#جریان_شناسی_مکتب_تفکیک (۱) 🔘 نوع تعامل علمای دینی با فلسفه 🔹 با ورود فلسفه به فرهنگ اسلامی، اندیشمندان مسلمان برخوردهای متفاوتی با آن داشتند. 🔸 عده‌ای به‌شدت شیفتۀ این علم شده‌ و بخش عظیمی از کوشش‌های علمی‌شان را صرف پرداختن به فلسفه کردند. 🔹 برخی نیز به‌شدت با فلسفه مخالفت کرده، آن را بیگانه با معارف دینی دانسته و فلسفه‌دوستان را مورد انتقاد قرار دادند! 🔸 در میان جریاناتی که فلسفه اسلامی را به باد انتقاد گرفت، جریان تفکیک بود که پایه‌های آن در حوزه علمیه مشهد شکل گرفت و از آن‌جا به برخی مراکز علمی حوزوی راه پیدا کرد. 🔹 با ارائه سلسله یادداشت‌هایی در خصوص مکتب تفکیک، در نظر داریم به برخی ابهامات، پرسش‌ها، نوع نگاه تفکیکی‌ها به فلسفه اسلامی، معرفی چهره‌های شاخص این جریان، نقد و بررسی دیدگاه‌ها و بسیاری از مسائل مرتبط با این جریان بپردازیم. 📚 برگرفته از کتاب بینان مرصوص 🌐 رحا مدیا 👈 عضو شوید👇🏻 ایتا | تلگرام | اینستاگرام | آپارات | توییتر | بله 🆔 @rahamedia

#جریان_شناسی_مکتب_تفکیک(۲) 🔘معنا و مهفوم مکتب تفکیک ❇️ تفکیک به معنای جداسازی و خالص‌سازی است و مکتب تفکیک اندیشه‌ای مبتنی بر خالص‌سازی معارف دینی، تفکیک و جدایی آن معارف از اندیشه‌های فلسفی و عرفانی است. ❇️ به بیان دیگر در مکتب تفکیک تلاش می‌شود بین سه مسیر معرفت و شناخت یعنی «راه و روش قرآن»، «راه و روش فلسفه» و «راه و روش عرفان» جدایی صورت گیرد. ❇️ تفکیکی‌ها معتقدند معارف فلسفی با معارف وحیانی سنخیت ندارند و لازم است بین سه روش معرفتی قرآن، فلسفه و عرفان مرزبندی صورت گیرد. ❇️ به‌طور کلی پیش‌تازان مکتب تفکیک نگاهی بسیار منفی نسبت به فلسفه داشته، آن را ویرانگر دین دانسته‌ و همهٔ گزاره‌های فلسفی را در تضاد با تعالیم الهی برمی‌شمرند. ❇️ برخی چهره‌های سرشناس این مکتب از «جمله محمدرضا حکیمی» مدعی هستند که واقعیت تفکیک قدیم و کهن است، اما افرادی چون مرحوم «میرزا مهدی اصفهانی» در عصر حاضر به احیای آن پرداخته‌اند. 📚 برگرفته از کتاب بینان مرصوص، ص ۲۲ 🌐 رحا مدیا 👈 عضو شوید👇🏻 ایتا | تلگرام | اینستاگرام | آپارات | توییتر | بله 🆔 @rahamedia

#جریان_شناسی_مکتب_تفکیک (۴) 🔘مکتب تفکیک یا جریان تفکیک؟ ❇️ همان‌طور که از عنوان مکتب تفکیک مشخص است، ویژگی اساسی این مکتب، تاکید بر عدم مطابقت معارف فلسفی و عرفانی با معارف وحیانی و لزوم مرزبندی میان آن‌ها است. ❇️ بزرگان جریان تفکیک بر این باورند که براهین عقلی و شهود عرفانی اعتبار چندانی ندارند. به همین دلیل تلاش می‌کنند شناخت‌های قرآنی را از تفسیر به‌ رأی‌ها و یافته‌های بشری خالص‌سازی کنند. ❇️ جریان تفکیک اگرچه کلمه مکتب را یدک می‌کشد، اما در حقیقت به یک جریان اجتماعی نزدیک‌تر است تا مکتب فکری. ❇️ زیرا یک مکتب فکری باید اصول یا نتائج یا روش‌شناسی خاصی داشته باشد تا حافظ وحدت آن مکتب باشد، ولی در حدود یک قرنی که از تولد مکتب تفکیک گذشته، مدعیان این مکتب نتوانسته‌اند روش‌شناسی، اصول و نتائجی برای آن ارائه دهند. 📚 برگرفته از کتاب بینان مرصوص، ص ۲۰ 🌐 رحا مدیا 👈 عضو شوید👇🏻 ایتا | تلگرام | اینستاگرام | آپارات | توییتر | بله 🆔 @rahamedia

