6⃣ فلسفه دین ⭕️ رابطه‌ی عقل و ایمان (2) ✍️ استاد حامد ساجدی ✅ چنانکه بیان شد، ایمان گرایان بر این دیدگاه تأکید دارند که ایمان و عقل دو حوزه مختلف هستند. ایمان از مقوله باور و تعهد قلبی و یک عنصر احساسی است و لذا نباید برای گزاره های دینی به دنبال اثبات عقلی باشیم، بلکه باید با دل خود به این گزاره ها ایمان بیاوریم. ✅ این دیدگاه به درستی به جنبه احساسی و قلبی ایمان اشاره می کند اما به دلیل غفلت از جنبه معرفت بخشی ایمان، دارای اشکال است. ❇️ این سخن صحیح است که ایمان صرفاً یک تصدیق ذهنی نیست. مؤمنی که به خدا ایمان می آورد با ریاضی دانی که یک قضیه ریاضی را تصدیق می کند مانند هم نیستند. آیات بسیاری از قرآن بر این نکته تأکید دارند که: - جایگاه اصلی ایمان در قلب است وَ لكِنَّ اللَّهَ حَبَّبَ‏ إِلَيْكُمُ الْإيمانَ وَ زَيَّنَهُ في‏ قُلُوبِكُمْ وَ كَرَّهَ إِلَيْكُمُ الْكُفْرَ وَ الْفُسُوقَ وَ الْعِصْيانَ (حجرات: 7) خداوند در شما گرایش به ایمان را ایجاد کرد و آن را در دل شما زیبا جلوه داد و کفر و فسوق و عصیان را نزد شما منفور کرد. - انسانهای کافر، در عین حال که حقانیت گزاره های دینی را با ذهن خود درک می کنند، به انها ایمان نمی اورند. وَ جَحَدُوا بِها وَ اسْتَيْقَنَتْها أَنْفُسُهُمْ (نمل: 14) (کافران) آن را انکار می کنند در حالی که در درون خود به آن یقین دارند. ❇️ اما این به معنای این نیست که ایمان جنبه بینشی و معرفت بخشی ندارد. در بسیاری از آیات قرآن، مؤمن و کافر به بینا و کور تشبیه شده اند. مَثَلُ الْفَرِيقَيْنِ كَالْأَعْمَى وَ الْأَصَمِّ وَ الْبَصِيرِ وَ السَّمِيعِ هَلْ يَسْتَوِيَانِ مَثَلاً أَ فَلاَ تَذَكَّرُونَ ﴿هود: 24﴾ وصف اين دو گروه [مشرك و مؤمن‏] همانند نابينا و كر و بينا و شنواست آيا [اين دو گروه‏] در صفت و حال يكسانند؟ ❇️ خداي متعال حتي آنگاه که سخن از سجده کردن در مقابل آيات الهي به ميان مي‌آورد، اين عمل را در صورتي پسنديده مي‌شمارد که از روي بينش و بصيرت باشد و بندگان حقيقي خود را اينگونه توصيف مي‌کند: در وصف عبادالرحمن: وَ الَّذينَ إِذا ذُكِّرُوا بِآياتِ رَبِّهِمْ لَمْ يَخِرُّوا عَلَيْها صُمًّا وَ عُمْياناً (فرقان: 73) و آنان كه وقتى به آيات پروردگارشان پندشان دهند، در برابر آن با حالت كرى و كورى نمیافتند، [بلكه با گوش شنوا و چشم بصيرت به آن توجه می کنند.] #ایمان_گرایی_افراطی #فدئیسم #فلسفه_دین #عقل #ایمان 🆔 @sajedi_ir 🆔 @maaref_karbordi

