتر از دستورات محض اخلاقی را در بر دارند جزء مذهب ناب نیستند و باید کنار گذاشته شوند. ✅ اما به نظر می رسد در این سخن از پیوند بین اخلاق و اطاعت خداوند غفلت شده است. انسان اخلاق مدار وقتی درک کند که تمام هستی اش از سوی خداوند به او هدیه داده شده است، بالاترین سطح از تعهد اخلاقی را نسبت به خداوند پیدا می کند و حق خداوند را بر هر حقی مقدم می دارد زیرا قدردانی از نعمتهای خداوند را بر خود لازم می بیند. بنابراین نمی توان دم از اخلاقی زیستن بزنیم و در عین حال از اطاعت خدا سر باز زنیم. ✅ از سوی دیگر بندگی خالصانه خداوند نیز منجر به تقویت اخلاق اجتماعی انسان می شود، زیرا خداوند رعایت حق الناس و موازین اخلاقی را از مهمترین دستورات خود قرار داده است. ✅ بنابراین باید گفت گوهر تدین، بندگی خالصانه خداوند و تسلیم قلبی و عملي نسبت به اوست. آیاتی از قرآن مانند «إِنَّ أَكْرَمَكُمْ‏ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقاكُمْ؛ با ارزشترین شما نزد خداوند با تقوا ترین شماست»(حجرات: 13)، «وَ ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلاَّ لِيَعْبُدُونِ‏؛ جن و انس را جز برای عبادت کردن خلق نکردم» (ذاریات: 56) و «وَ ما أُمِرُوا إِلاَّ لِيَعْبُدُوا اللَّهَ مُخْلِصينَ لَهُ الدِّينَ حُنَفاءَ؛ آنها به جز این دستور نداشتند که خدا را با بندگی خالصانه و راستین عبادت کنند»(بینه: 5) به خوبی نشان می دهد گوهر دین، التزام قلبی به رعایت دستورات خداوند و بندگی خالصانه اوست. #گوهر_دین #مصطفی_ملکیان #عقل_عملی_کانت #هگل #ذاتی_وعرضی_دین #اخلاقی_زیستن #انسانی_زیستن 🆔 @sajedi_ir 🆔 @maaref_karbordi