#جریان_شناسی_مکتب_تفکیک(۵) 🔘 بنیان‌گذار مکتب تفکیک ❇️ آیت‌الله میرزا مهدی اصفهانی از بزرگ‌ترین شخصیت‌های مکتب تفکیک و به‌طور دقیق‌تر بنیان‌گذار مکتب معارفی خراسان است. ❇️ ایشان از علمای شیعه قرن چهاردهم ه.ق و از شاگردان مرحوم آخوند خراسانی، سید محمد کاظم یزدی و میرزای نائینی بوده است. ❇️ وی که در سن ۳۵ سالگی از میرزای نائینی اجازه اجتهاد گرفت؛ پس از اتمام تحصیلاتش در نجف اشرف به مشهد مقدس مهاجرت کرد و ضمن برگزاری کلاس‌های فقه و اصول و معارف قرآنی، به ضدیت با فلسفه پرداخت. ❇️ آیت‌الله اصفهانی علاوه بر فراگیری دروس متداول حوزوی، از تحصیل معارف عرفانی و اخلاقی و رسیدن به درجات سیر و سلوک نیز غفلت نکرد، به‌نحوی که برخی قائلند ایشان به مقام تجرید و خلع روح از بدن دست یافته بود. ❇️ داده‌های تحصیلی زندگی آیت‌الله اصفهانی مشخص نکرده که ایشان فلسفه را به‌طور رسمی نزد چه کسی آموخته، اما گفته‌اند پس از سال‌ها ممارست با فلسفه و عرفان، احساس کرده معارف فلسفی و عرفانی با معارف وحیانی هم‌خوانی ندارند. 📚 برگرفته از بنیان مرصوص، ص ۳۰ 🌐 رحا مدیا 👈 عضو شوید👇🏻 ایتا | تلگرام | اینستاگرام | آپارات | توییتر | بله 🆔 @rahamedia

#جریان_شناسی_مکتب_تفکیک(۶) 🔘 روند شکل‌گیری تفکر تفکیکیِ میزامهدی اصفهانی ❇️ آیت‌الله میرزا مهدی اصفهانی از بنیان‌گذاران مکتب تفکیک محسوب می‌شود. او که در مباحث فقهی به درجه اجتهاد رسیده بود، از پژوهش در عرصه فلسفه و عرفان نیز غافل نشده بود. ❇️ اگرچه ایشان از مباحث فلسفی و عرفانی بهره‌هایی داشت، اما به‌مرور زمان احساس کرد که مفاهیم و اصطلاحات فلسفی و عرفانی با محکمات اسلامی، مبانی قرآنی و معارفی که معصومین علیهم‌السلام بیان کرده‌اند سازگاری ندارد. ❇️ مباحثی چون وحدت وجود، چگونگی علم و اراده، خلق از عدم محض، حدوث زمانی عالم، خلقت ارواح قبل از ابدان، معاد کامل جسمانی عنصری، حقیقت خلود، حقیقت نفس، مباحث مربوط به بداء و ... اضطراب درونی آیت‌الله میرزا مهدی اصفهانی را روز به روز بیشتر می‌کرد. ❇️ آیت‌الله اصفهانی برای زدودن این اضطراب و نگرانی روحی، راهی مسجد سهله شده و با توسل به امام زمان علیه السلام، چنین ادعا می‌کند که حضرت حجت راه صحیح را به ایشان نشان داده است که در یادداشت بعدی به آن می‌پردازیم... 📚 برگرفته از بنیان مرصوص، ص ۳۰ ✍️ علی اعتمادی 🌐 رحا مدیا 👈 عضو شوید👇🏻 ایتا | تلگرام | اینستاگرام | آپارات | توییتر | بله 🆔 @rahamedia