7⃣ فلسفه_دین ✍️ استاد حامد ساجدی ⭕️ گوهر دین در قرآن (1) 📎 چرا التزام به شريعت❓ ✅ یکی از مباحث مهم در فلسفه دین، بحث گوهر دین است. در این بحث مسأله این است که گوهر تدین و آن بخش از تدین که ارزش ذاتی دارد چیست؟ اگر دیانت ما چه ویژگی داشته باشد ارزشمند است؟ هسته اصلی دیانت که اعمال و مناسک ظاهری وابسته به آن است چیست؟ ✅ در این زمینه اقوال متعددی مطرح است. برای مثال برخي از اندیشمندان غربی اخلاقی زیستن را گوهر دین می دانند. کانت و هگل از جمله سردمداران این دیدگاه هستند و برخی متفکران داخلی مانند آقای ملکیان نیز این دیدگاه را تأیید می کنند. در این رویکرد دین حقیقی همان اخلاق است. به گفته کانت و هگل اگر غایت دین صرفاً پرستش خداوند باشد و اصلاح اخلاقی در آن مغفول واقع شود، انسان گرفتار گمراهی دینی یا دین دروغین می شود. در این دیدگاه نماز و مناسک دینی که اعمالی فراتر از دستورات محض اخلاقی را در بر دارند جزء مذهب ناب نیستند و باید کنار گذاشته شوند. ✅ اما به نظر می رسد در این سخن از پیوند بین اخلاق و اطاعت خداوند غفلت شده است. انسان اخلاق مدار وقتی درک کند که تمام هستی اش از سوی خداوند به او هدیه داده شده است، بالاترین سطح از تعهد اخلاقی را نسبت به خداوند پیدا می کند و حق خداوند را بر هر حقی مقدم می دارد زیرا قدردانی از نعمتهای خداوند را بر خود لازم می بیند. بنابراین نمی توان دم از اخلاقی زیستن بزنیم و در عین حال از اطاعت خدا سر باز زنیم. ✅ از سوی دیگر بندگی خالصانه خداوند نیز منجر به تقویت اخلاق اجتماعی انسان می شود، زیرا خداوند رعایت حق الناس و موازین اخلاقی را از مهمترین دستورات خود قرار داده است. ✅ بنابراین باید گفت گوهر تدین، بندگی خالصانه خداوند و تسلیم قلبی و عملي نسبت به اوست. آیاتی از قرآن مانند «إِنَّ أَكْرَمَكُمْ‏ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقاكُمْ؛ با ارزشترین شما نزد خداوند با تقوا ترین شماست»(حجرات: 13)، «وَ ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلاَّ لِيَعْبُدُونِ‏؛ جن و انس را جز برای عبادت کردن خلق نکردم» (ذاریات: 56) و «وَ ما أُمِرُوا إِلاَّ لِيَعْبُدُوا اللَّهَ مُخْلِصينَ لَهُ الدِّينَ حُنَفاءَ؛ آنها به جز این دستور نداشتند که خدا را با بندگی خالصانه و راستین عبادت کنند»(بینه: 5) به خوبی نشان می دهد گوهر دین، التزام قلبی به رعایت دستورات خداوند و بندگی خالصانه اوست. #گوهر_دین #مصطفی_ملکیان #عقل_عملی_کانت #هگل #ذاتی_وعرضی_دین #اخلاقی_زیستن #انسانی_زیستن 🆔 @sajedi_ir 🆔 @maaref_karbordi

🔰 اطلاعیه: 📌 بعضی از دوستان عزیز در کانال تلگرام ما، پرسش هایی نسبت به متن شماره هفت استاد حامد ساجدی، داشتند. و همچنین درخواست منبع و رفرنس کردند. 📌 در ادامه، جواب استاد و آدرس مطالب ایشان، به همراه نکته ای سودمند تقدیم میشود.👇