#جریان_شناسی_مکتب_تفکیک(۷) 🔘 منشاء ضدیت با فلسفه و عرفان 🔹 پژوهش در مباحث فلسفی و عرفانی باعث شده بود تا اضطرابی در درون آیت‌الله میرزا مهدی اصفهانی پیش بیاید و چنین مباحثی را در تضاد با محکمات اسلامی بداند. 🔹ایشان برای زدودن این اضطراب تصمیم می‌گیرد به امام زمان علیه السلام متوسل شود. به همین جهت راه مسجد سهله را در پیش می‌گیرد 🔹میرزا مهدی اصفهانی چنین ادعا می‌کند که با توسل به امام زمان، دیدار آن حضرت نصیبش می‌شود و امام عصر لوحی به ایشان نشان می‌دهند که بر روی آن با خطی سبز و نورانی چنین نقش بسته بود: 🔹«طلب المعارف من غیرنا اهل البیت مساوق لانکارنا» و در ذیل آن به خط ریزتری نوشته شده «و قد اقامنی الله و انا الحجه ابن الحسن» 🔹 آیت‌الله میرزا مهدی اصفهانی با دیدن این لوح، فساد قواعد فلسفی و عرفانی را درک کرده و مخالفت با آنها را از وظایف شرعی خود می‌پندارد. 🔹 پس از این جریان تمام نوشته‌های فلسفی و عرفانی خود را در آب فرات می‌ریزد و تصمیم می‌گیرد که برای دریافت معارف تنها به قرآن و روایات اهل بیت علیهم السلام روی بیاورد. 📚 برگرفته از بنیان مرصوص، ص ۳۰ 🌐 رحا مدیا 👈 عضو شوید👇🏻 ایتا | تلگرام | اینستاگرام | آپارات | توییتر | بله 🆔 @rahamedia

#جریان_شناسی_مکتب_تفکیک(۸) 🔘 برداشتی از یک ملاقات ❇️ همان طور که در یادداشتهای قبلی بیان شد، اضطرابی که به واسطۀ مباحث فلسفی-عرفانی در آیت‌الله میرزا مهدی اصفهانی ایجاد شد، باعث شد تا متوسل به امام زمان شود و در یک مکاشفه، لوحی به او نشان داده شود که به فساد مباحث فلسفی و عرفانی پی ببرد. ❇️ برداشت آیت الله اصفهانی از این دیدرار چنین است: علمی که به برکت قرآن کریم، در لیله القدر نازل گشته، همان حقیقت «علم مصبوب» است که بی‌نیاز از همه چیز و همه کس و بالاتر از همه دستگاه‌های شناختی بشری قرار دارد. ❇️ برخی شاگردان ایشان این ملاقات را در خواب و برخی چون شیخ محمود حلیی در بیداری می‌دانند ❇️ ممکن است برخی با شنیدن حکایت ملاقات آیت‌الله اصفهانی با امام زمان (عج) و دیدن این جمله بر روی سینه حضرت که «طلب المعارف من غیرنا اهل البیت مساوق لانکارنا» به راحتی زیر بار پذیرش مکتب تفکیک بروند. ❇️ قطعا چنین نتیجه‌گیری مورد تایید نیست که در یادداشت بعدی برخی دلایل بطلان این نتیجه‌گیری بیان خواهد شد. 📚 برگرفته از بنیان مرصوص، ص ۳۲ ✍️ علی اعتمادی 🌐 رحا مدیا 👈 عضو شوید👇🏻 🆔 @rahamedia

#جریان_شناسی_مکتب_تفکیک(۹) 🔘 بدبینی به فلاسفه و حکما ❇️ برخی افراد یکی از دلایل برجسته شدن تفکر تفکیک در نظر آیت‌الله میرزا مهدی اصفهانی را ملاقات ایشان با امام زمان (عج) و نشان دادن لوحی دانسته‌اند که به واسطۀ آن به ستیز با فلسفه پرداخته است. ❇️ ممکن است برخی با شنیدن حکایت این ملاقات و دیدن این جمله بر روی سینه حضرت که «طلب المعارف من غیرنا اهل البیت مساوق لانکارنا» به این نتیجه برسند که باید مکتب تفکیک را بپذیرند. اما در این خصوص باید به نکاتی توجه نمود ❇️ بر اساس روایات، در زمان غیبت امام عصر (عج)، سخن مدعیان رؤیت برای دیگران حجیتی ندارد و نهایتا اگر یقین‌آور باشد، فقط برای خود شخص حجت است. ❇️ همچنین بر فرض قبول ادعای آیت الله اصفهانی، نباید همه فیلسوفان و حکیمان را مصداق سخن امام زمان دانست، زیرا بسیاری از فلاسفه و حکما، با الهام از آیات و روایات و عقل خدادادی، در طلب معارف ناب اسلامی بوده‌اند. ❇️ به راستی چگونه می‌توان حکمای بزرگی چون ابن سینا، خواجه نصیرالدین طوسی، میرداماد، ملاصدرا، امام خمینی و علامه طباطبایی که عمری مروج اندیشه‌های اهل بیت علیهم السلام بوده‌اند را منکر اهل بیت دانست. 📚 برگرفته از بنیان مرصوص، ص ۳۲ 🌐 رحا مدیا 👈 عضو شوید👇🏻 🆔 @rahamedia

#جریان_شناسی_مکتب_تفکیک(۱۰) 🔘 نگاه غیر عالمانه به فلسفه ❇️ برخی از اساتید بزرگ فلسفه و عرفان عصر حاضر معتقدند که نه تنها مرحوم میرزا مهدی اصفهانی، بلکه شاگردان او نیز مطالب عمیق فلسفی را آن چنان که باید لمس نکرده بودند. ❇️ این‌که ایشان در کلاس درس ابتدا نظر فیلسوفان را مطرح می‌کرده و از برخی شاگردانش همچون شیخ محمود حلبی و... اعتراف می‌گرفته که مطالب فلسفی را خوب فهمیده است کفایت نمی‌کند. ❇️ ایشان اگر می‌خواست فهم خود را از مطالب فلسفی تصدیق کند باید با حکمای عصرش همچون میرزا احمد آشتیانی، میرزا مهدی آشتیانی مرحوم شاه آبادی مرحوم عصار و... مكاتبه و فهـم خـود را با نظر ایشان تصدیق می‌کرد. ❇️ بنابر این فلسفه ستیزی میرزا مهدی اصفهانی و شاگردانش عالمانه نبوده و شاید یکی از دلایلی که تفکیکیان امروزی با عقاید آیت الله اصفهانی فاصله دارند، همین مسأله باشد 📚 برگرفته از بنیان مرصوص، ص ۳۳ 🌐 رحا مدیا 👈 عضو شوید👇🏻 🆔 @rahamedia

#جریان_شناسی_مکتب_تفکیک(۱۱) 🔘 آیت‌الله شیخ مجتبی قزوینی 🔻 معرفی شخصیت‌های مکتب تفکیک ❇️ یکی دیگر از شخصیت‌های مکتب تفکیک آیت‌الله شیخ مجتبی قزوینی است که در محضر اساتیدی چون سید محمد کاظم یزدی، محقق نائینی و حاج شیخ عبدالکریم حائری شاگردی کرده است ❇️ آیت‌الله قزوینی در خلال تحصیل مباحث فقهی و اصولی، نگاهی به معارف فلسفی و عرفانی نیز داشت و در کنار تدریس دروس مختلف فقهی اصولی، از تدریس برخی کتب فلسفی از جمله الاشارات و تنبیهات ابن سینا و اسفار اربعه ملاصدرا غافل نبود ❇️ البته تدریس این کتب فلسفی توسط ایشان بیشتر با چاشنی نقد همراه بود و کم کم انچنان به سستی معارف فلسفی و عرفانی معتقد شد که در حوزه خراسان به ضدیت با فلسفه حكمت متعالیه و مشرب ملّا صدرا معروف شد. ❇️ مهمترین اثر مکتوب ایشان کتاب ۵ جلدی «بیان الفرقان» در اصول دین و بیان تفاوت میان معارف قرآنی و معارف فلسفی و عرفانی است. البته رساله‌هایی نیز از ایشان بر جای مانده که به نقد علمی و فلسفی اصول یازده‌گانه فلسفه صدرایی پرداخته ❇️ اگر چه ایشان مدتی در محضر آیت الله میرزا مهدی اصفهانی (بنیان‌گذار مکتب تفکیک در حوزه خراسان) تلمذ کرده اما مواضع وی در قبال فلسفه و تعقل منعطف‌تر از ميرزا است و اين امر بر رويكرد طبقۀ بعدی مكتب تفكيك در خراسان تاثیر گذار بوده است. 📚 برگرفته از بنیان مرصوص، ص ۳۴ 🌐 رحا مدیا 👈 عضو شوید👇🏻 🆔 @rahamedia