#پیشنهاد_مطالعه با سلام اخیرا متنی که بر گرفته از نوشته های بنده است، توسط دوست عزیزم در کانال آرمان اندیشه منتشر شده است که از سوی برخی از مخاطبین مورد چالش واقع شده که در این زمینه تذکر چند نکته را راهگشا می دانم: 1. در مورد مطالبی که به کانت، هگل و ملکیان نسبت داده شد، برخی مخاطبین رفرنس خواسته اند که همینک تقدیم می شود: کانت: دین در محدوده عقل تنها، ترجمه منوچهر صانعی دره بیدی، 1381، تهران، نقش و نگار، چاپ اول، ص 251، 252، 234 و 235 هگل: استقرار شریعت در مذهب مسیح، ترجمه باقر پرهام، 1369، تهران، موسسه انتشارات اگاه، چاپ اول، ص38 تا 41 و 126 ملکیان: سنت و سکولاریسم، 1381، تهران، موسسه فرهنگی صراط، چاپ اول، ص308، 330 و 332 2. در مورد ارتباط میان اخلاق مداری و اطاعت از خداوند پرسش شده است که چه دلیلی برای ان وجود دارد. در پاسخ باید بگویم بین دو گزاره باید تفکیک کرد: الف: انسانهای اخلاق مدار، اطاعت پذیری بیشتری از خدا دارند ب: لازمه منطقی اخلاقی بودن، اطاعت از خداست. گزاره اول یک گزاره پسینی است و قطعا اثبات آن منوط به آمارگیری و تجربه است. اما گزاره دوم مربوط به «منطق بایدها و نبایدها» است و به یک معنی پیشینی است. به این مثال توجه کنید: کمک به محرومان خوب است. شهرام محروم است. پس کمک به شهرام خوب است. این یک نمونه از استدلال اخلاقی است و مثل استدلال منطقی که نیاز به تجربه ندارد، درک صحت این استنتاج هم نیاز به تجربه و آمارگیری ندارد. البته اینکه دو مقدمه این استدلال صحیح هستند یا نه بحث دیگری است. حال با این توضیحات عرض می کنم هر کس - با هر مبنایی - اگر این گزاره اخلاقی را تصدیق کند که: اگر کسی به من نیکی کرده باشد، قدردانی از او (تلاش برای خرسند کردن او با زبان و عمل) خوب است و هر قدر این نیکی بیشتر باشد، قدردانی از او ضرورت بیشتری دارد. همچنین بپذیرد که خداوند با دادن تمام هستی من به من بالاترین نیکی ممکن را به من کرده است از نظر منطق بایدها، این استنتاج را صحیح می داند که قدردانی از خداوند و تلاش برای کسب رضایت او بیشترین ضرورت را دارد. البته اینجا بحثهای فراوانی وجود دارد که فعلا از آن گذر می کنم. 3. گفته شده که در این بحث فلسفه دین و الهیات خلط شده است. البته این اشکال تنها در نظرات داخل کشورمان دیده می شود که هر گاه نویسنده ای از یک آیه قرآن در متن خود استفاده کند. از دایره فلسفه دین خارج می شود، اما با مراجعه به اثار غربی خواهیم دید که آنها در کتب فلسفه دین از عبارات تورات و انجیل استفاده می کنند! مگر می شود نگاه درجه دوم به دین داشت و از متون دینی غافل شد! البته بدیهی است کاربرد متون دینی در فلسفه دین و الهیات متفاوت است. در الهیات متن دینی سند و منبع اثبات است اما در فلسفه دین، متن دینی با نگاه پدیدارشناسانه مورد توجه قرار می گیرد و در رویکرد انسجام گرایانه می تواند تاییدکننده استدلالهای فیلسوف دین باشد. حامد ساجدی #فلسفه_دین

8⃣ فلسفه دین ⭕️ گوهر دین در قرآن (2) ✍️ استاد حامد ساجدی بعضي مي گويند: مهم این است که دلت پاک باشد‼️ ✅ یک دیدگاه در باب دین داری این است که گوهر و هسته دین داری محبت خداوند است. اعمال و رفتار ظاهری اهمیت چندانی ندارند و آنچه مهم است این است که انسان در دل خود عاشق خدا باشد. اگر به کسی که این دیدگاه را دارد مثلاً بگویید چرا نماز نمی خوانی؟ احتمالاً در جواب با این جمله معروف مواجه می شوید: مهم این است که دلت پاک باشد! ✅ این سخن صحیح است که گوهر دین محبت خداوند است و هیچ چیز با ارزش تر از عشق به خدا نیست. اما عشق و محبت نشانه هایی دارند و شاخصهایی وجود دارد که میزان صداقت انسان در ادعای محبت خداوند را محک می زند. ✅ کسی که خدا را دوست دارد، خواست خدا را بر خواست خود مقدم می کند و به دستورات او نیز اهمیت می دهد. خدای متعال در قرآن کریم خطاب به پیامبر خود می فرماید: قُلْ إِنْ كُنْتُمْ تُحِبُّونَ‏ اللَّهَ فَاتَّبِعُوني‏ يُحْبِبْكُمُ اللَّهُ وَ يَغْفِرْ لَكُمْ ذُنُوبَكُمْ وَ اللَّهُ غَفُورٌ رَحيمٌ؛ به آنها بگو اگر خدا را دوست می دارید، از من (پیامبر) تبعیت کنید تا خدا شما را دوست بدارد و گناهانتان را بیامرزد. و خداوند آمرزنده و مهربان است. (آل عمران: 31) 📌 بنابراین محبت و اطاعت خداوند همواره کنار هم هستند و نبود اطاعت نشان دهنده ضعف یا نبود محبت است. #فلسفه_دین #ذاتی_عرضی_دین #نقد_اباحه_گری #نقد_سلوک_بدون_شریعت 🟣 🆔 @sajedi_ir 🆔 @maaref_karbordi