#جریان_شناسی_مکتب_تفکیک(۱۲) 🔘 آیت‌الله میرزا جوادآقا تهرانی 🔻 معرفی شخصیت‌های مکتب تفکیک ❇️ یکی دیگر از شخصیت‌های مطرح مکتب تفکیک آیت الله حاج میرزا جوادآقا تهرانی است که از شاگردان بر جسته میرزا مهدی اصفهانی و مروجان خط مشی فکری_اعتقادی وی بود. ❇️ آیت الله میرزا جواد آقای تهرانی از مدافعان برجسته نهضت امام خمینی در قبل از انقلاب بودند که هم خود علیه دستگاه پهلوی به مبارزه می‌پرداخت و هم دیگران را تشویق به مبارزه می‌کرد. ❇️ پس از انقلاب اسلامی نیز همواره حامی انقلاب و نظام اسلامی بود و در ۱۳۵۸ از حوزه انتخابیه استان خراسان به نمایندگی مجلس خبرگان بررسی قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران انتخاب شد. با وجود کهولست سن بارها در جبهه‌های جنگ تحمیلی حاضر و مایۀ دگرمی رزمندگان اسلام شد. ❇️ اگر چه آیت الله تهرانی از جهت سیاسی همسویی چشم‌گیری با امام خمینی و انقلاب اسلامی داشت، اما به دلیل پایبندی به مبانی مکتب تفکیک با برخی تفکرات امام راحل (ره) مخالفت می‌کرد. ❇️ به همین دلیل در پیامی از امام خمینی درخواست کردند تا تفسیر عرفانی سوره حمدش را که از تلویزیون پخش می‌شد، تعطیل کند. امام خمینی نیز که متقابلا احترام خاصی برای ایشان قائل بود، خواسته‌اش را پذیرفت و تفسیر سوره حمد که مخاطبان فراوانی نیز داشت تعطیل نمود. ✍️علی اعتمادی 🌐 رحا مدیا 👈 عضو شوید👇🏻 🆔 @rahamedia

#جریان_شناسی_مکتب_تفکیک(13) 🔘 حمایت آیت‌الله قزوینی از نهضت امام خمینی 🔻 معرفی شخصیت‌های مکتب تفکیک ❇️ اگر چه بسیاری از سران مکتب تفکیک از جهت علمی اختلافاتی با برخی بزرگان انقلابی از جمله امام خمینی داشتند، اما این به آن معنا نیست که آنها سر ناسازگاری با اندیشه‌های انقلابی امام راحل و حتی نظام اسلامی داشته باشند ❇️ آیت الله شیخ مجتبی قزوینی یکی از سران برجسته مکتب تفکیک است که در یادداشت قبلی به برخی زوایای شخصی و شخصیتی وی پرداخته شد و از جمله ویژگیهای ایشان این بود که در کنار تدریس‌ها و تألیف‌های حوزوی، از مسائل سیاسی و اجتماعی زمانۀ خویش بی‌تفاوت نبود. ❇️ به عنوان نمونه، با وجود وجود اختلافات علمی و فلسفی که ایشان با امام خمینی داشت، اما نقش پررنگی در ترویج و تبلیغ نهضت امام راحل در شهر مقدس مشهد ایفا نمود. ❇️ پس آزاد شدن امام خمینی از زندان در سال ۱۳۴۳ شمسی، ایشان به همراه جمعی از علمای مشهد مانند حضرات آیات میرزا حسنعلی مروارید و میرزا مهدی نوقانی و جمع زیادی از فضلا و طلاب به شهر قم سفر نمود و با امام دیدار و تجدید بیعت کردند. 🔻مقام معظم رهبری در مورد حمایت‌های آیت الله قزوینی از امام راحل فرموده‌اند: ❇️ «مرحوم آشیخ مجتبی قزوینی (رضوان اللَّه تعالی علیه) مشرب ضدیت با فلسفۀ حكمت متعالیه، مشرب ملّا صدرا، داشت. ایشان شدید در این جهت خیلی غلیظ بود. [اما] امام (رضوان اللَّه علیه) چكیده و زبدۀ مكتب ملّا صدراست؛ نه فقط در زمینۀ فلسفی‌اش، در زمینه‌ی عرفانی هم همین‌جور است. خوب، مرحوم آشیخ مجتبی نه فقط امام را قبول داشت، از امام ترویج می‌كرد تا وقتی زنده بود.»(۱۳۸۶/۰۹/۰۸