9⃣1⃣ هرمنوتیک 🔉 استاد حامد ساجدی 🔰 هرمنوتیک فلسفی (2) 🔰 زمینه ی تعدد قرائت ها از دین 🔻 چهار مولفه از هرمنوتیک فلسفی "هایدگر" #تعدد_قرائت_ها #هرمنوتیک #هرمنوتیک_فلسفی #هایدگر #دازاین #DaSein 🆔 @maaref_karbordi

📎 با عرض سلام و احترام 🖌 با تشکر از صبر و حوصله شما، به دلیل اشتغال های مسئولان کانال از این که به طور مرتب مطالبی در کانال گذاشته نمیشود عذرخواهیم. 🖌 البته در فکر ضبط دوره های جدید و همچنین در صورت فراهم شدن شرایط و پشتیبانی ها گسترش کار و تاسیس سایت به جهت نظم بیشتر و دسترسی آسان تر برای مخاطبین گرامی هستیم. 🆔 @maaref_karbordi

3⃣3⃣ خداشناسی (دوره اول) 0⃣2⃣ ویروس شر ⭕️ چرا من جای یه آدم دیگه نیستم؟! (1) #پیشنهاد_دانلود #خداشناسی #ویروس_شر #عدالت_خداوند 🆔 @radiosayeban

4⃣3⃣ خداشناسی (دوره اول) 1⃣2⃣ ویروس شر ⭕️ چرا من جای یه آدم دیگه نیستم؟! (2) #خداشناسی #ویروس_شر #عدالت_خداوند 🆔 @radiosayeban

🏴 شهادت پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) و امام حسن مجتبی (علیه السلام) تسلیت باد. 🆔 @maaref_karbordi

روایتی عمیق از امام هشتم علیه السلام #پیشنهاد_مطالعه 📜 عمران صابی (از بزرگترین اندیشمندان زمان امام رضا علیه السلام) در ضمن گفتگویی از حضرت می پرسد: ألا تخبرنی یا سیدی أهو فی الخلق أم الخلق فیه؟ آیا خدا در خلق است یا خلق در خداست؟! 🔰 حضرت طبق نقل می فرمایند: جلّ یا عمران عن ذلک لیس هو فی الخلق و لا الخلقُ فیه تعالی. نه او در خلق هست و نه خلق در اوست. 🔸 امام رئوف در کلامی عمیق میفرمایند: أخْبِرنی عن المرآة أنت فیها أم هی فیک؟ فإن کان لیس واحد منکما فی صاحبه، فبأیِّ شیءٍ استدلْتَ بها علی نفسک؟ 🖋 توضیح: آینه، با سراب فرق می کند سراب واقع را نشان نمی دهد؛ اما آینه واقع را نشان می دهد، بی آنکه چیزی در آینه باشد. وقتی ما در مقابل آیینه قرار میگیریم و لباس یا بدن خود را مرتب می کنیم، صورتی که در آینه می بینیم، بی آنکه در ما باشد یا ما در آن باشیم، از خودمان پی به خودمان می بریم! مخلوقات مانند صورت های آینه، حق تعالی را می نمایانند بی آنکه در او باشند و یا او در آن ها باشد. از طریق وجه الله و فیض الله و آیات الاهی که مخلوقات او هستند، به جمال و کمال او پی میبریم. و هر چه مخلوقی کامل تر باشد، آینه بودن او بیشتر است. لذا در روایتی از مولی الموحدین علی علیه السلام می بینیم: ما للّه آیة اکبر مِنّی! خداوند هیچ آیه ای بزرگ تر از من ندارد. ✍ پی نوشت: به راستی جا ندارد برای فهم عمیق این روایات ها، یک عمر وقت صرف کرد؟! و آیا نباید این روایات ها، با بیان متقن به جامعه علمی عرضه شود؟! #خداشناسی 🆔 @maaref_karbordi